صبر جامعه، سنگ کفر را به لعل ایمان بدل می‌کند

به گزارش ایکنا؛ زندگانی پیامبر اکرم(ص) و امام حسن مجتبی(ع) آکنده از ویژگی‌های درس‌آموز و جهان‌شمول اخلاقی است که هر کدام از آن صفات ارزنده برای برساخت جامعه‌ای معنوی، راهگشاست. صبر یکی از این ویزگی‌های ممتاز اخلاقی است که در سراسر زندگانی این دو بزرگوار، جلوه‌ای بی‌بدیل و نقشی تأثیرگذار دارد.

با این مقدمه و در سالروز رحلت پیامبر اکرم(ص) و شهادت امام حسن مجتبی(ع)، حجت‌الاسلام مسعود رضازاد، کارشناس دفتر معارف نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا با نگاهی به زندگانی پیامبر(ص) و امام مجتبی(ع) و تحلیلی از وضعیت امروز جامعه ایران، ابعادی از اهمیت صبر در جامعه را تشریح می‌کند. توضیحات این کارشناس مذهبی را با هم می‌خوانیم:

صبر در لغت به معنای شکیبایی و حالتی از خودداری در برابر هر عمل نسنجیده است. این صفت اخلاقی در مقابل مشکلات و مصیبت‌ها جلوه بارزتری می‌یابد. صبر به معنای عدم اقدام هیجان‌انگیز و احساسی، استقامت بر مقصود تا رسیدن به نتیجه مطلوب و مقاومت در برابر سستی و بی‌تحرکی معنا می‌شود. انسان باید در مسیر هدف، طاقت بیاورد تا عمل او به نتیجه برسد، یک درخت میوه برای به ثمرنشستن، ابتدا باید کاشته شود و بعد مدتی طولانی مورد مراقبت قرار گیرد، میوه آن را کال چیدن، زحمات ما را تباه می‌کند باید موعدش برسد تا میوه‌اش چیده شود!. گاهی باید دست نگاه داشت تا موعد نتیجه‌گرفتن فرا برسد. اینقدر صبر اثرگذار است که حافظ می‌گوید: «گویند سنگ لعل شود در مقام صبر/ آری شود ولیک به خون جگر شود»، گرچه گاهی صبر، خون جگرخوردن می‌خواهد، اما در نهایت می‌تواند سنگ را به لعل بدل کند.

صبر، واژه‌ای است که به تعدد و ۱۰۳ بار در قرآن کریم به کار رفته است، از این تعداد، ۲۰ مورد به طور مستقیم، پیامبر(ص) را با عباراتی همچون: «فَاصبِر» که دستور مستقیم صبر به شخص پیامبر محسوب می‌شود، خطاب قرار داده است. خداوند در آیه ۳۵ سوره احقاف می‌فرماید این سختی‌ها را پیامبران دیگر هم تحمل کردند؛ پس معلوم می‌شود راه رسالت با صبر هموار می‌شود. پیامبر اسلام(ص) آنقدر برای هدایت مؤمنان خون جگر خورد که خداوند در قرآن می‌فرماید: «نزدیک است جان تو {از این خون جگرخوردن} از بدن خارج شود».

پیامبر اسلام(ص) خود می‌فرماید: هیچ پیامبری به اندازه من مورد اذیت و آزار قرار نگرفت. تاریخ گواه این فرمایش است. وقتی پیامبر برای تبلیغ به میان مردم می‌رفت ابولهب دنبال ایشان راه می‌افتاد و می‌گفت: این برادرزاده من است که «مجنون» شده!، در حال درمان او هستیم. این نمونه‌ای کوچک از آزار‌های روحی و روانی به پیامبر بود. یکی دیگر از صبر‌های پیامبر بر رنج‌های راه رسالت، سفر ایشان به طائف بود، کودکان و نوجوانان شهر مأمور شده بودند به حضرت رسول(ص) سنگ بزنند و بی‌احترامی کنند. این نیز نمونه‌ای کوچک از آزار‌های جسمی به نبی مکرم اسلام بود. اما صبر پیامبر(ص) و بسط این روحیه ایشان در میان مسلمانان و مؤمنان، ثمره داشت. چراکه سنگ‌های کفر به لعل‌های ایمان تبدیل شد و کار به جایی رسید که قرآن می‌گوید: «نصر خدا فرارسیده است و مردم، گروه گروه به دین خدا وارد می‌شوند»(سوره نصر).

اما ذکر دو روایت درباره صبر خالی از لطف نیست؛ در روایتی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده که صبر بر سه نوع است: صبر هنگام مصیبت، صبر بر طاعت و صبر بر ترک گناه. در جای دیگری ایشان می‌فرمایند: صبر، چهار شعبه دارد: شوق، ترک، زهد و انتظار؛ هرکه شوق بهشت دارد از هوا و هوس دست می‌کشد، هر که از آتش می‌ترسد از حرام‌ها خودداری کند، هر که به دنیا بی‌اعتنا باشد گرفتاری و سختی‌ها برایش آسان می‌افتد و هر که در انتظار مرگ باشد، برای کار خیر تلاش می‌کند.

گاهی سختی‌ها اجازه نمی‌دهند انسان بر موضع حق خود ایستادگی کند، اگر انسان صبر کند به نتیجه مطلوب می‌رسد. دشمن اعم از دشمن معلوم و دشمن نامعلومی مثل شیطان و وسوسه بر تمام‌شدن کاسه صبر انسان‌های حق‌طلب سرمایه‌گذاری می‌کند!، در اینجا به مقطعی از زندگانی پیامبر(ص) اشاره می‌کنم که آموزه‌های آن برای امروز ما بسیار راهگشاست. کفار مکه، معاهده‌ای را نوشتند که به موجب آن، مسلمانان در شرایط تحریم اقتصادی و اجتماعی قرار گرفتند، کسی حق معامله، کمک مالی، وصلت و ارتباط اجتماعی با مسلمانان را نداشت، بر اثر همین معاهده بود که پیامبر(ص) و مسلمانان به دره‌ای در اطراف مکه پناه بردند، جایی که به «شعب ابی‌طالب» معروف شد.

وضعیت به شدت سختی برای حفظ جان پیامبر(ص) به مسلمانان عارض شد، کافی بود آن‌ها پیامبرشان را برای قتل به کفار تحویل دهند و دست از حمایت او بردارند، اما بر ایمان خود باقی ماندند و سه سال تمام شرایط تحریم مطلق را تحمل کردند. ثمره این مقاومت، باورپذیرتر شدن خداوند در جامعه آن روز و ایمان به دست کمک الهی برای مؤمنان بود. اوضاع امروز ایران، هرگز مثل شعب ابی‌طالب نیست، اقتدار جمهوری اسلامی و پیشرفت‌های همه جانبه کشور دشمن را خسته کرده، اما به هر حال، چندین سال است که تحریم‌های اقتصادی کم و بیش بر کشور ما اعمال می‌شود، این شرایط از دوران جنگ تحمیلی سخت‌تر نیست! آنچه که مردم ما را در دفاع مقدس پیروز کرد و امروز نیز ما را در برابر توطئه‌های تحریمی دشمن، سربلند می‌گرداند صبر و مقاومت برای حفظ اسلام محمدی(ص) است.

دشمن ما صرفاً دنبال این نیست که انرژی هسته ای، توان موشکی و ... را از ما بگیرد، قطعاً به دنبال از بین‌بردن باور دینی و اسلام حقیقی ماست که برایمان استقلال، عدم وابستگی و تأثیرگذاری بین‌المللی به ارمغان آورده، کشور‌های زیادی در دنیا ادعای اسلام دارند، اما آمریکا و جبهه استکبار با آن‌ها کاری ندارد چراکه پذیرفته‌اند زیر ظلم و ستم بروند و وابسته باشند!. پس صبر و استقامت جامعه در مسیر حق باعث می‌شود همچون نمونه‌های پیشین، ورق به نفع مؤمنان برگردد و نصر خدا محقق شود.

درباره امام حسن مجتبی(ع) نیز سخن بسیار است، اما همین اشارت را کافی می‌دانم که ایشان، امام صبر بودند و دوران ۱۰ ساله امامت خود را در شرایطی سپری کردند که بر فراز منابر به پدر ایشان، حضرت علی ابن ابی‌طالب(ع) توهین می‌کردند. امام حسن(ع)، وظیفه صبر داشت تا اسلام حقیقی، حفظ و شرایط برای قیام امام حسین(ع) و قیام‌های دیگر مهیا شود.

انتهای پیام