همانند غریق خدا را بخوان

ماه شعبان به اعتقاد مؤلف کتاب گرانقدر «المراقبات»، شأن و فضیلتی بالا برای سلوک‌کننده دارد. «میرزا جواد ملکی تبریزی» مؤلف کتاب یکی از وجوه فضیلت این ماه را تولد کسی می‌داند که خداوند به‌ واسطه او وعده پیروزی به تمامی پیامبران و برگزیدگانش داده است و این شب یکی از شب‌های نورانی این ماه است. 

از همین رو تأکید شده است که بکوشیم از دعوت‌شدگان این ماه باشیم. یکی از فرصت‌های مهم این ماه عزیز، مناجات شعبانیه است که در آن می‌توان چگونگی معامله بنده با خدای سبحان و ادب ورزی در معرفت حق و دعا و استغفار را دریافت. این مناجات یکی از اعمال این ماه است که تأکید شده در طول سال آن را از دست ندهیم. به گفته صاحب کتاب المراقبات، مناجات شعبانیه از برکت‌های خاندان رسول‌الله(ص) است و عظمتش را کسی که قلب سالم و گوش شنوایی داشته باشد، درک می‌کند. 

برای این ماه اعمالی ذکر شده است که مهم ترین آنها روزه است: 

1- از اعمال مهم ماه شعبان روزه است؛ به مقداری که با مناسب حال فرد باشد. بهتر آن است که تمام ماه را به جز یک روز مابین شعبان و رمضان را روزه بگیرد. در فضیلت روزه این ماه نقل شده است که امام صادق(ع) فرمودند: «کسی که روز اول ماه را روزه بگیرد، بهشت بر او واجب می‌شود و کسی که دو روز را روزه بگیرد، خداوند در هر شب و روزی (به چشم رحمت) به او می‌نگرد و در بهشت هم به این نگاه ادامه می‌دهد و کسی که سه روز روزه بگیرد، با خداوند در عرش و بهشت او دیدار می‌کند.»

2. از دیگر اعمال مهم در این ماه صلواتی است که وارد شده است و در هر روز این ماه خوانده می‌شود: اللهم صل علی محمد و آل محمد، شجره النبوة...

3-  از اعمال این ماه، نمازهای وارده در شب‌های آن است. به گفته مؤلف سالک لازم است در عمل به آن کوشش کرده و مراقب باشد ذکر و فکر خود را به نشاط وادارد. به اعتقاد او، بهتر آن است که بیشتر به آنچه سبک و آسان‌تر است عمل کند، تا آن عمل را از روی فرح و انبساط به جا آورد. از جمله این نمازها نمازی است که در هر پنج شنبه ماه شعبان خوانده می‌شود و آن دو رکعت است  که در هر رکعت سوره فاتحه یک بار و قل هو الله احد صد بار خوانده می‌شود و بعد از سلام دادن صد بار بر پیامبر (ص) درود می‌فرستد. 

4. از زیباترین روزهای این ماه، سوم شعبان و روز میلاد امام حسین(ع) است. لازم است سالک به مقدار توانایی با روزه، زیارت، دعاهایی که در این روز وارد شده و سایر طاعتها، شکر این روز را به جا آورد. 

5 . نیمه شعبان از فرصت‌های درخشان این ماه است و به گفته نویسنده المراقبات منزلتی والا و برکات فراوانی دارد. اموری بزرگ در این ماه جمع شده است، از آن جمله که از شب‌های قدر دانسته شده و همچنین از اعمال آن زیارت امام حسین(ع) است. این شب از جمله شب‌هایی است که به شب زنده‌داری در آن تاکید شده است. نیمه شعبان، شبی است مه در آن کسی پا به عرصه وجود نهاده است که وجودش گشایش برای مؤمنان امت‌ها و برافرازنده پرچم‌های عدل خداوند است.

این ماه یکی از فرصت های خوب برای تقرب به حضرت ولی عصر(عج) است. نکات خوبی در این کتاب در این باره آمده است؛ از جمله آنکه لازم است حضرتش را به یادآورد و در آن حالش مانند کسی باشد که پدرش پیش از ولادتش غایب شده است و او، وی را ندیده و همواره متوقع آمدنش و متولی گشتنش در امور است. 

یکی از اعمال مهم این شب، نمازی صد رکعتی است که در هر رکعت آن ده بار سوره توحید خوانده می‌شود. پس نماز نیز دعایی است که چنین شروع می‌شود: اللهم انی الیک فقیر… 

اعمال و نمازهای دیگری برای شب نقل  شده است که به تفصیل در کتاب مفاتیح‌الجنان و المراقبات و دیگر کتب مربوطه ذکر شده است که نشان می دهد شب نیمه شعبان از اهمیت بالایی نزد خداوند و پیغمبرش برخوردار است و هر کس این شب را با حمد و تسبیح و ذکر و قرائت قرآن و استغفار بیدار بماند بهشت منزل او و گناهان و بخشیده خواهد شد. 

خیر بزرگی در اعمال این شب ذکر شده که در تصور ما نمی‌گنجد. در کتاب المراقبات نکات و تلنگرهای تاثیرگذار و خواندنی برای اهل آن وجود دارد. تذکرهایی که به دنبال آن است تا این دغدغه و پرسش را برای انسان به وجود بیاورد که چقدر از استواری ایمان خود در منزلگاه‌های مهم عمرش اطمینان دارد. 

به نظر می‌آید اعمال این شب‌ها، دقیقا همان چیزی است که انسان در این دنیا به آن نیاز دارد. اعمال این شب‌ها انسان را مستعد دیدن افق‌های بلندتر حیات انسانی و او را مهیای رسیدن به ایمانی می‌کند که در آن جهان راهبر و راهگشای او باشد. توصیه نویسنده المراقبات چنین است که به این سبب‌های قوی تمسک کنیم و از وسیله های موجود نیکو به آنچه از همه محکمتر است چنگ بزنیم و در این اوقات شریف مانند کسی که غریق است خدا را بخوانیم. 

کامله بوعذار، خبرنگار ایکنای خوزستان

انتهای پیام