به گزارش ایکنا؛ عادل بودن حسن بزرگی است اما یک پله فراتر از عدل، محسن بودن است. عصیان هم رذیلت بزرگی است اما فسق از آن هم بزرگ تر است. نمیدانم هر کداممان در کدامیک از پله های بالا یا پایین انسانیت ایستادهایم اما در اولین روز از دهه دوم ماه رمضان از خداوند فراتر رفتن در اخلاق را میخواهیم اینکه فراتر از عدل، محسن باشیم و اگر رذیلتی داریم یک گام به سوی بهتر شدن برداریم.
در دعای روز یازدهم ماه رمضان میخوانیم:
«اَللّهُمَّ حَبِّبْ اِلَیَّ فیهِ الْإحسانَ وَ کَرِّهْ فیهِ الْفُسُوقَ وَ العِصیانَ وَ حَرِّمْ عَلَیَّ فیهِ السَخَطَ وَ النّیرانَ بعَوْنِکَ یا غیاثَ المُستَغیثینَ؛ خدایا! در این روز، احسان و نیکویی را محبوب من گردان و فسق و معاصی را ناپسند من قرار ده و در این روز، خشم و آتش قهرت را بر من حرام گردان. به یاری خود، ای فریادرس فریادخواهان».
پیام اول: دوست داشتن احسان و نیکوکاری
همانطور که در قرآن آمده است «إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ؛ به درستی که خداوند احسان کنندگان را دوست دارد». با توجه به این آیه، انسان برای اینکه محبوب پروردگار خود شود، از خدای خویش میخواهد که احسان و نیکوکاری را محبوب او گرداند که ما نیز در این روز از خداوند میخواهیم که حب احسان و نیکوکاری در راه رضایش را نصیب ما کند.
فراتر از عادل بودن، محسن باشیم
رفتارهای اجتماعی دو نوع هستند: 1.عادلانه: عدل، یعنی گذاشتن هر چیزی در جای بایسته آن. پس در معنای اجتماعی، عدل یعنی رعایت حقوق دیگران. 2.محسنانه: اما رفتار محسنانه فراتر از رفتار عادلانه است. یعنی شخص نه تنها حقوق دیگران را رعایت میکند بلکه وجودش سراسر خیر و نیکی شده و در کنار خیرخواهی برای افراد، از بدی آنها میگذرد. اجتناب از رفتارهایی چون تهمت و غیبت، از نوع رفتار عادلانه و عفو و گذشت و فروخوردن خشم، از نوع رفتارهای محسنانه است. حقوق برادری، در روابط اجتماعی و رفتار محسنانه، همان آیین مهرورزی است.
پیام دوم: کراهت داشتن از فسق و گناه
هرگاه انسان عملی را بر خلاف دستورات الهی انجام دهد آنگاه است که گویند او عصیان پروردگار را کرده است و اگر انسان به این عمل خود یعنی معصیت پروردگار اصرار ورزد او را فاسق مینامند چرا که او دائماً به معصیت ذات اقدس الهی مشغول بوده است. فسق ۵٣ بار در قرآن آمده است. مسلماً خارج شدن از مداراطاعت و بندگی خداوند است که انسان را به سوی انواع واقسام نافرمانی میکشاند. فرق بین فسوق و عصیان ایـن اسـت که فسوق عبارتست از خروج از طاعت به سوى معصیت، و عصیان عبارت است از خـود معصیت. حضرت محمد(ص) میفرمایند: شش چیز را برای من تعهد کنید تا من بهشت را برای شما ضامن شوم: 1.دروغ نگویید 2.به وعدهای که به کسی میدهید تخلف نکنید 3.در امانت خیانت نکنید 4.چشم از(نا محرم) بپوشید 5.بیعفتی نکنید 6.دست و زبان را از(معصیت) نگه دارید.
نتیجه دوری از فسق و معصیت الهی: خداوند قلوب مؤمنین را به زیورى آراسته، که مجذوب ایمان مىشوند و از کفر و عصیان تنفر پیدا مىکنند. پس بر مؤمنین لازم است که دست از ایمان بر ندارند و از کفر و فسوق و عصیان اجتناب ورزند تا رشد یابند. که اگر رشد یابند، تابع رسول مى شوند و دیگر از هواهاى خود پیروى نمى کنند.
پیام سوم: حرام شدن آتش عذاب الهی
خداوند عزوجل در قرآن میفرماید: وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ؛ و از خداوند بترسید (و تقوای او را پیشه کنید) و بدانید به درستی که خداوند، سخت عذاب است. این عذاب و عقاب الهی، برای کسانی است که به معصیت و نافرمانی ذات اقدس او مشغولند، به طوری که شکرگزار نعمتهای خداوند نبوده و خداوند از آنان راضی نیست.
چنانچه خداوند متعال در قرآن در مورد دلیل عذاب بندگان خود میفرمایند: ومَا یَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِکُمْ إِنْ شَکَرْتُمْ وَ آمَنْتُمْ وَ کَانَ اللَّهُ شَاکِرًا عَلِیمًاً؛ اگر شما از لطف خداوند شکرگزار باشید و به او ایمان آورید، خداوند چه غرضی دارد که شما را عذاب کند؟ که خداوند در مقابل نعمت، شکر شما را میپذیرد و عملش به صلاح خلق احاطه دارد.
البته در روایات مأثوره، اعمالی را به ما آموختهاند که انجام آنها باعث حرام شدن آتش بر ما میشود، که به چند نمونه آنها اشاره میکنیم: امام صادق(ع) میفرماید: هرگاه اشکها از خوف یا عشق خدا سرازیر شود، خداوند آن چهره را بر آتش حرام میکند. آن حضرت در جای دیگری میفرماید: خداوند پیکرهای یکتاپرستان حقیقی را بر آتش حرام کرده است. و باز میفرماید: هیچ مؤمنی نیست که از آبروی خود برای برادر مؤمنش مایه بگذارد، مگر آنکه خداوند روی او را بر آتش حرام گرداند و در روز قیامت، سختی و خواری به او نرسد.
پیامبر اکرم(ص)میفرماید: هر که با عملی زشت یا خواهشی نفسانی، روبرو شود و از ترس خداوند بزرگ از آن دوری کند، خداوند آتش را بر او حرام گرداند و از آن ترس و وحشت بزرگ روز قیامت، در امانش دارد. در حدیثی از رسول خدا (ص) آمده: کسی که چهل روز نمازهای خود را با جماعت به جا آورد، به طوری که یک تکبیره الاحرام از او فوت نشود، برای او آزادی از آتش جهنم و آزادی از نفاق، نوشته میشود.
برگرفته از کتاب «۱۲۰ نکته و پیام از ادعیه ماه مبارک رمضان» نوشته حجتالاسلام روحالله بیدرام.
انتهای پیام