به گزارش
ایکنا؛ پیرو تصویب برنامه درسی تجمیعی دوره کارشناسی رشته علوم قرآن و حدیث در جلسه ۷۰ کمیسیون برنامهریزی آموزشی وزارت عتف به تاریخ ۱۳ تیرماه ۱۳۹۵، اکنون با گذشت هفت نیمسال تحصیلی از اجرای آن، قرار است اولین آزمون کارشناسی ارشد این برنامه درسی در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۹ برگزار شود. طبعاً مواد و منابع این رشته نیز باید متناسب با برنامه درسی جدید بهروزرسانی و طبق روال سازمان سنجش آموزش کشور، یک سال قبل از آزمون اطلاعرسانی شود. پیشتر یادداشتی در این مورد در ایکنا منتشر شد که متن کامل آن را میتوانید
اینجا بخوانید.
در این نوشتار تأکید شد؛ در دفترچه راهنمای سازمان سنجش آموزش کشور، تاکنون مواد آزمون کارشناسیارشد رشته علوم قرآن و حدیث عبارت بودهاند از: زبان انگلیسی، عربی، علوم قرآن، علوم حدیث و تفسیر. اکنون در بهروزرسانی این مواد امتحانی، مطابق با برنامه درسی جدید دوره کارشناسی رشته علوم قرآن و حدیث، توجه به مدل برنامه درسی جدید ضروری است. براساس این مدل، از مجموع ۱۳۵ واحد درسی که دانشجویان مقطع کارشناسی آموزش میبینند، ۱۲ واحد عمومی، ۸۸ واحد پایه برای آشنایی نسبتاً جامع با ابعاد مختلف قرآن و منابع روایی و فهم معارف و متون علمی مرتبط با این دو و ۳۵ واحد تکمیلی است که برای تأمین آن، شش مجموعه ۳۵ واحدی تعیین شده است که دانشگاه حداقل یکی از این مجموعهها را انتخاب کرده و آموزش خواهد داد. این شش مجموعه عبارتند از: مطالعات قرآن، مطالعات حدیث، تربیت دبیر، تربیت مربی کودک، هنرهای قرآنی (قرائت و کتابت) و فرهنگ و رسانه. با توجه به خیل واحدهای درسی دوره کارشناسی، لکن تعداد محدودی از آنها در آزمون کارشناسی ارشد امتحان گرفته میشوند و این یعنی نیازی به واحدهای دیگر برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد نیست. زیرا متقاضیان غیرمرتبط، با شرکت در آزمون همین واحدهای محدود وارد مقطع کارشناسی ارشد میشوند. حال با در نظر گرفتن این شرایط، اینکه مواد، ضرایب و منابع امتحانی آزمون کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث بر اساس چه منطقی باید تعیین شود جای بحث است، آیا این مواد و ضرایب باید بر اساس آن چیزی باشد که در دوران کارشناسی تدریس میشود و یا براساس آنچه قرار است در دوران کارشناسی ارشد تدریس میشود؟
اشتراک ۸۰ درصدی منابع ارشد با منابع فعلی
به مجرد اینکه دانشجویان علوم قرآن و حدیث فارغالتحصیل و متقاضی شرکت در کنکور ارشد شوند، با هماهنگی سازمان سنجش، درسهای تخصصی برنامه تجمیع به صورت رسمی اعلام میشود. البته اشتراک این منابع با منابع فعلی بیش از ۸۰ درصد است
مجید معارف، عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران در اینباره به
ایکنا گفت: اگر براساس برنامه تجمیعی جدید رشته علوم قرآن و حدیث، فارغ التحصیل نداشته باشیم، تمرکز بر منابع دورهها و برنامههای قبلی، آن هم براساس مشترکات برنامهها خواهد بود، اما زمانی که نسل فعلی بر پایه برنامه تجمیعی فارغ التحصیل شدند، قاعدتاً با اطلاع رسانی از سال فارغ التحصیلی این افراد به بعد، کنکور بر پایه برنامه تجمیعی برگزار میشود و سؤالها را متناسب با منابع تخصصی برنامه تجمیع شده تنظیم میکنند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا داوطلبان از سال آینده علاوه بر منابع قبلی باید منابع جدیدی را برای شرکت در کنکور ارشد علوم قرآن و حدیث بخوانند، گفت: این منابع جایگزین برنامه قبلی میشوند. اکنون منابع رسمی ما، منابع قبل تجمیع است و به مجرد اینکه دانشجویان فارغ التحصیل شدند و کارشناسی خود را به اتمام رساندند و متقاضی شرکت در کنکور ارشد شوند، با هماهنگی سازمان سنجش، درسهای تخصصی برنامه تجمیع را به صورت رسمی اعلام میکنیم که جایگزین منابع قبلی میشوند. البته هماکنون نیز اشتراک منابع فعلی و منابع قبلی بیش از ۸۰ درصد است.
انتهای پیام
جناب آقای دکتر معارف بر چه اساسی فرموده اند که اشتراک منابع فعلی و منابع قبلی بیش از ۸۰ درصد است؟
1. در مورد تفسیر که کلا تفسیر المیزان از منابع حذف شده و پنج مصحف آموزشی اعلام شده است. مصحف آقای نجارزادگان و مصحف آقای مستفید و مصحف ذکر مبارک و تفسیر شبر و مصحف زبان قرآن آقای رجبی قدسی.
بچه های دوره تجمیعی که باید سال 99 آزمون ارشد دهند اصلاً المیزان و مجمع نخوانده اند. خدای ناکرده از این دو تفسیر سوال نیاید. از طرفی هم هر کدام به سلیقه استاد یکی از 5 مصحف فوق را آموزش دیده اند. آن هم در حد حزب مفصل. الآن سوالات تفسیر چطور باید بیاید که در حق کسی اجحاف نشود؟
علاوه بر این، بیش از 14 واحد تخصصی دیگر در حوزه دانش تفسیر(علاوه بر واحدهای مربوط به تفسیر ترتیبی) در سرفصل تجمیعی با منابع یا درسنامههای جدید وجود دارد که باید تعیین شود آیا از این سرفصل ها و منابع آن ها سوال می آید یا خیر؟ ضمن اینکه برخی از این واحدهای تفسیری در بسته 35 واحدی مطالعات قرآن است و دانشجویانی که بسته 35 واحدی مطالعات حدیث را خوانده اند، اصلا این این واحدهای تفسیری را نگذرانده اند. الان اگر قرار باشد از این ها سوال بیاید، باید چگونه باشد که به کسی اجحاف نشود؟
2. در سرفصل های علوم قرآن هم کتاب الاتقان به منابع فرعی رفته و کلی کتاب علوم قرآنی دیگر به عنوان منبع اصلی ذکر شده است. که معلوم نیست کدام یک منبع ارشد است. درس تاریخ قرآن نیز با عنوان جدید تاریخ کتابت قرآن و قرائات همین وضع را دارد. البته کتاب علوم قرآنی آقای معرفت در سه سرفصل علوم قرآنی 1 تا 3 مشترک است. منبع علوم قرآنی4 را هم که نوشته در دست چاپ...
از طرفی هم اخیرا درسنامه های علوم قرآنی و درسنامه کتابت قرآن و قرائات توسط پژوهشگاه حوزه و دانشگاه چاپ شده است، که می گویند مطابق سرفصل تجمیعی است و با سفارش وزارت علوم تدوین شده است. بنابراین طبعا همین ها باید تدریس شود و به عنوان منبع ارشد هم اعلام شود. خب الان تکلیف چیست؟ چه کسی باید این را تعیین تکلیف بکند؟
همچنین در آزمون ارشد سال های پیش برخی سوالات بلاغی هم از منابعی مثل جواهر البلاغه پرسیده می شد. الان با توجه به اینکه در برنامه تجمیعی 4 واحد درسی با عنوان علوم بلاغی و زیبایی شناختی قرآن وجود دارد، تکلیف چیست؟
بماند که کلی سرفصل تخصصی قرآنی دیگر در برنامه تجمیعی هست که طبیعتاً باید از آن سوال بیاید. لکن این مسئله روشن نیست و لازم است تعیین تکلیف شود.
3. در مورد حدیث هم تنها کتاب تاریخ عمومی حدیث دکتر معارف در سرفصل تجمیعی باقیمانده است. تازه درس تاریخ حدیث نیز مانند تفسیر بیش از یک منبع دارد و سرفصل و کتاب تاریخ حدیث دکتر پاکتچی هم در کنار آن معرفی شده است و ممکن است برخی اساتید آن را آموزش داده باشند. حال سوالات چطور طراحی خواهد شد که در حق کسی اجحاف نشود.
علاوه بر این، در مورد حدیث، نیز علاوه بر دو واحد تاریخ حدیث، حدود 40 واحد حدیثی دیگر در سرفصل تجمیعی با منابع یا درسنامههای جدید وجود دارد که باید تعیین شود آیا از این سرفصل ها و منابع آن ها نیز سوال می آید یا خیر؟ ضمن اینکه برخی از این واحدهای حدیثی در بسته 35 واحدی مطالعات حدیث است و دانشجویانی که بسته 35 واحدی مطالعات قرآن را خوانده اند، اصلا این واحدهای حدیثی را نگذرانده اند. الان اگر قرار باشد از این ها سوال بیاید، باید چگونه باشد که به کسی اجحاف نشود؟
4. در مورد عربی هم که دیگر مبادی العربیه در برنامه تجمیعی منبع اصلی نیست و کتابی به نام الرائد معرفی شده است. گرچه چون الرائد حاضر نبود، وزارت علوم همان مبادی و یک کتاب دیگر را برای ورودی های اول به عنوان جایگزین اعلام کرد.
همچنین آیا سوالات ترجمه عربی بر اساس سرفصل جدید دو درس دو واحدی قرائت و ترجمه متون تخصصی خواهد بود؟ بر اساس کدام منبع؟ در سرفصل نوشته در دست چاپ. اما تا الان درسنامه ای با این عنوان چاپ نشده. البته سرفصل بسیار نزدیک به کتاب آقای فقهی زاده است.
5. سرفصل و منابع زبان تخصصی در برنامه تجمیعی کاملا تغییر کرده است.
6. همچنین روشن نیست، برنامه مسئولان مربوطه برای دانشجویانی که بسته های 35 واحدی تربیتی را آموزش دیدهاند و بسته های 35 واحدی مطالعات قرآن و حدیث را نخوانده اند چیست؟!
بر اساس توضیحات فوق روشن نیست مقتضی است ایکنا، پیرو این خبر مجدد سوالات فوق را به سمع دکتر معارف و یا مسئولین مربوطه دیگر در سازمان سنجش برساند تا در مورد آن پاسخ شفاف داده شود تا داوطلبان که کمتر از 5 ماه به آزمونشان مانده از بلاتکلیفی خارج شوند.