احیاگر سنت در قاب سیاست تعداد اخبار:83
ویژگی ممتاز مرحوم استاد فیرحی بهره‌‌گیری از میراث گذشته برای حل بحران‌های دوران معاصر بود. پروژه فکری و روش ابداعی او در قالب نواندیشی دینی، تلاشی برای نظریه‌پردازی درباره دولت و ارائه تفسیری دموکراتیک از دین با بهره بردن از امکانات فقه بود. او در این پروژه تلاش شایسته‌ای در مسیر نقادی سنت فقهی موجود و ارائه تفسیری سازگار با ارزش‌های جهان جدید از فقه، به انجام رساند.
احمدرضا یزدانی مقدم تبیین کرد:
فیرحی ایده «پست سکولاریسم» را دنبال می‌کرد
احمدرضا یزدانی مقدم، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی از شخصیت مرحوم فیرحی تجلیل کرد و گفت: اندیشه او این بود که می‌خواست راهی را با عنوان «پست سکولاریسم» پیدا کند و مبتنی بر مطالعاتی که در 24 کشور دموکراتیک در دنیا انجام شده معتقد بود که 20 کشور از راه دینداری و با دین به دموکراسی رسیده بودند.
قدیر نصری بیان کرد:
فیرحی به کدام گفتمان فکری تعلق داشت؟
قدیر نصری، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی ضمن اشاره به دگرهای فکری مرحوم فیرحی، تصریح کرد: او معتقد بود که فقه لخت و تفسیرناشده و متصل به اقتدار حکومتی نمی‌تواند جامعه ایران را مدیریت کند؛ یعنی جامعه ایرانی به همان اندازه که درگیر شریعت است، درگیر عرف است و عرف پارادایم بزرگی محسوب می‌شود که گلوی شریعت برای بلعیدن آن ظریف و نحیف است.
حجت‌الاسلام محمد حسون در وبینار ایکنا:
صراحت علامه خسروشاهی در بیان آرا و دفاع از آن ستودنی بود + فیلم
روحانی شیعی مرکز پژوهش‌های عقیدتی در قم با بیان اینکه مرحوم خسروشاهی در بیان آرای خود صریح، شفاف و با شهامت بود، گفت: برخلاف برخی اشخاص که آرا و دیدگاه‌هایشان را به خصوص در برابر کسانی که عقایدشان مخالف مواضعشان باشد؛ پنهان می‌کنند اما علامه خسروشاهی در بیان دیدگاه‌های خود صراحت عجیبی داشت و با بیان اسناد و شواهد از آن دفاع می‌کرد.
تنگ‌نظری‌های علمی و سیاسی؛ بهشتی و مطهری تربیت نمی‌کند
دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه مرحوم فیرحی تربیت‌شده دوره آزادی فکر و اندیشه انقلاب بود، اظهار کرد: دوستانی که اکنون در حوزه هستند حتی معلوم نیست که آثار مطهری و بهشتی را بخوانند؛ چه برسد به شریعتی، هابرماس و دیگران. نمی‌توانیم امثال شهید مطهری و شهید بهشتی یا مرحوم فیرحی را با تنگ‌نظری‌های علمی و سیاسی تربیت کنیم.
فیرحی و توجیه قانون مدرن و دموکراسی در چارچوب شریعت
محمدجواد غلامرضاکاشی بیان کرد: مرحوم فیرحی کار خود را به خوبی انجام می‌داد؛ او نشان می‌داد چطور می‌شود قانون مدرن، دموکراسی، حزب، تحزب و انتخابات را در چارچوب شریعت توجیه کرد و آنها را موجه نشان داد. این کار و نقشی که مطرح می‌کنم، هابرماس در آرای متأخر خود در حوزه نسبت بین گروه‌های اجتماعی متفاوت با یکدیگر مطرح می‌کند و از اصطلاح شهروند روشنفکرِ مترجم یاد می‌کند.
اندیشه‌ورزی در خدمت به جامعه ارزشمند است
الهه کولایی بیان کرد: مزیتی که یک اندیشه‌ورز سیاسی مانند مرحوم فیرحی داشت، تلاش برای رفع نیازهای جامعه بود. نوع انتخاب پایان‌نامه، رساله و پژوهش‌های او به خوبی نشان‌دهنده این جهت‌گیری فکری و عملی در زندگی ایشان بود؛ کسانی که می‌توانند به قله‌های دانش و اندیشه‌ورزی ارزشمند دست یابند، اهمیت دارد که بتوانند آن را در خدمت جامعه به کار بگیرند.
نداشته‌های فیرحی که او را از دیگران متمایز می‌کرد
غلامرضا ظریفیان با اشاره به ابعاد شخصیتی حجت‌الاسلام داود فیرحی، بیان کرد: برخی از نداشته‌های ایشان، مواردی بود که منجر شد از دیگران متمایز شود و از جمله نداشتن تکبر و غرور کاذب و همچنین نداشتن سلوک اشرافی بود.
تلاش‌های فیرحی در راستای پُر کردن خلأ نواندیشی دینی بود
اشرف بروجردی بیان کرد: متفکری تاریخ‌اندیش مانند مرحوم فیرحی معتقد بود نمی‌توانیم از میراث سنتی خود بگسلیم و آن را دور بیندازیم. لذا نیازمند خوانش تطبیقی سنت قدیم و علوم انسانی جدید هستیم. یکی از وجوه اهمیت پروژه او به عنوان یک نواندیش دینی این بود که متوجه فقه و تاریخ شد و تلاش کرد بخش‌های مهمی از خلا مطالعات نواندیشی دینی را پُر کند.
تشخیص موضوعات امروزی با فهم قدیمی ممکن نیست
کاظم قاضی‌زاده بیان کرد: بحث مهمی که در حوزه رابطه علوم انسانی و مسئله استنباط احکام فقهی مطرح می‌شود، این است که فقها در تشخیص موضوعات پیچیده امروز نباید به فهم قدیم خودشان بپردازند و به راحتی حکمی را صادر کنند. وقتی که پیچیدگی‌های حکومت را می‌بینیم، فقیه باید پیچیدگی‌های حوزه سیاست را از کسانی که در این حوزه کار کرده‌اند، جویا شود.
رحیم نوبهار با اشاره به آرای داود فیرحی؛
مطالعه قانون، «خود» ایرانی ما را می‌شناساند
استاد دانشگاه شهید بهشتی بیان کرد: مرحوم فیرحی مفهوم قانون را به ویژه در کتاب «مفهوم قانون در ایران معاصر» از دو جهت مطالعه کرد؛ یکی خود قانون به مثابه یک پدیده اجتماعی و دیگر قانون به مثابه مقوله‌ای که محل التقای فرد، جامعه و حاکمیت است. مطالعه قانون می‌تواند آن سه حوزه را به ما بشناساند و به تعبیری فرمود اگر با این مفهوم قانون آشنا باشیم، می‌توانیم خود ایرانی‌مان را بشناسیم.
هادی خانیکی بیان کرد؛
7 رهاورد حیات فکری و سیاسی مرحوم فیرحی
هادی خانیکی ضمن تشریح رهاوردهای فکری مرحوم فیرحی اظهار کرد: برای ترسیم آشکارتری از زندگی فیرحی، ترجیح می‌دهم که او را اندیشمند مرزکوش بدانم تا راه برای واکاوی زیسته‌های او آسان‌تر شود سه‌گانه اندیشه‌ورزیدن، در مرز ایستادن و سخت کوشیدن سه وجه درهم آمیخته حیات فکری و سیاسی فیرحی بود.
فیرحی با هرمنوتیک به دنبال نوسازی در فقه بود
حجت‌الاسلام ابوالفضل شکوری بیان کرد: فیرحی که می‌خواست نوسازی فقهی کند، با به کارگیری هرمنوتیک، تحولی در اصول فقهی ایجاد کرد. هرمنوتیک بدعت نیست، چون یک منطق و روش پژوهش است و اگر بدعت باشد، در این‌صورت منطق ارسطو و منطق صوری نیز بدعت محسوب می‌شوند.
حوزه‌های سه‌گانه التقای شرع و عرف در فقه سیاسی
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد سروش‌محلاتی، استاد سطوح خارج فقه حوزه علمیه در مراسم بزرگداشت حجت‌الاسلام داود فیرحی به طرح بحث در زمینه التقای شرع و عرف در فقه سیاسی پرداخت و حوزه‌های سه‌گانه این التقا را تبیین کرد.
14 ویژگی برجسته در پژوهش‌های اندیشه‌ای فیرحی
حجت‌الاسلام والمسلمین رسول جعفریان ضمن برشماری 14 ویژگی مرحوم فیرحی، معتقد است که مهم‌ترین امتیاز او در بررسی‌های تاریخی و اندیشه‌ای این است که از ابتدا مبانی معرفت‌شناسی خود را تعریف کرد و بعد وارد تاریخ اندیشه شد.
در مراسم بزرگداشت فیرحی بیان شد:
معرفت اصیل بدون قرآن حاصل نمی‌شود/ لزوم گذر از اندیشه نائینی و دل بستن به فقه جواهری
مراسم بزرگداشت مرحوم فیرحی با سخنرانی علمی چند تن از استادان و صاحب‌نظران حوزه و دانشگاه برگزار شد و بر کسب معرفت اصیل با رجوع به وحی، لزوم گذر از اندیشه مرحوم نائینی، لزوم شناخت یک اندیشه پیش از نقد تأکید شد. همچنین بر مبحث حکمرانی حزبی و ناکارآمدی آن برای جامعه ایرانی بحث شد.
حجت‌الاسلام شریعتمداری:
اعتقاد به ولایت در معنای تعطیلی عقل نیست/ تحلیل سنت با توجه به زمان و مکان در اندیشه امام(ره)
رئیس دانشکده فلسفه دانشگاه ادیان با بیان اینکه فیرحی جزو نواندیشان دینی است که برای رفع مشکلات نگاه درون دینی دارند و سنت دینی و مسائل روز را به رسمیت می‌شناسند، اظهار کرد: در بازگشت به دین و سنت دو رویکرد وجود دارد؛ یک رویکرد امام(ره) است که وقتی به سنت چشم می‌دوزد، عنصر زمان و مکان را هم لحاظ می‌کند و دیگری رویکرد سلفی که صرفاً به تقلید از گذشته حتی در نوع پوشش معتقد است.
فیرحی؛ روحانی ربانی و دانشگاهی معیار
حجت‌الاسلام قاضی‌زاده با اشاره به ویژگی‌های علمی و عملی استاد فیرحی بیان کرد: نکته مهمی که در زندگی ایشان وجود داشت اینکه یک روحانی ربانی و یک دانشگاهی معیار بود. در دانشگاه یک دانشجو بود که از آغاز سر کلاس رفت و درس خواند و مراتب مختلف تحصیلی را در یک رشته و با بالاترین امتیاز طی کرد و همواره نیز در جلسات علمی حوزوی و دانشگاهی حضور موثری داشت.
فیرحی؛ دانش‌پژوهی تمام‌عیار / اجتناب از نگاه ایدئولوژیک به علم
عضو هیئت علمی گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه تهران ضمن اشاره به سلوک علمی و عملی دکتر فیرحی بیان کرد: فیرحی هیچ نگرانی در برخورد با اندیشه‌ها نداشت، چون از جنبه ایدئولوژی به علم نگاه نمی‌کرد. او ز اولین کسانی است که کار جدی بر روی اندیشه فوکو انجام داد؛ به هیچ وجه این دغدغه را نداشت که یک اندیشه‌ای خاص است و نباید دنبال آن رفت و دچار خلط مرز توصیف و هنجار نشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه مفید تبیین کرد؛
فیرحی و نقد براشت‌های ایدئولوژیک از سنت
سیدعلی میرموسوی با بیان اینکه دستاورد پروژه فیرحی رد برداشت‌های ایدئولوژیک از سنت بود، اظهار کرد: در دوره اخیر جریان اسلام‌گرایی سنت را براساس اقتضائات خودش تفسیر کرد و تفسیر ایدئولوژیک از سنت به وجود آمد و در راستای توجیه روندهای خود مدعی شد که این موارد در سنت وجود دارد، ولی ایشان این کار را مصادره سنت از سوی جریان‌های ایدئولوژیک می‌دانست و این رویه را نقد می‌کرد.
حجت‌الاسلام محمود شفیعی تشریح کرد:
مفهوم «تجدید سنت» در اندیشه فیرحی؛ تجمیع و بازآفرینی نشانه‌های عقلانیت در میراث
عضو هیئت علمی دانشگاه مفید ضمن تشریح جایگاه فقه در اندیشه مرحوم فیرحی اظهار کرد: وی تجدد را به معنای «تجدید سنت» می‌دانست. از منظر ایشان، کلاف عقل بشر نه یکباره بلکه در فرایندی تاریخی باز می‌شود و سنت همان عقل تحقق‌یافته در گذشته است که هر بار بیشتر در آن تأمل کنیم می‌توانیم نشانه‌های عقلانیت در گذشته را بازآفرینی کنیم.
نشست «فقه و تجدد به روایت دکتر فیرحی» برگزار می‌شود
نشست «فقه و تجدد به روایت دکتر فیرحی» به همت موسسه فهمیم و با سخنرانی سیدمحمدرضا بهشتی برگزار می‌شود.
استاد دانشگاه تربیت مدرس در گفت‌وگو با ایکنا:
مرحوم فیرحی عمیق‌ترین جلوه وحدت حوزه و دانشگاه را متجلی ساخت
علی‌محمد حاضری با بیان اینکه مرحوم فیرحی به مسئله وحدت حوزه و دانشگاه به عنوان یک کار اداری و صوری اعتقاد و اعتنایی نداشت، گفت: آنچه در منش و مشرب فکری و معرفتی او وجود داشت این بود که در قالب وحدت حوزه و دانشگاه معارف اصیل دینی و وحیانی را به زبان علوم روز به سخن دربیاورد و این عمیق‌ترین جلوه وحدت حوزه و دانشگاه است.
آیین بزرگداشت «اندیشمند دردآشنا» برگزار می‌شود
دبیرخانه نکوداشت مفاخر ایران و جهان اسلام سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی به‌مناسبت هفتمین شب درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر داود فیرحی(ره) بزرگداشتی را با عنوان «اندیشمند دردآشنا» برای این استاد فقید اندیشه سیاسی دانشگاه تهران برگزار خواهد کرد.
نگاهی به تولیدات علمی استاد داود فیرحی
مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین داود فیرحی در طول 56 سال عمر پربار خود کتب ارزشمندی را به جامعه علمی کشور عرضه کرد؛ از جمله این آثار کتاب‌های «قدرت، دانش، مشروعیت در اسلام»، «دین و دولت در عصر مدرن: دولت، مشارکت و مشروعیت»، «فقه و سیاست در ایران معاصر»، «آستانه تجدّد در شرح تنبیه الأمة و تنزیه الملّة»، «فقه و حکمرانی حزبی» و «مفهوم قانون در ایران معاصر» است که در ادامه نگاهی گذرا به آنها خواهیم داشت.
میرموسوی در گفت‌وگو با ایکنا بیان کرد:
تلفیق اصالت و معاصرت در اندیشه فیرحی
عضو هیئت علمی دانشگاه مفید معتقد است که اگر کسی بخواهد فقط به اصالت فکر کند، قطعاً از معاصرت دور می‌شود و متقابلاً برعکس، اما مرحوم فیرحی درصدد بود به راه سومی، که در حقیقت نوعی تلفیق و هم‌نهادسازی بین اصالت و معاصرت است، دسترسی پیدا کند.
علیرضا صدرا بیان کرد:
آزادی عادلانه؛ گرانیگاه اندیشه سیاسی مرحوم فیرحی / نواندیشی بر محور اصالت‌ها
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ضمن اشاره به جانباز شیمیایی بودن مرحوم داود فیرحی اظهار کرد: گرانیگاه فکری و نقطه محوری اندیشه ایشان آزادی است، اما این آزادی به هیچ وجه از عدالت جدا نیست. البته عدالت بدون آزادی به توزیع فقر منجر خواهد شد.
یادداشت /
سوگ فیرحی و بازاندیشی جامعه ایرانی
نعمت‌الله فاضلی، استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به مناسبت درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین داود فیرحی یادداشتی اختصاصی با عنوان «سوگ فیرحی و بازاندیشی جامعه ایرانی» در اختیار ایکنا قرار داده است.
فیرحی؛ دغدغه‌مند دین و دردآشنای زمانه
رئیس دانشکده فلسفه دانشگاه ادیان و مذاهب در یادداشتی تأکید کرد: فیرحی عزیز و گرامی از همان اندک دانشی مردانی بود که هم دین‌شناس و هم دردآشنای زمانه بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ایکنا؛
مرحوم فیرحی معتقد بود فقه باید در خدمت کرامت انسان باشد
فردین قریشی بیان کرد: مرحوم فیرحی دغدغه اصلاح امور مردم را داشت. همان کاری که همه اولیای الهی می‌کنند. در حقیقت می‌خواستند جامعه‌ای داشته باشیم که انسان‌ها آزاد باشند و به مقام آگاهی برسند و انسان در جامعه کرامت داشته باشد.
استاد دانشگاه تهران بیان کرد:
رونق دروس اسلامی در دانشگاه با حضور مرحوم فیرحی
نقیب‌زاده با اشاره به اهمیت شخصیت حجت‌الاسلام فیرحی در وحدت بین حوزه و دانشگاه بیان کرد: ایشان وقتی برای تدریس به دانشگاه تهران آمد، دروس اسلامی رونق گرفت و تجسم وحدت حوزه و دانشگاه بود. برای اینکه هردو روش‌شناسی را می‌دانست و هرکدام را نیز در جای خود پاس می‌داشت. در دانشگاه خیلی بی‌طرفانه و علمی مطالب را مطرح می‌کرد و دانشجویان زیادی نیز گرد ایشان جمع می‌شدند.
محمدتقی فاضل‌میبدی:
نظریه فیرحی استخراج دانش جدید با رویکرد منتقدانه و مجتهدانه به فقه بود
محمدتقی فاضل‌میبدی با اشاره به برخی پیش‌‌فرض‌های دکتر فیرحی بیان کرد: انتقاد او به روشنفکران دینی این بود که چرا می‌خواهید فقه را نادیده بگیرید. فقه تاریخی 1400 ساله و جریان روشنفکری تاریخی دویست ساله دارد. همانطور که دانش‌های جدید از متن و بطن دانش‌های قدیم روییده‌اند، اگر بخواهیم از فقه، دانش و مفاهیم جدیدی را استخراج کنیم، باید به این فقه دو نگاه نقدگونه و مجتهدانه داشته باشیم.
فیرحی مردی در مسیر شدن با نگاه فقیهانه به سیاست بود
حجت‌الاسلام نقویان بیان کرد: فیرحی مردی در مسیر شدن بود و نگاهی فقیهانه و رویکرد عملی و ایدئولوژیک و نیز نگاهی تئوریک و عملی به دانشگاه داشت. او با این دو بال در هر دو عرصه پرواز می‌کرد.
تلاش فیرحی برای ارائه تفسیری دموکراتیک از دین
به اعتقاد میرموسوی، پروژه فکری مرحوم فیرحی را به اختصار می‌توان گونه‌ای نواندیشی دینی دانست که نظریه‌پردازی درباره دولت و ارائه تفسیری دموکراتیک از دین با بهره بردن از امکانات فقه در کانون آن قرار دارد.
استاد سطح عالی حوزه بیان کرد:
استاد فیرحی سنت و تجدد را در نظریه‌پردازی تلفیق کرد / روایت‌گری متناسب با زمانه
رئیس مؤسسه فهیم با بیان اینکه استاد فیرحی با دغدغه‌مندی درباره نسل نو و ارتباط آنان با اندیشه‌های دینی، به آشنا کردن آنان با سنت و تجدد پرداخت، گفت: ایشان برای آنکه بتواند سنت را از آنچه شایسته نیست بپیراید و تجددی را که متناسب با سنت اسلامی نیست کنار بزند، از ترکیب این دو نظریه‌پردازی کرد تا بتواند روایت متناسب با این زمانه را برای نسل جدید ارائه دهد.
مروری بر دغدغه‌ها و دستاوردهای استاد فیرحی به روایت دوستان
مراسم بزرگداشت حجت‌الاسلام داود فیرحی، استاد دانشگاه تهران، جمعه‌شب، 23 آبان‌ماه، به صورت مجازی برگزار شد و در این مراسم برخی از اساتید علوم سیاسی کشور به تبیین ویژگی‌های شخصیتی، دغدغه‌ها و دستاوردهای این نواندیش عرصه سیاست اسلامی پرداختند.
فیلم | حیات بدون کرامت بی‌فایده است
حجت الاسلام مرحوم فیرحی با اشاره به سخنان علامه جعفری درباره حق حیات میگوید: علامه معتقد بودند حیات حق نیست حیات حکم است. حیات بدون کرامت بی‌فایده است.
فیلم | توصیه علامه جعفری به مرحوم فیرحی
مرحوم حجت‌الاسلام داوود فیرحی در سخنانی در مراسم بزرگداشت علامه جعفری در سال‌های قبل ضمن بیان خاطره‌ای از دیدار با علامه جعفری میگوید: علامه جعفری در توصیه‌ای درباره جنگیدن برای داشتن اندیشه‌های اسلامی خود گفتند: اگر می‌خواهید اندیشه‌های اسلامی خود را داشته باشید باید آنقدر بجنگید تا اراده های خود را مستقر کنید.
پیام تسلیت آیت‌الله حسینی زنجانی در پی درگذشت حجت‌الاسلام فیرحی
آیت‌الله سیدمحمد حسینی‌زنجانی، در پی در گذشت حجت‌الاسلام داود فیرحی پیام تسلیت صادر کرد.
قدیر نصری:
«فیرحی» دستگاه فقه را در خدمت کرامت انسانی می‌دانست
دانشیار اندیشه سیاسی دانشگاه خوارزمی با اشاره به اندیشه‌های مرحوم فیرحی، بیان کرد: تفاوت ایشان با جناح‌های مخالفش این بود که می‌گفت ما باید دستگاه فقه را در خدمت کرامت انسان به کار گیریم، نه اینکه بشر را برای صیانت از احکام فقه قرار دهیم. بنابراین ایشان این دستاورد را برای جامعه علوم سیاسی داشت که می‌توانیم بدون پناه بردن به ایدئولوژی‌های دیگر، گذشته را در مقابل خود قرار دهیم و مسئله‌ها را از آن بپرسیم.
پیام‌های تسلیت اهالی اندیشه در سوگ استاد فیرحی
همزمان با انتشار خبر درگذشت حجت‌الاسلام فیرحی، اهالی اندیشه از جمله آیت‌الله اعرافی، آیت‌الله محقق‌داماد، حجج اسلام حسن خمینی، رسول جعفریان و مهراب صادق‌نیا با انتشار پیام‌های تسلیت با خانواده آن مرحوم ابراز همدردی کردند.
نگاهی به اندیشه و آثار مرحوم داود فیرحی
مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین فیرحی یکی از اساتید برجسته در زمینه اندیشه‌های سیاسی در اسلام بود و کتب و مقالات وی از منابع معتبر برای پژوهشگران و دانشجویان محسوب می‌شوند. وی راهنمایی بسیاری از پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‌های دکترا را بر عهده داشت و از این منظر نیز خدمات شایانی به علاقه‌مندان به اندیشه‌های اسلامی ارائه داد.
پیام تسلیت ظریف به مناسبت درگذشت حجت‌الاسلام و المسلمین فیرحی
وزیر امور خارجه کشورمان در پیامی هجرت نابهنگام و فقدان عالم اندیشمند و متفکر و استاد بزرگ و متواضع حوزه و دانشگاه، حجت‌الاسلام و المسلمین داوود فیرحی را تسلیت گفت.
حجت‌الاسلام داود فیرحی درگذشت
حجت‌الاسلام والمسلمین داود فیرحی، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر اندیشه سیاسی در اسلام، به دلیل ابتلا به کرونا صبح امروز درگذشت.
آخرین وضعیت درمانی «داود فیرحی» از زبان پزشک معالج
پزشک معالج داود فیرحی اظهار کرد: حدود 50 اقدام درمانی برای ایشان انجام شده و امیدواریم بدن دکتر فیرحی، همچنان مقاومت خوبی را داشته باشد.
حادثه عاشورا از هر جهت جاذبه خاص خود را دارد
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: حادثه عاشورا حالت منشوری دارد که از هر جهت نگاه شود، جاذبه خاص خود را دارد و به هر پرسشگر یک پاسخ و یک راهنمایی می‌دهد.
داود فیرحی:
کرونا دینداری فردی را رواج داده است / تبیین دو مواجهه اعتقادی با عدالت الهی
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه مردم جامعه در مواجهه با بیماری‌های فراگیری مانند کرونا و بحث عدالت الهی دو دسته هستند، گفت: کرونا مناسک را تحت تأثیر قرار داده و در عوض، دینداری فردی را تقویت کرده است.
حجت‌الاسلام فیرحی:
خطبه امام حسین(ع) در منا تابلوی وابستگی شبکه‌های دینی به قدرت است
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه هنر امام حسین(ع) این بود که با شهادتش تابلوی اسلام ناب را بلند کرد و خود را بر سر زبان‌ها انداخت، گفت: متنی که امام حسین(ع) در خطبه منا دارد تابلویی است که وضعیت آن روز را نقاشی می‌کند و در چنین شرایطی ما با شبکه‌ای از نهادهای دینی وابسته مواجهیم،
داوود فیرحی:
نظم اجتماعی که پیامبر(ص) ایجاد کرد، مبتنی بر انسان آزاد مؤمن بود
حجت‌الاسلام داود فیرحی یکی از ویژگی‌های شکل‌گیری حادثه کربلا را وجود حکومت قوی و جامعه ضعیف دانست و گفت: در این شرایط مردم چاره ای جز چاپلوسی دولت ندارند تا باقی بمانند و نخبگان و علما هم در چنین شرایطی رو به سوءاستفاده می‌آورند و دین را تحریف می‌کنند تا با سلیقه حکومت تطبیق پیدا کند.
داود فیرحی:
شهید بهشتی نگاه متوازنی به قانون اساسی داشت / جایگاه والای آزادی در نزد بهشتی
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه مرحوم بهشتی نگاه متوازنی به اصول قانون اساسی داشت و نقطه ثقل را هم در حاکمیت مردم می‌دانست، اظهار کرد: اصل 56 قانون اساسی شکل تکاملی اصل 35 و 36 قانون مشروطه است که تأکید کرده حاکمیت از آن خداست؛ این اصل قلب مردم‌سالاری دینی است و مرحوم بهشتی آزادانه‌ترین ایده را در مجلس خبرگان قانون اساسی در مورد این اصل بیان کرد که تصویب نشد.
حجت‌الاسلام فیرحی تبیین کرد؛
استضعاف عاملی بیرونی است / بحران سلامت و جایگاه مستضعفان
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه مطابق تعریف حضرت امام(ره) از مستضعف، اگر چنانچه افراد در ساختار‌های سیاسی و اجتماعی به رغم توانمندی، در شرایط ضعف قرار گیرند، مفهوم استضعاف معنا می‌یابد، گفت: استضعاف عاملی بیرونی است و در ادبیات امام(ره) واژه مستضعف در مسئله سیاستگذاری معنا دارد و این‌طور نیست که عده‌ای ذاتاً ناتوان باشند.
حجت‌الاسلام فیرحی بیان کرد:
بالاترین درجه «عدل» از دیدگاه امام علی(ع)
فیرحی ضمن اشاره به سه معنای «عدل»، تصریح کرد: از نظر امام علی(ع) بالاترین درجه عدل، انصاف است؛ یعنی قوانین موضوعه جامعه منطبق با انصاف باشد.
حقوق مخالفان در سیره امام علی(ع)
جنگ صفین هفتاد هزار کشته داشت، یعنی شهر زخم خورده و شهری بود که هفتاد هزار مرد در آن کشته شدند. شاید هر سیاستمداری در آن دوران شرایط ایجاد فضای امنیتی را در پیش می‌گرفت. با این حال، اسناد و روایاتی از امام علی(ع) وجود دارد که وی سیاست آزاد‌سازی را به جای امنیتی کردن جامعه دنبال کرد.
فیرحی بیان کرد:
توکل؛ راهی برای نجات از هماورد خیر و شر در وجود انسان
حجت‌الاسلام فیرحی ضمن اشاره به حکمت 108 نهج‌البلاغه، بیان کرد: انسان مرکزی است که محل هماورد نیروهای متضاد محسوب می‌شود و علی(ع) ضمن اشاره به این موضوع تأکید دارد که توکل انسان را در مرز تعادل نگه می‌دارد.
حجت‌الاسلام داود فیرحی:
روشنفکری دینی از الهیات عملی غافل است / نمی‌توان دانش فقه را نادیده گرفت
حجت‌الاسلام داود فیرحی با بیان اینکه مشکل روشنفکری دینی توجه به حوزه نظر و غفلت از الهیات عملی است، اظهار کرد: روشنفکری دینی ما روی کلام و فلسفه فشار آورده و از ارزش فقه غفلت کرده است و این از خطرناک‌ترین اتفاقات در حال وقوع است. مانند اینکه شما یک چرخ دوچرخه را بزرگ کنید و یک چرخ را نیز ترمیم نکنید که مشکل‌ساز خواهد شد و عدم توازن در دینداری جدید ایجاد می‌کند.
فیرحی بیان کرد:
بنیادمندی زندگی بر محور اصل وفاداری در اندیشه امیرالمؤمنین(ع)
فیرحی ضمن اشاره به اهمیت اصل وفا در زندگی، تصریح کرد: امیرالمؤمنین(ع) وفا را همانند صدق از بزرگ‌ترین بنیادهای زندگی می‌داند که مایه اعتماد خانواده، جامعه و ملت‌ها به همدیگر خواهد بود.
داوود فیرحی بیان کرد:
صداقت؛ شرط پیروزی در زندگی و حکمرانی موفق
حجت‌الاسلام فیرحی با استناد به بیانی از امیرالمومنین(ع) در خطبه 56 نهج‌البلاغه، از «صداقت» به عنوان سنگ بنای رابطه و شرط پیروزی در زندگی یاد کرد.
حجت‌الاسلام فیرحی بیان کرد:
راهکار امیرالمومنین(ع) برای ایجاد تعادل در زندگی
داوود فیرحی ضمن اشاره به «اصل تعادل» در نهج‌البلاغه تصریح کرد: امیرالمومنین(ع) معتقد است انسان متعادل، روز و شب خود را به سه قسمت تقسیم می‌کند. یک قسمت برای کار و تلاش؛ یک قسمت برای خواب و استراحت و یک قسمت برای عبادت.
داود فیرحی:
انسان عصر انتظار نقدپذیر، محتاط و اهل تساهل است
حجت‌الاسلام والمسلمین داود فیرحی ضمن تبیین چهار نظریه در مورد انتظار، مدعی شد که انسان عصر انتظار چون درک ناقصی از دین دارد، باید دست از تبلیغ گسترده دین و اسلامی‌سازی بردارد؛ این انسان عصر نقدپذیر، محتاط و اهل تساهل است.
استاد دانشگاه تهران:
ماجرای فدک منازعه اقتصادی نبود/ خطبه فدکیه و تضعیف بنیاد نامشروع سقیفه
گروه حوزه‌های علمیه ــ استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه اعتراض حضرت زهرا(س) در خطبه فدکیه اعتراض به بنیاد نامشروع سقیفه بود، گفت: برداشتم این است که جغرافیای فدک، استعداد تأمین این پشتوانه مالی را نداشته است و در این زمینه اغراق شده است؛ بحث فدک اقتصادی نبود، بلکه به تلاش حضرت زهرا(س) برای جلوگیری از انحنا و انحراف از مشی حکومت رسول‌الله(ص) باز می‌گردد.
جدال قلمی مهدوی‌زادگان و فیرحی؛
از تباین ذاتی الگوی هیئتی با ساختار دولت مدرن تا ظرفیت مدنی هیئت
دیگر رسانه‌ها ــ فیرحی معتقد است اخلاق و الگوی هیئتی با ساختار دولت مدرن تباین ذاتی دارد. در مقابل، داود مهدوی‌زادگان هیئت‌های مذهبی را واجد ظرفیت‌های مدنی بالایی در باز کردن گره‌های بوروکراسی می‌داند.
حجت‌الاسلام داود فیرحی:
احتجاج‌های امام سجاد(ع) گفتمان حاکم را برهم زد/ اهمیت به رسمیت شناختن حق مخالف
گروه اندیشه ــ عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با اشاره به وقایع پس از عاشورا و احتجاج‌هایی که امام سجاد(ع) داشت، بیان کرد: امام(ع) در کوفه و شام دو احتجاج داشتند و حرف‌هایی زدند که گفتمان حاکم را وارونه کرد، چون در آن زمان خشونت در حال شکل‌گیری بود و همه‌جا چرخانده می‌شد تا دیگران صدایشان خاموش شود.
حجت‌الاسلام فیرحی تشریح کرد:
تحریف سنت؛ عامل تقابل گفتمان «بازگشت به سنت» و «تئوری وحدت» معاویه
گروه جامعه ــ عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ضمن تشریح روندی تاریخی که منجر به انحطاط صحابه، ایجاد سنت برساخته و جعل حدیث و در نهایت تحریف سنت حضرت رسول(ص) شد، گفت: تعارض بین سنت برساخته كه مبتنی بر وحدت بود و سنت پیامبر(ص) که ایده اصلاحی امام حسین(ع) بود، باعث شد مردم کشته شدن فرزند رسول خدا را انتخاب کنند.
فیرحی:
انقلاب مشروطه، لائیک، سکولار و تئوکراتیک نبود
گروه سیاست و اقتصاد ــ عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه محور اصلی در انقلاب مشروطه به عهده مذهب بود، گفت: انقلاب مشروطه لائیک و سکولار نبود. این انقلاب در نوع خود مدرن و مذهبی بود، اما سنتی و به تعبیری تئوکراتیک نبود.
حجت‌الاسلام فیرحی:
موضوع‌شناسی وظیفه سازمانی فقیه نیست/ هستی و نیستی فقه در گرو تعیین تکلیف رابطه با علوم انسانی
گروه حوزه‌های علمیه ــ استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه موضوع‌شناسی، وظیفه سازمانی فقیه نیست و باید به عرف و علوم انسانی واگذار شود تاکید کرد: هستی و نیستی فقه در گرو تعیین تکلیف رابطه با علوم انسانی است، زیرا اگر تضادی میان ارزش‌ها با زندگی پیدا شود افراد کمی هستند که ارزش‌ها را نگه دارند.
حجت‌الاسلام فیرحی:
نیابت امام منازعه جامعه کنونی نیست/ رابطه تعاملی دین و دولت
گروه حوزه‌های علمیه ــ استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه مسئله «نیابت امامت» منازعه جامعه کنونی نیست، زیرا اکثریت به اتفاق مردم این مسئله را باور و به آن اعتقاد دارند، گفت: شیعی کردن دولت به نفع کشور نیست بلکه تعامل دین و دولت بهترین مدل برای تعریف رابطه این دو نهاد است.
در نشست رونمایی کتاب «مکتب اجتهادی آخوند خراسانی» مطرح شد:
راهکار شتاب به موتور اجتهاد تمیز ادله مرجع و عادی است/ لزوم توسعه منطقه‌الفراغ و حجیت ادراکات عقلایی
گروه اندیشه ــ در نشست رونمایی از کتاب «مکتب اجتهادی آخوند خراسانی» اثر آیت‌الله محقق داماد به تأکید مؤلف بر مسئله صیانت از کرامت انسانی و پذیرش آن به صورت یکی از ادله اجتهاد تصریح و راهکارهایی همچون توسعه منطقه‌الفراغ، حجیت ادراکات عقلایی و تقسیم ادله به ادله مرجع و ادله عادی در راستای شتاب به موتور اجتهاد مطرح شد.
در نشست «دوگانه شرع و قانون در حقوق کیفری» مطرح شد:
راه‌کارهای رفع واگرایی میان دولت و شریعت/ سکوت فقه؛ تداوم‌بخش روند سکولارسازی
گروه سیاسی ــ دومین پیش‌همایش بین‌المللی «تحولات حقوق کیفری کشورهای اسلامی در پرتو تعامل شرع و حقوق» با عنوان «دوگانه شرع و قانون در حقوق کیفری ایران» عصر امروز با سخنرانی حجت‌الاسلام‌و المسلمین داوود فیرحی، حجت‌الاسلام‌و المسملین رحیم نوبهار و محسن برهانی در دانشگاه تهران برگزار شد.
تقدم با کدام است؛ فقه یا فلسفه؟
گروه اندیشه ــ حجت‌الاسلام فیرحی بر آن است که اولویت در حل مشکلات جهان اسلام به فقه تعلق دارد. او تلاش کرده است این مسئله را در یک یادداشت تشریح کند؛ این نظر در مقابل معتقدان به تقدم فلسفه است که بر اولویت اصلاح و رویکرد انتقادی در فقه تاکید دارند.
حجت‌الاسلام فیرحی:
سنت تاریخ نگاری قدسی در ایران جامعه را به خلسه می‌برد
گروه دانشگاه ــ عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با نقد کتاب درسی «انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن» نوشته حجت‌الاسلام مصباح یزدی، تاکید کرد: در این کتاب و کتاب‌های مشابه از تاریخ نگاری قدسی بهره گرفته شده که سنت تاریخ نگاری قدسی در ایران بدون در نظر گرفتن شرایط حال جامعه از ظواهر تاریخ تشابه می‌سازد و داوری می‌کند و از گذشته به آینده می‌پرد؛ این تاریخ نگاری ما را به خلسه می‌برد.
حجت‌الاسلام فیرحی عنوان کرد:
دو تعهد آئینه‌وند در تاریخ‌نگاری؛ کرامت انسانی و ارزش علم
گروه اندیشه ــ داوود فیرحی در بزرگداشت سومین سالگرد درگذشته آئینه‌وند، گفت: من به برخی از ویژگی‌های فعالیت تاریخی ایشان اشاره خواهم کرد؛ دکتر آئینه‌وند تاریخ‌نگار متعهد است، اما تاریخ‌نگاری ایدئولوژیک نبود. او متعهد به کرامت انسان‌ها و ارزش علم بود و به این دو اعتماد کامل داشت.
ایکنا گزارش می‌دهد؛
علوم انسانی اسلامی؛ ادعا یا واقعیت
گروه اندیشه: نامه چالش‌برانگیز رضا داوری مبنی بر نفی امکان تحقق علوم انسانی دینی برداشت‌های متفاوتی را از سوی جامعه علمی کشور در پی داشت و زمینه دگراندیشی در باب این موضوع بنیادین را فراهم ساخت.
چرا «گذر از فقه شدنی نیست»
گروه اندیشه: داود فیرحی در مجموعه‌ای از یادداشت‌ها و در پاسخ به مجتهدشبستری به تبیین این مدعای خود پرداخته که چرا گذار از فقه شدنی نیست؟
مزایا و چالشهای حکومتهای پارلمانی و ریاستی
نشست علمی دموکراسی ریاستی و پارلمانی شنبه شب 6 آبان در موسسه فهیم و با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین داوود فیرحی، استاد دانشگاه تهران برگزار شد.
در نقد و بررسی کتاب «همروی فلسفه سیاسی و فقه سیاسی» مطرح شد:
مسائل جهان اسلام باید در فقه و فلسفه حل شود
گروه اندیشه: نگارنده کتاب «همروی فلسفه سیاسی و فقه سیاسی» معتقد است که مدعای ما این است که دو دانش فلسفه سیاسی و فقه سیاسی تعاملاتی دارند و فلسفه سیاسی متقدم بر فقه سیاسی است و اگر مسئله‌ای در جهان اسلام بخواهد حل شود، نیاز دارد که هم در فلسفه سیاسی و هم در فقه سیاسی حل شود.
بیعت و نقش آن در قیام امام حسین(ع)
گروه معارف: حجت‌الاسلام داود فیرحی گفت: در محرم سال 61 هجری یعنی پنجاه سال بعد از وفات پیغمبر اکرم(ص)، دگردیسی جهت حرکت حکومت اسلامی مشخص بود؛ از طرف دیگر، از نخبگان جامعه انتظار می‌رفت تا در مقابل استبداد تسلیم نشوند، چون در غیر این صورت ثمره انقلاب اسلام از بین می‌رفت؛ اینجا بود که برخی از گروه‌ها در جامعه اسلامی مرگ معاویه را فرصتی برای تغییر حکومت دانستند.
حجت‌الاسلام فیرحی:
علامه نائینی اندیشمندی مدرن بود
گروه اندیشه: فیرحی در نشست نقد و بررسی کتاب «آستانه تجدد؛ شرحی بر تنبیه الامه علامه نائینی» گفت: علامه نائینی یک اندیشمند سیاسی مدرن بود و توجه به او در نگارش تاریخ معاصر ضرورت دارد.
حجت‌الاسلام فیرحی عنوان کرد:
هم‌نشینی سه‌گانه اسلام، جمهوری و ایران در ادبیات سیاسی امام(ره)
گروه سیاسی: خیلی‌ها تلاش می‌کردند جمهوری را توضیح بدهند، اما به لسان فقه امکان آن را نداشتند و خیلی‌ها هم سعی می‌کردند که اسلام را توضیح بدهند ولی با مفهوم جمهوری هماهنگ نمی‌شد، اما آن چیزی که ادبیات امام(ره) را در این قسمت جدی‌تر می‌کند این است که هم بتواند توضیحی از دموکراسی بدهد و هم بتواند مفهوم ملی و اسلامی را حفظ کند؛ سه‌گانه‌ای که تاکنون کنار هم قرار نگرفته بودند.
در نشست «اجتهاد؛ هست‌ها و بایدها» عنوان شد؛
اجتهاد متمم دین است/ توانایی عقل عملی برای کشف حکم الهی
گروه اندیشه: آیت‌اللّه محقق داماد گفت: اجتهاد متمم دین است و بدون اجتهاد باید به پایان دین معتقد باشیم و عقل عملی می‌تواند در موارد سکوت کتاب و سنت، حکم الهی را کشف کند.
داوود فیرحی عنوان کرد:
درخشش نواندیشی دینی در «راه سوم» سیدجمال
گروه اندیشه: به گفته داوود فیرحی، سیدجمال کوشش کرد از دعوای سنتی میان ماتریالیسم و الهیات راه سوم را پیدا کند که این راه در ادبیات ما مسلمانان به عنوان «نواندیشی» یا «روشنفکری دینی» یاد می‌شود. وی در این راه درخشش خوبی از خود نشان داد، اما متاسفانه با مشکلاتی نیز مواجه است.
انحصار حق رأی در دست نخبگان/ حقوق با دانش گره نخورده است
گروه اندیشه: در مناظره حق رأی در اسلام، فخارطوسی گفت که حق رأی در انحصار نخبگان است و با استناد به روایات این حق را اثبات می‌کند؛ این در حالی است که فیرحی معتقد است حقوق با دانش گره نخورده است.
داوود فیرحی:
استراتژی‌های وحدت در جهان اسلام خشونت‌زا است/ لزوم طرح گفتمان همزیستی مسلمانان
گروه اندیشه: داوود فیرحی ضمن تشریح استراتژی‌های وحدت و تبارشناسی آن، اظهار کرد: خود ایده وحدت در جهان اسلام خشونت‌زاست و باید به جای گفتمان وحدت به طرح گفتمان همزیستی مسلمانان پرداخت.
در جلسه نقد «فقه و سیاست در ایران» مطرح شد؛
بررسی تحولات فقه سیاسی از مشروطه تا امروز/ اطاله کلام منشا شائبه کتاب‌سازی
گروه اندیشه: فیرحی در جلسه نقد کتاب فقه و سیاست در ایران معاصر، یکی از ویژگی‌های کتابش را قداست‌زدایی از دستگاه فقه دانست و منتقد وی اظهار کرد: اطاله کلام می‌تواند موجب اتهام کتاب‌سازی به مولف شود.
در نشست‌های تخصصی جریان‌های تکفیری مطرح شد:
سلفیه جریانی ذاتا روشنگر است/ شریعتی برخی از پارامترهای بنیادگرایی را دارد
گروه اندیشه: با توجه به اهمیت شناخت زمینه‌ها و پیامد‌های جریان‌های تکفیری، سال گذشته نشست‌های فرجام‌شناسی جریانات بنیادگرا و سلفی و مولفه‌های نظری جریانات سلفی در عصر حاضر در محل خبرگزاری بین‌المللی قرآن برگزار شد.
