همراهی فعالان قرآنی در موج انصراف از یارانه و همدلی ملی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، تاکنون شش روز از ثبت نام برای دومین مرحله از طرح هدفمندی یارانه‌ها سپری شده است و تب تند انصراف یا عدم انصراف از دریافت یارانه‌ها به حدی جامعه را فرا گرفته است که صحبت در این مورد به شاه‌بیت اجتماعات دو نفره و بیشتر تبدیل شده است. با گذشت شش روز از آغاز ثبت نام برای این طرح هر روز خبرهایی از گروه‌های مختلف جهت انصراف از دریافت یارانه به گوش می‌رسد، از ورزشکاران گرفته تا مدیران و کارکنان شرکت‌های خصوصی، دولتی و گروه‌های مختلف مردم همه منتظرند تا روز موعود فرا برسد و برای ثبت نام مراجعه نکنند تا روند انصراف خودبه‌خود شکل بگیرد.
با یک پیگیری ساده می‌توان متوجه شد که از انصراف بسیاری از فعالان قرآنی از دریافت یارانه‌ها مطلع شد، اما نبود انسجام خبری، مانع از اطلاع سایر اقشار جامعه از این مسئله شده است. برای اطلاع دقیق‌تر از دیدگاه فعالان قرآنی در این زمینه به گفت‌وگو با چند نفر از پیشکسوتان قرآن نشسته‌ایم تا نظرات آنها را در مورد وظیفه جامعه قرآنی در مورد انصراف از یارانه‌ها جویا شویم.

حبیب مهکام،  پیشکسوت قرآنی کشور که کارنامه قرآنی وی پر است از داوری مسابقات قرآن، درباره تصمیمی که برای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها در نظر گرفته است، گفت: بحث یارانه‌ها از نظر برخی جهات اقتصادی کاری بود که خدماتی را هم به دنبال داشت، در شرایط فعلی بنده نه تنها ثبت نام نکرده‌ام، بلکه تا جایی که در توان دارم به دیگران نیز توصیه می‌کنم از دریافت یارانه‌ها انصراف دهند.
وی با در نظر گرفتن یک شرط برای این انصراف، اظهار کرد: این شرط نیز این است که واقعاً یارانه‌ها به نیازمندان واقعی جامعه برسد، البته شناسایی نیازمندان باید تحقیقی باشد، یعنی دولت باید کاری کند که نیازمندان واقعی جامعه شناسایی شوند. در حال حاضر به برخی روستاها که مراجعه کرده‌ام، متوجه شدم که به جای استفاده از کره حیوانی از کره نباتی استفاده می‌کنند، علت را که جویا شدم، متوجه شدم دریافت همین یارانه‌ها باعث شده است تا نوعی تنبلی بر آنها عارض شده و حتی تولید نیز در بین آنها آسیب ببیند، که این ناعادلانه است و اگر یارانه‌ها در راستای حمایت از تولید قرار بگیرد، شاهد چنین چیزهایی نخواهیم بود.

مردم انصراف از یارانه را یک حرکت دینی بدانند
مهکام در ادامه به تجربه‌ای که 30 سال قبل در تبریز به اجرا در آمده است، اشاره و یادآور شد: حدود 30 سال قبل در شهر تبریز صندوقی با حمایت خیرین راه‌اندازی شد برای کمک به فقرا و اعلام شد که در این شهر هیچ فردی حق تکدی‌گری ندارد، هر کس اظهار فقر کند؛ پس از تحقیقات گسترده دارای پرونده شده و ماهیانه از طریق همان صندوق کمک‌هایی دریافت خواهد کرد. در زمان حاضر اقتصاد و پرداختن به این امر فرهنگ خاص خود را می‌طلبد و به همین دلیل است که مقام معظم رهبری اقتصاد و فرهنگ را با هم در یک سال مطالبه می‌کنند.
این پیشکسوت قرآنی تصریح کرد: انصراف از یارانه هر دلیلی داشته باشد، باید به نیت قربةالی‌الله باشد، فرد منصرف باید بگوید خدایا برای رضای خاطر تو انصراف می‌دهم تا این کمک به مستحقان برسد. این تفکر را باید ترویج کرد، تا مردم اگر هم قصد انصراف دارند، این حرکت‌شان به عنوان یک حرکت دینی باشد. تقاضا دارم از جامعه قرآنی به خاطر قرآنی بودن و داشتن تفکر قرآنی تا جایی که برایشان امکان پذیر است از دریافت یارانه انصراف دهند تا افتخار سرباز دین بودن را در کارنامه خود ثبت کنند. ‌
وی در ادامه استنادی هم به قرآن کریم و آیه 92 سوره مبارکه «آل‌عمران» کرد و گفت: ما باید تلاش کنیم خود را به مقام نیکوکاری برسانیم و این به شرطی امکان پذیر است که برای رضای خدا از چیزهایی که برای ما محبوب است، انفاق کنیم و در این مورد بهترین اشاره در آیه 92 سوره مبارکه «آل‌عمران» شده است که خداوند در این آیه می‌فرماید؛ «لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّى تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَیْءٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَلِیمٌ».

علی‌اکبر حنیفی، پیشکسوت قرآنی کشور که زمانی بر صندلی ریاست سازمان دارالقرآن‌الکریم تکیه داده بود و علاوه بر آن دارای دیدگاه‌های مدیریتی جالبی در عرصه فعالیت‌های قرآنی است. در مورد یارانه‌ها و وظیفه جامعه قرآنی در این زمینه بر این باور است که دولت‌ها باید در خصوص تصمیمات یکدیگر و عمل کردن به آنها درستکار و امین باشند و اگر غیر از آن باشد، مردم به تصمیمات دولت و حرکات راهبردی اهمیت چندانی نداده و بی‌توجه می‌شوند.
این استاد علم قرائت قرآن کریم با بیان اینکه تصمیم قطعی برای انصراف از یارانه‌ها را از قبل گرفته است، در مورد اینکه تا چه میزان وظیفه خود دانسته تا به روشنگری اطرافیان خود برای انصراف یا عدم انصراف از یارانه‌ها بپردازند، گفت: با توجه به اینکه اعتقاد خاصی به این موضوع نداشته‌ام، توصیه خاصی هم برای انصراف به اطرافیان نداشته‌ام، اما خودم این تصمیم را گرفته‌ام که از دریافت یارانه انصراف دهم.
وی افزود: در حال حاضر اعلام شده است که افرادی که درخواست دریافت یارانه دارند، باید اعلام نیازمندی هم کنند؛ یعنی اینکه این افراد در زندگی دارای مشکلاتی هستند در صورتی که به نظر بنده این کار چندان صحیح نیست و به این معنی است که افرادی که به این مبلغ نیاز نداشته‌اند، اما آن را دریافت کرده‌اند؛ در درگاه خداوند مسئول هستند. عده‌ای بر اساس اعتقادات و عده‌ای نیز بر اساس تبلیغات صورت گرفته ممکن است از دریافت یارانه انصراف دهند و عده‌ای دیگر نیز به هیچ وجه انصراف نخواهند داد که این امر خودبه‌خود موجب ناعدالتی و تبعیض خواهد شد.
این داور مسابقات بین‌المللی قرآن بیان کرد: در زمان پیامبر اکرم(ص) و در زمان ائمه معصومین(ع) بیت‌المال به صورت مساوی تقسیم می‌شد، اگر این یارانه‌ها بیت‌المال است، باید به صورت مساوی تقسیم شود و مردم نیز این دریافتی‌ها را مدیریت کنند. به اعتقاد من این کار یک کار تبعیض آمیز است، اما با همه این وجود باید به قوانین احترام گذاشت.

بازار داغ بحث جامعه قرآنی درباره انصراف از یارانه در فضای مجازی
سیدمحسن موسوی‌بلده، یکی دیگر از پیشکسوت قرآنی کشور است که از فعال‌ترین اعضای جامعه قرآنی در فضای مجازی است، با بیان خبر انصراف خود از دریافت یارانه گفت: به نظر بنده افرادی که تمکن مالی دارند، باید حتماً از دریافت یارانه انصراف دهند، با توجه به اینکه حرکتی توسط دولت گذشته انجام شد و بدون طبقه‌بندی خاصی مبلغی وجه نقد به همه مردم تعلق گرفت؛ باعث به وجود آمدن مشکلاتی شد و خزانه دولت را خالی از هر موجودی کرد و دولت با یک صندوق خالی مواجه شد.
وی در پاسخ به این پرسش که در چنین زمان‌هایی که ممکن است جامعه دچار مشکلاتی شود و دولت نیاز به حمایت اقشار مختلف داشته باشد، جامعه قرآنی دارای وظیفه است و باید حساسیت نشان دهد یا نه؟ گفت: جامعه قرآنی در این زمینه نیز می‌تواند اثرگذاری‌های خاص خود را حداقل در بخشی از مردم داشته باشد. بر اساس برخوردهایی که با بخشی از جامعه قرآنی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی داشته‌ام، بحث‌های متنوع و خوبی در مورد یارانه‌ها در بین فعالان قرآنی صورت می‌گیرد.
این استاد علم قرائت قرآن تصریح کرد: متأسفانه در شبکه‌های اجتماعی برخی دوستان موضع‌هایی جناحی گرفته‌اند و در جهت مخالفت با انصراف بحث می‌کنند. احساس می‌شود در پاره‌ای از موارد این موضع‌گیری‌ها حتی در تقابل با دولت است. برخی از دوستان قرآنی که در چنین شبکه‌هایی عضو هستند، پیوستن به جو جلوگیری از انصراف را ترویج می‌کنند و جوی مانند جو انتخابات را به وجود آورده‌اند و مردم و یکدیگر را به دریافت یارانه تشویق می‌کنند که این به هیچ وجه خوب نیست. اگر نگاهی به شرایط حاضر بیندازیم و عقل را حاکم کنیم، متوجه خواهیم شد که اگر این طرح شکست بخورد و دولت مجبور باشد به همان میزان قبل یارانه‌ها را به مردم پرداخت کند، بسیاری از امکانت باید نادیده گرفته شود که مطمئناً ضرر این کار باز هم متوجه مردم خواهد شد.
موسوی‌بلده در پاسخ به این سؤال که چرا جامعه قرآنی هم‌چون دیگر گروه‌های اجتماعی اقدام به انصراف‌های گروهی نکرده است، گفت: اگر مانند سایر گروه‌های اجتماعی هم‌چون ورزشکاران چنین کاری صورت می‌گرفت، بسیار خوب بود و اگر قرار بود چنین اطلاع‌رسانی صورت بگیرد، جمعیت قرآنی و یا سازمان‌ دارالقرآن و مجامع دیگر می‌توانستند اقدام به انعکاس آن کنند.
موسوی‌بلده در پایان با اشاره مجدد به انصراف از دریافت یارانه، گفت: البته برخی مراجع تقلید نیز اشکالاتی به دریافت یارانه توسط افرادی که استطاعت مالی دارند، وارد کرده‌اند. بنده همواره در جمع‌های دوستانه و نیز در گروه‌های اجتماعی فعال در فضای مجازی از انصراف از یارنه‌ها حمایت کرده‌ام و این را وظیفه خود نیز دانسته‌ام و حتی بحث‌هایی نیز در این مورد با برخی دوستان پیش آمده است.

مشارکت در همدلی ملی با انصراف از یارانه
محمود لطفی‌نیا را تقریباً همه با ابتهال‌های بسیار زیبایش می‌شناسند، ابتهال‌هایی که جو معنوی بسیار بالایی را در فضای مجالس حاکم می‌کند تا این هنر ناشناخته قرآنی با وجود همه ناشناخته ماندن‌هایش طرفداران بسیار زیادی داشته باشد، وی در حال حاضر در استخدام آموزش و پرورش است و در لباس فرهنگی به جامعه خدمت می‌کند.

از وی در مورد یارانه‌ها و وظیفه جامعه قرآنی در این زمینه که سؤال شد، از قصد خود برای انصراف از یارانه‌ها خبر داد و گفت: امیدوارم وعده‌هایی که مسئولان در مورد استفاده از مابه‌ازای صرفه جویی در بودجه یارانه‌ها می‌دهند، عمل کنند. باید بودجه‌هایی که از این انصراف‌ها به دست می‌آید در جایگاه خود که عمدتاً بخش سلامت است هزینه شود تا مردم روحیه امید را هم‌چنان داشته باشند.
از این استاد قرآنی در مورد حساسیت‌هایی که جامعه قرآنی باید در این زمینه داشته باشد نیز سؤال شد، لطفی‌نیا در این زمینه اظهار کرد: جامعه قرآنی با توجه به معرفت قرآنی که دارند، دارای روح ایثار و فداکاری هستند و همیشه در مواردی که منجر به کمک به دیگران و انتشار فرهنگ ایثار و فداکاری شود؛ همواره همکاری و همیاری خواهند داشت و مطمئنم با توجه به بضاعتی که دارند در این زمینه نیز پیشقدم خواهند شد. هر فردی باید نسبت به بضاعتی که دارد بسنجد که آیا یارانه به عنوان یک نقدینگی در جریان زندگی‌اش اثرگذار خواهد بود یا نه و پس از آن اقدام به انصراف یا عدم انصراف داشته باشد، اگر انصراف دهد در یک همدلی ملی شرکت کرده است و اگر هم انصراف ندهد، حق خودش را مطالبه کرده است.
وی اظهار کرد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی همیشه از جنبه‌های مختلف و از جمله اقتصادی مورد هجوم قرار گرفته‌ایم، ما همیشه در حال مبارزه هستیم و افرادی که در حال مبارزه هستند، باید تدبیر کنند به نحوی که هم به استقامت درونی خودشان بیفزایند و هم در مقابل دشمن دچار سستی نشوند. بهترین عنصر برای اینکه هم به دشمن و هم به خومان القاء کنیم که می‌توانیم در ایستادگی داشته باشیم، بحث وحدت و همدلی است و این از خودگذشتگی ملت برای انصراف از دریافت یارانه و مصرف آن برای دستگیری از اقشار آسیب‌پذیر نوعی همدلی است. توصیه اول این است که مسئولان اجرایی نظام باید با توجه به این از خودگذشتگی ملت به نحوی عمل کنند که مایه امیدواری شوند، نه اینکه هموطنان‌ امیدهای خود را از دست دهند و با جامعه‌ای ناامید مواجه شویم.

سلامت و هویت معنوی اندوخته جامعه قرآنی است
محمدرضا پورمعین، رئیس جمعیت قرآنی استان تهران است که از فعالان در عرصه رسانه‌ها محسوب می‌شود، در این خصوص گفت: بنده از دریافت یارانه‌ها انصراف خواهم داد و همیشه در برنامه‌های رادیو و تلویزیونی که حضور داشته‌ام همه را به انصراف از یارانه دعوت کرده‌ام.
وی افزود: توصیه من به همه دوستان فعال در عرصه قرآنی این است که اگر بی‌نیاز از این دریافت هستند و این مبلغ تأثیر چندانی بر زندگی آنها ندارد، بهتر است که انصراف دهند. جامعه قرآنی همان گونه که در شرایط مختلف به نظام و انقلاب کمک کرده‌اند، شایسته است که در این مقطع نیز کمک کننده نظام و دولت باشند. دولت با زبان بی‌زبانی اعلام می‌کند که توان پرداخت این هزینه را ندارد و بهتر است که واقع‌گرا باشیم و یک نگاه واقعی به موضوع داشته باشیم تا اگر قصد انصراف نیز داریم، کمک‌کننده باشیم.
رئیس جمعیت قرآنی استان تهران در پاسخ به این پرسش که تا چه میزان وظیفه خود می‌داند که افراد مستمند اطراف خود را از دریافت یارانه منصرف کند، تصریح کرد: روز گذشته در برنامه رادیویی افق اعلام کردم که دوستانی که قصد دریافت یارانه دارند و تمکن مالی نیز دارند، از دریافت یارانه‌ها انصراف دهند. با توجه به اینکه جامعه قرآنی جزء گروه‌های بلند‌نظر و منیع‌الطبع است، اما از نظر مادی جزء گروه‌های برخوردار نیست و معمولاً از راه تدریس و کارهای فرهنگی و اداری روزگار می‌گذرانند. آن چه که جامعه قرآنی را جزء گروه‌های شاخص در جامعه مطرح می‌کند؛ سلامت و هویت معنوی و ثروت و اندوخته الهی است که دارند و گرنه جامعه قرآنی، جامعه بهره‌مند مادی نیست و جامعه‌ای است که تمام سرمایه‌اش در حوزه معنویت است.
به نظر می‌رسد بازار انصراف از یارانه‌ها در بین فعالان قرآنی بسیار گرم‌تر از گروه‌های دیگر است، اما نبود یک تشکل و انسجام گروهی باعث شده تا این انصراف‌ها تنها به صورت فردی و جداگاه صورت گیرد، نبود یک تشکل واحد حتی در یک کار غیر قرآنی نیز خلأ خود را در اینجا به رخ همگان کشید.

تا به امروز هیچ خبری از جامعه قرآنی و فعالان این عرصه مبنی بر اینکه قصد انصراف از دریافت یارانه را دارند به گوش نرسیده است؛ بدون شک پرداختن به این موضوع و آگاه شدن از اینکه کدام یک از فعالان قرآنی تصمیم قطعی خود را برای دریافت یارانه گرفته‌اند، خالی از لطف نخواهد بود.