حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمد رجاییباغسایی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در پاسخ به پرسشی درباره ضرورت پژوهش در حوزه اقتصاد اسلامی، اظهار کرد: ورود مباحث، ارزشها و احکام اسلامی در آموزههای اقتصاد از طریق اهتمام به پژوهش و تحقیقات بسیار در حوزه اقتصاد با رویکرد اسلامی و به تعبیری اقتصاد اسلامی بسیار ضروری است. اما متاسفانه اکنون این تحقیقات پژوهشی در وضعیت مناسبی نیست و اجرای اقدامات مناسب در حمایت و توسعه پژوهش در اقتصاد اسلامی برای توسعه اقتصاد کشور و پیشبرد اهداف و برنامهها ضرورتی اساسی است.
مراکز علمی اهتمام لازم برای تدوین اقتصاد اسلامی را ندارند
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت کنونی پژوهشهای علمی در حوزه اقتصاد اسلامی اظهار کرد: بیشتر پژوهشها و فعالیتهای علمی و آکادمیک که اکنون در این حوزه در کشور وجود دارد، مربوط به بانکداری و مالی اسلامی است و متاسفانه در دیگر حوزههای اقتصاد اسلامی کارهای زیادی انجام نشده است؛ البته شاید این مسئله به این مربوط باشد که در شرایط کنونی کشور به این موارد نیاز بیشتری وجود دارد.
رجایی ادامه داد: البته در دیگر حوزههای اقتصاد اسلامی هم پژوهشهای علمی انجام شده، اما کافی نیست و لازم است در این زمینه سرمایهگذاری بیشتری انجام شود. متاسفانه مراکز علمی و دانشگاههای ما آن اهتمام لازم برای تدوین اقتصاد اسلامی را ندارند. متاسفانه گویا دانشگاهها، اعم از دولتی و آزاد مسئولیتی در رابطه با تدوین و تدریس اقتصاد اسلامی احساس نمیکنند و اخیرا در دانشگاههای تهران و علامه طباطبایی، گروه اقتصاد اسلامی تشکیل شده است.
حوزههای پژوهشی مغفولمانده در اقتصاد اسلامی
وی افزود: به نظر بنده به عنوان کسی که هم دروس حوزوی را خوانده و هم اقتصاد تحصیل کرده و اقتصاد غرب را هم تا حدی میشناسد، اگر دانشگاهها و مراکز علمی ما بعد از انقلاب اسلامی به این سمت میرفتند که آموزههای اقتصاد اسلامی را عملیاتی و تبدیل به مدلهای کاربردی کنند، وضع اقتصاد ما، هم در بعد تولید و هم توزیع، بسیار بهتر از این وضعیتی بود که ما الان در آن قرار داریم.
حجتالاسلام رجایی در پاسخ به پرسشی درباره حوزههایی که در آنها فعالیتهای پژوهشی چندانی صورت نگرفته است، عنوان کرد: موضوعاتی همانند نظامهای اقتصادی، بحث بسیار مهم عدالت اقتصادی که تبیین شود این مبحث چه معنایی دارد و با چه سازوکارهایی میتوان این موضوع را اجرایی کرد و موضوع بسیار مهمی همانند مبارزه با فقر که در دین مبین اسلام به آن اهمیت فراوانی داده شده است و اینکه چگونه میتوان با فقر مبارزه و رفاه همگانی را فراهم کرد، مغفول مانده و توجهات چندانی بدانها صورت نگرفته است.
نماینده گناباد و بجستان در خانه ملت به دیگر حوزههای مغفول مانده اشاره کرد و گفت: موضوعاتی همانند بحث مالکیت و حد و حدود آن و اینکه محدوده آزادی اقتصادی در اسلام چگونه است و آیا رقابت به صورتی که در غرب وجود دارد، در اسلام قابل قبول هست یا نه و اگر نیست چگونه میتوانیم به رقابت مبتنی بر اخلاق در جامعه برسیم و مباحثی از این قبیل مغفول مانده و به آنها کمتر توجه شده است.
دولت، مراکز علمی را ملزم به فعالیت پژوهشی در اقتصاد اسلامی کند
وی در پاسخ به پرسشی درباره پیشنهادات لازم برای بهبود وضعیت پژوهشها در حوزه اقتصاد اسلامی، به نقش مهم دولت در این زمینه اشاره کرد و گفت: به نظرم در این زمینه، دولت نقشی مهم را بر عهده دارد و باید دانشگاههای مهم دولتی را ملزم کند که اگر دانشکدههایی در رابطه با اقتصاد اسلامی تاسیس نمیکنند، حداقل گروههایی را برای تدریس و تحقیق در اینباره راهاندازی کنند و بودجه لازم در اختیار پژوهشگران قرار دهند که بتوانند اقتصاد اسلامی را تدوین و زمینه اجرایی شدن آن در جامعه را فراهم کنند.
موانع مالی پژوهشهای اقتصاد اسلامی مرتفع شود
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در پایان اظهار کرد: آنچه که اکنون در جامعه ما به عنوان نظام اقتصادی جریان دارد، همان نظام سرمایهداری است و هیچ تحولی در سازوکارهای اقتصادی ایجاد نشده است. یکی از تنگناهایی که نظام پژوهش در اقتصاد اسلامی در کشور ما با آن مواجه است، کمبود حمایتهای مالی و نبود برنامهریزی جامع در خصوص فعالیت مراکز پژوهشی مربوط به اقتصاد اسلامی است و لازم است دولت در این زمینه هم اهتمام لازم را داشته باشد تا موانع مالی پیشروی پژوهشها در حوزهاقتصاد اسلامی هم برداشته شود.