تداوم روز چاپ قرآن؛ سرآغاز نگاههای فراملی به صنعت چاپ و نشر كلام‌الله مجيد
گروه ادب: اعلام روز 8 شهريور به نام چاپ قرآن در هفتمين جشنواره صنعت چاپ (سال 1386) و تداوم آن در روز 5 شهريور در جشنواره هشتم، توانست نگاههای بسياری را به اين سو جلب كند كه نامگذاری روز چاپ كلام‌الله مجيد در جشنواره صنعت چاپ می‌تواند سرآغاز نگاه فراملی به اين صنعت باشد.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) توجه به كتابت، زيبايی خط و جلد قرآن كريم از سال‌های نزول با گذشت زمان سير صعودی داشته است و امروز پيشرفت چاپ مصحف شريف بيش از هرچيز به توجه متوليان و كارشناسان اين حوزه نياز دارد.
بالابردن كيفيت چاپ قرآن در كشورهای اسلامی از اهميت بسياری برخوردار است. هر يك از اين كشورها تمام سعی خود را درباره حضور در بازارهای جهانی و رقابت با ساير كشورها به كار برده‌اند و در برخی موارد آن‌قدر موفق بوده‌اند كه توانسته‌اند توجه ساير كشورهای مسلمان را در زمينه چاپ قرآن به خود جلب كنند.
در نگاه كارشناسان و متصديان چاپ قرآن، اين صنعت در كشور با موانع و چالش‌های جدی روبه‌رو است؛ فرسودگی دستگاه‌های چاپ و لزوم نوسازی اين صنعت، جايگزينی نگاه اقتصادی به جای نگاههای معنوی، نبود حفظ حرمت كلام‌الله مجيد در چاپخانه‌ها، كمبود افراد متخصص و دانش‌نرم‌افزاری روز، نبود بازار رقابت و اهميت به صادرات قرآن‌های نفيس، وجود چاپخانه‌های زيرزمينی، تعداد كم چاپخانه‌های تخصصی قرآن و نبود شهرك چاپخانه‌های قرآن، تنها بخش كوچكی از آسيب‌های موجود در چاپ قرآن محسوب می‌شود كه نيازمند نگاههای واقع‌بينانه و كارشناسانه متخصصان است.
با نگاهی به تقويم ملی كشورها به اين نكته پی می‌بريم، در هر يك از آن‌ها بسته به نوع كشور برای هر پديده و موضوع مهمی روزی يا هفته‌‌ای تعريف شده است كه در كشور ما هم كم نيست موضوعاتی مانند تبليغ و اطلاع‌رسانی دينی، روز بزرگداشت حافظ، روز طبيعت و ده‌ها عنوان ديگر كه برای آنان روز ملی و يا جهانی تعريف شده است.
بی‌شك برگزاری جشنواره‌ای نمادين برای بررسی موضوعات مربوط به صنعت چاپ و ارائه طرح‌های جديدی برای اين موضوعات می‌تواند به بهبود اين صنعت در كشور كمكی سازنده كند، اما نامگذاری يك روز به نام روز چاپ قرآن می‌تواند نگاههای بسياری را از اقصی‌نقاط دنيا و جهان اسلام به سمت كشور ما جلب كند. آن‌چه مسلم است موضوعی با اهميت مانند چاپ قرآن نبايد تنها وجهه تشريفاتی و تزيينی به خود بگيرد و با برگزاری يك همايش به‌صورت سطحی و گذرا با آن برخورد شود؛ بلكه بايد با بهره‌گيری از نظرات متخصصان، زمينه بروز و ظهور انديشه‌ها و نگاههای نو به اين عرصه فراهم شود.
برای حل مشكلات موجود در چاپ قرآن آن‌چه بيش از هر چيز ديگری اهميت دارد توجه مسئولان حوزه فرهنگ به اهميت چاپ مصحف شريف است كه در هفت دوره در هاله‌ای از فراموشی بوده و روز چاپ قرآن در تاريخ اين صنعت همواره بهترين فرصت معرفی مسائل جانبی چاپ از طريق رسانه‌های ديداری و شنيداری و مكتوب به مخاطبان عمومی و مردم جامعه و نامگذاری روزی به نام روز ملی چاپ قرآن بهترين فرصت برای معرفی چاپ قرآن به عنوان والاترين كتاب آفرينش و جايگاه آن محسوب می‌شود.
البته در كنار همه اين فوايد و ضرورت‌ها برای نامگذاری روزی با عنوان مذكور، نبايد از يك نكته به‌عنوان نقطه آسيب غفلت كرد و آن اينكه اگر بستر و زيرساخت‌های لازم به ويژه اطلاع‌رسانی مناسب در اين زمينه صورت نگيرد، نامگذاری روز ملی چاپ قرآن تنها جنبه سمبليك به خود می‌گيرد و از پرداختن به مسايل عميق‌تر و تاثيرگذارتر باز می‌ماند.
نكته آخر اينكه پی‌گيری روز ملی چاپ قرآن در كشور در صورت رسيدن به نتيجه می‌تواند منجر به توليد صد‌ها طرح گوناگون در عرصه انتشار قرآن كريم شود. ضمن آنكه تاكيد صدچندان اين نكته هم لازم است كه تاثيرگذاری چنين روزی چه در داخل و چه در خارج مستلزم همدلی ميان همه نهادهای قرآنی، فرهنگی و دست‌اندركاران صنعت چاپ كشور است.
نويسنده: معصومه كلانكی
بالابردن كيفيت چاپ قرآن در كشورهای اسلامی از اهميت بسياری برخوردار است. هر يك از اين كشورها تمام سعی خود را درباره حضور در بازارهای جهانی و رقابت با ساير كشورها به كار برده‌اند و در برخی موارد آن‌قدر موفق بوده‌اند كه توانسته‌اند توجه ساير كشورهای مسلمان را در زمينه چاپ قرآن به خود جلب كنند.
در نگاه كارشناسان و متصديان چاپ قرآن، اين صنعت در كشور با موانع و چالش‌های جدی روبه‌رو است؛ فرسودگی دستگاه‌های چاپ و لزوم نوسازی اين صنعت، جايگزينی نگاه اقتصادی به جای نگاههای معنوی، نبود حفظ حرمت كلام‌الله مجيد در چاپخانه‌ها، كمبود افراد متخصص و دانش‌نرم‌افزاری روز، نبود بازار رقابت و اهميت به صادرات قرآن‌های نفيس، وجود چاپخانه‌های زيرزمينی، تعداد كم چاپخانه‌های تخصصی قرآن و نبود شهرك چاپخانه‌های قرآن، تنها بخش كوچكی از آسيب‌های موجود در چاپ قرآن محسوب می‌شود كه نيازمند نگاههای واقع‌بينانه و كارشناسانه متخصصان است.
با نگاهی به تقويم ملی كشورها به اين نكته پی می‌بريم، در هر يك از آن‌ها بسته به نوع كشور برای هر پديده و موضوع مهمی روزی يا هفته‌‌ای تعريف شده است كه در كشور ما هم كم نيست موضوعاتی مانند تبليغ و اطلاع‌رسانی دينی، روز بزرگداشت حافظ، روز طبيعت و ده‌ها عنوان ديگر كه برای آنان روز ملی و يا جهانی تعريف شده است.
بی‌شك برگزاری جشنواره‌ای نمادين برای بررسی موضوعات مربوط به صنعت چاپ و ارائه طرح‌های جديدی برای اين موضوعات می‌تواند به بهبود اين صنعت در كشور كمكی سازنده كند، اما نامگذاری يك روز به نام روز چاپ قرآن می‌تواند نگاههای بسياری را از اقصی‌نقاط دنيا و جهان اسلام به سمت كشور ما جلب كند. آن‌چه مسلم است موضوعی با اهميت مانند چاپ قرآن نبايد تنها وجهه تشريفاتی و تزيينی به خود بگيرد و با برگزاری يك همايش به‌صورت سطحی و گذرا با آن برخورد شود؛ بلكه بايد با بهره‌گيری از نظرات متخصصان، زمينه بروز و ظهور انديشه‌ها و نگاههای نو به اين عرصه فراهم شود.
برای حل مشكلات موجود در چاپ قرآن آن‌چه بيش از هر چيز ديگری اهميت دارد توجه مسئولان حوزه فرهنگ به اهميت چاپ مصحف شريف است كه در هفت دوره در هاله‌ای از فراموشی بوده و روز چاپ قرآن در تاريخ اين صنعت همواره بهترين فرصت معرفی مسائل جانبی چاپ از طريق رسانه‌های ديداری و شنيداری و مكتوب به مخاطبان عمومی و مردم جامعه و نامگذاری روزی به نام روز ملی چاپ قرآن بهترين فرصت برای معرفی چاپ قرآن به عنوان والاترين كتاب آفرينش و جايگاه آن محسوب می‌شود.
البته در كنار همه اين فوايد و ضرورت‌ها برای نامگذاری روزی با عنوان مذكور، نبايد از يك نكته به‌عنوان نقطه آسيب غفلت كرد و آن اينكه اگر بستر و زيرساخت‌های لازم به ويژه اطلاع‌رسانی مناسب در اين زمينه صورت نگيرد، نامگذاری روز ملی چاپ قرآن تنها جنبه سمبليك به خود می‌گيرد و از پرداختن به مسايل عميق‌تر و تاثيرگذارتر باز می‌ماند.
نكته آخر اينكه پی‌گيری روز ملی چاپ قرآن در كشور در صورت رسيدن به نتيجه می‌تواند منجر به توليد صد‌ها طرح گوناگون در عرصه انتشار قرآن كريم شود. ضمن آنكه تاكيد صدچندان اين نكته هم لازم است كه تاثيرگذاری چنين روزی چه در داخل و چه در خارج مستلزم همدلی ميان همه نهادهای قرآنی، فرهنگی و دست‌اندركاران صنعت چاپ كشور است.
نويسنده: معصومه كلانكی
