نكاتی كه در حفظ نهج‌البلاغه به آن نيازمنديم
گروه فعاليت‌های قرآنی: حجت الاسلام معتمدی از حافظان كل قرآن در گفت‌وگويی به تشريح نكات مورد نياز برای حفظ نهج‌البلاغه و احاديث پرداخته است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) شعبه قم وی در اين باره عنوان كرد: انتخاب نسخه اولين گام در حفظ نهج‌البلاغه است، در قرآن كريم اختلاف روايت داريم و در نهج‌البلاغه اختلاف نسخه، بنابراين همان‌گونه كه علاقمند به حفظ قرآن، قبل از شروع حفظ، يك روايت خاص مثلاً حفص از عاصم را انتخاب می‌كند علاقمند به حفظ نهج‌البلاغه هم بايد قبل از شروع يك نسخه را انتخاب كند.
وی ادامه داد: در ميان نسخه‌های موجود سه نسخه «شيخ محمد عبده ، صبحی صالح و فيض‌الاسلام» از شهرت بيشتری برخوردارند و در مراكز تخصصی حفظ نهج‌البلاغه دو نسخه صبحی صالح و فيض‌الاسلام متداول است كه هركدام محسنات خود را دارد.
وی با بيان اينكه نسخه مرحوم دشتی و آيت‌الله العظمی مكارم شيرازی بر اساس نسخه صبحی صالح است اظهار كرد: دومين نكته در حفظ نهج‌البلاغه تقسيم‌بندی نهج‌البلاغه است، قرآن كريم به سی جزء تقسيم شده و مرحوم فيض‌الاسلام نهج‌البلاغه را به شش جزء شامل؛ چهار جزء اول خطبه‌ها؛ جزء پنجم نامه‌ها و جزء ششم حكمت‌ها تقسيم‌بندی كرده است.
معتمدی بيان كرد: در حفظ قرآن كريم بين صاحب نظران بحث و گفت‌وگو است كه بهترين گزينه برای شروع كدام جزء است، اما در حفظ نهج‌البلاغه به نظر می‌رسد پس از خود شناسی و اعتماد به نفسی كه در حفظ قرآن حاصل می‌شود، بهترين گزينه حفظ خطبه‌ها سپس نامه‌ها و در پايان حكمت‌هاست.
اين حافظ كل قرآن تأكيد كرد: اگرشخصی برای اولين بار می‌خواهد كار حفظ انجام دهد بهتر است از قرآن شروع كند و بعد از حفظ قرآن به حفظ نهج‌البلاغه اقدام كند اما در صورت علاقه زياد به حفظ روايت، بهتر است از حكمت‌ها شروع كند.
وی مطالعه و درك مطلب را سومين اصل در حفظ سخنان ائمه برشمرد و تصريح كرد: دانستن شأن صدور روايت و معنای عبارت، حفظ را آسان‌تر، سريع‌تر وماندگاری آن را در ذهن، بيشتر می‌كند و از آنجائی كه در نهج‌البلاغه كلمات غريب، تشبيه، كنايه، استعاره و صنايع ادبی به وفور وجود دارد، لازم است قبل از حفظ هر قسمت به مطالعه آن بپردازيم تا از حفظ آن لذّت وافی ببريم.
وی افزود: در ميان كتاب‌های زيادی كه در شرح نهج‌البلاغه نوشته شده است، كتاب پيام امام تأليف حضرت آيت‌الله مكارم شيرازی برای مطالعه قبل از حفظ بسيار مناسب است، چرا كه مطالب مورد نياز به صورت مفيد و مختصر مطرح شده است.
مسئول واحد طلاب مؤسسه جامعة‌القرآن الكريم با اشاره به اهميت گوش كردن به لوح فشرده اظهار كرد: دانشنامه علوی نرم‌افزاری است كه همه نهج‌البلاغه را به صورت گويا به همراه ترجمه داراست و برای استماع در دوران حفظ، جلوگيری از غلط‌های حفظی و تثبيت بسيار مناسب است.
معتمدی با تأكيد بر ضرورت شركت در كلاس حفظ نهج‌البلاغه بيان كرد: برنامه مباحثه جدی و منظم در صورتی كه كلاس و استاد حفظ برای فراگير فراهم نشود ضرورت مباحثه دو چندان خواهد شد.
اين حافظ قرآن با تأكيد بر لزوم مرور روزانه 10 درس عنوان كرد: با توجه به اختلاف نسخه‌های نهج‌البلاغه از نظر قطع و تراكم كلمات می‌توان گفت به مدت 20 دقيقه، آخرين قسمت‌های محفوظات را هر روز تكرار كند به صورتی كه جای مرور ده درس حفظ را پُر كند.
وی، استفادۀ كاربردی و محاوره‌ای از محفوظات و شركت در محافل و مسابقات نهج‌البلاغه را از ديگر موارد لازم برای تثبيات محفوظات يك حافظ عنوان كرد.
معتمدی با اشاره به تفاوت‌های حفظ قرآن و نهج‌البلاغه گفت: حفظ صفحات جديد در قرآن بسيار آسان و در نهج‌البلاغه نسبتآً سخت است و به همان ميزان كه حفظ اوليه قرآن آسان است، فراموشی آن نيزآسان، ولی در نهج‌البلاغه پس از مرحلۀ حفظ كه سختی فراوان دارد، فراموشی آن نيز ديرتر انجام می‌شود.
وی افزود: قرآن پر از آيات مشابه است و سخت‌ترين مرحله حفظ تفكيك و تمييز آنها از يكديگر است، در صورتی كه در نهج‌البلاغه جملات و فرازهای مشابه بسيار كم است.
وی ادامه داد: در ميان نسخه‌های موجود سه نسخه «شيخ محمد عبده ، صبحی صالح و فيض‌الاسلام» از شهرت بيشتری برخوردارند و در مراكز تخصصی حفظ نهج‌البلاغه دو نسخه صبحی صالح و فيض‌الاسلام متداول است كه هركدام محسنات خود را دارد.
وی با بيان اينكه نسخه مرحوم دشتی و آيت‌الله العظمی مكارم شيرازی بر اساس نسخه صبحی صالح است اظهار كرد: دومين نكته در حفظ نهج‌البلاغه تقسيم‌بندی نهج‌البلاغه است، قرآن كريم به سی جزء تقسيم شده و مرحوم فيض‌الاسلام نهج‌البلاغه را به شش جزء شامل؛ چهار جزء اول خطبه‌ها؛ جزء پنجم نامه‌ها و جزء ششم حكمت‌ها تقسيم‌بندی كرده است.
معتمدی بيان كرد: در حفظ قرآن كريم بين صاحب نظران بحث و گفت‌وگو است كه بهترين گزينه برای شروع كدام جزء است، اما در حفظ نهج‌البلاغه به نظر می‌رسد پس از خود شناسی و اعتماد به نفسی كه در حفظ قرآن حاصل می‌شود، بهترين گزينه حفظ خطبه‌ها سپس نامه‌ها و در پايان حكمت‌هاست.
اين حافظ كل قرآن تأكيد كرد: اگرشخصی برای اولين بار می‌خواهد كار حفظ انجام دهد بهتر است از قرآن شروع كند و بعد از حفظ قرآن به حفظ نهج‌البلاغه اقدام كند اما در صورت علاقه زياد به حفظ روايت، بهتر است از حكمت‌ها شروع كند.
وی مطالعه و درك مطلب را سومين اصل در حفظ سخنان ائمه برشمرد و تصريح كرد: دانستن شأن صدور روايت و معنای عبارت، حفظ را آسان‌تر، سريع‌تر وماندگاری آن را در ذهن، بيشتر می‌كند و از آنجائی كه در نهج‌البلاغه كلمات غريب، تشبيه، كنايه، استعاره و صنايع ادبی به وفور وجود دارد، لازم است قبل از حفظ هر قسمت به مطالعه آن بپردازيم تا از حفظ آن لذّت وافی ببريم.
وی افزود: در ميان كتاب‌های زيادی كه در شرح نهج‌البلاغه نوشته شده است، كتاب پيام امام تأليف حضرت آيت‌الله مكارم شيرازی برای مطالعه قبل از حفظ بسيار مناسب است، چرا كه مطالب مورد نياز به صورت مفيد و مختصر مطرح شده است.
مسئول واحد طلاب مؤسسه جامعة‌القرآن الكريم با اشاره به اهميت گوش كردن به لوح فشرده اظهار كرد: دانشنامه علوی نرم‌افزاری است كه همه نهج‌البلاغه را به صورت گويا به همراه ترجمه داراست و برای استماع در دوران حفظ، جلوگيری از غلط‌های حفظی و تثبيت بسيار مناسب است.
معتمدی با تأكيد بر ضرورت شركت در كلاس حفظ نهج‌البلاغه بيان كرد: برنامه مباحثه جدی و منظم در صورتی كه كلاس و استاد حفظ برای فراگير فراهم نشود ضرورت مباحثه دو چندان خواهد شد.
اين حافظ قرآن با تأكيد بر لزوم مرور روزانه 10 درس عنوان كرد: با توجه به اختلاف نسخه‌های نهج‌البلاغه از نظر قطع و تراكم كلمات می‌توان گفت به مدت 20 دقيقه، آخرين قسمت‌های محفوظات را هر روز تكرار كند به صورتی كه جای مرور ده درس حفظ را پُر كند.
وی، استفادۀ كاربردی و محاوره‌ای از محفوظات و شركت در محافل و مسابقات نهج‌البلاغه را از ديگر موارد لازم برای تثبيات محفوظات يك حافظ عنوان كرد.
معتمدی با اشاره به تفاوت‌های حفظ قرآن و نهج‌البلاغه گفت: حفظ صفحات جديد در قرآن بسيار آسان و در نهج‌البلاغه نسبتآً سخت است و به همان ميزان كه حفظ اوليه قرآن آسان است، فراموشی آن نيزآسان، ولی در نهج‌البلاغه پس از مرحلۀ حفظ كه سختی فراوان دارد، فراموشی آن نيز ديرتر انجام می‌شود.
وی افزود: قرآن پر از آيات مشابه است و سخت‌ترين مرحله حفظ تفكيك و تمييز آنها از يكديگر است، در صورتی كه در نهج‌البلاغه جملات و فرازهای مشابه بسيار كم است.
