فاطمه رضایی، مدیرکل فرهنگی دانشگاه پیام نور در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با افزوده شدن بخش پژوهش به مسابقات بینالمللی قرآن دانشجویان مسلمان که از سوی سازمان فعالیتهای قرآنی برگزار میشود، گفت: این اقدام قطعا میتواند بخش پژوهش و بحث تدبر در قرآن را پررنگتر کند و بر روی آن سرمایه گذاری ویژهای صورت دهد.
وی افزود: عناوین، نوع تبلیغات و سرمایهگذاری کار بر روی خروجی و نتایج کار نتیجه دارد؛ اما در عین حال باید طبق همان نگاهی که رهبری دارند از بخش ظاهر و پوسته قرآن گذر کرد؛ البته آن هم به جا هست. اما اینکه فقط به کرسیهای تلاوت نپردازیم مهم است. بعد از بخش حفظ که خیلی مورد تأکید رهبری است و در روایات ما تأکید فراوانی بر روی آن وجود دارد، بخش پژوهش بسیار مهم است که به نوعی مباحث تدبر را نیز در پی خواهد داشت.
رضایی عنوان کرد: این دانشجویان افرادی هستند که فارغالتحصیل رشتههای مختلف در این کشور و در جامعه مسلمانان میشوند. در آینده متولی بحث آموزش، مدیریت، جنبههای مختلف و ... خواهند بود. اینکه اینها این موضوع را یاد بگیرند و عملی کار شود و این بحث برای دانشجوی ما عینی شود که برای تمامی نیازهای خودش میتواند از این منبع استفاده کند و قرآن را بهعنوان یک منبع وحی نگاه کند که تمام نیازهایش در آن گذاشته شده است، این خیلی مهم است.
وی با اشاره به اینکه بحثها و تفسیرهای ثقیل از قرآن، گاهی باعث دوری عامه مردم از قرآن میشود، گفت: شاید مباحث و تفسیرهای ثقیل از قرآن باعث شده باشد که افراد دسترسی و درک مفاهیم قرآن را برای خودشان معضل میدانند، یا اینکه آن را یک بحث سنگین و خارج از دسترس میدانند. علم قرآن را برای هر کسی آسان نمیبینند و یک مقدار آن را دور از دسترس فرض کردهاند.
ایجاد زمینههای پژوهشی برای دانشجویان
رضایی افزود: اینکه بتوانیم با تعیین موضوعات خاصی، زمینههای پژوهشی را برای افراد پژوهشگر و برای دانشجویانمان ایجاد کنیم خیلی خوب است؛ اما به هر حال زیرساختهای لازم آن باید رعایت شود. بهعنوان مثال از یک دانشجو در مقطع کارشناسی میخواهیم پژوهشگر بسازیم و او را وارد عرصه پژوهش کنیم، همچنین میخواهیم برای یک دانشجوی دکتری مسیر پژوهشی را مشخص کنیم و او را در یک مسیر مشخص قرار دهیم. پس تدوین بخشهای پژوهش باید به شکلی باشد که همه را پوشش دهد؛ چه کسی که تازه وارد دانشگاه شده را بتوانیم وارد عرصه پژوهش قرآن کنیم و یا فردی را که الان دانشجوی دکتری است و پایاننامه دکتری خودش را آماده میکند در مسیر پژوهشهای قرآنی قرار دهیم. این خیلی مهم است که بخشهای پژوهش بتواند یک مسیر را برای کار ما مشخص کند.
وی در رابطه با محورهای این دوره از مسابقات که مطالعات میانرشتهای و وحدت مسلمانان انتخاب شده است، اظهار کرد: بحث وحدت مسلمانان و پژوهشهای میان رشتهای قرآن خیلی موضوعات خوبی هستند که نیاز به آنها نیز احساس میشود. به ویژه در این ایام که مسابقات برگزار میشود انتخاب بحث وحدت مسلمانان بسیار بجا بوده است؛ اما شاید بهتر باشد به ریز موضوعات توجه بیشتری شود. همچنین در بحث پژوهشهای میانرشتهای جای کار دقیق و تأمل بیشتری وجود دارد.
راهکارهایی برای بهتر شدن مسابقات
رضایی در بیان راهکارهایی برای بهتر شدن مسابقات، گفت: یکی از راهکارهای آن این است که این کار در واقع پخته شود و بعد به بخش بینالمللی برسد. مسابقات ملی دانشجویان را داریم که بهطور کلی در بخشهای قرائت و حفظ است و بحمدالله مسیر خوبی را نیز طی میکند. در حقیقت از منتخبان بخش دانشجویی در این مسابقات استفاده میشود؛ اما در بخشهای پژوهشی نهادها با هم همراهی کنند که فعالیتها در یک مسیر باشد. بهطور مثال میان این مسابقات و سیامین جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور هماهنگی انجام شود. سیاستها در دور بعد مسابقات دانشجویان مسلمان در بخش پژوهش یکی شود.
مدیرکل فرهنگی دانشگاه پیام نور افزود: در حال حاضر یک شورای مشورتی فعالیتهای قرآنی داریم که سرفصلها و منابع آموزشی آنجا بررسی میشود و در شورای هماهنگی فعالیتهای قرآنی تصویب میشود. از جهاد دانشگاهی نیز عضو این جلسه هستند. شورای هماهنگی فعالیتهای قرآنی از تمامی دانشگاهها و دستگاهها یک نفر عضو دارد اما زیر مجموعهای است که در واقع زیر نظر نهاد رهبری مشغول به کار است.
رضایی عنوان کرد: خوب است که سیاستها پیشبینی شود و مسیر مشخصی در بخش ملی سنجیده شود. برای بخش ملی، در واقع بخشهای کشوری و استانی را داریم و دانشجویانی که گاه در روستاهای مختلف ساکن هستند، همچنین دانشجویانی از شهرهای کوچک تا کلانشهری مثل تهران، همه در جریان این قضیه و مسابقات قرار میگیرند؛ زیرا در ابتدا مراحل منطقهای و ... را داریم تا اینکه به مرحله ملی میرسیم. گاهی چهار و پنج مرحله را پشت سر میگذارند مثل دانشگاه پیام نور و یا در بعضی از دانشگاههای دیگر دو مرحله یا سه مرحله را دانشجو پشت سر میگذارد.
وی با بیان اینکه بخشهای پژوهشی میتواند تأثیرگذاری زیادی داشته باشد، گفت: در عین حال که این موضوعات، موضوعات بسیار خوبی هستند اما فکر میکنم که به سمت تعامل باید برویم. همان تعاملی که از سوی رهبر انقلاب بر آن خیلی تأکید شده است، اینکه یک دانشجوی مسلمان کشور ما در رشته فیزیک، یا مثلاً رشته روانشناسی و یا هر رشته دیگری در ایران با یک دانشجوی مسلمان همان رشته در کشور دیگر بتوانند تعامل داشته باشند.
رضایی در ادامه عنوان کرد: ما در تولید علم بهویژه در رشتههای علوم انسانی مشکل جدی داریم و بخش پژوهش میتواند خیلی به این مسئله کمک کند. اضافه شدن آن را به مسابقات قرآن حرکت خیلی مبارکی میبینیم و ضمن تشکر از افرادی که در این مسیر زحمت میکشند امیدوار هستم که اگر زیر ساختهای لازم در نظر گرفته شود، انشاءالله گام مؤثری در فعالیتهای قرآنی خواهد بود.
وی در پاسخ به این سؤال که پیشنهاد شما اضافه شدن چه محورهایی برای سالهای بعد به این همایش است، اظهار کرد: دایره را باید گستردهتر کرد. مثلا بخشهای فناوری، تولید فیلم، بخشهای ادبی و ... به آن اضافه شود، در این بخشها کارهای بسیاری میتوان انجام داد. دیگر اینکه سعی کنیم خود دانشجویان مسلمان در کشورهای مختلف بهعنوان مبلغ درگیر این ماجرا شوند. حرکتهای خوبی میتوان در این زمینه انجام داد. برنامهای که قرار است برگزار شود واقعاً بهعنوان یک حرکت نمادین اتحاد مسلمانان را نشان دهد و گردهمایی دانشجویان مسلمان بیشتر شود.
مدیرکل فرهنگی دانشگاه پیام نور افزود: تبلیغات قبل از مسابقات خیلی میتواند مؤثر باشد. در فضای مجازی فعالیتهایی آغاز شود تا دانشجویان مسلمان در کشورهای مختلف این را یک رویدادی بدانند که منتظر آن باشند و خودشان را همراه با این رویداد بدانند. اجرای برنامه خودش یک فرصت بزرگی است. تبلیغات سوء زیادی علیه کشور ما بهعنوان کشوری که مظهر و نماد قدرت مسلمانان جهان است انجام شده است. خیلی باید مواظب فعالیتهایی باشیم که در این زمینه انجام میدهیم باشیم. مهمانی و میزبانی که داریم خیلی مهم است. برای قاری و حافظی که از کشورهای دیگر میآیند نتیجه مسابقات و داوریها خیلی مهم نیست. مهم این است که این فردی که میآید نگاه و نگرش او به ایران بهعنوان یک کشور شیعه و کشوری که منادی وحدت اسلامی است رشد یابد و تأکید روی این قضیه خیلی مهم است.
وی عنوان کرد: ما به نوبه خودمان در دانشگاه پیام نور و بهعنوان کسانی که به تازگی میزبانی بیست و نهمین جشنواره ملی قرآن و عترت را بحمد الله و به حول و قوه الهی پشت سر گذاشتیم و دستاوردهای خوبی هم برایمان در دانشگاه داشته است این آمادگی را داریم و کتباً هم به جهاد دانشگاهی اعلام آمادگی جهت همکاری کردهایم، اما ما به صورت کتبی آمادگی خود را اعلام کردهایم و اگر کاری از دست ما بر بیاید در خدمت بزرگواران هستیم.