استاد خلیل الحصری؛ نخستین قاری که قرآن را به‌صورت ترتیل تلاوت کرد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی «البدیل»، شیخ محمود خلیل الحصری، قاری مشهور و بزرگ مصری است که چندین ویژگی بارز و برجسته دارد که وی را از سایر مشاهیر قرائت ممتاز می‌کند.
وی نخستین قاری بود که قرآن کریم را به صورت ترتیل قرائت کرد و آن را بر روی نوار کاست ضبط کرد و استاد الحصری همچنین، تنها قاری است که قرائت دلنشین وی در کاخ سفید طنین‌انداز شده است.
استاد محمود خلیل حصری از جمله قاریانی است که کلام خدا را با خضوع و زیبایی خاصی تلاوت می‌کرد و به قلب‌ها می‌نشاند و نخستین کسی بود که فکر قرائت قرآن را توأم با صدای خوش در سر پروراند و پس از آن رادیوی مصر، صوت دلنشین قرآنش را از قاهره پخش نمود و البته راهگشای این فکر در استاد، این بیان لطیف و نفیس پیامبر(ص) است که فرمود:«لکل شیء حلیة وحلیة القرآن الصوت الحسن»(برای هر چیز زینت و زیوری است و زیور قرآن صوت نیکوست).
زندگینامه استاد خلیل الحصری
مرحوم استاد خلیل محمود حصری درباره شرح حال زندگی‌اش می‌گوید: «من در سال 1917 میلادی متولد شدم و آغاز زندگی من در روستای «شبرالنمله» در شهر «طنطا» در استان «الغربیه» مصر بوده است و من در آنجا چشم به جهان گشودم و به مناسبت این که حرفه پدرم حصیربافی بوده، مرا نیز مردم به عنوان حصری نامیدند».
محمود الحصری در هشت سالگی موفق به حفظ کامل قرآن کریم شد و وی در این باره می‌گوید: «معلم مکتب خانه‌ام نقش بزرگی در تربیت و یاد گیری‌ من در آن سنین داشت که از این بابت من همواره تا آخر عمرم مرهون زحمات و توجهات این استاد دلسوز هستم».
حضور در رادیو مصر
در انتخاباتی که در سال ۱۹۴۴ میلادی برای شناسایی بهترین قاری قرآن در رادیو مصر برگزار شد، استاد محمود الحصری از بین ۲۰۰ نفر قاری که در حضور کمیته‌ای متشکل از مرحوم استاد مصطفی رضا، استاد شیخ الصباء و شیخ القراء آن موقع مصر تشکیل شد، رتبه نخست را کسب کرد و پس از آن استاد الحصری موفق شد تا آوای دلنشین قرآن کریم را از طریق امواج رادیو در اختیار مشتاقان و شیفتگان کلام حق قرار دهد.
استاد الحصری در این باره می‌گوید: «من پس از ۵ سال قرائت در رادیو، به سمت قاری مسجد الاحمدی واقع در زادگاهم طنطا تعیین شدم و سپس در سال ۱۹۵۰ میلادی به جانشینی مرحوم استاد شیخ السیفی، قاری مسجد الحسین منصوب گشتم و به سال ۱۹۶۵ میلادی به سمت مشاور امور قرآن کریم در وزارت اوقاف مصر منصوب شدم و یک سال بعد به سبب حفظ کل قرآن کریم به روایت‌های «حفص از عاصم» و «ورش از نافع» و به سبب دیگر تألیفاتم در زمینه مسائل قرآن کریم به نشان درجه نخست علوم و فنون نائل گشتم».
تألیفات الحصری
استاد خلیل الحصری علاوه برگنجینه‌های بی‌شماری که در علم قرائات قرآن در میان ما به یادگار گذاشته است، دارای تألیفاتی بسیار ارزنده در زمینه علوم مختلف علم قرائت هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به کتاب «معالم الاهتداء» اشاره داشت که در زمینه شیوه قرائت و تفسیر آیات تألیف شده است.
الحصری، نخستین قاری که در زمینه قرائات قرآنی کتاب نوشت
شیخ الحصری کتاب‌های بسیاری را تألیف کرده است به‌طوری که وی نخستین قاری بود که در زمینه قرائات مختلف قرآنی کتاب تألیف کرد، و مشوق وی در این زمینه استادش مرحوم شیخ الضباع، شیخ القراء اسبق مصر بود.
شیخ الحصری کتاب‌های بسیاری را در زمینه قرائات عشر تألیف کرد که در پایان هر تألیفی، شیخ الضباغ آنها را بررسی و مورد بازنگری قرار می‌داد.
شیخ حصری چاپ این کتاب‌ها را خود عهده‌دار می‌شد که به‌صورت رایگان نیز آن‌ها را توزیع می‌کرد و برخی از این کتاب‌ها را به شورای عالی امور اسلامی مصر اهدا کرد.
این قاری برجسته مصری در سال 1968 میلادی به‌عنوان رئیس اتحاد قاریان جهان اسلام انتخاب شد.
مبارزه با تبلیغ مسیحیت درآفریقا با بهره‌گیری از قرآن
شیخ الحصری فردی دوراندیشی بود، وی خطر وجود مبلغان مسیحی در آفریقا که به تحریف در قرآن کریم می‌پرداختند، را درک کرد، بنابراین ضبط قرآن کریم بر روی نوارهای کاست را یک امر بسیار مهم و ضروری می‌دانست.
علی‌رغم مخالفت بسیاری از سوی شیوخ و قاریان، اقدام به ضبط قرآن کریم به‌صورت ترتیل با صدای خود نمود. بنابراین تلاوت ترتیل الحصری نخستین تلاوتی بود که بر روی نوار کاست ضبط شد.
وی در ابتدا تنها چند سوره را به روایت «حفص از عاصم» ضبط کرد و پس از اینکه به وزارت اوقاف ارسال شد، اوقاف مصر با ادامه این اقدام و ضبط کامل قرآن کریم به‌‌صورت ترتیل موافقت نمود.
سپس الحصری قرآن کریم را به روایت «ورش از نافع» و سپس به‌صورت تجوید و در نهایت به روایت‌های «قالون» و «الدوری» ضبط کرد، که برای ضبط کامل قرآن کریم به روایت‌های مختلف 10 سال صرف نمود.
افول ستاره از آسمان مشاهیر قرائت قرآن
استاد خلیل الحصری دانشمند ارجمند و گرانقدر سرانجام در سال 1980 میلادی در شهر قاهره چون ستاره‌ای پر فروغ از آسمان مشاهیر قرائت قرآن افول کرد و جهان را در مصیبت از دست دادنش سوگوار ساخت.