آیتالله سیدمحمد قائممقامی، استاد حوزه و دانشگاه، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، به بحث درباره سیره اقتصادی حضرت علی(ع) در زمینه تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی و مقابله با فقر پرداخت و اظهار کرد: در زمینه سیره حضرت علی(ع) در عرصه حکومتی، مهمترین مسئلهای که باید مورد بررسی قرار گیرد همین موضع عدالت است.
دیدگاه مرسوم و رایج درباره عدالت
وی ادامه داد: دیدگاههای انسانها در مورد حکومت، از ابتدا تاکنون از دو حالت خارج نبوده است. دیدگاه مرسوم که تاکنون غلبه داشته و متأسفانه بدان عمل میشده است این بوده است که اساسا این جهان و مردم را نمیتوان با عدالت مدیریت کرد و چنین دیدگاهی هنوز وجود دارد که البته دارای ریشههای فلسفی و معرفتی است.
قائممقامی افزود: ریشه چنین دیدگاهی به این موضوع برمیگردد که بنای عالم بر بیعدالتی گذاشته شده و تصویری که از خداوند ارائه میشود، تصویر خدایی جبار و غیرعادل است و روشن است براساس چنین دیدگاهی خلیفه و نماینده او هم نمیتواند عادل باشد.
دیدگاهعدالتمحور نسبت به جهان
این استاد حوزه و دانشگاه اظهار کرد: این دیدگاه معتقد است اگر قرار باشد عدالت اعمال شده و اگر عنصر عدالت وارد مدیریت شود، چرخ زندگی بشر متوقف خواهد شد و همچنین این دیدگاه معتقد است که اقتصاد در صورتی شکوفا خواهد شد که با مبنایی مبتنی بر تبعیض و ظلم بنیانگذاری شده باشد.
وی ادامه داد: دیدگاه دیگر معتقد است که بنای این عالم بر عدالت است و خداوند متعال، عادل است و به همین دلیل است که در اسلام، عدالت خداوند به عنوان یک اصل اعتقادی مطرح شده است و به دلیل اینکه توجه ویژهای به خلافت الهی داریم، جانشین خداوند هم باید عادل باشد.
نگاه امیرالمؤمنین(ع) به مقوله عدالت
این استاد حوزه و دانشگاه تأکید کرد: چنین دیدگاهی معتقد است که چون بنای عالم بر عدالت گذاشته شده و خداوند عادل است در نتیجه حکومت هم باید عادل باشد و اگر حکومت بر مبنای عدالت رفتار کرد همه موفقیتها در همه جهات، از جمله در بعد اقتصادی ظاهر میشود.
قائممقامی ادامه داد: سیره اقتصادی حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) به ما نشان میدهد که جهان را باید با عدالت اداره کرد و حکومت باید مبتنی بر عدالت باشد؛ چراکه در بستری از عدالت است که شکوفایی اقتصادی ، اجتماعی و... پدید میآید و افراد در صحنه مدیریت شریک میشوند.
رابطه میان قدرت و ثروت حاکمان در سیره اقتصادی حضرت علی(ع)
وی افزود: امروزه روشن شده است بسیاری از نظامهایی که نتوانستهاند عدالت اقتصادی را پیاده کرده یا به آن اعتقادی ندارند، حتی در تأمین نیازهای اولیه مردمان جامعه خود درماندهاند و نکته مهم دیگر در سیره اقتصادی حضرت علی(ع) درباره رابطه میان قدرت و ثروت حاکمان است.
قائممقامی تأکید کرد: در حکومتهایی که به عدالت اقتصادی اعتقادی ندارند، اقلیت حاکم، صاحب ثروتهای کلان و اکثریت جامعه تهیدست هستند اما در سیره اقتصادی و حکومتی حضرت علی(ع) مشاهده میکنیم که آن حضرت رابطه بین حکومت و ثروت شخصی حاکم را قطع میکنند.
این استاد حوزه و دانشگاه در پایان گفت: حضرت علی(ع) در اوج مدیریت و قدرت میفرمایند: بنده کمترین بهره را از ثروتها میبرم. این دقیقا برعکس آن چیزی است که در منطق معمولی بشری مشاهده میکنیم و امیدوارم چنین عملکردی در سیره اقتصادی امیرالمؤمنین(ع) الگویی برای همه ما و مخصوصا دولتمردان باشد.