توصیه‌های حضرت علی(ع) به مالک اشتر درباره تجار محتکر
گروه اقتصاد: امیرالمؤمنین(ع) به مالک اشتر می‌فرمایند: اگر جلوی احتکار را گرفتید و قصد برخورد با تجار محتکر را داشتید، عده‌ای به این امر تمکین نکردند و فرمان شما را نادیده گرفتند، تلاش کن آنها را عقاب کنی اما این عقاب بسیار سخت نباشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین علی‌اکبری، پژوهشگر سیره معصومین(ع)، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، به تشریح سیره اقتصادی حضرت علی(ع) در برخورد با احتکار پرداخت و اظهار کرد: احتکار یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که اقتصاد اقتصاد یک کشور می‌تواند با آن مواجه شود و حضرت علی(ع) در این‌باره در نامه 53 نهج‌البلاغه به مالک اشتر فرمودند که قشر تاجر و بازار، قشری هستند که دارای ویژگی‌های خاصی از جمله وسیله آُسایش و منبع منافع مردم هستند.
تأکید حضرت علی(ع) بر لزوم نظارت بر عملکرد تجار
وی افزود: حضرت علی(ع) همچنین تجار را گروهی زحمت‌کش، سالم، صلح‌دوست و آرامش‌طلب می‌دانند اما معتقدند در عین حال شرایط کاری آنها به گونه‌ای است که نباید از آنها غافل بود و لازم است مورد نظارت و بازرسی باشند؛ چراکه با همه محسنات آنها، افرادی تنگ‌نظر و بخیل در میان آنها پیدا می‌شوند و این صفات ناپسند باعث می‌شود دست به احتکار بزنند.
علی اکبری ادامه داد: چین خصوصیاتی باعث می‌شود آنان منافع مردم را در نظر نگرفته و تنها به منافع خود بیندیشند، در نتیجه نباید از کنار اقدامات آنان با بی‌تفاوتی گذشت بلکه باید آنها را از این کار بازداشت و حضرت علی(ع) در این‌باره می‌فرمایند: همین‌که پیغمبر خدا(ص) این کار را انجام داده و با احتکار مبارزه کرده‌اند، این امر نشان می‌دهد این کار واجب است.
آسیب‌های اجتماعی احتکار
این پژوهشگر سیره معصومین(ع) خاطرنشان کرد: امیرالمؤمنین(ع) همچنین به مالک اشتر می‌فرمایند: اگر جلوی احتکار را گرفتید و قصد برخورد با آن را داشتید، عده‌ای به این امر تمکین نکردند و فرمان شما را نادیده گرفتند و باز دست به احتکار زدند، تلاش کن که آنها را عقاب کنی اما این عقاب بسیار سخت نباشد.
وی افزود: حضرت علی(ع) به مالک اشتر دستور دادند که مراقب تجار باشد و حتی عقاب هم برای احتکار در نظر گرفتند چراکه این امر مشکلاتی از قبیل تورم در پی دارد و مردم تحت فشار قرار می‌گیرند و اگر از این کار جلوگیری نشود مردم دچار فقر شده و در تنگنا قرار می‌گیرند که می‌تواند آسیب‌های اجتماعی بسیاری در پی داشته باشد.
دیدگاه امام صادق(ع) درباره احتکار کالاهای اساسی
این پژوهشگر سیره معصومین در ادامه اظهار کرد: حتی در زمان امام صادق(ع) هنگامی‌که در مدینه قحطی پیدا شد، برای اینکه مردم در تنگنا نباشد و دچار فقر نشود، ایشان به غلام خود فرمودند محصول انبار شده را به فروش برسانید تا بخشی مشکلات مردم برطرف شود.
علی‌اکبری در پایان گفت: امام صادق(ع) فرمودند: همانگونه که مردم نان مخلوط جو و گندم می‌خورند ما هم باید چنان رفتار کنیم تا آسیب‌هایی که احتکار به جامعه می‌رساند را شاهد نباشیم و چنین روندی در مقاطع مختلف تاریخ وجود داشته است.
