گفت‌وگوی ایکنا با مسئول انتشارات انصاریان؛
از چاپ کتاب علامه طباطبایی(ره) تا رکود صنعت نشر
گروه ادب: انتشارات انصاریان کارش را با چاپ کتاب علامه طباطبایی(ره) آغاز کرد و اکنون بیش از دو سال است که دچار رکود صنعت نشر شده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، انتشارات انصاریان از حدود سال 1352 فعالیت فرهنگی خود در حوزه چاپ و نشر را آغاز و از سال 1358 به بعد اقدام به چاپ و نشر قرآن مجید و کتاب‌های علوم قرآنی به زبان‌های مختلف کرد. ثمره این فعالیت فرهنگی، انتشار بیش از هزار عنوان کتاب در زمینه معارف، قرآن و ترجمه این آثار به زبان‌های زنده دنیا مانند فرانسوی، آلمانی، انگلیسی و ... است. گفت‌وگویی درباره فعالیت‌های این انتشارات با محمدتقی انصاریان، مدیر مسئول این نشر انجام شده که در ادامه آن را می‌خوانید:
لطفا از نحوه شکل‌گیری این انتشارات بگویید؟
تقریباً از سال 1345 که دبیرستان و پس از آن دانشگاه می‌رفتم کارهای فرهنگی را آغاز کردم که این کارها در حوزه اسلامی و اهل بیت(ع) و تشیع بود. تا سال‌های 51 – 52 به صورت ضعیف کار می‌کردم؛ به این دلیل که درگیری‌های دیگری مانند درس و پس از آن رفتن به سربازی را داشتم.
بعد از سال‌های 52 – 53 کارهای بیشتری را آغاز کردیم، امکانات ما بیشتر شد و شروع به چاپ کتاب‌های فارسی و عربی کردیم.
یعنی از همان ابتدا چاپ کتاب برای کشورهای خارجی را آغاز کردید؟
در سال 55- 56 چاپ یکسری کارها برای خارج از کشور و ایرانیان مقیم آن کشورها یا مسلمانان کشورهای مختلف آغاز شد و شروع به ترجمه و تألیف کتاب‌های اسلامی کردیم.
این فعالیت‌ها چه زمانی به اوج خود رسید؟
بعد از سال 57 و پیروزی انقلاب، این گستردگی بسیار زیاد شد؛ چرا که نام اسلام، تشیع و اهل بیت(ع) بر اثر پیروزی انقلاب گستردگی بیشتری یافت و شرایط خوبی برای تبلیغ اسلام با استقبال مردم فراهم شد. بر اثر این درخواست‌ها کارهای خارج از کشور و فعالیت‌ها زیاد شد و دولت وقت هم تا حدودی همکاری می‌کرد.
تاکنون چند عنوان کتاب چاپ کرده‌اید؟
در حال حاضر، بیش از هزار عنوان کتاب خارجی داریم که این تعداد غیر از فارسی و عربی است؛ در حوزه زبان انگلیسی 400 عنوان و فرانسه 100 عنوان چاپ شده.
اوضاع نشر برای انتشارات انصاریان که در حوزه چاپ کتاب برای خارج از کشور فعالیت دارد، چگونه است؟
تا دو سال و نیم قبل اوضاع بسیار عالی و هزینه‌های تولید و توزیع پایین بود؛ چرا که مهمتر از تولید، توزیع است و سازمان پست هم بسیار فعال بود و با همه مسائل همکاری می‌کرد و اکنون بالا رفتن هزینه‌های تولید و توزیع سبب شده کارمان رو به نزول برود و نتوانسته‌ایم خدمات مناسبی را ارائه دهیم. حال باید دنبال این باشیم که کسی با ما همکاری کند و کارمان را راه بیندازد.
چرا کتاب‌هایی که تولید می‌شود در کشور مقصد چاپ و توزیع نمی‌کنید؟
با هزینه‌های سنگینی که اکنون وجود دارد، چطور امکان دارد در کشوری مانند پاکستان یا کشورهای غربی که کتاب‌های بسیاری هم درخواست می‌کنند، اثری چاپ کنیم؟ ساختمان از کجا پیدا کنیم؟ هزینه‌های خارج از کشور سنگین است، هر چند این کار بسیار خوب بوده، اما برای کسی که امکاناتش را داشته باشد.
مخاطبان خارج از کشور را چطور شناسایی می‌کنید؟
ما آنها را شناسایی نمی‌کنیم، بلکه این کار را آنها شناسایی می‌کنند و از ما درخواست می‌کنند تا برایشان کتاب بفرستیم.
حتماً اقداماتی انجام شده که این شناخت به وجود آمده؟
اقدامات برای الان نیست، برای 40 سال پیش است که سبب شده این شناخت به وجود آید.
اولین کتابی که منتشر کردید چه کتابی بود؟
در ابتدا قرآن را به هفت، هشت زبان ترجمه و چاپ کردیم.
یعنی قرآن نخستین کتابی بود که چاپ کردید؟
نه، قبل از آن فکر می‌کنم کتاب «شیعه در اسلام» علامه طباطبایی(ره) بود، که به زبان انگلیسی چاپ شد و با چاپ آن درخواست‌های بسیاری از کشورهای مختلف داشتیم.
چاپ قرآن را از چه زمانی شروع کردید؟
از سال 1353 چاپ قرآن با ترجمه‌های غیرفارسی را آغاز کردیم، آن موقع قرآن را به زبان انگلیسی و فرانسه چاپ می‌کردیم.
در آن زمان مترجم قرآن به زبان‌های دیگری وجود داشت؟
بله، این گونه نبود که مترجمی نباشد، بودند اما تعدادشان کم بود.
شرایط قبل از انقلاب با الان چه تفاوتی کرده است؟
قبل از انقلاب بیشتر برای خدا کار می‌کردند و اکنون 10 برابر می‌گیرند و قرآن را ترجمه می‌کنند. آن موقع اداره پست مثلا کیلویی 2 هزار تومان می‌گرفت و کتاب‌ها را ارسال می‌کرد و اکنون 90 هزار تومان می‌گیرد.
تیراژها چطور؟
آن موقع 5 – 6 هزار نسخه بود و اکنون به 200 – 300 نسخه رسیده است.
کتاب‌هایی از بزرگان حوزه دین یا سیاست هم چاپ کرده‌اید؟
کتاب‌های امام راحل(ره) را چاپ می‌کردم و زمانی که مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام تاسیس شد، چاپ این کتاب‌ها را برعهده گرفت و یا تعدادی از کتاب‌های رهبر معظم انقلاب را چاپ کرده‌ام که اوایل رهبری ایشان بود و سپس مؤسسه تنظیم و نشر آثار رهبری عهده‌دار این کار شد.
بیشتر کتاب‌هایی که چاپ کرده‌ام مربوط به علما هستند. کتاب‌های منابع اسلامی و شیعی از متقدمینی مانند شیخ صدوق، علامه حلی، مرحوم مجلسی و ... و متأخرینی مانند شهید مطهری، بهشتی. اوایل کارم که با شهید مطهری مأنوس بودم اجازه گرفتم و تعدادی از کتاب‌هایشان را به زبان‌های گوناگون چاپ کردم.
اولین کتابی که از شهید مطهری چاپ کردید چه کتابی بود؟
شهید مطهری علاقه‌مند بود کتاب‌هایش به زبان‌های گوناگون چاپ شود و اولین کتابی که از وی چاپ کردیم «نظام حقوق زن در اسلام» و سپس «جاذبه و دافعه امام علی(ع)» بود که در آن زمان به زبان انگلیسی و بعدها اردو ترجمه و منتشر شد.
تاکنون ترجمه قرآن به چه زبان‌هایی انجام شده؟
فکر می‌کنم در کشورمان قرآن به بیش از 150 زبان ترجمه شده و از زبان انگلیسی 100 نوع ترجمه انجام شده است که ما حدود 10 ترجمه به زبان‌های دیگر را از قرآن چاپ کرده‌ایم.
بیشترین مخاطبان ترجمه قرآن به چه زبانی بوده‌اند؟
زبان انگلیسی که رایج‌ترین زبان در دنیاست و پس از زبان عربی، ترجمه اسپانیولی و فرانسه پرمخاطب‌ترین هستند.
آرزوی قرآنی‌تان چیست؟
حشر و نشر با قرآن و اینکه خدا ما را با قرآن محشور کند. خدایا قرآن را مونس ما قرار ده، قلب‌مان و قبرمان را با نور قرآن منور کن.
سخن آخر؟
با تشکر از شما که در حوزه کتب اسلامی و قرآنی فعالیت می‌کنید.
