ایقاع شرط بنایی در سپرده‌های قرض‌الحسنه بانکی
کد خبر: 3491149
تاریخ انتشار : ۱۰ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۰۰:۲۰

ایقاع شرط بنایی در سپرده‌های قرض‌الحسنه بانکی

گروه اقتصاد: فصلنامه پژوهش‌های فقهی حقوقی در شماره هفتم خود مقاله‌ای با عنوان «ایقاع شرط بنایی در سپرده‌های قرض‌الحسنه بانکی» به قلم محمد روشن و محمد نوروزیان منتشر کرده است.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، در چکیده این مقاله می‌خوانیم: امروزه رفتار بانک‌ها در به کارگیری روش‌های تشویقی در حسا‌ب‌های قرض‌الحسنه، باعث ایجاد یک شرط بنایی شده است و اهداء برخی امتیازات توسط بانک ها عرفا شرط سپرده‌گذاری محسوب می‌شود؛ که محل تأمل است.

با عنایت به ماهیت قرض‌الحسنه، «کل قرض جر نفعا فهو ربا» مطلق افزوده شدن هر شرطی باعث ربوی شدن قرض و حرمت آن می‌گردد. این حساب‌ها استحاله شده و سازوکاری همچون قرعه کشی، به مثابۀ ابزاری تنظیم‌کننده برای جذب مقادیر هدف‌گذاری شده از سپرده قرض‌الحسنه تلقی می‌شود و اصل موضوع که یک امر شرعی و پسندیده می‌باشد، تبدیل یافته است.

ضمن آن که «لزوم و تعهد بانک نسبت به برگزاری قرعه‌کشی» یک شرط ارتکازی به حساب می‌آید که تخلّف بانک از آن موجب اعتراض صاحبان حساب، عدم استقبال از سپرده‌گذاری مجدد و همچنین لطمه و آسیب به حسن شهرت بانک می‌گردد. بنابراین با توجه به شرط اعمال قرعه‌کشی و تعهد رسمی و قانونی بانک‌ها، توزیع ناعادلانه منافع مکتسبه از سپرده‌ها، ایجاد نوعی شانس و اقبال و تشابه آن به قمار و از طرفی دارا شدن بدون جهت شرعی؛ مدعای این نوشتار بطلان و حرمت این روش‌های تشویقی می‌باشد که مهمترین مصداق آن، جوایز قرعه‌کشی‌های بانکی می‌باشد.

براساس این گزارش، در بخش‌نتیجه‌گیری این مقاله آمده است: با توجه به ماهیت قرض‌الحسنه امروزی که با قرعه‌کشی همراه شده است، نوع تبلیغات و رفتار بانک‌ها، استفاده از سازوکار قرعه، میزان جوایز، منشأ تأمین اعتبار جوایز، ایقاع یک شرط بنایی، موظف بودن بانک‌ها به شرایط قرعه‌کشی طبق قوانین، مقدمات استحاله شدن قرض‌الحسنه بانک‌ها فراهم شده و اصل موضوع که یک امر شرعی و پسندیده می‌باشد، تبدل یافته است.

احتمال برنده شدن در قرعه‌کشی ها یک توزیع احتمال است که قابل اندازه‌گیری بوده و می‌تواند معیار تصمیم‌گیری برخی سپرده‌گذاران قرار گیرد. با توجه به قوانین موجود بانک‌ها متعهد به برگزاری قرعه‌کشی می‌باشند و از این حیث مختار نمی‌باشند و در صورت عدم برگزاری قرعه‌کشی، با اعتراض سپرده‌گذاران و عدم استقبال آنان نسبت به سپرده‌گذاری مجدد روبه رو خواهند شد.

علاقمندان می‌توانند این مقاله را از این نشانی دریافت نمایند.

captcha