معصومه خلیلی، کارشناس و مشاور خانواده در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به سند ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه خانواده و تأکید بر سبک زندگی اسلامی با احیای ارزشها و سنتهای پسندیده در حوزه ازدواج به تبیین ارزشهایی پرداخت که امروز به سبب فراموش کردن آنان در حوزه ازدواج دچار مشکل شدهایم و اظهار کرد: هدف انقلاب اسلامی چیزی جز ایجاد تمدن نوین اسلامی که شامل دو بخش ابزاری و سبک زندگی میشود، نبود.
وی با بیان اینکه در بخش ابزاری پیشرفتهای خوبی در زمینههای علمی، صنعتی و اقتدار ملی صورت گرفته است، گفت: در بخش سبک زندگی با پیشرفت خوبی مواجه نبودیم در صورتی که بخش ابزاری باید در خدمت سبک زندگی برای بهبود شرایط قرار میگرفت و این اتفاق رخ نداد و با پیشرفت صنعتی و تکنولوژی کانون خانوادهها انسجام کمتری پیدا کرد.
خلیلی علت ایجاد فاصله با سبک ازدواج اسلامی را عدم آشنایی با مفاهیم نظری و عملی متعالی دینی و نداشتن ایمان کافی برشمرد و گفت: این دو عامل باعث شد در زمینه ازدواج، بیشتر به سمت تبعیت از الگوهای غربی حرکت کنیم.
ازدواج در جوانی و ایجاد صمیمت بیشتر
این کارشناس خانواده به تبیین شش عامل ایجاد فاصله بین ازدواجهای کنونی با سبک اسلامی پرداخت و با اشاره به تأکید پیامبر اکرم(ص) مبنی بر ازدواج در جوانی عنوان کرد: اگر ازدواج در جوانی به درستی و با آگاهی صورت گیرد سبب ایجاد صمیمیت بیشتر بین زوجین میشود و از ماندگاری بیشتری برخوردار خواهد بود در صورتی که غرب معتقد است ازدواج باید در میانسالی صورت گیرد و این امر بر خلاف فطرت و مصلحت بشر است و هدفی جز شهوترانی ندارد.
وی با بیان اینکه امروزه جوانان تصور میکنند که ضرورتا باید تمامی نیازهای مادی خود را برطرف و سپس اقدام به ازدواج کنند، اظهار کرد: رفع نیازهای مادی مسلما در جوانی میسر نمیشود و پروسه زمانی طولانیتری را میطلبد، این در صورتی است که افراد در جوانی با نیازهای جنسی متعددی روبرو هستند. در چنین شرایطی غربیها رابطه جنسی آزاد را پیشنهاد میکنند اما این امر عملا با فرهنگ اسلامی مغایر است.
وی به بیان قرآن کریم درباره ازدواج در جوانی پیش از تأمین تمامی نیازهای مادی و سامان دادن به نیازهای جنسی اشاره، و عنوان کرد: خداوند در آیه 32 سوره مبارکه نور میفرمایند: «وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَى مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ؛ بىهمسران خود و غلامان و كنيزان درستكارتان را همسر دهيد اگر تنگدستند خداوند آنان را از فضل خويش بىنياز خواهد كرد و خدا گشايشگر داناست». در فرهنگ اسلامی خداوند انسان را کفایت میکند و در صورت تلاش از فضل خداوند بهرهمند میشوند.
خلیلی استحکام پایههای یک ازدواج موفق را از منظر اسلامی تفاهم بین زن و مرد، محبت به دیگران و گذشت برشمرد و گفت: خاصیت نیکی کردن به دیگران نیکی دیدن است و زن و شوهر برای اینکه از محبت یکدیگر بهرهمند شوند مسلما باید با یکدیگر با محبت رفتار کنند. این در حالی است که به سبب ناآگاهی از تعالیم دینی، خانوادهها در پی ایجاد پشتوانه برای زندگی مشترک با تعیین مهریههای بالا هستند در صورتی که نه تنها این عامل قوام و ثبات را به همراه ندارد بلکه در بسیاری موارد سبب آشفتگی در خانواده و جدایی نیز شده است.
این مشاور دینی خانواده سادهزیستی براساس شأن فرد و عرف جامعه را از جمله تأکیدات فرهنگ اسلامی خواند و گفت: اولیای خدا ساده زندگی میکردند و دیگران را نیز به سادهزیستی تشویق میکردند اما امروز جوانان به تجملات و چشم و همچشمی دعوت میشوند، بنابراین ازدواجها به سبب ناتوانی در تأمین هزینههای بالایی که تجملات به همراه دارد به تأخیر میافتد.
گسترش فضای عفاف و حجاب و بالا رفتن آمار ازدواج
وی یکی از عواملی که سبب بالار فتن آمار ازدواج در جامعه میشود را گسترش فضای عفاف و حجاب در جامعه خواند و گفت: زن و مردی که در حریم و چهارچوب خود نقشآفرینی میکنند در سلامت جامعه مؤثر هستند، اما اگر این دو هر یک به درستی نقش خود را ایفا نکنند به حریم حیا ضربه وارد میشود و ناپاکی رواج پیدا میکند. گسترش بیحیایی سبب میشود جوانان نیازهای جنسی خود را با مراودات بیحد و مرز ارضا کنند و سراغی از ازدواج نگیرند.
وی ادامه داد: جوانانی که در چنین شرایطی رشد و نمو کنند اگر تن به ازدواج نیز بدهند به خاطر عدم رعایت حریم در زندگی مشترک نیز دچار مشکل میشوند و اولین راه حل مشکل را نیز در طلاق میبینند.
خلیلی عدم ایفای صحیح نقشها در زندگی مشترک را نیز عامل دیگری برای سست شدن بنیان خانواده و رسیدن به مرحله طلاق ارزیابی کرد و گفت: عدم تحقیر یکدیگر، عیبپوشی، محرم اسرار بودن، با هم بودن، حفظ آبروی یکدیگر، اعتماد، احترام به خانواده یکدیگر و بیان نکات مثبت آنان از جمله مواردی است که باید زوجین در نوع مراودات خود با یکدیگر به آن توجه و در این زمینه نقشآفرینی کنند.
این کارشناس خانواده ارائه آموزشهای عمومی برای خانوادهها در زمینه احیای سبک زندگی ایرانی اسلامی را مؤثر خواند و گفت: در دانشگاهها در کنار ارائه آموزشهای تخصصی باید به این مهم نیز توجه شود. همچنین مدارس در حین برگزاری انجمنهای اولیا و مربیان میتوانند به این نکات مهم برای والدین اشاره کنند. اگر والدین به این امور پایبند باشند به یک الگوی عملی برای فرزندان خود تبدیل میشوند.