تعریف « خبر» از زاویه دید مسلمان
گروه اجتماعی: روزنامه‌نگار و مفتی اهل سنت می‌نویسد: تعریف‌هایی که از خبر می‌شود، بر اساس دیدگاه‌های غرب است، خبر از زاویه دید مسلمان، یعنی آنچه هرکس از آن مطلع شد، به هدفی برسد، یک احساس خوب برای انجام کاری مفید در دلش پدید بیاید یا اراده‌ای برای پرهیز از یک کار بد در او ایجاد شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از سیستان و بلوچستان، در بحث آموزش روزنامه‌نگاری، یکی از مباحث مهم «خبر» و متعلقات آن است. خبر به‌ظاهر امری ساده تلقی می‌شود، اما متخصصان فن در تعریف آن آسمان‌وریسمان بافته‌اند تا به تعریفی جامع برسند. به همین دلیل تعریف‌های زیادی برای «خبر» در منابع رشته روزنامه‌نگاری دیده می‌شود.
یونس شکرخواه، یکی از برجسته‌ترین اساتید این فن، در مبحث تعریف خبر پس از ارائه 22 تعریف برتر و قابل‌ذکر از دیدگاه خود، می‌نویسد: «… همان‌گونه که ملاحظه می‌شود، دستیابی به یک تعریف مشترک و جامع و به‌عبارت دیگر، ارائه یک تئوری جامع‌ومانع برای خبر، بسیار دشوار می‌نماید.»
مفتی ابولبابه شاه منصور، استاد برجسته روزنامه‌نگاری با گرایش اسلامی و ادیب اردو زبان، در کتاب گران‌سنگ «چگونه بنویسیم؟» نوشته است: «قدمت فن خبرنویسی اگرچه به بیش از دو هزار سال می‌رسد، اما تاکنون تعریفی جامع‌ومانع برای خبر که همه روزنامه‌نگاران بر آن اتفاق نظر داشته باشند، ارائه نشده است.»
این نویسنده برجسته و استاد حدیث «جامعة‌الرشید» کراچی پس از بازگویی تعریف‌های خبر، با نگاهی نقادانه به این تعاریف می‌نگرد و می‌نویسد: «… این تعریف‌های خبر را روزنامه‌نگاران غربی بر اساس دیدگاه‌ها و افکار خاص‌شان بیان داشته‌اند و روزنامه‌نگاران شرقی هم مقلد آنان شده‌اند.»
ستون‌نویس هفته‌نامه «ضرب مؤمن» سپس به ارائه یک تعریف از خبر از زاویه دید یک مسلمان می‌پردازد و ادامه می‌دهد: «از دیدگاه اسلامی تعریف خبر می‌تواند این‌گونه باشد: خبر رویدادی است که در دانستن آن فایده‌ای باشد و ضرری نداشته باشد.»
مفتی ابولبابه در تشریح این تعریفِ نو از خبر می‌نویسد: «یعنی هرکس از آن خبر مطلع شد، به هدفی برسد، مثلاً یک احساس خوب برای انجام کاری مفید در دلش پدید بیاید یا اراده‌ای برای پرهیز از یک کار بد ایجاد شود. احساس همدردی و خیرخواهی برای مسلمانان و جهان اسلام در دل به وجود بیاید و فرد به این نتیجه برسد که اگر نمی‌تواند به آنان کمکی کند، حداقل به دعا و فکر روی بیاورد. خبر نباید شامل اطلاعاتی باشد که باعث تخریب ذهنی، فساد فکری یا تباهی در عمل بشود.»
بدون شک اگر خبرنگاران چنین مواردی را در نظر بگیرند و عموم مردم در نقل و بازنشر خبرها این اصول را آویزه گوش کنند تا حد زیادی سیل سخنان بیهوده و خبرهای مخرّب مهار خواهد شد. اهمیت این نکته در دوران ما که عصر انفجار اطلاعات نامیده می‌شود و با رشد رسانه‌ها و فضای مجازی با انبوهی از مطالب مفید و غیرمفید مواجه هستیم، دوچندان شده است.
مولوی عبدالحکیم شه‌بخش
یونس شکرخواه، یکی از برجسته‌ترین اساتید این فن، در مبحث تعریف خبر پس از ارائه 22 تعریف برتر و قابل‌ذکر از دیدگاه خود، می‌نویسد: «… همان‌گونه که ملاحظه می‌شود، دستیابی به یک تعریف مشترک و جامع و به‌عبارت دیگر، ارائه یک تئوری جامع‌ومانع برای خبر، بسیار دشوار می‌نماید.»
مفتی ابولبابه شاه منصور، استاد برجسته روزنامه‌نگاری با گرایش اسلامی و ادیب اردو زبان، در کتاب گران‌سنگ «چگونه بنویسیم؟» نوشته است: «قدمت فن خبرنویسی اگرچه به بیش از دو هزار سال می‌رسد، اما تاکنون تعریفی جامع‌ومانع برای خبر که همه روزنامه‌نگاران بر آن اتفاق نظر داشته باشند، ارائه نشده است.»
این نویسنده برجسته و استاد حدیث «جامعة‌الرشید» کراچی پس از بازگویی تعریف‌های خبر، با نگاهی نقادانه به این تعاریف می‌نگرد و می‌نویسد: «… این تعریف‌های خبر را روزنامه‌نگاران غربی بر اساس دیدگاه‌ها و افکار خاص‌شان بیان داشته‌اند و روزنامه‌نگاران شرقی هم مقلد آنان شده‌اند.»
ستون‌نویس هفته‌نامه «ضرب مؤمن» سپس به ارائه یک تعریف از خبر از زاویه دید یک مسلمان می‌پردازد و ادامه می‌دهد: «از دیدگاه اسلامی تعریف خبر می‌تواند این‌گونه باشد: خبر رویدادی است که در دانستن آن فایده‌ای باشد و ضرری نداشته باشد.»
مفتی ابولبابه در تشریح این تعریفِ نو از خبر می‌نویسد: «یعنی هرکس از آن خبر مطلع شد، به هدفی برسد، مثلاً یک احساس خوب برای انجام کاری مفید در دلش پدید بیاید یا اراده‌ای برای پرهیز از یک کار بد ایجاد شود. احساس همدردی و خیرخواهی برای مسلمانان و جهان اسلام در دل به وجود بیاید و فرد به این نتیجه برسد که اگر نمی‌تواند به آنان کمکی کند، حداقل به دعا و فکر روی بیاورد. خبر نباید شامل اطلاعاتی باشد که باعث تخریب ذهنی، فساد فکری یا تباهی در عمل بشود.»
بدون شک اگر خبرنگاران چنین مواردی را در نظر بگیرند و عموم مردم در نقل و بازنشر خبرها این اصول را آویزه گوش کنند تا حد زیادی سیل سخنان بیهوده و خبرهای مخرّب مهار خواهد شد. اهمیت این نکته در دوران ما که عصر انفجار اطلاعات نامیده می‌شود و با رشد رسانه‌ها و فضای مجازی با انبوهی از مطالب مفید و غیرمفید مواجه هستیم، دوچندان شده است.
مولوی عبدالحکیم شه‌بخش
