شماره 18 دوفصلنامه «قرآن و علم» منتشر شد
گروه اندیشه: شماره 18 دوفصلنامه «قرآن و علم» به صاحب‌امتیازی جامعة‌المصطفی(ص) العالمیة منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، شماره 18 دوفصلنامه «قرآن و علم» به صاحب‌امتیازی جامعة‌المصطفی(ص) العالمیة و مدیرمسئولی حجت‌الاسلام و المسلمین سیدحمید جزائری منتشر شد. این شماره مربوط به بهار و تابستان سال 1395 بوده و در 176 صفحه تدوین شده است.
در این شماره می‌خوانیم: «مفاهیم بنیادین نظام جامع سلامت روحی و روانی در قرآن» نوشته محمدمهدی اصفهانی و عباسعلی واشیان، «مثبت‌اندیشی و موانع آن از منظر قرآن و احادیث» نگاشته حجت‌الاسلام مهدی رستم‌نژاد و روح‌الله رستگارصفت، «مهم‌ترین بنیان‌های تمدنی در قرآن کریم» اثر حجت‌الاسلام حسین علوی‌مهر و محمدرضا انجم‌شعاع، «بررسی اعجاز علمی قرآن در مراحل خلقت و تکوین جنین انسان» نگاشته محمدجواد اسکندلو و سیدبهادر علی‌زیدی، «جغرافیای میوه‌های قرآن» نگاشته سیدمحمود طیب‌حسینی، علیرضا حیدری‌نسب و حمیده حیدری‌نسب، «نقد دیدگاه وجود خرافات ضد علم در قرآن» تالیف حجت‌الاسلام و المسلمین محمدعلی رضایی‌اصفهانی و روح‌الله بهادری‌جهرمی و «منبع‌شناسی قرآن و سیاست» نوشته علامرضا بهروزلک و محمدعلی قاسمی.
«مفاهیم بنیادین نظام جامع سلامت روحی و روانی در قرآن»
در چکیده این مقاله می‌خوانیم: بهداشت روح و روان و پيشگيری از اختلالات و گسترش آن در جامعه از جمله مباحثی است كه بسياری از متخصصان حوزه سلامت را بر آن داشته است تا در اين خصوص كاوش و بررسی انجام دهند. علت اين امر، لزوم سلامت همه جانبه و تاثير آن بر كاركردهای مختلف انسان است. اين تحقيق كه به مفاهيم بنيادين در نظام سلامت روح و روان از جمله سلامت، روح، نفس، روان، فواد، قلب، سلامت روانی و نظام جامع پرداخته، مقدمه‌ای را فراهم مینمايد تا اركان اساسی اين نظام در حوزه اهداف، مبانی، اصول، قواعد، قلمروها و ويژگی‌ها و نيز نظام سلامت روح و روانِ موجود تبيين شود و تصوير روشنی از نظام جامع سلامت روح و روان مطلوب تسهيل گردد.
«مثبت‌اندیشی و موانع آن از منظر قرآن و احادیث»
حجت‌الاسلام مهدی رستم‌نژاد و روح‌الله رستگارصفت در چکیده مقاله می‌نویسند: مثبت انديشی نحوه تفكر خوشبينانه و اميدوارانه به زندگی است كه در آن انسان به جنبه‌های خوشايند و روشن زندگی خود توجه كافی می‌كند و از پرداختن به ياس و احساسات نابجا و مخرب دوری می‌جويد. اين نوع تفكر دارای آثار و بركات فراوانی در زندگی است. هر چند تا كنون كتاب‌های مختلفی در اين زمينه نگارش يافته است، كمتر منبعی می‌توان يافت كه به مثبت‌انديشی از نگاه متون اسلامی (آيات و روايات) نگريسته باشد. در اين نوشتار، ضمن بيان مختصری از مفهوم مثبت انديشی به بازخوانی تعدادی از آيات قرآنی و روايات كه به نحوی مويد اين ديدگاه می‌باشند، پرداخته شده است؛ مانند هر مفهوم ديگر، مثبت‌انديشی نيز دارای مفاهيم نادرست و مخالف با آموزه‌های دينی است كه می‌توان از آن به آسيب‌شناسی مثبت‌انديشی اطلاق كرد. اين نوشتار، به طور گذار به معرفی و آسيب‌شناسی اين مفهوم با كمك متون دينی می‌پردازد و عمده تمركز آن پرداختن به بيان اموری است كه انسان را از مثبت‌انديشی باز می‌دارد كه به آن «موانع مثبت‌انديشی» گفته می‌شود.
«نقد دیدگاه وجود خرافات ضد علم در قرآن»
در چکیده این مقاله می‌خوانیم: وجود خرافات ضد علم در قرآن، در واقع، زير مجموعه بحث كلان‌تری با عنوان «قرآن و فرهنگ زمانه» است كه از ناحيه مستشرقان وارد فضای قرآني شده است و بعد از آن از سوی برخی انديشمندان مسلمان نيز پيگيری شده است. مسئله اين است كه آيا قرآن از فرهنگ زمانه تاثير پذيرفته است يا نه؟ در اين نوشتار ديدگاه دكتر جعفر نكونام درباره وجود خرافات ضد علم در قرآن مورد بحث و نقد قرار گرفته است. قبول وجود خرافات حتی از باب جدل و تمثيل مستلزم سياليت دلالت متن، فرو كاستن بخشی از متون وحيانی به شواهد تاريخی، غير قابل بهره‌برداری ، بی‌اعتبار شدن قرآن، سرايت اشكال به تمام دين و ... است. وجود جن خرافه‌ای است كه به نظر ايشان از باب جدل و تمثيل در قرآن بيان شده و در اين نوشتار بدان پرداخته است. وجود جن با توجه به آيات زيادی كه در قرآن درباره آن وجود دارد و نيز روايات بسيار زياد قابل انكار نيست و تنها دليل بر نفی وجود آن، صرفاً استبعاد و اثبات نشدن آن از سوی علوم تجربی امروزی است.
«منبع‌شناسی قرآن و سیاست»
اين نوشتار به معرفی كتاب‌های مرتبط با مباحث ميان رشته‌ای قرآن و سياست اختصاص دارد كه برخی از آنها تفاسيری هستند كه با گرايش سياسی نوشته شده‌اند و برخی ديگر تك نگاره‌هايی هستند كه به يكی از موضوعات سياسی از منظر قرآن پرداخته‌اند و تعدادی ديگر به نقد برخی از موضوعات علوم سياسی از ديدگاه قرآن اختصاص دارد و پاره‌ای به گونه‌ای ديگر با موضوع سياست و قرآن به صورت ميان رشته‌ای ارتباط دارند، به هر رو اين منابع از ارزش و اعتبار يكسانی برخودار نيستند و شرح اختصاری هر يك می‌تواند زمينه مناسبی را برای مطالعات ميان رشته‌ای قرآن و سياست فراهم آورد، در اين پژوهش بخشی از راه شناخت كتاب منبع اين گرايش را برای محقق، طی مینمايد؛ در راستای دست‌يابی به اين هدف، كتاب‌شناسی اين نوشتار تا حدی به روش توصيفی انجام می‌پذيرد تا اثر گذار و زمينه بهره‌مندی بيشتری را از مطالب كتاب‌های ياد‌آوری شده، فراهم سازد.
در این شماره می‌خوانیم: «مفاهیم بنیادین نظام جامع سلامت روحی و روانی در قرآن» نوشته محمدمهدی اصفهانی و عباسعلی واشیان، «مثبت‌اندیشی و موانع آن از منظر قرآن و احادیث» نگاشته حجت‌الاسلام مهدی رستم‌نژاد و روح‌الله رستگارصفت، «مهم‌ترین بنیان‌های تمدنی در قرآن کریم» اثر حجت‌الاسلام حسین علوی‌مهر و محمدرضا انجم‌شعاع، «بررسی اعجاز علمی قرآن در مراحل خلقت و تکوین جنین انسان» نگاشته محمدجواد اسکندلو و سیدبهادر علی‌زیدی، «جغرافیای میوه‌های قرآن» نگاشته سیدمحمود طیب‌حسینی، علیرضا حیدری‌نسب و حمیده حیدری‌نسب، «نقد دیدگاه وجود خرافات ضد علم در قرآن» تالیف حجت‌الاسلام و المسلمین محمدعلی رضایی‌اصفهانی و روح‌الله بهادری‌جهرمی و «منبع‌شناسی قرآن و سیاست» نوشته علامرضا بهروزلک و محمدعلی قاسمی.
«مفاهیم بنیادین نظام جامع سلامت روحی و روانی در قرآن»
در چکیده این مقاله می‌خوانیم: بهداشت روح و روان و پيشگيری از اختلالات و گسترش آن در جامعه از جمله مباحثی است كه بسياری از متخصصان حوزه سلامت را بر آن داشته است تا در اين خصوص كاوش و بررسی انجام دهند. علت اين امر، لزوم سلامت همه جانبه و تاثير آن بر كاركردهای مختلف انسان است. اين تحقيق كه به مفاهيم بنيادين در نظام سلامت روح و روان از جمله سلامت، روح، نفس، روان، فواد، قلب، سلامت روانی و نظام جامع پرداخته، مقدمه‌ای را فراهم مینمايد تا اركان اساسی اين نظام در حوزه اهداف، مبانی، اصول، قواعد، قلمروها و ويژگی‌ها و نيز نظام سلامت روح و روانِ موجود تبيين شود و تصوير روشنی از نظام جامع سلامت روح و روان مطلوب تسهيل گردد.
«مثبت‌اندیشی و موانع آن از منظر قرآن و احادیث»
حجت‌الاسلام مهدی رستم‌نژاد و روح‌الله رستگارصفت در چکیده مقاله می‌نویسند: مثبت انديشی نحوه تفكر خوشبينانه و اميدوارانه به زندگی است كه در آن انسان به جنبه‌های خوشايند و روشن زندگی خود توجه كافی می‌كند و از پرداختن به ياس و احساسات نابجا و مخرب دوری می‌جويد. اين نوع تفكر دارای آثار و بركات فراوانی در زندگی است. هر چند تا كنون كتاب‌های مختلفی در اين زمينه نگارش يافته است، كمتر منبعی می‌توان يافت كه به مثبت‌انديشی از نگاه متون اسلامی (آيات و روايات) نگريسته باشد. در اين نوشتار، ضمن بيان مختصری از مفهوم مثبت انديشی به بازخوانی تعدادی از آيات قرآنی و روايات كه به نحوی مويد اين ديدگاه می‌باشند، پرداخته شده است؛ مانند هر مفهوم ديگر، مثبت‌انديشی نيز دارای مفاهيم نادرست و مخالف با آموزه‌های دينی است كه می‌توان از آن به آسيب‌شناسی مثبت‌انديشی اطلاق كرد. اين نوشتار، به طور گذار به معرفی و آسيب‌شناسی اين مفهوم با كمك متون دينی می‌پردازد و عمده تمركز آن پرداختن به بيان اموری است كه انسان را از مثبت‌انديشی باز می‌دارد كه به آن «موانع مثبت‌انديشی» گفته می‌شود.
«نقد دیدگاه وجود خرافات ضد علم در قرآن»
در چکیده این مقاله می‌خوانیم: وجود خرافات ضد علم در قرآن، در واقع، زير مجموعه بحث كلان‌تری با عنوان «قرآن و فرهنگ زمانه» است كه از ناحيه مستشرقان وارد فضای قرآني شده است و بعد از آن از سوی برخی انديشمندان مسلمان نيز پيگيری شده است. مسئله اين است كه آيا قرآن از فرهنگ زمانه تاثير پذيرفته است يا نه؟ در اين نوشتار ديدگاه دكتر جعفر نكونام درباره وجود خرافات ضد علم در قرآن مورد بحث و نقد قرار گرفته است. قبول وجود خرافات حتی از باب جدل و تمثيل مستلزم سياليت دلالت متن، فرو كاستن بخشی از متون وحيانی به شواهد تاريخی، غير قابل بهره‌برداری ، بی‌اعتبار شدن قرآن، سرايت اشكال به تمام دين و ... است. وجود جن خرافه‌ای است كه به نظر ايشان از باب جدل و تمثيل در قرآن بيان شده و در اين نوشتار بدان پرداخته است. وجود جن با توجه به آيات زيادی كه در قرآن درباره آن وجود دارد و نيز روايات بسيار زياد قابل انكار نيست و تنها دليل بر نفی وجود آن، صرفاً استبعاد و اثبات نشدن آن از سوی علوم تجربی امروزی است.
«منبع‌شناسی قرآن و سیاست»
اين نوشتار به معرفی كتاب‌های مرتبط با مباحث ميان رشته‌ای قرآن و سياست اختصاص دارد كه برخی از آنها تفاسيری هستند كه با گرايش سياسی نوشته شده‌اند و برخی ديگر تك نگاره‌هايی هستند كه به يكی از موضوعات سياسی از منظر قرآن پرداخته‌اند و تعدادی ديگر به نقد برخی از موضوعات علوم سياسی از ديدگاه قرآن اختصاص دارد و پاره‌ای به گونه‌ای ديگر با موضوع سياست و قرآن به صورت ميان رشته‌ای ارتباط دارند، به هر رو اين منابع از ارزش و اعتبار يكسانی برخودار نيستند و شرح اختصاری هر يك می‌تواند زمينه مناسبی را برای مطالعات ميان رشته‌ای قرآن و سياست فراهم آورد، در اين پژوهش بخشی از راه شناخت كتاب منبع اين گرايش را برای محقق، طی مینمايد؛ در راستای دست‌يابی به اين هدف، كتاب‌شناسی اين نوشتار تا حدی به روش توصيفی انجام می‌پذيرد تا اثر گذار و زمينه بهره‌مندی بيشتری را از مطالب كتاب‌های ياد‌آوری شده، فراهم سازد.
