حجتالاسلاموالمسلمين مصطفی دعاگو، مدرس حوزه و دانشگاه، در گفتوگو با
خبرگزاری بین المللی قرآن(ايكنا)، با اشاره به آغاز ماه ربیعالاول، فضیلت و اعمال این ماه گفت: ربیع در لغت از ریشه «رَبَع» به معنای بهار، خوشی و خرمی و سومین ماه از ماههای قمری است. همانگونه که از ظاهر آن پیداست به این جهت ربیع الاول نامیده شده که فصل روییدن گیاهان بود و در آن ماه طبیعت زیبا میشد.
وی ادامه داد: اولین کسی که ماهها را چنین نامیده قطعاً نمیدانسته که سال بر مبنای ماه متغیر است و علم جغرافی آنقدر پیشرفته نبوده که دریابند ماهی را که ربیع مینامند با توجه به اینکه سال قمری بر اساس 12 چرخش ماه به دور زمین میباشد، 11 روز کم دارد و لذا این ماه مثلاً پس از 16 سال در زمستان واقع میشود. از طرفی خنکی هوا را نوعی خوشی و ربیع گونگی میدانستند. از سالیان دراز، این ماه را به علت خوش بودن هوا به این نام که به معنی بهار است، نامیدهاند.
این استاد حوزه با بیان برکات و اعمال ماه ربیعالاول گفت: ماه محرم و صفر را با اندوه، اشک و ناله پشت سر گذاشتیم؛ اشک ریختیم و دل تازه کردیم و با یاد عظمت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) بزرگ شدیم تا از خزان غفلت به برکت اشکهای محرم و صفر به بهار رسیدیم و اکنون وقت آن است که در این بهار به یمن رویش دوباره مان سجده شکر به جا آوریم و این بهار را قدر بدانیم و بندگی کنیم.
حجتالاسلاموالمسلمين مصطفی دعاگو، افزود: ربیع الاول همانگونه كه از اسم آن پیداست بهار ماههای قمری است. این نام نیز به جهت این است كه آثار رحمت خداوند در آن هویدا میشود. در این ماه ذخایر بركات خداوند و نورهاى زیباى او بر زمین فرود آمده است. میلاد رسول خدا(ص) در این ماه است و مىتوان ادعا كرد، از اول آفرینش زمین رحمتى مانند آن به خود ندیده است. محمد(ص) داناترین مخلوقات خداوند، برترین آنها، سرورشان، نزدیكترین آنها به
خداوند، فرمانبردارترین آنها و محبوبترینشان نزد خدا است که روز میلاد او
نیز برتر از سایر روزهاست و گویا روزى است كه كاملترین هدیهها، بزرگترین
بخششها، شاملترین رحمتها، برترین بركتها، زیباترین نورها و مخفىترین
اسرار در آن پىریزى شده است.
وی ادامه داد: بر هر انسان مسلمان كه برترى رسول خدا(ص) را قبول دارد و مراقب رفتار خود با
مولایش بوده، واجب است، در این ماه به شکرانه ارازنی شدن آن نعمت بزرگ به
عبادتی از سر شور و اشتیاق بپردازد، گرچه عبادات شبانهروزی بشر هرگز در
خور چنین نعمتی نخواهد بود اما آنچه که در توان دارد باید انجام دهد.
این استاد اخلاق در ادامه با اشاره به مهمترین اعمال این ماه گفت: این ماه ظرف اتفاقات تلخ و شیرینی است که باید گفت اتفاق تلخ این ماه دفن رسول گرامی اسلام(ص) و شهادت امام حسن عسکری(ع) است و سایر اتفاقات آن شیرین است که بطور فهرست عبارتند از هجرت پیامبر(ص) و خوابیدن علی(ع) بجای رسول خدا که به لیله المبیت مشهور شد. ازدواج پیامبر با خدیجه کبری(س) و انقراض بنی امیه و همچنین ولادت پیامبر(ص) و امام صادق(ع) از اتفاقات دیگر این ماه است. البته وقایع بیشماری در این ماه اتفاق افتاده که باید به تاریخ مراجعه کرد.
وی ادامه داد: اعمال این ماه بطور خلاصه شامل غسل، نماز، روزه، زیارت پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) و امام حسن عسکری(ع) و دادن صدقه است. لذا مشتاقان اهل بیت(ع) میتوانند به کتاب مفاتیح الجنان حاج شیخ عباس قمی مراجعه کرده تفصیل اعمال این ماه را مشاهده کنند. البته در این ماه برپایی شعائر اسلامی در روزهای شادی از قبیل جشن و سرور با رعایت شئونات اسلامی نیز سفارش شده است.
حجتالاسلام دعاگو به تفصیل وقایع و اعمال این ماه اشاره کرد و گفت: شب اوّل ربیع در سال سیزدهم بعثت بود که رسول خدا(ص) از مکه به قصد هجرت به سوى مدینه، از شهر خارج شد و در «غار ثور» پنهان گردید و على(ع) براى اغفال دشمنان، فداکارانه در بستر رسول خدا(ص) خوابید و هجرت مبدأ تاریخ مسلمانان و موجب تحولى عظیم در جهان اسلام شد و این شب را لیله المبیت نام نهادند و یکسال قبل از هجرت رسول خدا(ص)، در چنین روزی معراج آن حضرت صورت گرفت. لذا روزه گرفتن به شكرانه سلامتی پیامبر اعظم و علی(ع) از گزند كفار و مشركان در اول ربیع الاول و خواندن زیارت پیامبر(ص) و امام علی(ع) در این روز سفارش شده است.
این استاد حوزه افزود: روز هشتم شهادت امام حسن عسکرى(ع) در سال 206 و آغاز امامت امام زمان(عج) است؛ لذا زیارت امام حسن عسکری(ع) در این روز مستحب است. روز دهم نیز ازدواج آسمانی حضرت رسول با حضرت خدیجه کبرى(س) است، به همین مناسبت روزه این روز به عنوان شکرگزارى مستحب شمرده شده است. روز دوازدهم هم بنا به قول مشهور میان اهل سنت، روز ولادت با سعادت نبى مکرم اسلام است. همچنین ورود رسول خدا(ص) بعد از 12 روز به مدینه و انقراض دولت بنى مروان در سال 132 از دیگر وقایع این روز است که روزه گرفتن و خواندن دو ركعت نماز سفارش شده است.
وی ادامه داد: شب هفدهم طبق روایات مشهور شیعه، شب ولادت حضرت خاتم الانبیاء، رسول معظّم اسلام(ص) است که شب بسیار مبارکى است. در سال 83 هجری قمری، ولادت امام صادق(ع) واقع و از این جهت نیز بر اهمیت این روز افزوده شده است. لذا غسل به نیت روز هفدهم ربیع الاوّل، روزه این روز که ثواب روزه یكسال را دارد و دادن صدقه، احسان نمودن و نیز خوشحال كردن مومنان توصیه شده است.
حجتالاسلاموالمسلمين مصطفی دعاگو بیان کرد: زیارت رسول خدا(ص) از دور و نزدیک و زیارت علی(ع) در روز 17 ربیع مستحب است. همچنین تکریم، تعظیم و بزرگداشت این روز بسیار بجاست. مرحوم «سیّد بن طاووس»، در اقبال، در تکریم و تعظیم این روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امکان و سرور همه ممکنات، رسول اکرم(ص) سفارش بسیار کرده است. بنابراین، سزاوار است مسلمین با برپایی جشنها و تشکیل جلسات، هرچه بیشتر با شخصیّت نبی مکرم اسلام(ص)، سیره و تاریخ زندگی او آشنا شوند و از آن، برای ساختن جامعهای اسلامی و محمدی بهره کامل بگیرند.