به گزارش خبرگزاری بیناالمللی قرآن(ایکنا)، فریدون عزیزی رئیس کمیته سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی در پنل سلامت معنوی و اخلاق حرفهای در هفتمین مجمع سازمان بسیج جامعه پزشکی با اشاره به مفهوم سلامت معنوی عنوان کرد: انسان باید از مادیات، منیت و موقعیت خود بگذرد تا وارد مسائل معنوی بشود.
وی افزود: در سلامت معنوی ما باید در مرحله اول دارای هدف متعالی باشیم و ذات الهی را منشا همه چیز بدانیم.انسان از دو بعد جسمی و روحی تشکیل شده و زندگی دنیوی مقدمهای برای زندگی اخروی است، امروزه پزشکان در کشور ما در طول درمان و آموزش به غیر از مسائل پزشکی چیزی را در نظر نمیگیرند در حالی که اصالت را باید به روح اختصاص دهیم.
عزیزی بیان کرد: براساس باور دینی خداوند شفادهنده و منشا علم پزشکان است و اطبا وسیله تشخیص درمان هستند.
وی با اشاره به سیر تحول علم در اروپا در سه دوره باستانی، میانی و دوره جدید گفت: طی ۱۵۰ سال گذشته اتفاقی که افتاد جدایی علم از معنویات بود و تمدن غرب در نهایت توانست توانایی عقل انسان، اسرار نهفته در طبیعت و علم پزشکی را بشناسد، اما از طرفی دیگر معرفت را گسیخت که ضربه مهلکی را به انسان عصر جدید وارد ساخت.
عزیزی با بیان اینکه این موضوع تا ۴۵ سال پیش جور دیگری رقم خورد عنوان کرد: دانشمندان به ارتباط عوامل دینی و اعتقادی پی بردند و به این نتیجه رسیدند که مسائل معنوی در سلامت افراد مهم است و براساس آن در سال ۱۹۹۷ تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامت معنوی تغییر کرد و سلامت را یک حالت دینامیک از تامین کامل جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی دانست.
وی اظهار کرد: اعتقاد به خداوند و عبادت سبب آرامش میشود، بنابراین تعالی روح تقرب به خداوند است که از جمله شاخصههای سلامت معنوی اعتقاد به وجود قدرت برتر، نیایش و دعا، توحید، فرجام اندیشی، توجه به دعا و صبر و توکل و در نتیجه قلب سلیم است.
رئیس کمیته سلامت معنوی در فرهنگستان علوم پزشک با اشاره به تحقیقات اخیر در کشور امریکا نسبت به مسائل معنوی گفت: با توجه به تحقیقات انجام شده در امریکا کسانیکه در هفته به کلیسا مراجعه میکنند نسبت به کسانی که اصلا مراجعه نمیکنند کمتر دچار بیماری میشوند و به بیمارستان مراجعه میکنند.
وی با بیان اینکه در دانشکدههای پزشکی ایران راجع به اعتقاد به ذات الهی کمتر صحبت میشود افزود: این در حالی است که در کشورهایی مثل امریکا و کانادا ۹۶ درصد درسهای سلامت را دروس معنوی تشکیل میدهند که ۹۰ درصد آنها اجباری است.
در ادامه این نشست ناصر سیمفروش مدیر گروه ارولوژی دانشگاه شهید بهشتی به نکات عملی در اخلاق حرفهای پرداخت و گفت: شهدا و خانوادههای آنان امروز انتظار دارند محیط پزشکی محیط سالمتری باشد در حالی که بخشهای پزشکی ما اسلامی نیست و مسائل اخلاقی و معنوی مفقود شده و بیشتر مسائل حول تعرفه و قیمتها است.
بسیج جامعه پزشکی در امر به معروف و نهی از منکر محیطهای پزشکی وارد شود
مدیر گروه ارولوژی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به محیطهای بیمارستان به ویژه در بخش خصوصی عنوان کرد: دستورات احکام اسلامی آن طور که باید در این مکانها رعایت نمیشود که لازم است بسیج جامعه پزشکی بیشتر در امر به معروف و نهی از منکر وارد شود.
رییس بخش ارولوژی بیمارستان لبافینژاد ادامه داد: بسیجیان وظیفه دارند در هر جا که هستند اجازه ندهند آرمانهای شهدا فراموش شود؛ چرا که کشور ما الگویی برای ارائه مسائل اسلامی در جهان است.
سیمفروش، گفت: پزشکی نه تنها حجم زیادی از مطالب تئوری و کسب مهارتهای بالینی را لازم دارد بلکه نیاز بالایی از طرز رفتار و برخورد مناسب را میطلبد.
ظاهر پزشک نباید باعث سلب اعتماد بیمار شود
وی با اشاره به رعایت نکات مهم در مورد ظاهر، روپوش و نظافت در میان فراگیران پزشکی افزود: ظاهر پزشک نباید باعث سلب اعتماد بیمار شود؛ چرا که اگر ظاهر کادر پزشکی مناسب باشد باعث افزایش اعتماد بیمار و عمل به دستورات پزشکی خواهد شد
مدیر گروه اورولوژی دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: بستری شدن خود حادثهای پر اضطراب برای بیمار و خانوادهاش است و جایز نیست کادر پزشکی با رفتار غیر حرفهای خود به ترس و اضطرای وی بیافزاید.
رییس بخش ارولوژی بیمارستان لبافینژاد تصریح کرد: بیمار امانت الهی است و کادر پزشکان باید باید با تمام حواس و دقت خود در خدمت او باشند که این موضوع باعث میشود آثار مثبت و معنوی در زندگی افراد و جامعه پدیدار شود.
پزشک، دانش نظری، مهارت عملی و نگرش درست داشته باشد
در پنل سلامت معنوی و اخلاق حرفهای، به موازین و اصول اخلاق پزشکی اشاره شد و تبیین شد که سلامت در مکتب الهی، خداشناسی و خدامحوری، شناخت هدف زندگی، تلاش در جهت تکامل معنوی و خودسازی و توکل تعریف میشود و در پایان پزشک باید بیمار را به جای خود بگذارد و خود را در جای بیمار قرار دهد.
سید ضیاء الدین تابعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز در پنل سلامت معنوی و اخلاق حرفهای گفت: سلامت اکنون در وضعیت بحرانی در جهان به سر می برد و گاهی هم میتوان گفت در ایران هم همین وضعیت را دارد.
وقتی به سلامت معنوی می رسیم، در دین توحیدی ما، کل جامعه بشری باید به سلامت دست پیدا کند و در این زمینه باید وحدت داشته باشیم مثلا اگر در اطراف یک فرد سالم، افراد ناسالمی زندگی کنند قطعا ترکش آنها به افراد سالم هم میخورد بنابراین نمیتوانیم بگوییم که در همسایگی ما افراد معتاد و فقیر زندگی کنند اما ما در سلامت بسر ببریم و در بعد وسیع تر نمیتوانیم بگوییم ما در جغرافیای امن و سالم زندگی کنیم، اما در آن سوی کره زمین افراد ناسالم زندگی کنند.
پزشکی یک حرفه مقدس است که باید دارای ویژگی هایی باشد از جمله اینکه یک پزشک، باید «دانش نظری» داشته باشد یعنی دانش را به حد اکمل بلد باشد، دوم باید «مهارت عملی» کسب کند و در کنار دانش نظری و مهارت عملی، «نگرش» درست هم داشته باشد یعنی دانش خود را در جای غیرمجاز استفاده نکند.
آنچه در اکثر موازین سوگندنامههای پزشکی می بینیم و افرادی که حرفه مقدس دارند و سوگند یاد میکنند، در واقع متعهد میشوند که دانش و مهارت را به خوبی یاد بگیرند و صادقانه در اختیار حاجتمندان قرار دهند.
اصول اخلاق حرفهای پزشکی عبارت است از نوع دوستی در حد از خود گذشتگی، آزادی، حب نفس و رسیدن به بقای بعد از فنا (یعنی پزشک باید خودسازی کرده و از تهدید و تطمیع خود را دور کند)، درستی و کمال، مسئولیت پذیری، دلسوزی، عدالت، تعهد، شایستگی، اعتماد و وجدان است که نهایتا توسط حضرت ولیعصر(عج) مهیا میشود اما باید همه از جمله بسیج مقدمات آن را فراهم کنند.
در ادامه محمدمهدی اصفهانی، استاد وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس مرکز علوم قرآن، حدیث و طب رعایت موازین اخلاق در تفکر سکولار را این چنین عنوان کرد کرد: ۱- از ترس قانون، ۲- بیم آبرو، ۳- کسب وجاهت اجتماعی، ۴- شاید در مواردی آسایش وجدان؛ اما رعایت موازین اخلاقی در تفکر الهی از روی اعتقاد به نظارت الهی و به تبع آن توصیههای اخلاقی و دینی است.
وی گفت: طب اسلامی باید دارای پیشرفته ترین اطلاعات امروز و فردا باشد، امر و نهی الهی، حرام و حلال و رعایت حقوق مردم را درنظر بگیرد در حالیکه اکنون میبینیم مرتبا از این اصول سرپیچی میشود و گاهی به ابتدایی ترین حقوق مردم نیز تجاوز میشود؛ در حالیکه سلامت در مکتب الهی، خداشناسی و خدامحوری، شناخت هدف زندگی، تلاش در جهت تکامل معنوی و خودسازی و توکل تعریف می شود و در پایان پزشک باید بیمار را به جای خود بگذارد و خود را در جای بیمار قرار دهد.