یک مرمت‌کار عنوان کرد:
آینده نگران‌کننده مرمت نسخ خطی قرآنی/ نیروی کارآزموده نداریم
گروه ادب: یک مرمت‌کار نسخ خطی با بیان اینکه اغلب نسخ خطی قرآنی در جای نامناسب نگهداری می‌شدند، آسیب‌های شدیدی دیده‌اند، گفت: آینده کار مرمت نسخ خطی نگران‌کننده است، چرا که نیروی کارآزموده در این حوزه نداریم.
حسن بازیان، مرمت‌کار نسخ خطی کتابخانه عالی شهید مطهری در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره نسخه‌های خطی قرآن گفت: بیشتر نسخه‌هایی که مرمت می‌کنیم مربوط به نسخه‌های خطی قرآنی هستند و اغلب آنها در جای نامناسب نگهداری می‌شدند و به همین دلیل آسیب‌های جدی به آنها وارد شده است. در طول چندین و چند سالی که فعالیت می‌کنم نسخ قرآنی آسیب‌های شدیدی دیده‌اند؛ در حالی که قرآن‌ها باید در بهترین شرایط و بهترین مکان نگهداری شوند، اما در اثر عوامل طبیعی و شیمیایی آسیب دیده‌اند که نگران‌کننده است.
وی افزود: اغلب آسیب‌هایی که به این نسخه‌ها وارد می‌شود، به گونه‌ای است که نوشته آنها از میان می‌رود و در مرمت، چون اصل بر این است که چیزی به اصل نسخه افزوده نشود؛ از این رو این نسخه‌ها به همین شکل باقی می‌مانند و از تخریب بیشتر آن جلوگیری می‌شود. این مسئله در همه جای دنیا به این صورت است مگر اینکه یک نسخه خصوصی باشد و فردی بخواهد که این کار انجام شود.
بازیان در ادامه درباره فاصله مرمت نسخ خطی در ایران با استانداردهای جهانی عنوان کرد: خوشبختانه در این حوزه پیشرفت خوبی داشته‌ایم و افراد زیادی در این راستا تربیت شده‌اند، از این رو در رابطه با مرمت کاغذ مشکلی نداریم و با آخرین استانداردها و تکنولوژی‌های به‌روز این کار را انجام می‌دهیم اما در رابطه با مرمت کتب کمبودهای بسیاری داریم، به‌ویژه نیروی کارآزموده.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه در حوزه مرمت کتاب و جلد آن فعالیت دارم، امکانات کمتری وجود دارد و افراد تربیت‌شده در این حوزه نیز بسیار معدود هستند، به‌ویژه اینکه افراد حاضر به صورت سنتی و تجربی این کار را آموخته‌اند و در دانشگاه‌های کشور به صورت آکادمیک دنبال نمی‌شود.
این مرمت‌کار با بیان اینکه با توجه به اینکه فرآیند کار مرمت کتاب و جلد آن گسترده است، تصریح کرد: به همین دلیل در تعدادی از فرمول‌ها خلاصه نمی‌شود که با آموختن آنها بتواند وارد این حرفه شود؛ چرا که نیازمند کار تجربی است و دوره فراگیری آن متفاوت از سایر رشته‌ها است. فرد باید از پایه شروع کند تا بتواند به صورت یک مرمت‌کار به فعالیت بپردازد و نیازمند سال‌ها کار و تجربه در این زمینه است، به همین دلیل هزینه‌های این آموزش و تربیت مرمت‌کار از توان دانشگاه‌ها بالاتر است و نمی‌توانند در این زمینه اقدام کنند.
وی در پاسخ به اینکه آیا نمی‌توان این دوره‌های آموزشی را در کتابخانه‌هایی مثل کتابخانه ملی اجرا کرد؟ گفت: من عضو کتابخانه ملی بودم و در این زمینه تلاش زیادی کردم تا این موضوع جا بیفتد و بتوانیم این دوره‌ها را برگزار کنیم، اما فراهم نشد؛ در حالی که این کار علاقه‌مندان زیادی دارد اما شرایط این آموزش‌ها فراهم نیست؛ به همین دلیل از آینده این بخش می‌ترسم و نگران هستم اگر روزی این مرمت‌کاران نباشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟
سمیه قربانی
