دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی 3/ سردار غلامی تشریح کرد:
نقش و رسالتهای بسیج سازندگی در تحقق آرمان‌های اقتصادی انقلاب اسلامی
گروه اقتصاد: بسیج سازندگی کل کشور در شانزده سالی که از عمرش می‌گذرد، در فعالیت‌های مختلفی از جمله محرومیت‌زدایی، سازندگی و پر کردن اوقات فراغت جوانان در عرصه‌های مورد نیاز مردم نقش قابل توجهی ایفا کرده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن‌ماه ۱۳۵۷ منجر به تحولاتی اساسی در تمام ساختارهای کشور و از جمله در اقتصاد ایران شد. اقتصاد ایران از فردای پس از انقلاب اسلامی، تحولاتی جدی را پشت سر گذاشته است که از جمله مهم‌ترین این موارد، تحریم‌های بین‌المللی و هشت سال جنگ تحمیلی بوده‌اند اما با وجود همه این مشکلات، در عرصه اقتصادی شاهد تحولاتی اساسی بوده‌ایم که بررسی این مسائل ضروری به نظر می‌رسد.
درباره وضعیت اقتصاد ایران و دستاوردهای آن در ۳۷ سال گذشته تحلیل‌های مختلفی ارائه می‌شود که از جمله موفقیت در عرصه صنایع کوچک و دفاعی و ادامه وابستگی به درآمدهای نفتی است. این انقلاب برای موفقیت همه جانبه در عرصه‌های اقتصادی، علاوه بر دارا بودن برخی منابع با موانع بسیاری هم مواجه بوده است که بعضا مانع از موفقیت برنامه‌ریزی‌های اقتصادی شده است، اما با همه این اوصاف، لازم است دستاوردهای اقتصادی این انقلاب که برای مدت‌ها تحت شدیدترین تحریم‌های اقتصادی قرار داشته است مورد بررسی بیشتر قرار گیرد.
در ایام دهه مبارک فجر بنا داریم در قالب سلسله مصاحبه‌ها و گزارش‌هایی به بررسی دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی ایران بپردازیم. امروز سراغ سردار نعمان غلامی، رئیس سازمان بسیج سازندگی کل کشور رفتیم که متن مصاحبه با وی در ادامه می‌آید:
ابتدا بفرمایید بسیج مستضعفین و سازمان بسیج سازندگی تا چه اندازه توانسته‌اند در تحقق آرمان‌های اقتصادی انقلاب اسلامی نقش ایفا کنند؟
سازمان بسیج سازندگی کل کشور از سال 1379 تشکیل شده است و در شانزده سالی که از عمر آن می‌گذرد در فعالیت‌های مختلفی از جمله محرومیت‌زدایی، سازندگی و پر کردن اوقات فراغت جوانان در عرصه‌های مورد نیاز مردم نقش قابل توجهی ایفا کرده است.
بعد از اینکه جهاد سازندگی در وزارت جهاد ادغام شد، بسیج مستضعفین توانسته است در ایفای نقش خدمات‌رسانی به مناطق محروم، جای خالی جهاد سازندگی را پر کند و در واقع با طرح موضوع اقتصاد مقاومتی و جنگ اقتصادی که دشمنان علیه انقلاب به راه انداخته‌اند اعتقاد بسیج سازندگی بر این است که در بحث جنگ اقتصادی هم باید همانند زمان دفاع مقدس موفقیت آفرینی کند.
رمز موفقیت ما در دوران دفاع مقدس، به صحنه آوردن مردم برای دفاع و عشق مردم ایران برای دفاع از ارزش‌هاست. در آن دوران، حجم وسیعی از ظرفیت‌ها در حوزه‌های مختلف برای دفع خطر به صحنه آمد که نتایج آن موفقیت‌های زمان جنگ هشت‌ساله بود و در حوزه جنگ اقتصادی هم سازمان بسیج مستضعفین و بسیج سازندگی، تلاش خود را برای مصون کردن اقتصاد قرار دادهاند.
هدف از این اقدام، آوردن ظرفیت‌های مردمی در تولید و تکمیل زنجیره ارزش در تولیدات است. برای این کار مطالعات وسیع و هماهنگی‌هایی با دستگاه‌های دولتی انجام شد؛ چون اعتقاد ما بر این است که بسیج در هر زمینه‌ای که می‌خواهد ورود کند، کارش تسهیل‌گری و کمک به دستگاه‌های دولتی برای انجام وظایفشان است.
سازمان بسیج و مخصوصا بسیج سازندگی چه اقداماتی می‌توانند در راستای بهبود عملکرد اقتصادی دولت انجام دهند؟
با توجه به اینکه بسیج از تخصص‌ها و انگیزه‌های فراوانی در نیروهای خود برخوردار است، این تخصص را به کمک نیروهای دولتی خواهد آورد و در موضوع اقتصاد مقاومتی هم وضعیت به همین شکل است و به عنوان مثال در زمینه ضرورت‌هایی که برای حضور بسیج در خصوص امنیت غذایی وجود داشت، بسیج سازندگی، هدف خود را بر ایجاد واحدهای کوچک تولیدی و ساماندهی آنها قرار داد.
با هماهنگی دستگاه‌های دولتی و در امتداد کار آنها، بسیج سازندگی در طول سه سال اخیر، عملا به صورت میدانی وارد عرصه کمک به افزایش تولید و امنیت غذایی با رویکرد تسهیل‌گری شده است و 97977 واحد کوچک را در 24 عرصه شامل 12 عرصه امنیت غذایی و 12 عرصه صنایع تبدیلی ایجاد کرده است.
این واحدهای کوچک با هدف الگوسازی و ترویج الگوهای اقتصاد مقاومتی و آشنایی مردم با این الگوها بوده است. این کار از سال 92 تا 94 انجام شده است و در شرایط کنونی به شدت ادامه دارد و تلاش بسیج هم بر این بوده که الگوهایی که ایجاد می‌کند را به شدت تبلیغ کند تا مردم و جوانان با آن آشنا شوند.
در قالب برگزاری نمایشگاه‌های اقتصاد مقاومتی که در سراسر کشور سالی حداقل دو بار در هر شهرستان برگزار می‌شود، محصولات اقتصاد مقاومتی عرضه خواهد شد و درعین فروش، برای محصولات تبلیغ هم انجام می‌شود. این تمرکز وجود داشته است که تمام این کارها با رویکرد مردمی، خوداتکایی و تکمیل زنجیره ارزش باشد؛ یعنی واحدهایی که ایجاد می‌شوند باید فروش و بازار آنها در نظر گرفته شود.
نیازمندی‌هایی که در حوزه تولید است با مشاوره نیروهای بسیج سازندگی به سرانجام می‌رسد. همچنین تمرکزی هم بر روی صنایع تبدیلی در کشور داشتیم. چون ضایعات محصولات کشاورزی و باغی در کشور زیاد است بنابراین می‌توان این ضایعات را در قالب صنایع تبدیلی به فرآورده‌های دیگر تبدیل کرد.
در این مورد مطالعات بسیار خوبی بر روی محصولاتی که در هر شهرستان تولید می‌شود صورت گرفت تا فرآورده‌های لازم را از آن ضایعات تولید کرد. همچنین تلاش شد واحدهای تولیدی کوچک ایجاد شده و به تعاونی‌های کوچک تبدیل شوند که اکنون این موضوع در دستور کار ما قرار دارد.
لازمه این امر تعامل با دستگاه‌های دولتی برای تسهیل قوانین و مقررات و گرفتن مجوز است. کارهای بسیار خوبی در این زمینه با همکاری وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو انجام شده است. همچنین تلاش برای تبدیل این محصولات در قالب قطب ادامه دارد تا کاری انجام دهیم که همانند شرایط کنونی که برخی از شهرستان‌ها تبدیل به قطب یک محصول شده‌اند، سایر قطب‌های تولید محصولات کشاورزی و صنعتی ایجاد شود تا با ایجاد واحدهای وسیع و مردمی، حجم اشتغال را افزایش دهیم و ان شاءالله برای سال 96 هم به صورت جدی این مسئله را پیگیری خواهیم کرد.
قطعا این اقدامات نیازمند امکانات و حمایت است. تا چه اندازه مسئولان مربوطه از شما حمایت مالی می‌کنند؟
در موضوع اقتصاد مقاومتی، هر واحدی که تاکنون ایجاد کرده‌ایم با امکانات خود سازمان بسیج و بانک مهر اقتصاد انجام شده است و احساس ما بر این است که با توجه به موفقیت‌هایی که ما داشته‌ایم، مردم ما می‌توانند اقتصاد کشور را در اختیار گرفته و در مقابل تحریم‌ها مقاومت کنند تا اقتصاد مقاومتی مورد اشاره مقام معظم رهبری محقق شود اما لازمه این امر تلفیق حمایت مردمی با نهادها و دستگاه‌های دولتی است.
اکنون نیازمند تسهیل بسیار جدی در قوانین و مقررات و همچنین گرفتن مجوزها و مخصوصا برای صادرات محصولات تولیدی هستیم. همچنین لازم است برای مقابله بسیار جدی با قاچاق و واردات بی‌رویه، مقررات لازم تدوین شود و در این زمینه باید اقدامی انقلابی و جدی صورت گیرد.
در همین روزها شاهد واردات بی‌رویه و مخصوصا قاچاق هستیم و برای عزم جدی در این زمینه به طور خودکار ظرفیت‌های تولید و اشتغال شکل می‌گیرد و در این زمینه نیازمند بازنگری در قوانین و مقررات همانند بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا هستیم که واحدهای کوچک تولیدی خود را سامان دادهاند.
در این کشورها، در عین حال که استانداردهای لازم را تضمین می‌کنند، به واحدهای کوچک رسمیت دادهاند و واحدها در قالب ساختارهایی منسجم می‌شوند و می‌توانند با منابع کم، فعالیت اقتصادی خود را شروع کنند و نیاز چندانی به منابع بانکی ندارند بنابراین در کشور ما هم باید مسئولان و مخصوصا نظام بانکی همکاری لازم را داشته باشند.
یکی از اقدامات جدی که باید در کشور ما صورت گیرد موضوع اصلاح سودهای بانکی است که واقعا شرایط کنونی برای تولید، مناسب نیست و حتما باید بازنگری‌هایی در این زمینه صورت گیرد و در این زمینه با آوردن مردم به صحنه تولید و استفاده از منابع آنها و ایجاد بانک‌ها و صندوق های قرض‌الحسنه و مؤسسات خیریه حامی اشتغال می‌توانیم تمرکز جدی‌تری در توسعه اشتغال داشته باشیم.
به عنوان سؤال پایانی بفرمایید که با توجه به اقدامات اقتصادی گسترده‌ای که در مجموعه بسیج و سازمان بسیج سازندگی انجام شده است، تاکنون چه اقداماتی برای معرفی اقدامات بسیج سازندگی انجام داده‌اید؟
به عنوان مثال برای عملکرد بسیج سازندگی باید عرض کنم که اخیرا افتتاح روستای قلعه سیمون، نمونه و مصداقی از هم‌افزایی در درون بخش‌های مختلف نظام بود و با ساخت 59 واحد در این روستا، بسیج سازندگی تبدیل به محوری برای اجراء تبدیل شد اما منابع کمیته امداد، منابع بنیاد برکت، بنیادهای خیره‌ای همانند بنیاد برین و اشخاص دیگری که زمین را وقف و برای حل این مشکل اهدا کردند، این حماسه حاصل شد.
اکنون گروه‌های جهادی ما در نقاط مختلف کشور هرکدام در مقیاس کوچک‌تر این اقدامات را انجام می‌دهند. بنده قبول دارم که در زمینه اطلاع‌رسانی در این زمینه در حد خدماتی که نیروهای بسیج انجام می‌دهند، عمل نکردیم و البته اعتقاد نیروهای بسیج و جهادگران این است که در مورد کاری که برای خدا انجام می‌دهند نیازی به تبلیغات و خودنمایی نیست.
البته اساسا ما نگران عدم توجه به این کار نیستیم بلکه هدف ما این است که مسئولان از ظرفیت‌های بسیج استفاده کنند؛ چراکه در این صورت می‌توان کارهای بزرگی انجام داد و اعتقاد خود ما این است که در هیچ بخشی مدعی نیستیم که به عنوان بسیج، متولی اشتغال، مسکن یا ... هستیم بلکه ما بازوی مردمی دستگاه‌ها هستیم.
همین امسال تفاهم‌نامه‌ای با سازمان دامپزشکی امضا کردیم و در 12 استان کشور، واکسیناسیون 14 میلیون قطعه طیور بومی را در طول سه روز با کمترین هزینه و با ساماندهی بیش از 10 هزار بسیجی به سرانجام رساندیم. این نتیجه هم‌افزایی و اعتماد به توان بسیج برای انجام کارهای بزرگ است. بنابراین بسیج با توانی که دارد می‌تواند حماسه‌های بزرگی را در همه عرصه‌های اقتصادی رقم بزند.
درباره وضعیت اقتصاد ایران و دستاوردهای آن در ۳۷ سال گذشته تحلیل‌های مختلفی ارائه می‌شود که از جمله موفقیت در عرصه صنایع کوچک و دفاعی و ادامه وابستگی به درآمدهای نفتی است. این انقلاب برای موفقیت همه جانبه در عرصه‌های اقتصادی، علاوه بر دارا بودن برخی منابع با موانع بسیاری هم مواجه بوده است که بعضا مانع از موفقیت برنامه‌ریزی‌های اقتصادی شده است، اما با همه این اوصاف، لازم است دستاوردهای اقتصادی این انقلاب که برای مدت‌ها تحت شدیدترین تحریم‌های اقتصادی قرار داشته است مورد بررسی بیشتر قرار گیرد.
ابتدا بفرمایید بسیج مستضعفین و سازمان بسیج سازندگی تا چه اندازه توانسته‌اند در تحقق آرمان‌های اقتصادی انقلاب اسلامی نقش ایفا کنند؟
سازمان بسیج سازندگی کل کشور از سال 1379 تشکیل شده است و در شانزده سالی که از عمر آن می‌گذرد در فعالیت‌های مختلفی از جمله محرومیت‌زدایی، سازندگی و پر کردن اوقات فراغت جوانان در عرصه‌های مورد نیاز مردم نقش قابل توجهی ایفا کرده است.
بعد از اینکه جهاد سازندگی در وزارت جهاد ادغام شد، بسیج مستضعفین توانسته است در ایفای نقش خدمات‌رسانی به مناطق محروم، جای خالی جهاد سازندگی را پر کند و در واقع با طرح موضوع اقتصاد مقاومتی و جنگ اقتصادی که دشمنان علیه انقلاب به راه انداخته‌اند اعتقاد بسیج سازندگی بر این است که در بحث جنگ اقتصادی هم باید همانند زمان دفاع مقدس موفقیت آفرینی کند.
رمز موفقیت ما در دوران دفاع مقدس، به صحنه آوردن مردم برای دفاع و عشق مردم ایران برای دفاع از ارزش‌هاست. در آن دوران، حجم وسیعی از ظرفیت‌ها در حوزه‌های مختلف برای دفع خطر به صحنه آمد که نتایج آن موفقیت‌های زمان جنگ هشت‌ساله بود و در حوزه جنگ اقتصادی هم سازمان بسیج مستضعفین و بسیج سازندگی، تلاش خود را برای مصون کردن اقتصاد قرار دادهاند.
هدف از این اقدام، آوردن ظرفیت‌های مردمی در تولید و تکمیل زنجیره ارزش در تولیدات است. برای این کار مطالعات وسیع و هماهنگی‌هایی با دستگاه‌های دولتی انجام شد؛ چون اعتقاد ما بر این است که بسیج در هر زمینه‌ای که می‌خواهد ورود کند، کارش تسهیل‌گری و کمک به دستگاه‌های دولتی برای انجام وظایفشان است.
سازمان بسیج و مخصوصا بسیج سازندگی چه اقداماتی می‌توانند در راستای بهبود عملکرد اقتصادی دولت انجام دهند؟
با توجه به اینکه بسیج از تخصص‌ها و انگیزه‌های فراوانی در نیروهای خود برخوردار است، این تخصص را به کمک نیروهای دولتی خواهد آورد و در موضوع اقتصاد مقاومتی هم وضعیت به همین شکل است و به عنوان مثال در زمینه ضرورت‌هایی که برای حضور بسیج در خصوص امنیت غذایی وجود داشت، بسیج سازندگی، هدف خود را بر ایجاد واحدهای کوچک تولیدی و ساماندهی آنها قرار داد.
با هماهنگی دستگاه‌های دولتی و در امتداد کار آنها، بسیج سازندگی در طول سه سال اخیر، عملا به صورت میدانی وارد عرصه کمک به افزایش تولید و امنیت غذایی با رویکرد تسهیل‌گری شده است و 97977 واحد کوچک را در 24 عرصه شامل 12 عرصه امنیت غذایی و 12 عرصه صنایع تبدیلی ایجاد کرده است.
این واحدهای کوچک با هدف الگوسازی و ترویج الگوهای اقتصاد مقاومتی و آشنایی مردم با این الگوها بوده است. این کار از سال 92 تا 94 انجام شده است و در شرایط کنونی به شدت ادامه دارد و تلاش بسیج هم بر این بوده که الگوهایی که ایجاد می‌کند را به شدت تبلیغ کند تا مردم و جوانان با آن آشنا شوند.
در قالب برگزاری نمایشگاه‌های اقتصاد مقاومتی که در سراسر کشور سالی حداقل دو بار در هر شهرستان برگزار می‌شود، محصولات اقتصاد مقاومتی عرضه خواهد شد و درعین فروش، برای محصولات تبلیغ هم انجام می‌شود. این تمرکز وجود داشته است که تمام این کارها با رویکرد مردمی، خوداتکایی و تکمیل زنجیره ارزش باشد؛ یعنی واحدهایی که ایجاد می‌شوند باید فروش و بازار آنها در نظر گرفته شود.
نیازمندی‌هایی که در حوزه تولید است با مشاوره نیروهای بسیج سازندگی به سرانجام می‌رسد. همچنین تمرکزی هم بر روی صنایع تبدیلی در کشور داشتیم. چون ضایعات محصولات کشاورزی و باغی در کشور زیاد است بنابراین می‌توان این ضایعات را در قالب صنایع تبدیلی به فرآورده‌های دیگر تبدیل کرد.
در این مورد مطالعات بسیار خوبی بر روی محصولاتی که در هر شهرستان تولید می‌شود صورت گرفت تا فرآورده‌های لازم را از آن ضایعات تولید کرد. همچنین تلاش شد واحدهای تولیدی کوچک ایجاد شده و به تعاونی‌های کوچک تبدیل شوند که اکنون این موضوع در دستور کار ما قرار دارد.
لازمه این امر تعامل با دستگاه‌های دولتی برای تسهیل قوانین و مقررات و گرفتن مجوز است. کارهای بسیار خوبی در این زمینه با همکاری وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو انجام شده است. همچنین تلاش برای تبدیل این محصولات در قالب قطب ادامه دارد تا کاری انجام دهیم که همانند شرایط کنونی که برخی از شهرستان‌ها تبدیل به قطب یک محصول شده‌اند، سایر قطب‌های تولید محصولات کشاورزی و صنعتی ایجاد شود تا با ایجاد واحدهای وسیع و مردمی، حجم اشتغال را افزایش دهیم و ان شاءالله برای سال 96 هم به صورت جدی این مسئله را پیگیری خواهیم کرد.
قطعا این اقدامات نیازمند امکانات و حمایت است. تا چه اندازه مسئولان مربوطه از شما حمایت مالی می‌کنند؟
در موضوع اقتصاد مقاومتی، هر واحدی که تاکنون ایجاد کرده‌ایم با امکانات خود سازمان بسیج و بانک مهر اقتصاد انجام شده است و احساس ما بر این است که با توجه به موفقیت‌هایی که ما داشته‌ایم، مردم ما می‌توانند اقتصاد کشور را در اختیار گرفته و در مقابل تحریم‌ها مقاومت کنند تا اقتصاد مقاومتی مورد اشاره مقام معظم رهبری محقق شود اما لازمه این امر تلفیق حمایت مردمی با نهادها و دستگاه‌های دولتی است.
اکنون نیازمند تسهیل بسیار جدی در قوانین و مقررات و همچنین گرفتن مجوزها و مخصوصا برای صادرات محصولات تولیدی هستیم. همچنین لازم است برای مقابله بسیار جدی با قاچاق و واردات بی‌رویه، مقررات لازم تدوین شود و در این زمینه باید اقدامی انقلابی و جدی صورت گیرد.
در همین روزها شاهد واردات بی‌رویه و مخصوصا قاچاق هستیم و برای عزم جدی در این زمینه به طور خودکار ظرفیت‌های تولید و اشتغال شکل می‌گیرد و در این زمینه نیازمند بازنگری در قوانین و مقررات همانند بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا هستیم که واحدهای کوچک تولیدی خود را سامان دادهاند.
یکی از اقدامات جدی که باید در کشور ما صورت گیرد موضوع اصلاح سودهای بانکی است که واقعا شرایط کنونی برای تولید، مناسب نیست و حتما باید بازنگری‌هایی در این زمینه صورت گیرد و در این زمینه با آوردن مردم به صحنه تولید و استفاده از منابع آنها و ایجاد بانک‌ها و صندوق های قرض‌الحسنه و مؤسسات خیریه حامی اشتغال می‌توانیم تمرکز جدی‌تری در توسعه اشتغال داشته باشیم.
به عنوان سؤال پایانی بفرمایید که با توجه به اقدامات اقتصادی گسترده‌ای که در مجموعه بسیج و سازمان بسیج سازندگی انجام شده است، تاکنون چه اقداماتی برای معرفی اقدامات بسیج سازندگی انجام داده‌اید؟
به عنوان مثال برای عملکرد بسیج سازندگی باید عرض کنم که اخیرا افتتاح روستای قلعه سیمون، نمونه و مصداقی از هم‌افزایی در درون بخش‌های مختلف نظام بود و با ساخت 59 واحد در این روستا، بسیج سازندگی تبدیل به محوری برای اجراء تبدیل شد اما منابع کمیته امداد، منابع بنیاد برکت، بنیادهای خیره‌ای همانند بنیاد برین و اشخاص دیگری که زمین را وقف و برای حل این مشکل اهدا کردند، این حماسه حاصل شد.
اکنون گروه‌های جهادی ما در نقاط مختلف کشور هرکدام در مقیاس کوچک‌تر این اقدامات را انجام می‌دهند. بنده قبول دارم که در زمینه اطلاع‌رسانی در این زمینه در حد خدماتی که نیروهای بسیج انجام می‌دهند، عمل نکردیم و البته اعتقاد نیروهای بسیج و جهادگران این است که در مورد کاری که برای خدا انجام می‌دهند نیازی به تبلیغات و خودنمایی نیست.
البته اساسا ما نگران عدم توجه به این کار نیستیم بلکه هدف ما این است که مسئولان از ظرفیت‌های بسیج استفاده کنند؛ چراکه در این صورت می‌توان کارهای بزرگی انجام داد و اعتقاد خود ما این است که در هیچ بخشی مدعی نیستیم که به عنوان بسیج، متولی اشتغال، مسکن یا ... هستیم بلکه ما بازوی مردمی دستگاه‌ها هستیم.
همین امسال تفاهم‌نامه‌ای با سازمان دامپزشکی امضا کردیم و در 12 استان کشور، واکسیناسیون 14 میلیون قطعه طیور بومی را در طول سه روز با کمترین هزینه و با ساماندهی بیش از 10 هزار بسیجی به سرانجام رساندیم. این نتیجه هم‌افزایی و اعتماد به توان بسیج برای انجام کارهای بزرگ است. بنابراین بسیج با توانی که دارد می‌تواند حماسه‌های بزرگی را در همه عرصه‌های اقتصادی رقم بزند.
