عصری با «اسراء»

همواره پشت صحنه برنامه‌های جذاب سینمایی و تلویزیونی جذابیت دیگری دارد. این روزها آخرین مراحل ضبط ششمین دوره مسابقه تلویزیونی «اسراء» انجام می‌شود به همین مناسبت و برای آشنایی مخاطبان با پشت صحنه این برنامه پرمخاطب و ارائه گزارشی از روند تولید، گروه خبری خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در محل ضبط برنامه، واقع در نیاوران، خیابان فیضیه، اردوگاه شهید باهنر حضور پیدا کرد.
از درب جنوبی اردوگاه شهید باهنر که وارد مجموعه شدیم، با پیمودن چند قدم به محل اسقرار استودیو ضبط برنامه رسیدیم. البته پیدا کردن استودیو کار سختی نبود؛ چراکه صدای تمرین کردن قاریان نوجوان در فضای باز نزدیک استودیو از دور به گوش می‌رسید. استودیوی ضبط برنامه سالن بزرگی بود که در کنار زمین چمن اردوگاه واقع شده است.

فضای استودیو به دلیل ترکیب‌ رنگ‌ها، فضای آرامش‌بخشی را برای شرکت‌کنندگان به وجود آورده است، اما در پشت صحنه فضای منظم و باشکوه جلوی دوربین، شاهد شلوغی‌ پشت صحنه هستیم.
موقعیت جایگاه قاری و نحوه طراحی آن نیز طوری است که قاری می‌تواند به راحتی به تلاوت قرآن بپردازد، علاوه بر این، میز هیئت داوران نیز دقیقا روبه‌روی قاری طراحی شده بود که در نحوه ارتباط‌گیری بین قاری و داور تأثیر زیادی دارد.



این در حالی است که در پنج دوره گذشته، شاهد برگزاری این مسابقه پرمخاطب به صورت ارتباط زنده تلفنی بودیم و در مراحل ابتدایی تا نیمه نهایی در هر رشته، امر داوری نیز برعهده یکی از اساتید ممتاز کشور بود. اما در این دوره، سه داور به صورت همزمان در تمامی مراحل مقدماتی، نیمه نهایی و نهایی حضور داشته و تلاوت شرکت‌کنندگان را مورد ارزیابی قرار می‌دهند.
ششمین دوره اسراء و تولیدی بودن آن سبب ایجاد فضایی کاملاً متفاوت نسبت به ادوار گذشته شده است. از جمله نکات جالب توجه این دوره، حضور نوجوانان هر استان به همراه یک مربی بود، هر یک از شرکت‌کنندگان قبل از حضور در استودیو و ضبط تلاوت در اتاق دیگری منتظر بودند و به نوبت در استودیو حاضر می‌شدند.
فضای داخل استودیو نیز با فضاهای قبلی برنامه تفاوت‌های بسیار زیادی دارد، از جمله نکات قابل توجهی که می‌توان به آن اشاره کرد، این است که شرکت‌کنندگان در محل استقرار خودشان نیز اجازه تمرین کردن داشتند تا با فضای داخل استودیو بیشتر آشنا شوند.
در این میان، تذکرات و راهنمایی‌های هیئت داوران نیز در خور توجه بود چنان که قبل از شروع، نکاتی در مورد اصول گرم کردن صدا و یا حتی در مورد برخی نکات تجویدی به شرکت‌کنندگان می‌دادند.


قبل از شروع هر تلاوت، سیدوحید مرتضوی، مجری توانمند شبکه قرآن و معارف سیما برنامه نیز به هر یک از شرکت‌کنندگان به گفت‌وگو می‌پرداخت که همین مسأله نیز موجب کاهش استرس این افراد می‌شد، همچنین به همراه هر یک از شرکت‌کنندگان نیز یک مربی وارد فضای استودیو می‌شد که هم آخرین نکات را تذکر می‌داد و هم عکس‌هایی را با موبایل از آن‌ها می‌گرفت.
از جمله نکات جالب توجهی که در این دوره شاهد آن بودیم ضبط پشت صحنه هر یک از قاریان بود که بعد از تلاوت با هر کدام از آن‌ها مصاحبه‌ای کوتاه گرفته می‌‌شد، همچنین برای مرحله فینال نیز تمهیدات جالبی در نظر گرفته شده بود، در واقع از هر رشته پنج نفر به مرحله نهایی راه پیدا می‌کنند که برای این پنج نفر اتاقی خارج از فضای استودیو در نظر گرفته شده بود که در آن تلویزیونی قرار داده شده بود تا شرکت کنندگان فینال بتوانند رقابت رقبای خودشان را به صورت زنده ببینند که البته این دیدن همراه با واکنش‌های مختلف و ارائه تحلیل‌های گوناگون نیز بود. همچنین حضور داوران در بین قاریان فینالیست قبل از شروع فینال و گفتن تذکراتی در مورد اعتماد به نفس و ... از نکات جالب توجه این دوره بود.

داوران این دوره نیز از تولیدی بودن برنامه، استقبال خوبی داشتند، رحیم خاکی یکی از داوران حاضر در برنامه در گفت‌وگو با ایکنا گفت: ضبط برنامه به این شکل به داوری بهتر کمک می‌کند و کم و کیف تلاوت‌ها بهتر قابل ارزیابی است، همچنین برای مخاطب نیز جذابیت بیشتری دارد؛ چرا که می‌تواند چهره قاری را ببیند و البته شرکت‌کنندگان نیز می‌توانند با آمادگی بیشتری شرکت کنند.
امین پویا یکی دیگر از داوران نیز بیان کرد: برنامه زنده تحرک خاصی دارد، اما برنامه تولیدی اگر اصولی باشد، می‌تواند جذاب‌تر باشد؛ چراکه از قبل همه با آمادگی بالا حضور پیدا می‌کنند، مهدی عادلی نیز به دلیل نحوه تعامل و ارتباط‌گیری بهتر بین داوران و شرکت‌کنندگان، تولیدی بودن برنامه را نسبت به برنامه زنده ترجیح داد.
هر چند تولیدی بودن برنامه و تلاوت قاریان نوجوان به صورت تصویری می‌تواند برای مخاطب جذاب باشد اما مسابقه‌ای با این شرایط که همه قاریان آن نوجوان بوده و از تجربه کافی برای قرار گرفتن مقابل دوربین برخوردار نیستند می‌تواند نکات جالب دیگری نیز به همراه داشته باشد، از جمله این نکات استرس فراوانی بود که به یکی از شرکت کنندگان در حین اجرای تلاوت وارد شد و موجب شد به کلی لحن مورد نظر را از یاد ببرد، در این لحظه نیز هیئت داوران تمام تلاششان را برای برگشتن وی به شرایط مسابقه انجام دادند، اما در نهایت اشک‌های این نوجوان بود که جاری شد و دیگر نتوانست به ادامه مسابقه بپردازد.

سیدوحید مرتضوی که تهیه کننده و مجری برنامه است در حاشیه ضبط برنامه و در گفت‌وگو با ایکنا گفت: در این دوره با توجه به تجربیات سال‌های قبل به این نتیجه رسیدیم که دیده شدن بچه‌ها خیلی مهم است، مردم در ادوار قبل یک صدایی را از طریق تلفن می‌شنیدند که کیفیت مناسبی هم نداشت اما در این دوره تصمیم گرفتیم که به صورت حضوری در تمام مراحل حضور داشته باشند از طرفی انجام این کار به صورت زنده هم امکان‌پذیر نبود، لذا به صورت تولیدی این برنامه در حال ضبط است.
وی در ادامه افزود: تصور بنده این است که اسراء در این دوره تصویری شده و در جایگاهی قرار گرفته که در تلویزیون می‌توانیم آن نشان دهیم، در ادوار گذشته مردم با صدا‌ها لذت می‌بردند و حالا با دیدن چهره قاریان نوجوان برنامه برایشان لذت‌بخش‌تر خواهد بود.

مرتضوی در مورد رشته حفظ، اذان و دعا بیان کرد: دو سالی است که رشته حفظ نداریم؛ چرا که تدبیر شده بود که برای آن یک برنامه مجزا انجام شود، در این دوره نیز تلاوت شحات به تلاوت‌ها اضافه شد، اذان نیز به این دلیل که برنامه دیر وقت پخش می‌شد و شرکت کنندگان بخش کوتاهی را اجرا می‌کردند برنامه یک‌نواخت می‌شد اما در حال حاضر مردم تلاوت‌ها را می‌شوند و باعث می‌شود بیشتر لذت ببرند، برای دعا هم برنامه مختص آن در نظر گرفته شده است.
وی بیان کرد: قطعاً برنامه محدود نشده، در دوره‌های گذشته بیش از نیمی از شرکت‌کنندگان زیر 16 سال بودند و علاقه‌مندی مردم نسبت به اسراء به خاطر همین نوجوانان بود و برای همین شاید اگر یک قاری بزرگسال تلاوت کند جذابیت بالایی برای بیننده ندارد و از طرفی حضور قاریان نوجوان در برنامه یک کار پایه‌ای و اساسی است.
تهیه کننده و مجری اسراء در مورد ملاک انتخاب اساتید برای تقلید گفت: قطعاً منشاوی، مصطفی اسماعیل و عبدالباسط رکن اساسی تقلید هستند و قاریان نوجوان نیز در کلاس‌هایی که حضور پیدا می‌کنند با تلاوت اینها تمرین می‌کنند، به همین دلیل بچه‌ها هم، رغبت بیشتری برای تلاوت این سه قاری دارند.
برای دیدن گزارش تصویری این برنامه اینجا کلیک شود.