از نظام‌مند نبودن فعالیت‌های قرآنی در کشور تا آغاز تحقیقات پژوهشگران قرآن از مسئله‌شناسی
گروه فعالیت‌های قرآنی: حجت‌الاسلام والمسلمین خامه‌گر با بیان اینکه فعالیت‌های قرآنی در کشور نظام‌مند نیست، گفت: سیستمی باید باشد که به طور گسترده از فعالیت‌های مرتبط با قرآن کریم حمایت کند و پژوهشگران راهکارهای قرآنی زندگی اجتماعی را در موضوعات مختلف استخراج و به مردم عرضه کنند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خوزستان، حجت‌الاسلام
والمسلمین محمد خامه‌گر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
در تحریریه ایکنای خوزستان حضور یافت. در این بازدید حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحسن شفیعی، رئیس دفتر استانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های استان خوزستان نیز حاضر بودند.
حجت‌الاسلام خامه‌گر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی که در زمینه تفسیر قرآن با گرایش ساختاری فعالیت دارد، کتابی را با عنوان «ساختار سوره‌های قرآن کریم» تالیف کرده است. وی در این حضور درباره تفسیر قرآن کریم، وضعیت آن در جامعه و پرداختن به تفسیر قرآن کریم ایراد سخن کرد.
برخی در کشورهای مسلمان گمان می‌کنند که آیات قرآن در یک سوره هیچ ارتباطی به
هم ندارند
وی درباره آیات قرآن کریم و ارتباط آن با یکدیگر گفت: برخی در کشورهای مسلمان گمان می‌کنند که آیات قرآن در یک سوره هیچ ارتباطی به هم ندارند. بسیاری از دانشجویان و طلاب دقیقاً نمی‌دانند که سوره‌های قرآن درباره چه موضوعاتی هستند و اما در این کتاب که به تفسیر ساختاری قرآن کریم پرداخته است، موضوعات سوره‌ها دسته‌بندی شده‌اند.
خامه‌گر بیان کرد: این کتاب زمینه‌ای برای آشنایی با سوره‌های قرآن را فراهم می‌کند؛ در کنار دسته‌بندی موضوعات، ترجمه ساختاری قرآن بر اساس تفسیر المیزان هم تدوین شده است. می‌توان این کتاب را در دانشگاه تدریس کرد. خیلی تلاش کردیم که این کتاب رایج شود. البته در مشهد رایج شده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی عنوان کرد: کتابی نوشته‌ام به نام «تفسیر روان» که ویژه جوانان و عموم مردم است و در آستان قدس هم استفاده می‌شود. در این کتاب به شبهات روز جامعه پاسخ داده و با نیت کاربرد برای عموم مردم تدوین شده است. جای چنین تفسیری برای عموم مردم در جامعه خالی است، اما مراکز عملی همچون سازمان تبلیغات و وزارت ارشاد خیلی به دنبال این موضوع نیستند بلکه بیشتر به دنبال تفسیر موضوعی قرآن کریم هستند.
برخی از استادان علوم قرآن می گویند خواندن تفسیر برای دانشجو خیلی مهم نیست
وی تصریح کرد: برخی از استادان علوم قرآن و حدیث یک دور کامل از تفسیر قرآن را نخوانده‌اند؛ چون شرایط آن در جامعه ایجاد نشده است و خودشان هم بر تفسیر تمرکز نداشته و کار نکرده‌اند. پرداختن به تفسیر قرآن خیلی برایشان مهم و ضروری نیست و می‌گویند خیلی مهم نیست که دانشجویان تفسیر نخوانند.
خامه‌گر پیشنهاد داد: واحد درسی اختیاری درس تفسیر قرآن در دانشگاه‌ها تدریس شود؛ دانشجو باید یک دوره تفسیر قرآن را بگذراند. این کتاب گام اول آشنایی با محتوای سوره‌های قرآن است و بر اساس نمودارهای این کتاب ترجمه قرآن تدوین می‌شود. من تنها می‌توانم این کتاب را تنظیم و چاپ کنم. اما تبلیغ و در جامعه وارد کردن آن دیگر برعهده من نیست باید بگویم هنوز مسئولان امر با این موضوع و گسترش تفسیر قرآن ارتباط برقرار نکرده‌اند. علت اساسی این امر آن است که مسئولان در فضای قرآنی نیستند و خودشان یک دور تفسیر قرآن نخوانده‌اند.
این پژوهشگر قرآنی با بیان اینکه ما باید کاری کنیم که دانش‌آموز در دوران متوسطه یک دور قرآن بخواند، تصریح کرد: این موضوع قدرت اجرایی می‌خواهد. همه مسئولان و نهادهای فرهنگی کشور اعتقاد به قرآن دارند، خود را مخلص قرآن می‌دانند اما کار قرآنی را در حد قرائت، روخوانی و حفظ قرآن انجام می‌دهند و بر مسئله تفسیر هیچ کدام حاضر به سرمایه‌گذاری نیستند. استادان رشته علوم قرآن و حدیث که خود تفسیر نخوانده است معلوم است که هیچ ذهنیتی نسبت به این موضوع ندارد.
پژوهشگران
راهکارهای قرآنی زندگی اجتماعی را در موضوعات مختلف استخراج و به مردم عرضه کنند
وی با بیان اینکه فعالیت‌های قرآنی در کشور نظام‌مند نیست، گفت:
سیستمی باید باشد که به طور مثال از فعالیت گسترده ترجمه قرآن حمایت کند و پژوهشگران
راهکارهای قرآنی زندگی اجتماعی را در موضوعات مختلفی مثل روابط همسران، روش‌های تربیت
فرزند و ... استخراج و به مردم عرضه کنند. آیات عظام و علما تفاسیر موضوعی آیات قرآن
را ارائه داده‌اند اما شاید در حد فهم مردم جامعه نباشد بنابراین باید در مرکزی
متمرکز با کار پژوهشی به صورت موضوعی نیازهای مردم را شناسایی شده و به صورت جزوه
به طور گسترده توزیع شود.
خامه‌گر با تاکید براینکه این مرکز باید در تحقیقات خود از مسئله‌شناسی آغاز کنند و به تولید محتوا و توزیع و گسترش آن بپردازند تا فرهنگ قرآنی منتشر شود، گفت: چون سازمان قرآنی واحدی در کشور وجود ندارد به این اقدامات هم پرداخته نمی‌شود. کارهای خیلی زیادی در زمینه قرآنی انجام می‌شود اما اثر آن در جامعه آن‌چنان که باید دیده نمی‌شود؛ دیده می‌شود که متدینان یک دور رساله را می‌خوانند و با احکام آشنا می‌شوند اما با قرآن آشنا نیستند. بعضی مواقع مردم در حرم به ما مراجعه می‌کنند که نیت کرده‌اند در کنار ختم قرآن ترجمه آیات الهی را هم بخوانند اما مشکل‌شان این است که ترجمه روان، گویا که ارتباط موضوعات قرآنی را بیان کرده باشد پیدا نمی کنند و به همین دلیل انگیزه‌شان را از دست می‌دهند.
یادآور می‌شود، حجت‌الاسلام محمد خامه‌گر سال 1343 در اهواز متولد شد. تحصیلات متوسطه را در بوشهر سپری کرد و در شیراز از سال 61 طلبه شد. تحصیلات حوزوی را تا درس خارج(سطح 4 حوزه) ادامه داد. مدتی در اهواز از سال 70 تا 76 دروس معارف تدریس می‌کرد و پس از عزیمت به قم تحصیلات خود را در رشته علوم قرآن و حدیث ادامه داد و مدرک کارشناسی ارشد خود را از محضر علامه عسکری گرفت و دکتری خود را از دانشگاه فردوسی مشهد دریافت کرد. وی اکنون عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم فرهنگ اسلامی است و تاکنون 50 جلد کتاب و 70 عنوان مقاله از وی به چاپ رسیده است. زمینه اصلی مطالعات وی ترجمه و تفسیر قرآن کریم است و در تفسیر روایی، تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر اجتهادی و نیز ساختاری کار کرده است. شهرت بیشتر وی در زمینه تفسیر ساختاری است.
