به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، با شنیدن نام نوروز اتفاقاتی چون خانه تکانیهای قبل از عید نوروز،خرید عید، سفرههای هفت سین، دعای لحظه تحویل سال جدید، دید و بازدیدهای این ایام و خلاصه سبک زندگی این ایام، برایمان تداعی میشود. اما موضوعی که ممکن است کمتر بدان پرداخته شود حوزه برگزاری این عید در کشورهای خارج از ایران است که به حدود 10 کشور میرسد و این یعنی در کنار ما ایرانی ها، مردم کشورهایی چون افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، قزاقستان، ترکیه و هند هم عید نوروز را جشن میگیرند و آئینهایی مثل ما را با کمی تفاوت در کشور خود برگزار میکنند.
کشمیر، منطقه تحت حاکمیت هند، یکی از مناطقی است که با تفاوتی خاص، نوروز را برگزار میکند و به همین جهت برای آگاهی از نحوه برگزاری این مراسم در آنجا به سراغ یکی از فعالان فرهنگی این منطقه یعنی امتیازحسین کشمیری رفتیم.
آداب و رسوم نوروز در کشمیر
کشمیری در آغاز گفتگوی خود با بیان اینکه در کشمیر از یک ماه قبل مردم منتظر فرارسیدن این عید هستند، اظهار کرد: مردم کشمیر هم مانند ایرانی ها در چنین ایامی رسم خانه تکانی را دارند و در آنجا همانند ایران، مردم لباسها و غذای مربوط به این ایام را تهیه میکنند با این تفاوت که در کشمیر برنامهای مثل سفره هفت سین وجود ندارد و در این منطقه غذای محلی معروفی به نام "وازوان" طبخ میشود که پختش قبل از عید آغاز و در ایام نوروز در میهمانیها مورد استفاده قرار میگیرد؛ این غذا شبیه به همان کباب معروف ایرانیها است منتهی بین آن و کباب ایرانیها تفاوتهایی وجود دارد.
وی افزود: «وازوان» در مناسبتهای خاص مثل عزاداری و شادی پخت میشود و اگر بخواهیم برایش در چنین ایامی معادل بگیریم همانند سبزی پلوماهی ایرانیها در نوروز است، علاوه بر اینها مثل ایران، در آنجا هم در ایام نوروز، بزرگترها به بچهها عیدی میدهند.
وی همچنین بیان کرد: در ایام نوروز اغلب کشمیریها از آب آنجا به صورت خاصی استفاده میکنند چراکه معتقد هستند آب در چنین روزی خاصیت شفادهندگی دارد؛ استفاده از آب در این ایام یا به صورت استحمام است یا رفتن به کنار رودخانه و بهرهمندی از آن.
این فعال فرهنگی کشمیر با اشاره به مبدأ تغییر تاریخ و سال در منطقه کشمیر گفت: عید نوروز در کشمیر، مثل ایران، به معنای فرارسیدن سال جدید نیست چراکه مبدأ تغییر سال در کشمیر ماههای قمری است اما از آنجایی که این منطقه تحت سیطره هند هست به صورت رسمی ماه میلادی مبدأ تغییرش هست به همین جهت در اینجا، بر خلاف ایران کسی به لحظه سال تحویل و قرائت دعایش اهمیتی نمیدهد البته هستند بزرگانی که اعمالی مثل قرائت دعا یا نماز را در خانه هایشان در چنین لحظاتی انجام بدهند اما انجام این اعمال، عمومیت ندارد.
نامگذاری نوروز در کشمیر به عید ولایت
وی با بیان اینکه نوروز قبلاً در کشمیر به مدت بیست روز برگزار میشد اما کم کم و به مرور زمان به یک هفته رسیده است، تصریح کرد: در منطقه کشمیر، نوروز «عید ولایت» شناخته شده است؛ کشمیریها، بر اساس روایاتی معتقدند که امیرالمومنین(ع) در چنین روزی به خلافت رسیدهاند؛ به همین جهت جمله معروفی را در کشمیر به مناسبت این روز میگویند که «شاه، خود تخت است».
وی ادامه داد: شیعیان کشمیر در روزهای نوروز و نیمه شعبان به مزار رفتگان خود بسیار میروند و در آنجا علاوه بر قرائت فاتحه و قرآن، غذایی را به صورت نذری توزیع میکنند، چنانچه در نوروز اگر کسی فوت کرده باشد نیز مردم طی آئین خاصی به ملاقات خانوادهاش میروند و علاوه بر این، شیعیان کشمیری، اهل سنت این منطقه را به خانههای خود دعوت میکنند و مشابه این اقدام را اهل سنت در روزهای عید فطر و قربان برای شیعیان انجام میدهند.
کشمیری با اشاره به اینکه هم در نوروز و هم در غدیر خم، شیعیان کشمیر، خلافت یا جانشینی امام علی(ع) را جشن میگیرند، ابراز کرد: متأسفانه در روز عید غدیر آن طور که باید حق مطلب ادا نمیشود و شیعیان مانند نوروز، عید غدیر خم را جشن نمیگیرند؛ این مسئله علل مختلفی ممکن است داشته باشد و شاید یکی از علتها این باشد که در این زمینه تبلیغ درستی صورت نگرفته است تا اهمیت عید غدیر خم بین کشمیریها جا بیافتد بنابراین جنبه تفریحی در این روزها بیشتر از جنبههای معنوی آن است.
وی در ادامه با بیان اینکه عید غدیر خم در کشمیر تعطیل رسمی نیست اما نوروز تعطیل رسمی است، گفت: یکی از مسئولان کشمیری قبلاً پیشنهاد داده بود که به دلیل اهمیت عید غدیر خم، تعطیلی این روز را با نوروز جابجا کنند.
فعال فرهنگی کشمیر با بیان اینکه ما در زمینه اعزام مبلغ در این منطقه بسیار احساس نیاز میکنیم چرا که لازم است مواردی مثل جایگاه اعیاد غدیر خم و نوروز بین مردم کشمیر تبین شود، تصریح کرد: علاوه بر اینها ما در کشمیر نیازمند یک مدرس و مفسر توانا در زمینه قرآن کریم نیز هستیم؛ حدود 100 نفر از کشمیر، چه طلبه مرد و چه طلبه زن، به جهت تقویت این موضوعات و فراگیری علوم دینی به شهرهایی مثل قم رفتهاند اما این تعداد کافی نیست.
وی با اشاره به جایگاه فرهنگی ایران بین مردم کشمیر گفت: کشور ایران در این منطقه میتواند از طریق افراد مورد اعتمادش مکانهایی مثل حوزههای علمیه و دانشگاه را در این مناطق احداث کند و با توجه به علاقه کشمیریها، این کار قطعاً تأثیر خودش را خواهد گذاشت و چه بسا که از اهل سنت کشمیر هم به سمت مذهب شیعه گرایش پیدا کنند.
از سفر کشمیریها به ایران برای دیدار با مقام معظم رهبری در آغاز سال نو تا خرید کالای ایرانی
کشمیری در ادامه با اشاره به سخنرانیهای رهبر معظم انقلاب در نخستین روز سال در حرم مطهر رضوی گفت: بسیاری از مردم کشمیر به خاطر دیدار با حضرت آیتالله خامنهای در حرم مطهر رضوی در آغاز سال نو، به مشهد سفر میکنند تا بلکه بتوانند ایشان را در آنجا ببینند یعنی با این اقدام دو زیارت انجام میگیرد هم زیارت امام رضا(ع) و هم دیدار با ایشان.
وی درباره تأثیرات رهبر انقلاب بر روی مردم این منطقه یادآور شد: در سالی که گذشت و ایشان هم این سال را به شعار "اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل" نامگذاری کردند، زائری از کشمیر پیش من آمد و گفت که میخواهم یک تلفن همراه ایرانی بخرم، علت را که جویا شدم وی گفت: از آنجایی که آیتالله خامنهای امسال را سال "اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل" نامگذاری کردهاند، من میخواهم از ایشان پیروی و با خرید کالای ایرانی، به اقتصاد ایران کمک کنم.
وی افزود: علاوه بر این، زائران دیگری هم از این منطقه به خاطر پیروی از فرمایش ایشان کالاهای زیادی از ایران خریداری کردند و این امر تا الان هم تداوم دارد؛ خلاصه آنکه کشمیریها همه ساله پیگیر آن هستند تا ببینند که شعار سال ایران از سوی رهبر انقلاب چه موضوعی است تا بلکه بتوانند از این طریق ایشان را در حد وسع خود در راستای آن شعار یاری کنند، همچنین جوانان کشمیری، هم سخنان نوروزی و هم سخنرانیهای سایر اوقات سال رهبر انقلاب را به زبانهای اردو و انگلیسی ترجمه کرده و آنها را چه در فضای مجازی و چه به صورت مکتوب بین مردم منطقه خود منتشر میکنند.
اتحاد شیعه و سنی؛ نتیجه سفر آیتالله خامنهای به کشمیر
این فعال فرهنگی کشمیر درباره پیشینه تأثیرگذاری رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران، بر روی مردم این منطقه یادآور شد: زمانی که در ابتدای انقلاب اسلامی ایران، ایشان به این منطقه سفری داشتند، تا قبل از آن شیعیان و اهل سنت کشمیر همدیگر را کافر میدانستند به طوری که اگر فردی شیعی به مسجد سنیها میرفت میگفتند این مسجد نجست شده است! اما وقتی که ایشان به این منطقه سفر کردند؛ در مسجد جامع "سری نگر" پشت سر یک عالم دینی اهل سنت فریضه نمازجمعه را ادا کردند و بعد از آن به ایشان حدود 15 دقیقه وقت سخنرانی دادند. حضرت آیتالله خامنه ای در سخنان خود با اشاره به آیه 103 سوره آل عمران «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ، و همگى به ريسمان خدا چنگ زنيد و پراكنده نشويد و نعمت خدا را بر خود ياد كنيد آنگاه كه دشمنان [يكديگر] بوديد پس ميان دلهاى شما الفت انداخت تا به لطف او برادران هم شديد و بر كنار پرتگاه آتش بوديد كه شما را از آن رهانيد اين گونه خداوند نشانههاى خود را براى شما روشن مى كند باشد كه شما راه يابيد» درباره لزوم حفظ وحدت میان فرق اسلامی صحبت کردند، و در تأثیر سخنان ایشان همین بس که تا امروز نه مذهب اهل سنت و نه مذهب شیعه دیگر نه تنها یکدیگر را تکفیر نمیکنند بلکه با هم متحد هستند.
وی با بیان اینکه دولت هند به خاطر آنکه کشمیر از سلطهاش خارج نشود دست به اقدامات تفرقه افکنانه بین اهل سنت و شیعیان این منطقه میزند، افزود: آنها میخواهند، اصل مطلب که آزادی کشمیر است، فراموش شود اما خوشبختانه رهبران و علمای هر دو مذهب در این منطق هوشیار هستند و با این برنامهها به موقع مقابله میکنند؛ برای نمونه همین حدود سه ماه قبل، تصاویر حجتالاسلام دکتر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان به همراه تصویر بشار اسد، رئیس جمهور سوریه به آتش کشیده شد اما از آنجایی که رهبران هر دو مذهب در کشمیر به سرعت و به موقع متوجه عوامل این کار، که از سوی دولت هند بودند، شدند این اقدام را طی بیانیهای محکوم کردند.
سفر کشمیریها به مناطق جنگی جنوب ایرانکشمیری همچنین درباره سفر نوروزی مردم این منطقه به ایران گفت: کشمیریها وقتی که به ایران سفر میکنند علاوه بر مشهد به بهشت زهراء(س) و مرقد امام خمینی(ره) در تهران نیز می روند و در کنار این به شهرهای شیراز، اصفهان و مناطق شمالی و اقصی نقاط ایران هم سفر دارند؛ برای نمونه در همین روزهای اخیر تعدادی از دوستانم هنگامی که از کربلا بازمیگشتند در راه برگشت خود به مناطق عملیاتی جبهههای جنگ ایران و عراق مثل شلمچه سفر داشتند، تعدادی دختر و پسر کشمیری هم قبلاً به این مناطق سفر کرده بودند که من در روحیات آنها تحول شگرفی را مشاهده کردم، یکی از آنها معتقد بود که ایرانیها با داشتن چنین مناطقی، بسیار خوشبخت هستند و میگفت اگر در ایران ساکن بودم حتماً سالی چندبار به این مناطق سفر می کردم چرا که در اینجا یک آرامش و سکون قلبی خاصی حاکم است.
وی افزود: واقعاً در این سفرهای راهیان نور، شهدا به زائران این مناطق عنایت دارند و این سفرها، زندگی انسان را متحول میکند.