دبیر کارگروه‌های جهادی حوزه دانشگاهیان تشریح کرد:
جهاد علمی- فرهنگی در کارگروه‌های حوزه دانشگاهیان
گروه دانشگاه: کارگروه‌های جهاد علمی فرهنگی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان، از جمله بخش‌های جنبی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان است که 2 سالی از آغاز به کار آنها می‌گذرد و با تدوین منشور جامع فعالیت‌های جهاد علمی-فرهنگی، فعالیت کارگروه‌ها تخصصی‌تر خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، کارگروه‌های جهاد علمی فرهنگی حوزه دانشجویی از جمله بخش‌های جنبی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان است که 2 سالی از آغاز به کار آنها می‌گذرد. به همین مناسبت با فاطمه عبداللهی، دبیر کارگروه‌های جهاد علمی-فرهنگی و مسئول خواهران معاونت جهاد علمی-فرهنگی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان گفت‌وگو کردیم.
وی با اشاره به فعالیت کارگروه‌ها در حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان اظهار کرد: کارگروه‌های جهاد علمی-فرهنگی با عنوان جهاد علمی و فرهنگی که دو پایه تمدن، به معنای عام، هستند، کلید خورد. در آغاز این کارگروه‌ها با یک‌سری عناوین که آرمان دانشگاه اسلامی و حوزه است مطرح شد، سپس کسانی که علاقه‌مند حضور و فعالیت در این کارگروه‌ها بودند طرح‌نامه خود را پیشنهاد و به دبیرخانه جهاد علمی-فرهنگی ارائه دادند و دبیرخانه جهاد علمی-فرهنگی نیز بر اساس اهدافی که مدنظر داشت طرح نامه‌ها را بررسی کرد.
عبداللهی یادآور شد: در این طرح نامه‌ها میبایست جامعه هدف و مخاطب مشخص باشد، همچنین ملاک‌هایی داشتند که باید تایید می‌شد، چراکه موضوعی که توسط افراد انتخاب شده بود میبایست هدفمند باشد و پشت آن تلاش هدفمندی است که در راستای اهداف تعیین شده کارگروه‌ها باشد و اگر این‌ها توسط دبیرخانه تایید شود اجازه فعالیت گروه صادر می‌شود.
وی افزود: بر اساس سه مرحله طرح‌ریزی عملیات، مسئله‌شناسی و اقدام جهادی این کار صورت پذیرفت تا کارگروه‌ها بتوانند سیر فعالیت مناسبی داشته باشند و در هر مرحله اقدامات خاصی میبایست انجام دهند، از جمله اینکه مسئله را بشناسند، منبع‌شناسی داشته باشند، آسیب‌شناسی و دشمن‌شناسی کنند، همچنین طرح‌ریزی عملیاتی باید با مصاحبه، مشاهده، مطالعه و مباحثه به همراه تحلیل و تشریح داده همراه باشد تا اینکه گروه به اجرای عملیات برسد، سپس در یک قالب متفاوت به گفتمان سازی و جریان سازی می‌پردازند و در این خصوص از ابزارهای مختلفی هم‌چون برگزاری همایش‌ها، کرسی‌های آزاد اندیشی، ارائه مقاله، کارگاه‌ها و نمایشگاه‌ها استفاده می‌شود.
مسئول خواهران معاونت جهاد علمی-فرهنگی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان با تاکید بر این موضوع که این کارگروه‌ها اولین اقدام جهادی توسط دانشجویان است، گفت: سال گذشته حدود 250 طرح به دبیرخانه کارگروه‌های جهادی ارسال شد و این تعداد بررسی و نشست در دانشگاه شهید عباسپور برگزار شد و دبیران گروه‌های جهادی منتخب از کل کشور دعوت شدند و منابع اطلاعاتی و مهارت‌هایی که احتیاج داشتند به آنها ارائه شد. تشکیل و فعالیت این کارگروه‌ها اولین حرکت جهادی به همت دانشجویان است و البته طبیعی است ریزش‌هایی نیز داشته باشد، چراکه آزمون و خطا در این کار زیاد است.
وی ادامه داد: از دیگر فعالیت‌ها در این زمینه، نوشتن منشور جامع فعالیت‌های جهاد علمی-فرهنگی معرفت جویان حوزه علوم اسلامی است که کار را تخصصی‌تر می کند و در آن منشور کلیه توضیحات اعم از اینکه جهاد علمی-فرهنگی به چه معناست، نگاه مقام معظم رهبری به این امر چیست، در راستای تمدن سازی رسالت حوزه و این کارگروه‌ها چیست و فعالیت‌های جهادی شامل چه حوزه‌هایی است. پس از این اتفاق و پس از طرح مسئله در نشست سالیانه دانشگاه صنعتی اصفهان، قرارگاه جهاد علمی-فرهنگی کلید خورد و عنوان قرارگاه از این جهت انتخاب شد که اقدامات شبکه‌ای و منسجم صورت پذیرد، چراکه فعالیت‌ها در سراسر کشور و در 40 مرکز حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان پراکنده و متفاوت است و برای اینکه در ساختار شبکه‌ای قرار گیرند و فعالیت منسجم داشته باشند لازم بود تحت پوشش یک واحد متمرکز قرار گیرند که عنوان قرارگاه بهترین عنوانی است که می‌تواند معرف این امر باشد.
عبداللهی خاطرنشان کرد: برای اینکه کارها تخصصی‌تر باشد و هدایت و راهبری بهتر انجام پذیرد و معرفت جویان بر اساس رشته‌های تحصیلی، تکلیف و مسئولیتی که بر عهده دارند، فعالیت موثرتری داشته باشند، 12 عرصه تخصصی مطرح شد که بر مبنای اسناد بالادستی و منویات مقام معظم رهبری و با توجه به بررسی‌های انجام شده انتخاب گردید. این عرصه‌ها شامل خانواده، سیاست داخلی و خارجی، اقتصاد، فرهنگ، اجتماعی، هنر، رسانه، معماری، سلامت و محیط زیست است که هر کدام از این عرصه‌ها باید در راستای دانشگاه اسلامی و نهایتا تحقق تمدن اسلامی گام بردارند.
وی افزود: معرفت جویان حوزه دانشگاهیان با توجه به رشته تخصصی خود، توانمندی‌ها، علاقه مندی‌ها و آموزش‌هایی که دیده‌اند در قرارگاه و دبیرخانه کارگروه‌های جهاد علمی-فرهنگی مشاوره می‌شوند و با توجه به آنها عرصه مورد نظر آنها تعیین می‌شود و می‌توانند در آن عرصه ایفای نقش کنند و پس از آن محور و معیاری که می‌توانند حضور پیدا کنند انتخاب می‌شود. در این راستا مسائل جزئی شده، به‌طور مثال در عرصه اقتصاد، محور انرژی و میدان کاهش مصرف انرژی و سپس یک مسئله خاص و جزئی‌تر تعیین می‌شود، در این حالت شخص بر یک مسئله خاص تمرکز می‌کند. البته ممکن است خیلی‌ها بگویند این کار بزرگی است و از عهده کسی بر نمی‌آید، لذا سطح‌بندی کردیم و سطوح اثر متفاوت تعیین شد، همچنین سطح جامعه مخاطب متفاوتی نیز داریم و حوزه اثر نیز متفاوت است و بناست که فرد به عنوان یک دانشجو تراز انقلاب در راستای منویات مقام معظم رهبری گامی در راستای دانشگاه اسلامی بردارد.
عبداللهی گفت: این طرح متعلق به حوزه دانشگاهیان است و رسالت حوزه نیز تعلیم و تربیت جامعه دانشگاهی مومن و مشتاق به مبانی اسلام و انقلاب اسلامی برای اثرگذاری در عرصه جهاد علمی و فرهنگی است و آرمان حوزه نیز تحقق دانشگاه اسلامی در راستای تمدن اسلامی است، لذا فعالیت‌های جهاد علمی-فرهنگی شکل گرفت. در حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان بناست علاوه بر خواندن دروس حوزوی، دروس اخلاق، علوم اسلامی و نظام اندیشه، معرفت‌جویان بتوانند علاوه بر آن که در کلاس‌های اخلاقی متزکی می‌شوند، یک خرج‌کرد نیز داشته باشند و این در زندگی شان نمایان باشد و برون داد آنچه که یاد گرفته‌اند خدمت جهادی است.
وی عنوان کرد: قرارگاه سطح کلان سازماندهی فعالیت‌هاست و یک شبکه سازماندهی است. کارگروه نیز یک جامعه خاصی است که مشغول به فعالیت در راستای فعالیت جهادی قرارگاه است، مجموعه این کارگروه‌ها در هر مرکز زیر نظر دبیرخانه فعالیت جهادی است و مجموعه دبیرخانه‌ها نیز زیر نظر قرارگاه قرار دارند. به این شکل یک مجموعه شبکه‌ای شکل می‌گیرد که قرارگاه مستقر در ستاد مرکزی است و ناظر بر کل واحدهای سطح کشور است.
مسئول خواهران معاونت جهاد علمی-فرهنگی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان خاطرنشان کرد: مراکزی که صلاحیت فعالیت داشته باشند دبیرخانه فعالیت جهادی تشکیل می‌دهند و دانشجویانی که کارگروه تشکیل داده‌اند زیر نظر دبیرخانه فعالیت می‌کنند و نهایتا هدایت و نظارت و راهبری تخصصی بر عهده قرارگاه است و کارگاه‌ها در سطح مراکز و زیر نظر دبیرخانه هستند.
وی در پایان با اشاره به برخی ریزش‌ها در فعالیت‌های کارگروه‌های جهاد علمی-فرهنگی گفت: پس از گذشت 2 سال از تصویب فعالیت کارگروه‌های جهاد علمی-فرهنگی در ستاد مرکزی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان، برخی از کارگروه‌ها فعالیتی طولانی‌مدت داشته‌اند و هنوز به نتیجه مورد نظر نرسیده‌اند و برخی نیز به نتیجه رسیدند و بازخورد خوبی داشتند. همچنین برخی از کارگروه‌ها از فعالیت باز ماندند که این امر دلایل مختلفی داشته از جمله ساختاری، درونی، بیرونی بوده، گاهی شرایط استان‌ها متناسب برای ادامه فعالیت نبوده و یا جمعی که گرد هم آمدند همراه نبودند، گاهی توان و ظرفیت فرد به اندازه موضوعی که برای فعالیت جهادی انتخاب شده کافی نبوده و یا کمبود منابع مالی، پشتیبانی و نیروی انسانی و نیز شرایط شخصی موثر بر ریزش برخی فعالیت‌های جهاد علمی و فرهنگی بوده است.
وی با اشاره به فعالیت کارگروه‌ها در حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان اظهار کرد: کارگروه‌های جهاد علمی-فرهنگی با عنوان جهاد علمی و فرهنگی که دو پایه تمدن، به معنای عام، هستند، کلید خورد. در آغاز این کارگروه‌ها با یک‌سری عناوین که آرمان دانشگاه اسلامی و حوزه است مطرح شد، سپس کسانی که علاقه‌مند حضور و فعالیت در این کارگروه‌ها بودند طرح‌نامه خود را پیشنهاد و به دبیرخانه جهاد علمی-فرهنگی ارائه دادند و دبیرخانه جهاد علمی-فرهنگی نیز بر اساس اهدافی که مدنظر داشت طرح نامه‌ها را بررسی کرد.
عبداللهی یادآور شد: در این طرح نامه‌ها میبایست جامعه هدف و مخاطب مشخص باشد، همچنین ملاک‌هایی داشتند که باید تایید می‌شد، چراکه موضوعی که توسط افراد انتخاب شده بود میبایست هدفمند باشد و پشت آن تلاش هدفمندی است که در راستای اهداف تعیین شده کارگروه‌ها باشد و اگر این‌ها توسط دبیرخانه تایید شود اجازه فعالیت گروه صادر می‌شود.
وی افزود: بر اساس سه مرحله طرح‌ریزی عملیات، مسئله‌شناسی و اقدام جهادی این کار صورت پذیرفت تا کارگروه‌ها بتوانند سیر فعالیت مناسبی داشته باشند و در هر مرحله اقدامات خاصی میبایست انجام دهند، از جمله اینکه مسئله را بشناسند، منبع‌شناسی داشته باشند، آسیب‌شناسی و دشمن‌شناسی کنند، همچنین طرح‌ریزی عملیاتی باید با مصاحبه، مشاهده، مطالعه و مباحثه به همراه تحلیل و تشریح داده همراه باشد تا اینکه گروه به اجرای عملیات برسد، سپس در یک قالب متفاوت به گفتمان سازی و جریان سازی می‌پردازند و در این خصوص از ابزارهای مختلفی هم‌چون برگزاری همایش‌ها، کرسی‌های آزاد اندیشی، ارائه مقاله، کارگاه‌ها و نمایشگاه‌ها استفاده می‌شود.
مسئول خواهران معاونت جهاد علمی-فرهنگی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان با تاکید بر این موضوع که این کارگروه‌ها اولین اقدام جهادی توسط دانشجویان است، گفت: سال گذشته حدود 250 طرح به دبیرخانه کارگروه‌های جهادی ارسال شد و این تعداد بررسی و نشست در دانشگاه شهید عباسپور برگزار شد و دبیران گروه‌های جهادی منتخب از کل کشور دعوت شدند و منابع اطلاعاتی و مهارت‌هایی که احتیاج داشتند به آنها ارائه شد. تشکیل و فعالیت این کارگروه‌ها اولین حرکت جهادی به همت دانشجویان است و البته طبیعی است ریزش‌هایی نیز داشته باشد، چراکه آزمون و خطا در این کار زیاد است.
وی ادامه داد: از دیگر فعالیت‌ها در این زمینه، نوشتن منشور جامع فعالیت‌های جهاد علمی-فرهنگی معرفت جویان حوزه علوم اسلامی است که کار را تخصصی‌تر می کند و در آن منشور کلیه توضیحات اعم از اینکه جهاد علمی-فرهنگی به چه معناست، نگاه مقام معظم رهبری به این امر چیست، در راستای تمدن سازی رسالت حوزه و این کارگروه‌ها چیست و فعالیت‌های جهادی شامل چه حوزه‌هایی است. پس از این اتفاق و پس از طرح مسئله در نشست سالیانه دانشگاه صنعتی اصفهان، قرارگاه جهاد علمی-فرهنگی کلید خورد و عنوان قرارگاه از این جهت انتخاب شد که اقدامات شبکه‌ای و منسجم صورت پذیرد، چراکه فعالیت‌ها در سراسر کشور و در 40 مرکز حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان پراکنده و متفاوت است و برای اینکه در ساختار شبکه‌ای قرار گیرند و فعالیت منسجم داشته باشند لازم بود تحت پوشش یک واحد متمرکز قرار گیرند که عنوان قرارگاه بهترین عنوانی است که می‌تواند معرف این امر باشد.
عبداللهی خاطرنشان کرد: برای اینکه کارها تخصصی‌تر باشد و هدایت و راهبری بهتر انجام پذیرد و معرفت جویان بر اساس رشته‌های تحصیلی، تکلیف و مسئولیتی که بر عهده دارند، فعالیت موثرتری داشته باشند، 12 عرصه تخصصی مطرح شد که بر مبنای اسناد بالادستی و منویات مقام معظم رهبری و با توجه به بررسی‌های انجام شده انتخاب گردید. این عرصه‌ها شامل خانواده، سیاست داخلی و خارجی، اقتصاد، فرهنگ، اجتماعی، هنر، رسانه، معماری، سلامت و محیط زیست است که هر کدام از این عرصه‌ها باید در راستای دانشگاه اسلامی و نهایتا تحقق تمدن اسلامی گام بردارند.
وی افزود: معرفت جویان حوزه دانشگاهیان با توجه به رشته تخصصی خود، توانمندی‌ها، علاقه مندی‌ها و آموزش‌هایی که دیده‌اند در قرارگاه و دبیرخانه کارگروه‌های جهاد علمی-فرهنگی مشاوره می‌شوند و با توجه به آنها عرصه مورد نظر آنها تعیین می‌شود و می‌توانند در آن عرصه ایفای نقش کنند و پس از آن محور و معیاری که می‌توانند حضور پیدا کنند انتخاب می‌شود. در این راستا مسائل جزئی شده، به‌طور مثال در عرصه اقتصاد، محور انرژی و میدان کاهش مصرف انرژی و سپس یک مسئله خاص و جزئی‌تر تعیین می‌شود، در این حالت شخص بر یک مسئله خاص تمرکز می‌کند. البته ممکن است خیلی‌ها بگویند این کار بزرگی است و از عهده کسی بر نمی‌آید، لذا سطح‌بندی کردیم و سطوح اثر متفاوت تعیین شد، همچنین سطح جامعه مخاطب متفاوتی نیز داریم و حوزه اثر نیز متفاوت است و بناست که فرد به عنوان یک دانشجو تراز انقلاب در راستای منویات مقام معظم رهبری گامی در راستای دانشگاه اسلامی بردارد.
عبداللهی گفت: این طرح متعلق به حوزه دانشگاهیان است و رسالت حوزه نیز تعلیم و تربیت جامعه دانشگاهی مومن و مشتاق به مبانی اسلام و انقلاب اسلامی برای اثرگذاری در عرصه جهاد علمی و فرهنگی است و آرمان حوزه نیز تحقق دانشگاه اسلامی در راستای تمدن اسلامی است، لذا فعالیت‌های جهاد علمی-فرهنگی شکل گرفت. در حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان بناست علاوه بر خواندن دروس حوزوی، دروس اخلاق، علوم اسلامی و نظام اندیشه، معرفت‌جویان بتوانند علاوه بر آن که در کلاس‌های اخلاقی متزکی می‌شوند، یک خرج‌کرد نیز داشته باشند و این در زندگی شان نمایان باشد و برون داد آنچه که یاد گرفته‌اند خدمت جهادی است.
وی عنوان کرد: قرارگاه سطح کلان سازماندهی فعالیت‌هاست و یک شبکه سازماندهی است. کارگروه نیز یک جامعه خاصی است که مشغول به فعالیت در راستای فعالیت جهادی قرارگاه است، مجموعه این کارگروه‌ها در هر مرکز زیر نظر دبیرخانه فعالیت جهادی است و مجموعه دبیرخانه‌ها نیز زیر نظر قرارگاه قرار دارند. به این شکل یک مجموعه شبکه‌ای شکل می‌گیرد که قرارگاه مستقر در ستاد مرکزی است و ناظر بر کل واحدهای سطح کشور است.
مسئول خواهران معاونت جهاد علمی-فرهنگی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان خاطرنشان کرد: مراکزی که صلاحیت فعالیت داشته باشند دبیرخانه فعالیت جهادی تشکیل می‌دهند و دانشجویانی که کارگروه تشکیل داده‌اند زیر نظر دبیرخانه فعالیت می‌کنند و نهایتا هدایت و نظارت و راهبری تخصصی بر عهده قرارگاه است و کارگاه‌ها در سطح مراکز و زیر نظر دبیرخانه هستند.
وی در پایان با اشاره به برخی ریزش‌ها در فعالیت‌های کارگروه‌های جهاد علمی-فرهنگی گفت: پس از گذشت 2 سال از تصویب فعالیت کارگروه‌های جهاد علمی-فرهنگی در ستاد مرکزی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان، برخی از کارگروه‌ها فعالیتی طولانی‌مدت داشته‌اند و هنوز به نتیجه مورد نظر نرسیده‌اند و برخی نیز به نتیجه رسیدند و بازخورد خوبی داشتند. همچنین برخی از کارگروه‌ها از فعالیت باز ماندند که این امر دلایل مختلفی داشته از جمله ساختاری، درونی، بیرونی بوده، گاهی شرایط استان‌ها متناسب برای ادامه فعالیت نبوده و یا جمعی که گرد هم آمدند همراه نبودند، گاهی توان و ظرفیت فرد به اندازه موضوعی که برای فعالیت جهادی انتخاب شده کافی نبوده و یا کمبود منابع مالی، پشتیبانی و نیروی انسانی و نیز شرایط شخصی موثر بر ریزش برخی فعالیت‌های جهاد علمی و فرهنگی بوده است.
