نکاتی در مورد سوره حمد از زبان پیشکسوت قرآنی
گروه فعالیت‌های قرآنی: پیشکسوت قرآن کریم، در تبیین تفاوت سوره فاتحةالکتاب با بقیه سوره‌های قرآن کریم گفت: قرآن در تمامی آیات و سوره‌ها، صحبت خداوند با بندگان است اما خداوند متعال، سوره فاتحةالکتاب را فرستاده تا بندگان با او سخن بگویند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، غلامرضا بخش‌زحمتکش، پیشکسوت قرآن کریم که ۸۰ سال از عمر ۹۰ ساله خود را در راه قرآن گذرانده است، در گردهمایی قرآنیان خراسان رضوی که ۲۷ فروردین‌ماه به میزبانی ایکنا برگزار شد، در ابتدای صحبت‌هایش، به استاد خود، مرحوم رضوان اشاره کرد و گفت: من در جلسه ایشان که در بالاخیابان تشکیل می‌شد، حضور می‌یافتم. البته جلسه دوشنبه شب‌های ایشان هنوز هم دایر است و من با همراهی دوستان سعی می‌کنم که هر هفته در آن حاضر شوم.
وی در ادامه، به بیان تفاوت سوره فاتحةالکتاب با بقیه سوره‌های قرآن کریم پرداخت و گفت: قرآن، در تمامی آیات و سوره‌ها، صحبت خداوند با بندگان است اما خداوند متعال، سوره فاتحه را فرستاد تا بندگان با او سخن بگویند و با مراجعه به تفاسیر درمی‌یابیم که سوره فاتحةالکتاب باید به عنوان قول و سخن گفتن، قرائت و خوانده شود
زحمتکش در ادامه مطلب خود با بیان اینکه البته این مطلب نیاز به و به تفسیر و توضیح بسیار نیاز دارد. مطرح کرد: البته این بحث مفصل است اما به طور خلاصه می‌توان گفت که «اذا قال العبد، الحمدلله رب العالمین، قال الله تعالی حَمَدَنی عبدی»، که این مطلب با قول خواندن مناسبت دارد و درست در‌می‌آید.
وی در ادامه عنوان کرد: «واذا قال؛ الرحمن الرحیم، قال الله تعالی شَهَدَ لی بانّی انا الرحمن الرحیم» «و اذا قال؛ ایاک نعبد و ایاک نستعین، قال الله تعالی صدق عبدی، ایای یعبد» و تا آخر آیه مضامین، به همین نحو است و تمامی مضامین سوره حمد، سخن گفتن بنده با حق تعالی است.
این استاد و قاری قرآن کریم، بیان کرد: همچنین در باب هشت مستحبات قرائت نیز بیان شده است که می‌فرماید «یجوز انشاء الخطاب، بمثل ایاک نعبد و ایاک نستعین و کذا انشاء الحمد بمثل الحمدلله رب العالمین و کذا انشاء المدح بمثل الرحمن الرحیم، مع قصد القرآنیه»، این سوال فقط خاص سوره فاتحه الکتاب است.
وی اضافه کرد: این خود دلیل بر این است که نحوی قرآنیت سوره حمد برعکس باقی قرآن است، لذا کسی که می خواهد این سوره(فاتحه) را بخواند باید به عنوان قول و سخن گفتن خدا بخواند.
زحمتکش افزود: اخیرا در چند جلسه با آیت‌الله ناصرمکارم شیرازی راجع به این موضوع صحبت شده و نامه‌های متعددی ارسال شده است، ایشان یک عروةالوثقی دو جلدی را جدیدا چاپ کردند و در آن به مسئله هشتِ مستحبات قرائت پرداخته و برای آن حاشیه زدند و حق مطلب را کاملا روشن کردند.
این پیشکسوت قرآن کریم ادامه داد: مضمون حاشیه ایشان این است که بنای این سوره بر این است که خدا فرستاده تا بنده‌ها با او سخن بگویند و لذا آیا ممکن است که آدم قصد معنا نکند؟
وی در ادامه، به بیان تفاوت سوره فاتحةالکتاب با بقیه سوره‌های قرآن کریم پرداخت و گفت: قرآن، در تمامی آیات و سوره‌ها، صحبت خداوند با بندگان است اما خداوند متعال، سوره فاتحه را فرستاد تا بندگان با او سخن بگویند و با مراجعه به تفاسیر درمی‌یابیم که سوره فاتحةالکتاب باید به عنوان قول و سخن گفتن، قرائت و خوانده شود
زحمتکش در ادامه مطلب خود با بیان اینکه البته این مطلب نیاز به و به تفسیر و توضیح بسیار نیاز دارد. مطرح کرد: البته این بحث مفصل است اما به طور خلاصه می‌توان گفت که «اذا قال العبد، الحمدلله رب العالمین، قال الله تعالی حَمَدَنی عبدی»، که این مطلب با قول خواندن مناسبت دارد و درست در‌می‌آید.
وی در ادامه عنوان کرد: «واذا قال؛ الرحمن الرحیم، قال الله تعالی شَهَدَ لی بانّی انا الرحمن الرحیم» «و اذا قال؛ ایاک نعبد و ایاک نستعین، قال الله تعالی صدق عبدی، ایای یعبد» و تا آخر آیه مضامین، به همین نحو است و تمامی مضامین سوره حمد، سخن گفتن بنده با حق تعالی است.
این استاد و قاری قرآن کریم، بیان کرد: همچنین در باب هشت مستحبات قرائت نیز بیان شده است که می‌فرماید «یجوز انشاء الخطاب، بمثل ایاک نعبد و ایاک نستعین و کذا انشاء الحمد بمثل الحمدلله رب العالمین و کذا انشاء المدح بمثل الرحمن الرحیم، مع قصد القرآنیه»، این سوال فقط خاص سوره فاتحه الکتاب است.
وی اضافه کرد: این خود دلیل بر این است که نحوی قرآنیت سوره حمد برعکس باقی قرآن است، لذا کسی که می خواهد این سوره(فاتحه) را بخواند باید به عنوان قول و سخن گفتن خدا بخواند.
زحمتکش افزود: اخیرا در چند جلسه با آیت‌الله ناصرمکارم شیرازی راجع به این موضوع صحبت شده و نامه‌های متعددی ارسال شده است، ایشان یک عروةالوثقی دو جلدی را جدیدا چاپ کردند و در آن به مسئله هشتِ مستحبات قرائت پرداخته و برای آن حاشیه زدند و حق مطلب را کاملا روشن کردند.
این پیشکسوت قرآن کریم ادامه داد: مضمون حاشیه ایشان این است که بنای این سوره بر این است که خدا فرستاده تا بنده‌ها با او سخن بگویند و لذا آیا ممکن است که آدم قصد معنا نکند؟
