واکنش مقام معظم رهبری به حضور یک جوان در مسجد/ رفتار مغایر برخی مسجدی‌ها با رهبرشان
گروه جامعه: یک کارشناس مسجد ضمن بیان رفتار و عملکرد مقام معظم رهبری در قبال حضور جوانان در مسجد، از رفتار برخی مسجدی‌ها که مغایر و حتی مخالف رفتار و عملکرد مقام معظم رهبری است انتقاد کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصطفی بهشتی، کارشناس و نویسنده حوزه مسجد در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به تغییر و تحولات صورت گرفته در طی تاریخ اسلام در کارکردهای مختلف مسجد، مهم‌ترین و مداوم‌ترین کارکرد مسجد را همچنان که از نام مسجد پیدا است، عبادت، نیایش، سجده و راز و نیاز عنوان و اظهار کرد: عبادت خداوند و ستایش پروردگار یکی از نیازهای جدی بشر است.
وی ادامه داد: در دنیای کنونی ما یکی از گمشدههای جدی بشر معنویت است. اگرچه انسان امروز در مسائل مختلف صنعت و تکنولوژی پیشرفت‌های زیادی داشته است اما در بحث معنویت دچار تزلزل جدی است و به همین خاطر این مسئله را گم شده خود به حساب می‌آورد.
نویسنده کتاب «بررسی فقهی مسئله آوردن کودکان به مسجد» با اشاره به اینکه شاهد هستیم در جهان معاصر عده‌ای برای یافتن گمشدههای معنوی خود به سراغ عرفان‌های کاذب می‌روند، اظهار کرد: همین نیاز باعث شده است که برخی انسان‌ها هر شیء پوچ و بی‌ارزشی را به عنوان معنویت و عرفان انتخاب می‌کنند؛ همه این مسائل نشان دهنده بحران معنویت است، در حالی است که مسجد بهترین مکان برای پاسخگویی به نیاز بشر برای عبودیت محسوب می‌شود چرا که نهادی ستوار برای پاسخگویی صحیح به نیاز بشر است.
کارکرد عبادی مسجد محور سایر کارکردها است
حجت‌الاسلام بهشتی در پاسخ به این سؤال که بسیاری مطرح می‌کنند که مسجد فقط محل عبادت نیست و کارکردهای اجتماعی و ... زیادی دارد و نباید به صرف کارکرد عبادی مسجد توجه کرد، آیا شما با این اعتقاد موافق هستید؟ گفت: مقام معظم رهبری در دیدار اخیر خود با ائمه جماعت استان تهران به این نکته اشاره کردند که کارکرد عبادی مسجد، محور سایر کارکردهای آن است.
دو خطای بزرگ در خصوص کارکردهای مسجد
وی ادامه داد: گاهی گفته می‌شود مسجد یک مکان اجتماعی است و باید همه کارکردهای اجتماعی را در مسجد بگنجانیم و بعد یادمان می‌رود که کارکرد اصلی مسجد عبادی است و این یک آسیب جدی و اشتباه است؛ گاهی هم خطاهای بزرگی صورت می‌گیرد و گفته می‌شود که مسجد فقط برای عبادت است که اینطور هم نیست.
این کارشناس مسجد افزود: پیامبر خدا(ص) از همان روز اولی که اولین مسجد را ساختند، آن را یک مکان اجتماعی برای جمع شدن اقشار گوناگون مردم قرار دادند و کارکردهای مختلفی برای آن تعیین کردند، با این حال باید توجه داشته باشیم که محوری‌ترین کارکرد مسجد کارکرد عبادی است یعنی همه کارکردهای مسجد باید حول عبادت باشد؛ اگر به مستمندان کمک می‌کنیم باید با رویکرد عبادی به این مسئله نگاه کنیم، حتی اگر در مسجد کلاس آموزشی و درسی برگزار می کنیم هم باید علم‌آموزی را عبادت برای بچه‌ها تعریف کنیم. اگر انگیزه دینی شد، حرکت پرشتاب‌تر و قوی‌تر می‌شود.
هر مسجد خود آسیب شناسی کند که چرا جوانان محلش به مسجد نمی‌آیند
حجت‌الاسلام بهشتی در پاسخ به این سؤال که چرا در مساجد شاهد حضور جوانان از تیپ‌ها و ظاهرهای مختلف نیستیم و اهالی مسجد هم روی خوشی به حضور برخی جوانان در مساجد نشان نمی‌دهند؟ گفت: هر مسئله اجتماعی نیازمند آسیب‌شناسی جدی است و این مسئله را نیز باید به صورت علمی مورد بررسی قرار داد و ریشه‌های این مسئله را یافت. بخشی از مساجد پذیرای جوان‌ها و نسل جدید هستند و مساجدی را داریم که تعداد جوانان حاضر در آن بیش از افراد مسن است، اما مساجدی هم هستند که میانگین سنی نمازگزارانشان بالا است و نتوانسته‌اند قشر جوان جامعه را به خود جذب کنند؛ در گام اول باید گفت خود مسجد باید پذیرای بررسی این آسیب باشد و بررسی کند تا ببیند که چرا جوانان به آن مسجد خاص مراجعه نمی‌کنند.
وی تصریح کرد: محله‌ها پر از جوانان شادابی است که می‌توانند مساجد را پرشور و فعال کنند، اما این جوانان در مساجد حضور پیدا نمی‌کنند؛ مسجد هر محله با توجه به اقتضاعات و شرایط خاص خود باید این مسئله را بررسی کند که چه مانعی برای حضور جوانان در آن مسجد وجود دارد.
نویسنده کتاب «بررسی حدیثی حضور کودکان در مسجد» به بیان خاطره‌ای از مقام معظم رهبری در خصوص حضور جوانان در مسجد پرداخت و گفت: مقام معظم رهبری ضمن اینکه چند بار تأکید کرده‌اند که یکی از افتخارات من این است که زمانی امام جماعت بودم، می‌فرمایند زمانی که من امام جماعت مسجد بودم در مشهد روزی جوانی با تیپ و قیافه خاصی به مسجد آمده و در ردیف جلو نشسته بود، دیدم که یکی از نمازگزاران به آن جوان اشاره می‌کند که از صف جلو به عقب مسجد برود، به آن فرد نهیب زدم که چرا این کار را می‌کنید و کسی حق ندارد چنین کاری بکند. بعد هم شروع کردم ارتباط صمیمانه با آن جوان برقرار کردم.
وی تأکید کرد: الگو و پیشوای ما به این مسئله تأکید کرده‌اند اما متأسفانه این مسئله در برخی مساجد رعایت نمی‌شود و حرکت‌هایی انجام می‌شود که جوانان طرد می‌شوند و یا احساس خوبی برای رفت و آمد به مسجد ندارند. در گام اول وظیفه امام جماعت، مسئولان مسجد و خود نماز گزاران است که زمینه حضور همه اقشار از هر طیفی را در مساجد فراهم کنند.
نمازگزارانی که در صف اول نماز هستند در قبال حضور جوانان وظیفه دارند
حجت الاسلام بهشتی افزود: نمازگزارانی که در صف اول نماز می‌ایستند ممکن است مسئولیتی در کارهای اجرایی مسجد نداشته باشند اما رفتار آنها تأثیرگذار است، اگر اینها پذیرای جوانان محل باشند و اگر همین‌ها وقتی خود به مسجد می‌آیند دست یک جوان را هم بگیرند و با محبت و تشویق به مسجد بیاورند مساجد ما پرشورتر از آنچه هست می‌شود.
هیچ منعی برای حضور جوانان در صف اول نماز جماعت نیست
وی در پایان گفت: هیچ منعی برای حضور جوانان در صف اول نماز جماعت نیست، اما متأسفانه رایج شده که در صف اول مسجد پیرمردها بایستند، اگرچه جوانان ما به دلیل احترام به بزرگ‌ترها خود عقب‌تر می‌ایستند اما هیچ منعی برای حضور جوانان در صف اول نیست و ترکیب جوان و میان‌سال و افراد مسن می‌تواند بهترین ترکیب در صف اول نماز باشد. وقتی جوانان را در صف اول پیشتاز قرار دهیم آنها با شور و حال و احساس وصف ناپذیری که دارند معنویت را برای همه بخش‌های جامعه به ارمغان می‌آورند.
