بازي صنايع آلاينده اراك با جان مردم
كلانشهر اراك ، يكي از بزرگ‌ترين قطب‌هاي صنايع كشور شناخته مي‌شود اما اين قطب صنعتي بيشتر از آنكه براي اراكي‌ها نعمت باشد به يك نقمت تبديل شده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) روزنامه قانون نشت:مردم اراك سال‌هاست كه رنگ آبي آسمان را فراموش كرده‌اند؛ اينجا ديگر زمستان و بهار معنا ندارد در تمام فصل‌هاي سال هوا آلوده است.
هوای شهر اراک در آخرين روز اردیبهشت ماه، به‌علت غلظت فراتر از حد مجاز ذرات معلق کمتر از 5/2میکرون، در وضعیت ناسالم قرار گرفت.
كلانشهر اراك ، يكي از بزرگ‌ترين قطب‌هاي صنايع كشور شناخته مي‌شود اما اين قطب صنعتي بيشتر از آنكه براي اراكي‌ها نعمت باشد به يك نقمت تبديل شده است. به‌گفته رييس دانشگاه علوم پزشكي اراك 6500 بیمار مبتلا به سرطان در این استان شناسایی شده كه صنايع آلاينده از عوامل بروز اين بيماري بوده است. به‌نظر مدير دفتر پايش سازمان محيط زيست، شيوع سرطان به‌دليل همجواري صنايع با مناطق مسكوني خارج از انتظار آن‌ها نبوده است.
گازهاي نامريي
به‌گفته فعالان محيط زيست، مساله‌اي كه درباره صنايع آلاينده و نحوه پايش آن وجود دارد، اين است كه برخي ذرات آلاينده پايش نمي‌شوند. به‌عنوان مثال، شبكه پايش آلودگي هواي شهر اراك، تنها پنج ذره آلاينده را اندازه‌گيري مي‌كند كه شامل ذرات آلاينده نيتروژن، كربن، اوزن و ذرات ريزگردهاي به‌اندازه 5/2 ميكرون و پنج ميكرون مي‌شود. ذرات فلورايد نيز اندازه‌گيري و پايش نمي‌شود. براساس شواهد كارخانه آلومينيوم اراك به‌عنوان يكي از شاخص‌ترين صنايع اراك ذرات آلاينده‌اي مانند فلورايد توليد مي‌كند. اين آلودگي در شبكه پايش شهر اراك هيچ‌گاه اندازه‌گيري نمي‌شود. گازهاي فلورايد و HF سرطان‌زاست. براساس آمار درحدود 80 تن فلورايد روزانه وارد هواي شهر اراك مي‌شود.
دستگاه پايش فلورايد در مركزي
مدير دفتر پايش سازمان محيط زيست درباره نحوه پايش صنايع آلاينده اراك به «قانون» گفت:« دو نوع پايش هوا وجود دارد. پايش محيطي كه شامل ايستگاه‌هايي است كه وضعيت كيفي هوا را اعلام مي‌كنند. در استان مركزي چندين دستگاه وجود دارد كه درحال حاضر سه دستگاه به سامانه آنلاين كشور متصل شده است. گازهاي محيطي مانند دي‌اكسيد گوگرد، دي‌اكسيد نيتروژن، ازن، مونوكسيد كربن و همچنين ذرات معلق كمتر از 10 ميكرون و 5/2 ميكرون را اندازه‌گيري مي‌كنند. اما صنايع استان مركزي به‌عنوان منابع ثابت آلودگي جداگانه پايش مي‌شوند. در پايش اين صنايع، پارامترهاي مختلفي را اندازه‌گيري مي‌كنند.دستگاه اندازه‌گيري Hf در استان مركزي خريداري شده و مي‌تواند فلورايد را اندازه‌گيري و پايش كند».
كنترل آلايندگي مهم‌تر از پايش
شينا انصاري ادامه داد:«پايش آلايندگي يك بحث است و بحث ديگر اين است كه بايد سيستم‌هاي كنترلي، روي خروجي اين آلاينده‌ها نصب شوند. بايد فيلتراسيون وجود داشته باشد و بتوانند آلايندگي را كنترل كنند. يكي از صنايع آلاينده، كارخانه آلومينيوم‌سازي اراك است. واحدهاي ديگر نيز در بحث صنايع شاخص آلاينده استان مركزي وجود دارند. سال گذشته، ليستي از اين صنايع آلاينده را به سازمان امور مالياتي كشور اعلام كرده‌ايم تا مشمول عوارض آلايندگي شوند».
شيوع بيماري‌هادور از انتظار نبود
مدير دفتر پايش سازمان محيط زيست افزود:« استان مركزي يك استان صنعتي است. صنايعي كه در چند دهه اخير در آنجا مستقر شده‌اند، كنار مناطق مسكوني قرار دارند. شيوع برخي از بيماري‌ها به‌دليل همجواري صنايع با مناطق مسكوني دور از انتظار نيست. بايد به سمتي حركت كنيم تا اين آلودگي‌ها كنترل شوند. اقداماتي انجام شده است تا برخي از مناطق صنعتي كه نمي‌توانند آلودگي‌ها را كنترل كنند، حذف يا با خطوط جديد كه از تكنولوژي نوين بهره‌مند هستند، جايگزين شوند».
6500 بيمار سرطاني؛ قرباني صنايع آلاينده
به‌گفته رييس دانشگاه علوم پزشكي اراك، 6500 بیمار مبتلا به سرطان در این استان شناسایی شده‌اند كه صنايع آلاينده از عوامل بروز اين بيماري بوده است.اراك يكي از آلوده‌ترين كلانشهرهاي كشور است كه گويا سهم مردم آن از صنايع بزرگ و كوچك آلاينده‌اش، تنها بيماري‌هاي لاعلاج است.
حسن طاهر احمدی، ريیس دانشگاه علوم پزشکی گفته است:« در حال حاضر 6500 بیمار مبتلا به سرطان در این استان شناسایی شده‌اند. مساله صنایع استان و ارتباط آلایندگی آن‌ها با بروز این بیماری ها در دست بررسی است و قطعا آلودگی یکی از عوامل بروز این بیماری هاست. با وجود 6500بیمار مبتلا به سرطان در استان مرکزی ، تنها بیمارستان تخصصی سرطان در غرب کشور، بیمارستان آیت ا... خوانساری اراک است که ۶۴ تخت دارد و گاه روزانه در این بیمارستان بیش از ۶۰ بیمار مبتلا به سرطان در نوبت بستری مي‌شوند».
بادهاي سرطان‌زا
سياوش آقاخاني، كارشناس محيط زيست درباره آلودگي هوا در اراك به «قانون» گفت:« آلودگي هواي شهر اراك در وضعيت حادي قرار دارد. اين شهر از معدود شهرهاي كشور است كه علاوه‌بر آلودگي خودروها و ريزگردها ،آلايندگي صنايع را نيز دارد. در بسياري از شهرهاي كشور آلايندگي با وزش باد و بارندگي از بين مي‌رود و وضعيت هوا در شرايط سالم قرار مي‌گيرد اما در اراك اتفاق ديگري رخ مي‌دهد. در اكثر مواقع، بادهاي اراك از سمت جنوب غربي شهر مي‌وزند كه اين بادها به‌دليل قرارگيري واحدهاي صنعتي آلاينده در جنوب غربي شهر ؛ ميزان آلودگي هواي اراك را افزايش مي‌دهند. همچنين بادهاي شمال غربي نيز ريزگردهاي تالاب ميقان را به شهر اراك مي‌آورد».
وضعيت اراك از اهواز حادتر است
يكي از نگراني‌هاي فعالان محيط‌زيست كشور درخصوص نوع ذرات آلاينده شهر اراك است. براساس شواهد ريزگردهاي پايه سولفات سديم در ذرات آلاينده اراك وجود دارد كه اين ذرات موجب شيوع انواع بيماري‌هاي مانند سرطان در اراك شده است. آقاخاني در اين‌باره گفت:
« ريزگردهاي اهواز به بحث داغ محافل زيست محيطي كشور تبديل شده است. مساله مهم درباره ريزگردهاي اهواز اين است كه جنس آن از سيليس است اما ريزگردهاي اراك پايه سولفاته است. ريزگردهاي اراك رُس نيست كه تنها مشكلات تنفسي ايجاد كند، بلكه سولفات سديم است كه موجب مبتلا شدن به انواع سرطلان مي‌شود. تالاب ميقان بزرگ‌ترين معدن سولفات سديم خاورميانه است. ريزگردهاي اين تالاب كه سولفات سديم است، سلامت مردم اراك را تهديد مي‌كند».
او ادامه داد:« تمامي اين شرايط باعث شده است كه اراك از لحاظ بروز بيماري‌هاي مرتبط با آلودگي هوا در شرايط بحراني قرار گيرد و متاسفانه بيمارهايي مانند سرطان‌هاي دستگاه تنفسي و سرطان‌هاي مرتبط با خون و موارد اين چنيني شايع شود. براساس آمار دانشگاه علوم پزشکی اراک 6500 بيمار سرطاني در اين شهر وجود دارد. اما به‌نظر من تعداد بيماران سرطاني اراك بيش از اين آمار است ، چراكه بسياري از بيماران سرطاني اراك براي معالجه به تهران و ديگر شهرهاي كشور مراجعه مي‌كنند».
پرونده 30 ساله صنايع آلاينده
آقاخاني با اشاره به پرونده كارخانه ايرالكو گفت:« پرونده كارخانه ايرالكو به‌عنوان صنايع آلاينده بعد از گذشت 30 سال همچنان باز است. متاسفانه در هر دوره به بهانه‌هاي اشتغال‌زايي و بيكاري كارگران؛ مديران ارشد استان اين كارخانه را تعطيل نكرده‌اند. موضوعي كه مديران ارشد استان به آن توجه نكرده‌اند اين است كه سلامت چهار هزار كارگر اين كارخانه و مردم شهر اراك به‌دليل توليد گازهاي سرطان‌زا اين كارخانه در خطر است. شهر اراك در وضعيت حادي از لحاظ آلاينده‌هاي زيست‌محيطي قرار دارد. اگر اقدام جامع مبني بر مديريت اين آلودگي‌ها صورت نگيرد و طرحي كه به‌عنوان طرح جامع كاهش آلودگي هواي شهر اراك تهيه و اجرايي نشود، شاهد سونامي سرطان در اين كلانشهر خواهيم بود ». در چند دهه گذشته بسياري از كارشناسان محيط‌زيست و بهداشت نسبت به بحران زيست محيطي در اراك هشدار داده‌اند ولي گوش شنوايي براي آن نبوده است. اكنون كلانشهر اراك وارد بحران زيست محيطي شده است و مسئولان همچنان در خواب هستند.
هوای شهر اراک در آخرين روز اردیبهشت ماه، به‌علت غلظت فراتر از حد مجاز ذرات معلق کمتر از 5/2میکرون، در وضعیت ناسالم قرار گرفت.
كلانشهر اراك ، يكي از بزرگ‌ترين قطب‌هاي صنايع كشور شناخته مي‌شود اما اين قطب صنعتي بيشتر از آنكه براي اراكي‌ها نعمت باشد به يك نقمت تبديل شده است. به‌گفته رييس دانشگاه علوم پزشكي اراك 6500 بیمار مبتلا به سرطان در این استان شناسایی شده كه صنايع آلاينده از عوامل بروز اين بيماري بوده است. به‌نظر مدير دفتر پايش سازمان محيط زيست، شيوع سرطان به‌دليل همجواري صنايع با مناطق مسكوني خارج از انتظار آن‌ها نبوده است.
گازهاي نامريي
به‌گفته فعالان محيط زيست، مساله‌اي كه درباره صنايع آلاينده و نحوه پايش آن وجود دارد، اين است كه برخي ذرات آلاينده پايش نمي‌شوند. به‌عنوان مثال، شبكه پايش آلودگي هواي شهر اراك، تنها پنج ذره آلاينده را اندازه‌گيري مي‌كند كه شامل ذرات آلاينده نيتروژن، كربن، اوزن و ذرات ريزگردهاي به‌اندازه 5/2 ميكرون و پنج ميكرون مي‌شود. ذرات فلورايد نيز اندازه‌گيري و پايش نمي‌شود. براساس شواهد كارخانه آلومينيوم اراك به‌عنوان يكي از شاخص‌ترين صنايع اراك ذرات آلاينده‌اي مانند فلورايد توليد مي‌كند. اين آلودگي در شبكه پايش شهر اراك هيچ‌گاه اندازه‌گيري نمي‌شود. گازهاي فلورايد و HF سرطان‌زاست. براساس آمار درحدود 80 تن فلورايد روزانه وارد هواي شهر اراك مي‌شود.
دستگاه پايش فلورايد در مركزي
مدير دفتر پايش سازمان محيط زيست درباره نحوه پايش صنايع آلاينده اراك به «قانون» گفت:« دو نوع پايش هوا وجود دارد. پايش محيطي كه شامل ايستگاه‌هايي است كه وضعيت كيفي هوا را اعلام مي‌كنند. در استان مركزي چندين دستگاه وجود دارد كه درحال حاضر سه دستگاه به سامانه آنلاين كشور متصل شده است. گازهاي محيطي مانند دي‌اكسيد گوگرد، دي‌اكسيد نيتروژن، ازن، مونوكسيد كربن و همچنين ذرات معلق كمتر از 10 ميكرون و 5/2 ميكرون را اندازه‌گيري مي‌كنند. اما صنايع استان مركزي به‌عنوان منابع ثابت آلودگي جداگانه پايش مي‌شوند. در پايش اين صنايع، پارامترهاي مختلفي را اندازه‌گيري مي‌كنند.دستگاه اندازه‌گيري Hf در استان مركزي خريداري شده و مي‌تواند فلورايد را اندازه‌گيري و پايش كند».
كنترل آلايندگي مهم‌تر از پايش
شينا انصاري ادامه داد:«پايش آلايندگي يك بحث است و بحث ديگر اين است كه بايد سيستم‌هاي كنترلي، روي خروجي اين آلاينده‌ها نصب شوند. بايد فيلتراسيون وجود داشته باشد و بتوانند آلايندگي را كنترل كنند. يكي از صنايع آلاينده، كارخانه آلومينيوم‌سازي اراك است. واحدهاي ديگر نيز در بحث صنايع شاخص آلاينده استان مركزي وجود دارند. سال گذشته، ليستي از اين صنايع آلاينده را به سازمان امور مالياتي كشور اعلام كرده‌ايم تا مشمول عوارض آلايندگي شوند».
شيوع بيماري‌هادور از انتظار نبود
مدير دفتر پايش سازمان محيط زيست افزود:« استان مركزي يك استان صنعتي است. صنايعي كه در چند دهه اخير در آنجا مستقر شده‌اند، كنار مناطق مسكوني قرار دارند. شيوع برخي از بيماري‌ها به‌دليل همجواري صنايع با مناطق مسكوني دور از انتظار نيست. بايد به سمتي حركت كنيم تا اين آلودگي‌ها كنترل شوند. اقداماتي انجام شده است تا برخي از مناطق صنعتي كه نمي‌توانند آلودگي‌ها را كنترل كنند، حذف يا با خطوط جديد كه از تكنولوژي نوين بهره‌مند هستند، جايگزين شوند».
6500 بيمار سرطاني؛ قرباني صنايع آلاينده
به‌گفته رييس دانشگاه علوم پزشكي اراك، 6500 بیمار مبتلا به سرطان در این استان شناسایی شده‌اند كه صنايع آلاينده از عوامل بروز اين بيماري بوده است.اراك يكي از آلوده‌ترين كلانشهرهاي كشور است كه گويا سهم مردم آن از صنايع بزرگ و كوچك آلاينده‌اش، تنها بيماري‌هاي لاعلاج است.
حسن طاهر احمدی، ريیس دانشگاه علوم پزشکی گفته است:« در حال حاضر 6500 بیمار مبتلا به سرطان در این استان شناسایی شده‌اند. مساله صنایع استان و ارتباط آلایندگی آن‌ها با بروز این بیماری ها در دست بررسی است و قطعا آلودگی یکی از عوامل بروز این بیماری هاست. با وجود 6500بیمار مبتلا به سرطان در استان مرکزی ، تنها بیمارستان تخصصی سرطان در غرب کشور، بیمارستان آیت ا... خوانساری اراک است که ۶۴ تخت دارد و گاه روزانه در این بیمارستان بیش از ۶۰ بیمار مبتلا به سرطان در نوبت بستری مي‌شوند».
بادهاي سرطان‌زا
سياوش آقاخاني، كارشناس محيط زيست درباره آلودگي هوا در اراك به «قانون» گفت:« آلودگي هواي شهر اراك در وضعيت حادي قرار دارد. اين شهر از معدود شهرهاي كشور است كه علاوه‌بر آلودگي خودروها و ريزگردها ،آلايندگي صنايع را نيز دارد. در بسياري از شهرهاي كشور آلايندگي با وزش باد و بارندگي از بين مي‌رود و وضعيت هوا در شرايط سالم قرار مي‌گيرد اما در اراك اتفاق ديگري رخ مي‌دهد. در اكثر مواقع، بادهاي اراك از سمت جنوب غربي شهر مي‌وزند كه اين بادها به‌دليل قرارگيري واحدهاي صنعتي آلاينده در جنوب غربي شهر ؛ ميزان آلودگي هواي اراك را افزايش مي‌دهند. همچنين بادهاي شمال غربي نيز ريزگردهاي تالاب ميقان را به شهر اراك مي‌آورد».
وضعيت اراك از اهواز حادتر است
يكي از نگراني‌هاي فعالان محيط‌زيست كشور درخصوص نوع ذرات آلاينده شهر اراك است. براساس شواهد ريزگردهاي پايه سولفات سديم در ذرات آلاينده اراك وجود دارد كه اين ذرات موجب شيوع انواع بيماري‌هاي مانند سرطان در اراك شده است. آقاخاني در اين‌باره گفت:
« ريزگردهاي اهواز به بحث داغ محافل زيست محيطي كشور تبديل شده است. مساله مهم درباره ريزگردهاي اهواز اين است كه جنس آن از سيليس است اما ريزگردهاي اراك پايه سولفاته است. ريزگردهاي اراك رُس نيست كه تنها مشكلات تنفسي ايجاد كند، بلكه سولفات سديم است كه موجب مبتلا شدن به انواع سرطلان مي‌شود. تالاب ميقان بزرگ‌ترين معدن سولفات سديم خاورميانه است. ريزگردهاي اين تالاب كه سولفات سديم است، سلامت مردم اراك را تهديد مي‌كند».
او ادامه داد:« تمامي اين شرايط باعث شده است كه اراك از لحاظ بروز بيماري‌هاي مرتبط با آلودگي هوا در شرايط بحراني قرار گيرد و متاسفانه بيمارهايي مانند سرطان‌هاي دستگاه تنفسي و سرطان‌هاي مرتبط با خون و موارد اين چنيني شايع شود. براساس آمار دانشگاه علوم پزشکی اراک 6500 بيمار سرطاني در اين شهر وجود دارد. اما به‌نظر من تعداد بيماران سرطاني اراك بيش از اين آمار است ، چراكه بسياري از بيماران سرطاني اراك براي معالجه به تهران و ديگر شهرهاي كشور مراجعه مي‌كنند».
پرونده 30 ساله صنايع آلاينده
آقاخاني با اشاره به پرونده كارخانه ايرالكو گفت:« پرونده كارخانه ايرالكو به‌عنوان صنايع آلاينده بعد از گذشت 30 سال همچنان باز است. متاسفانه در هر دوره به بهانه‌هاي اشتغال‌زايي و بيكاري كارگران؛ مديران ارشد استان اين كارخانه را تعطيل نكرده‌اند. موضوعي كه مديران ارشد استان به آن توجه نكرده‌اند اين است كه سلامت چهار هزار كارگر اين كارخانه و مردم شهر اراك به‌دليل توليد گازهاي سرطان‌زا اين كارخانه در خطر است. شهر اراك در وضعيت حادي از لحاظ آلاينده‌هاي زيست‌محيطي قرار دارد. اگر اقدام جامع مبني بر مديريت اين آلودگي‌ها صورت نگيرد و طرحي كه به‌عنوان طرح جامع كاهش آلودگي هواي شهر اراك تهيه و اجرايي نشود، شاهد سونامي سرطان در اين كلانشهر خواهيم بود ». در چند دهه گذشته بسياري از كارشناسان محيط‌زيست و بهداشت نسبت به بحران زيست محيطي در اراك هشدار داده‌اند ولي گوش شنوايي براي آن نبوده است. اكنون كلانشهر اراك وارد بحران زيست محيطي شده است و مسئولان همچنان در خواب هستند.
