اطهری فرد بیان کرد:
مناسب بودن سبک تلاوت ایرانی برای زمزمه شخصی/ محدود شدن راه های ترویج فرهنگ قرآن
گروه فعالیت های قرآنی: یکی از قاریان بین المللی کشورمان با اشاره به اینکه سبک تلاوت ایرانی در عین بی تکلف بودن، برای زمزمه های شخصی بنده با خدای خود مناسب است، گفت: در این نوع سبک انتقال معنی به خوبی صورت نمی گیرد.
صالح اطهری فرد، قاری بین المللی کشورمان، در حاشیه بازدید از نمایشگاه قرآن در گفت وگو با خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، در مورد سبک تلاوت ایرانی و جایگاه فعلی آن در بین قاریان، گفت: قرائت ایرانی همان چیزی است که هنوز در برخی جلسات سنتی که در منازل تشکیل می شود و اتفاقاً جلسات با صفایی هم هستند، برگزار می شود.
وی افزود: آن چیزی که در مراسم ختم توسط برخی از مادحین اهل بیت(ع) و بر سر مزارها قرائت می شود نوعی تلاوت ایرانی است. ضمن اینکه یک پیشینه ای از نوع فرهنگ ما در تلاوت قرآن هست اما آن آدابی که در قرائت باید رعایت شود برای کسی که در مقام اقراء تلاوت می کند تا واسطه انتقال کلام خدا به دیگران شود، آن الزاماتی که باید داشته باشد را ندارد.
این قاری بین المللی اظهار کرد: به اعتقاد من آن نوع تلاوت اگر نخواهیم تعصبی بر روی ایرانی بودن آن داشته باشیم، امروز برای اینکه کسی بین خود و خدای خود زمزمه ای داشته باشد بسیار عالی است. اما در مقام اقراء و اینکه بخواهد به استماع دیگران برساند و استفاده کنند و سخن خدا را همانگونه که نازل شده بدون کم و کسر بشنوند مطلوب نیست.
اطهاری فرد در پاسخ به این سوال که در این نوع تلاوت گرایشی به تجوید وجود داشته است یا خیر، اظهار کرد: این گرایش وجود نداشته است؛ چرا که رعایت تجوید در فارسی خوانی و اینکه بخواهیم صداها را به صورت فارسی ادا کنیم، امکان پذیر نیست و اگر هم بشود رعایت کرد در حد بسیار محدودی می توان این کار را انجام داد.
وی در ادامه با اشاره به ساده بودن آموزش و بی تکلف بود این نوع از قرائت، خاطرنشان کرد: البته در بحث انتقال معنا در قرائت فارسی کمتر امکان پذیر است، چرا که اگر کسی انتقال معنا بدهد به قرائت سنتی ایرانی و یا مصری مراجعه نمی کند، بلکه یکی از ملزومات این انتقال معنی آشنایی با موسیقی است.
این قاری بین المللی قرآن کریم با اشاره به اینکه لحن به دو نوع مقامی و بیانی تقسیم می شود، گفت: شاید از نظر بیانی نیاز به علم موسیقی نباشد اما نیاز به شناخت مفهوم و معنای آیات داریم. پس کسی چه با لهجه ایرانی قرائت کند چه با لهجه مصری هیچ فرقی ندارد چرا که باید با معنا آشنا باشد تا بتواند لحن بیانی را به خوبی ارائه دهد.
اطهری فرد با تأکید بر اینکه در لحن مقامی نیز آشنایی با موسیقی بسیار لازم است، اذعان کرد: بنابراین بحث انتقال معنی ارتباطی با ایرانی خوانی یا مصری خوانی نخواهد داشت. ارتباط با آگاهی به معنا و همچنین آگاهی داشتن به ظرائف موسیقی است.
این قاری بین المللی قرآن کریم در پاسخ به این سوال که با توجه به سابقه تاریخی این نوع از تلاوت آیا می توان جایگاهی برای آموزش آن قائل شد یا خیر، گفت: هنوز هم چندان از این روش فاصله نگرفته ایم، علت اینکه امروز افراد با سواد بالا نمی توانند قرآن را صحیح بخوانند اما در گذشته حتی افراد بی سواد هم قرآن را صحیح می خواندند این نیست که چون قرآن بر اساس لهجه عربی آموزش داده می شود پس یادگیری سخت است. شما اگر به مدارس و دانشگاه ها نگاه کنید، بسیاری از اساتید با لهجه عربی آموزش نیستند پس آموزش همان آموزش با لهجه فارسی است.
وی اذعان کرد: به اعتقاد من این بحث به تمرین بر می گردد، در گذشته در مکتب خانه ها به تمرین های بسیار زیاد پرداخته می شد، اینکه در گذشته افراد با سواد کم هم می توانستند قرآن را بخوانند، به این علت بوده است که در مکتب خانه ها تمرین زیادی تکلیف می شد. حتی گاهی به زور نیز متوجه می شدند که البته این زور مطلوب نبوده است اما به هر حال قرآن آموز باید آن را فرا می گرفته است، امروز آن الزام وجود ندارد. وقتی ما به بهانه های متعددی از جمله اینکه دلسرد می شوند، نمره 20 آخر ترم درس قرآن شاگردها را تضمین می کنیم، انگیزه ای برای تمرین باقی نمی ماند.
این قاری بین المللی در بخش دیگری از صحبت های خود در مورد تأثیر برپایی نمایشگاه و مسابقات قرآن در ترویج فرهنگ قرآنی در جامعه نیز گفت: ما باید برنامه های مختلفی داشته باشیم تا از طریق آنها بتوانیم فرهنگ قرآن و اسلام را ترویج دهیم. اما متاسفانه تنها به چند برنامه محدود شده است که امیدواریم روز به روز این نمایشگاه ها و محافل و برنامه های قرآنی در همه جای کشور گسترده شود و به کیفیت و کمیت بالایی برسد چرا که غنیمت هایی برای اینکه مردم بتوانند رویکرد بهتری نسبت به فرهنگ قرآن کریم داشته باشند، هستند.
وی در پایان عنوان کرد: نه تنها اینها نباید تعطیل شود و باید تقویت شود بلکه راه های دیگری هم باید برای ترویج فرهنگ قرآن پیش بینی شود تا هر کسی با هر علاقه ای به سمت قرآن رو کند.
وی افزود: آن چیزی که در مراسم ختم توسط برخی از مادحین اهل بیت(ع) و بر سر مزارها قرائت می شود نوعی تلاوت ایرانی است. ضمن اینکه یک پیشینه ای از نوع فرهنگ ما در تلاوت قرآن هست اما آن آدابی که در قرائت باید رعایت شود برای کسی که در مقام اقراء تلاوت می کند تا واسطه انتقال کلام خدا به دیگران شود، آن الزاماتی که باید داشته باشد را ندارد.
این قاری بین المللی اظهار کرد: به اعتقاد من آن نوع تلاوت اگر نخواهیم تعصبی بر روی ایرانی بودن آن داشته باشیم، امروز برای اینکه کسی بین خود و خدای خود زمزمه ای داشته باشد بسیار عالی است. اما در مقام اقراء و اینکه بخواهد به استماع دیگران برساند و استفاده کنند و سخن خدا را همانگونه که نازل شده بدون کم و کسر بشنوند مطلوب نیست.
اطهاری فرد در پاسخ به این سوال که در این نوع تلاوت گرایشی به تجوید وجود داشته است یا خیر، اظهار کرد: این گرایش وجود نداشته است؛ چرا که رعایت تجوید در فارسی خوانی و اینکه بخواهیم صداها را به صورت فارسی ادا کنیم، امکان پذیر نیست و اگر هم بشود رعایت کرد در حد بسیار محدودی می توان این کار را انجام داد.
وی در ادامه با اشاره به ساده بودن آموزش و بی تکلف بود این نوع از قرائت، خاطرنشان کرد: البته در بحث انتقال معنا در قرائت فارسی کمتر امکان پذیر است، چرا که اگر کسی انتقال معنا بدهد به قرائت سنتی ایرانی و یا مصری مراجعه نمی کند، بلکه یکی از ملزومات این انتقال معنی آشنایی با موسیقی است.
این قاری بین المللی قرآن کریم با اشاره به اینکه لحن به دو نوع مقامی و بیانی تقسیم می شود، گفت: شاید از نظر بیانی نیاز به علم موسیقی نباشد اما نیاز به شناخت مفهوم و معنای آیات داریم. پس کسی چه با لهجه ایرانی قرائت کند چه با لهجه مصری هیچ فرقی ندارد چرا که باید با معنا آشنا باشد تا بتواند لحن بیانی را به خوبی ارائه دهد.
اطهری فرد با تأکید بر اینکه در لحن مقامی نیز آشنایی با موسیقی بسیار لازم است، اذعان کرد: بنابراین بحث انتقال معنی ارتباطی با ایرانی خوانی یا مصری خوانی نخواهد داشت. ارتباط با آگاهی به معنا و همچنین آگاهی داشتن به ظرائف موسیقی است.
این قاری بین المللی قرآن کریم در پاسخ به این سوال که با توجه به سابقه تاریخی این نوع از تلاوت آیا می توان جایگاهی برای آموزش آن قائل شد یا خیر، گفت: هنوز هم چندان از این روش فاصله نگرفته ایم، علت اینکه امروز افراد با سواد بالا نمی توانند قرآن را صحیح بخوانند اما در گذشته حتی افراد بی سواد هم قرآن را صحیح می خواندند این نیست که چون قرآن بر اساس لهجه عربی آموزش داده می شود پس یادگیری سخت است. شما اگر به مدارس و دانشگاه ها نگاه کنید، بسیاری از اساتید با لهجه عربی آموزش نیستند پس آموزش همان آموزش با لهجه فارسی است.
وی اذعان کرد: به اعتقاد من این بحث به تمرین بر می گردد، در گذشته در مکتب خانه ها به تمرین های بسیار زیاد پرداخته می شد، اینکه در گذشته افراد با سواد کم هم می توانستند قرآن را بخوانند، به این علت بوده است که در مکتب خانه ها تمرین زیادی تکلیف می شد. حتی گاهی به زور نیز متوجه می شدند که البته این زور مطلوب نبوده است اما به هر حال قرآن آموز باید آن را فرا می گرفته است، امروز آن الزام وجود ندارد. وقتی ما به بهانه های متعددی از جمله اینکه دلسرد می شوند، نمره 20 آخر ترم درس قرآن شاگردها را تضمین می کنیم، انگیزه ای برای تمرین باقی نمی ماند.
این قاری بین المللی در بخش دیگری از صحبت های خود در مورد تأثیر برپایی نمایشگاه و مسابقات قرآن در ترویج فرهنگ قرآنی در جامعه نیز گفت: ما باید برنامه های مختلفی داشته باشیم تا از طریق آنها بتوانیم فرهنگ قرآن و اسلام را ترویج دهیم. اما متاسفانه تنها به چند برنامه محدود شده است که امیدواریم روز به روز این نمایشگاه ها و محافل و برنامه های قرآنی در همه جای کشور گسترده شود و به کیفیت و کمیت بالایی برسد چرا که غنیمت هایی برای اینکه مردم بتوانند رویکرد بهتری نسبت به فرهنگ قرآن کریم داشته باشند، هستند.
وی در پایان عنوان کرد: نه تنها اینها نباید تعطیل شود و باید تقویت شود بلکه راه های دیگری هم باید برای ترویج فرهنگ قرآن پیش بینی شود تا هر کسی با هر علاقه ای به سمت قرآن رو کند.
