چمران در مبارزه با مظاهر ظلم پیشگام بود
گروه سیاست و اقتصاد: استاد سابق دانشگاه اصفهان با بیان اینکه شهید چمران شخصیتی مؤمن، متعهد و دین‌باور بود، گفت: ایشان به همراه امام موسی صدر برای احیای زندگی و شخصیت شیعیان لبنان تلاش‌های بسیاری انجام داد، ضمن اینکه در مبارزه با مظاهر ظلم یعنی رژیم صهیونیستی و شاه ایران پیشگام بود.
فضل‌الله صلواتی، استاد سابق دانشگاه اصفهان در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان اظهار کرد: شهید چمران در مبارزات سیاسی دوران دکتر مصدق شرکت داشت و پس از آن به مصر و بعد از چند سال به لبنان رفت و در آنجا با امام موسی صدر آشنا شد.
وی افزود: امام موسی صدر در آن زمان رهبر شیعیان لبنان بود. شیعیان در آن زمان بیشتر شغل‌های ضعیف داشتند، بسیار فقیر بودند و بدون امکانات زندگی می‌کردند. تلاش امام موسی‌صدر و چمران این بود که برای این افراد زندگی‌بخش باشند و به آنها شخصیت ببخشند.
صلواتی ادامه داد: چمران و امام موسی صدر به این منظور هنرستان‌ها، کلاس‌ها و مدارسی تشکیل داده، به تربیت جوان‌ها و بچه‌های شیعه پرداختند و آنها را در مسیر سازندگی کشور لبنان قرار دادند که پس از مدتی همگی تبدیل به مهندسین و پزشکانی شدند که جزء اقشار سطح بالای جامعه لبنان بودند.
وی اضافه کرد: در آن زمان فعال‌ترین چهره، مرحوم مصطفی چمران بود که تلاش بسیاری در احیای زندگی شیعیان لبنان داشت. ایشان همچنین بسیار مورد توجه امام خمینی(ره) بود.
استاد سابق دانشگاه اصفهان بیان کرد: ارتباط امام با ایشان به حدی بود که چمران همراه امام به ایران آمد و پس از آن تقریبا به عنوان مشاور حضرت امام(ره) به فعالیت پرداخت. با آغاز جنگ، دولت، چمران را که دوره‌های چریکی و مسائل دفاعی را در لبنان به طور کامل فراگرفته بود، وزیر دفاع قرار داد. شهید چمران گروهی از جوانان را با خودش همراه و آنها را تربیت کرد و در جبهه‌ها از طریق جنگ‌های نامنظم به دفاع پرداخت.
وی افزود: تا زمانی که ارتش کم‌کم منظم شد و افرادی مانند تیمسار زهیرنژاد و تیمسار فلاحی ارتش را مرتب کرده و به جنگ با عراق رفتند، وجود چمران در جبهه‌ها بسیار مفید بود. در نهایت نیز ایشان در 31 خرداد ماه 1360 به شهادت رسید و اینک در محل شهادت ایشان مسجد، موزه و بنای یادبودی ساخته شده است.
صلواتی گفت: چمران در انجمن‌های اسلامی آمریکا و کانادا نیز فعالیت داشت و مربی و راهنمای آنها، دکتر ابراهیم یزدی از اعضای نهضت آزادی بود که البته همه آنها از شاگردان مهندس بازرگان و آیت‌الله طالقانی بودند.
وی ادامه داد: چمران پس از آن در لبنان و فلسطین دوره‌های آموزش چریکی را فرا گرفت و برای مبارزه علیه ظلم آماده شد. وی و همراهانش در مبارزه با مظاهر ظلم یعنی اسرائیل و شاه نیروهای بسیار موفق و فعالی بودند.
این پژوهشگر تاریخ اسلام تصریح کرد: چمران یک شخصیت بسیار مؤمن و متعهد بود که این امر از تفکرات، آثار به جا مانده از ایشان و رابطه‌ای که با مرحوم دکتر شریعتی داشت، بسیار مشخص است.
وی اضافه کرد: شهادت این دو نفر، یکی در 31 خرداد 60 و دیگری در 29 خرداد 56 رخ داد، یکی در دهلاویه و دیگری در انگلستان. مرحوم شریعتی نیز به خاطر بعضی از فشارها و دغدغه‌های روحی که داشت، شهید اندیشه و راه خدا شد.
صلواتی خاطرنشان کرد: در انتخابات سال 59 بیشتر افراد نهضت آزادی با رأی بالا انتخاب شدند که چمران نیز به همراه آنها به عنوان نماینده مردم تهران انتخاب شد. پس از اشغال لانه جاسوسی آمریکا، تمام افراد دولت استعفا داده و کاندیدای انتخابات مجلس شدند.
وی افزود: در آن زمان نهضت آزادی محبوبیت زیادی داشت، زیرا آنها جزء مبارزان اصیلی بودند که از مدت‌ها قبل مبارزه را آغاز کرده بودند؛ البته با وجود مخالفت زیادی که علیه آنها وجود داشت، صاحب بیشترین رأی در مجلس اول شدند.
استاد سابق دانشگاه اصفهان اظهار کرد: من در طی ملاقات‌هایی که با چمران داشتم، ایشان را فردی اهل تقوا و دارای شخصیت والا دیدم، شخصی مؤمن و دین باور. ایشان از اختلافات موجود میان بنی صدر و حزب جمهوری رنج می‌برد و آینده کشور را در اثر این اختلافات در خطر می‌دید.
وی ادامه داد: در آن زمان اکثر نمایندگان مجلس عضو حزب جمهوری و مخالف تمام برنامه‌های بنی‌صدر بودند. از جمله این برنامه‌ها حذف فرمان همایونی بود، یعنی برنامه‌هایی که در زمان شاه به دستور خود او انجام می‌شد، مانند انتصاب رئیس بانک مرکزی و یا رئیس تربیت بدنی. مجلس اول هر روز لایحه و برنامه‌ای ارائه می‌کرد و خواستار حذف این فرمان و قرار گرفتن آن جزء اختیارات نخست‌وزیر می‌شد.
صلواتی اضافه کرد: من به یاد دارم که در آن زمان مرحوم چمران نسبت به این مسائل خوشبین نبود، علی‌الخصوص در زمان شروع جنگ با اختلافات میان سران مملکت مخالف بود و سرانجام همین اختلافات منجر به عزل بنی‌صدر شد.
