میرزاجانی خبر داد:
صدور 184 مدرک در درجات 1 تا 4 برای قاریان و مدرسان قرآن کریم
گروه فعالیت‌های قرآنی: محمدتقی میرزاجانی ضمن ارائه گزارشی از فعالیت‌های شورای عالی قرآن به بیان جزئیاتی از طرح ارزیابی قاریان و مدرسان قرآن کریم پرداخت و بیان کرد: تاکنون 184 نفر موفق به اخذ مدرک در درجات یک تا چهار شده‌اند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) محمدتقی میرزاجانی، رئیس حوزه ارتباطات شورای عالی قرآن در برنامه امروز افق که از رادیو قرآن پخش میشود، ضمن ارائه گزارشی از فعالیت‌های شورا بیان کرد: شورای عالی قرآن یکی از نهادهای قرآنی است که به برکت ظهور انقلاب اسلامی و به فرمان مقام معظم رهبری در سال 1370 تأسیس شد و یکی از وظایف اصلی این مجموعه نظارت بر تولید و پخش برنامه‌های قرآنی در سازمان صدا و سیما است و به تبع ارجاعات انجام شده شورا وارد عرصه‌های تخصصی هم شده و امورات مربوط به حوزه قرائت قرآن از مباحث مهمی است که در شورای عالی قرآن ظرف حدود 20 سال گذشته تا به امروز در حال پیگیری است.
مرزاجانی در مورد نظارت شورای عالی قرآن در حوزه تخصصی برنامه‌های شبکه و رادیو قرآن تصریح کرد: شاید بیراه نباشد که اینطور بگوییم که شبکه و رادیو قرآن به نوعی می‌تواند یکی از ثمرات تأسیس شورای عالی قرآن هم باشد و این البته نهایت دقت نظر مقام معظم رهبری را می‌رساند که باید بدان اشاره کرد که همه در یک راستا شکل گرفته و رادیو و شبکه قرآن با ما همکاری کارشناسی دارند، به ویژه در اوقات اذانگاهی برنامه‌ها با هماهنگی شورا پیش می‌رود و ارتباطات خوبی برقرار است.
وی در ادامه افزود: نمونه آخر این تعاملات با رسانه‌های قرآنی، جلسه مشترک با احمد ابوالقاسمی مدیر رادیو است که بررسی می‌کنیم تا این تعاملات در قالب کمیته‌های مشترک پیش رود تا بتوانیم تمام توانمان را در اختیار دوستان صدا و سیما قرار دهیم و از این رهگذر در تولید برنامه‌های قرآنی جهش‌های مثبتی ایجاد شود، به ویژه در رادیو قرآن که حضور استاد ابوالقاسمی ظرفیت بزرگی را فراهم کرده و در شبکه قرآن نیز حضور آقای محمدزاده بسیار مغتنم است.
رئیس حوزه ارتباطات شورای عالی قرآن در مورد طرح ارزیابی قاریان و مدرسان قرآن گفت: این طرح طبق فرمایشات مقام معظم رهبری در سال 1375 که در مورد اهمیت تعیین سطح قاریان صحبتی داشتند کلید زده شد و بعد از این فرمایش در شورا اقداماتی برای سطح‌بندی قاریان و مدرسان انجام شد، اما به دلایلی کار پیش نرفت و نهایتا این فرمایش، متأسفانه با دو دهه تأخیر دنبال شد و نهایتا در شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای توسعه فرهنگ قرآنی طی جلسات کارشناسی به جمع‌بندی رسید و طرح ارزیابی در سال 89 ابلاغ شد که مجری اجرای این آزمون‌ها شورای عالی قرآن تعیین شد و موظف است که حداقل سالی یکبار این آزمون‌ها را برگزار نماید، البته حدود 7 سال قبل از آن طرح ارزیابی حافظان را نیز در دستور کار داشتیم که این آزمون به سازمان دارالقرآن موکول شد.
وی در ادامه افزود: یکی از دغدغه‌های قرآنیان این بوده که در امر قاریان ساماندهی صورت گیرد و در تعیین سطح که هم یک قاری و مدرس در ایران بر اساس ویژگی‌های علمی سطحش مشخص شود و این که مسیری ترسیم شود که افراد در هر سطحی جهت ارتقاء به درجات بالاتر برنامه داشته باشند و اگر قرار است نظام جمهوری اسلامی ایران تسهیلاتی در اختیار این صنف قرار دهد نحوه توزیع آن مشخص شود.
میرزاجانی تصریح کرد: این اتفاقی که افتاد افق جدیدی را باز کرد و از سال 90 مطابق مصوبات شورای ارزیابی که متشکل از نمایندگان 11 نهاد قرآنی هستند، تصمیمات فنی رقم می‌خورد و شورای عالی قرآن هم مجری برگزاری آزمون‌ها است و در حال حاضر نیز در اواسط دوره ششم طرح ارزیابی هستیم.
وی در مورد این که چه کسانی می‌توانند در این طرح شرکت کنند بیان کرد: کلیه مدرسان و معلمان قرائت قران و قاریان ممتاز در سراسر کشور بدون محدودیت، مخاطب این طرح هستند و به شکل طبیعی کسانی که با توجه به آئین‌نامه‌های مدرسان توانمندی آنها مشمول یکی از درجات شود می‌توانند در این طرح شرکت کنند.
وی در ادامه افزود: در بخش نظری و تئوری باید معلومات شرکت کنندگان احراز شود همچنین مهارت آنان نیز باید در فرایند آزمون‌های سه مرحله‌ای طرح ارزیابی احراز شود.
میرزاجانی گفت: بخش اول، آزمون ورودی است که افراد ثبت نام و آئین‌نامه را مطالعه می‌کنند و به صورت خود اظهاری اعلام می‌کنند که فرضا در بخش قاریان و در بخش قاریان درجه دو می‌خواهند شرکت کنند و پس از این فایل تلاوتشان را ارسال می‌کنند و اساتید نیز آنها را ارزیابی می‌نمایند، همچنین این فایل تلاوت نیز با توجه به مختصاتی که شورا تعیین می‌کند است.
وی در ادامه افزود: پس ار ارزیابی مشخص میشود که این فرد که اعلام کرده بود متقاضی مدرک درجه دو است آیا این مسأله تایید میشود یا خیر، البته ممکن است تشخیص بر این شود که فردی که تقاضای درجه دو را داده مجاز به شرکت در یک درجه پایین‌تر یا بالاتر نیز بشود.
میرزاجانی گفت: بعد از این، مرحله دوم را داریم که نام آن مرحله آزمون تلاوت و مصاحبه است، یعنی همین قاری به شکل حضوری در استودیوی شورای عالی قرآن قطعات مورد نظر را تلاوت می‌کند و در سالن دیگری اساتیدی هستند که این تلاوت را گوش می‌کنند، همچنین سالن مصاحبه برای آزمون تفسیر و حفظ و ترجمه و ... نیز وجود دارد.
وی در ادامه افزود: مدرسان باید تدریس هم داشته باشند و مجموع امتیازات این فرد در قسمت قرائت و مصاحبه و تدریس جمع بسته میشود و در نهایت به صورت قطعی اعلام میشود که این قاری در چه درجه‌ای پذیرفته شده است و پس از این برای آزمون مرحله سوم که آبان ماه است آزمون نظری مفصلی در نظر گرفته شده و چنان که شرکت کننده در این مرحله بتواند موفق شود در نهایت مدرک مربوطه برای او صادر خواهد شد.
میرزاجانی گفت: برگزاری این آزمون‌ها یک اتفاق جدیدی در عرصه فعالیت‌های قرآنی کشور بود، البته نمیخواهم با آنچه در الازهر مصر اتفاق می‌افتد مقایسه‌ای داشت باشم، اما آنهایی که تحصیلات دانشگاهی دارند باید تحصیلات علمی را پشت سر بگذارند و حالا ما به یک نوعی می‌توانیم مقایسه این چنینی کنیم، چون این کار نتیجه صدها ساعت کار کارشناسی اساتید است که قاری که می‌خواهد در کرسی استادی در ایران قرار گیرد باید یک سری قابلیت‌ها در حوزه اجرا داشته باشد.
وی در ادامه افزود: توقع است که قاری صرفا یک قرآن خوان که تسلط بر نغمات دارد نباشد و باید علومی را بلد باشد و در این طرح اینها پیش‌بینی شده است، در این جا شاید اگر بخواهیم با مسابقات مقایسه کنیم باید بگوییم مسابقات یک سکوی رقابت و قهرمانی است اما در ارزیابی قاریان و مدرسان دنبال این هستیم که یک قاری یا مدرس جامع را معرفی کنیم که از هر حیث توانایی داشته باشد.
رئیس حوزه ارتباطات شورای عالی قرآن بیان کرد: در ارزیابی از نصاب‌های خودمان عدول نمی‌کنیم که فرضا چون معلومات یک قاری خوب است یا ایشان در قرائت قرآن استاد هستند اغماض کنیم، یکی از افرادی که سال‌های اول مدرک درجه یک را کسب کردند، استاد ابوالقاسمی بودند که در آزمون‌های مختلف شرکت کردند در عین این که قاری قابلی هستند اما در بحث‌های علمی هم آزمون دادند و اولین نفری که در بخش قاریان و مدرسان رتبه درجه یک را گرفت ایشان بود.
وی در ادامه افزود: فعلا طرح ارزبابی قاریان و مدرسان نو پا است اما در همین چند سال اتفاقات خوبی افتاده که از تسهیلات آن می‌توان به ادامه تحصیل بدون کنکور در یک مقطع بالاتر برای دارندگان مدارک درجات یک و دو نام برد، همچنین تسهیلات دیگری نیز در نظر گرفته شده است.
میرزاجانی گفت: در بخش دیگری از این تسهیلات می‌توان به ادامه تحصیل رایگان برای دارندگان مدارک درجات یک تا سه اشاره کرد، همچنین در اعزام‌های تبلیغی نیز از این افراد استفاده میشود و 50 نفر از خروجی‌های طرح ارزیابی به کشورهای مختلف اعزام شده‌اند.
وی در ادامه تصریح کرد: یکی از چالش‌های جامعه قرآنی که تمام هم نشده این است که ممکن است تصور کنند که به صورت سلیقه‌ای نمره داده میشود اما به شکل طبیعی کسانی که به یک عرصه ورود کرده و خط شکن بوده‌اند و این مسیر را باز کرده‌اند، هر چه قدر که کار جلوتر روند این اشکالات برطرف میشود.
میرزاجانی گفت: تلاشمان بر این بوده که در این طرح با توجه به ساز و کارهای اندیشیده شده، اساتیدی به عنوان ارزیاب تشریف می‌آورند طبق آئین‌نامه مشخص فعالیت می‌کنند و از ارزیابی سلیقه‌ای جلوگیری می‌کنیم و کسی که در معرض ارزیابی است سوالات برای او به صورت قرعه تعیین شده است و استاد هم همان سوال را باید از آن فرد بپرسد و نظرش را بدهد و باز هم با متعدد کردن اساتید ارزیاب تلاش می‌کنیم که بحث سلیقه‌ای بودن به حداقل برسد.
وی در ادامه افزود: تا این دوره که ششمین دوره طرح برگزار میشود، بالغ بر 2500 نفر شرکت کرده‌اند که مجموعا در پنج دوره گذشته 184 نفر موفق شده‌اند که یکی از درجات یک تا چهار را دریافت کنند، از این بین 83 نفر مدرسان و 101 نفر در بخش قاریان موفق به اخذ مدرک شده‌اند.
میرزاجانی گفت: هر سال تقویم زمان‌بندی برای این آزمون داریم که آزمون‌های عملی دوره ششم به اتمام رسیده و مرحله سوم هم آزمون نظری است که آبان ماه برگزار خواهد شد، ولی این نکته قابل توجه است که از سال 1397 تقویم برگزاری آزمون تغییر می‌کند و کل آزمون در صدر و ذیل یک سال شمسی خواهد بود.
مرزاجانی در مورد نظارت شورای عالی قرآن در حوزه تخصصی برنامه‌های شبکه و رادیو قرآن تصریح کرد: شاید بیراه نباشد که اینطور بگوییم که شبکه و رادیو قرآن به نوعی می‌تواند یکی از ثمرات تأسیس شورای عالی قرآن هم باشد و این البته نهایت دقت نظر مقام معظم رهبری را می‌رساند که باید بدان اشاره کرد که همه در یک راستا شکل گرفته و رادیو و شبکه قرآن با ما همکاری کارشناسی دارند، به ویژه در اوقات اذانگاهی برنامه‌ها با هماهنگی شورا پیش می‌رود و ارتباطات خوبی برقرار است.
وی در ادامه افزود: نمونه آخر این تعاملات با رسانه‌های قرآنی، جلسه مشترک با احمد ابوالقاسمی مدیر رادیو است که بررسی می‌کنیم تا این تعاملات در قالب کمیته‌های مشترک پیش رود تا بتوانیم تمام توانمان را در اختیار دوستان صدا و سیما قرار دهیم و از این رهگذر در تولید برنامه‌های قرآنی جهش‌های مثبتی ایجاد شود، به ویژه در رادیو قرآن که حضور استاد ابوالقاسمی ظرفیت بزرگی را فراهم کرده و در شبکه قرآن نیز حضور آقای محمدزاده بسیار مغتنم است.
رئیس حوزه ارتباطات شورای عالی قرآن در مورد طرح ارزیابی قاریان و مدرسان قرآن گفت: این طرح طبق فرمایشات مقام معظم رهبری در سال 1375 که در مورد اهمیت تعیین سطح قاریان صحبتی داشتند کلید زده شد و بعد از این فرمایش در شورا اقداماتی برای سطح‌بندی قاریان و مدرسان انجام شد، اما به دلایلی کار پیش نرفت و نهایتا این فرمایش، متأسفانه با دو دهه تأخیر دنبال شد و نهایتا در شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای توسعه فرهنگ قرآنی طی جلسات کارشناسی به جمع‌بندی رسید و طرح ارزیابی در سال 89 ابلاغ شد که مجری اجرای این آزمون‌ها شورای عالی قرآن تعیین شد و موظف است که حداقل سالی یکبار این آزمون‌ها را برگزار نماید، البته حدود 7 سال قبل از آن طرح ارزیابی حافظان را نیز در دستور کار داشتیم که این آزمون به سازمان دارالقرآن موکول شد.
وی در ادامه افزود: یکی از دغدغه‌های قرآنیان این بوده که در امر قاریان ساماندهی صورت گیرد و در تعیین سطح که هم یک قاری و مدرس در ایران بر اساس ویژگی‌های علمی سطحش مشخص شود و این که مسیری ترسیم شود که افراد در هر سطحی جهت ارتقاء به درجات بالاتر برنامه داشته باشند و اگر قرار است نظام جمهوری اسلامی ایران تسهیلاتی در اختیار این صنف قرار دهد نحوه توزیع آن مشخص شود.
میرزاجانی تصریح کرد: این اتفاقی که افتاد افق جدیدی را باز کرد و از سال 90 مطابق مصوبات شورای ارزیابی که متشکل از نمایندگان 11 نهاد قرآنی هستند، تصمیمات فنی رقم می‌خورد و شورای عالی قرآن هم مجری برگزاری آزمون‌ها است و در حال حاضر نیز در اواسط دوره ششم طرح ارزیابی هستیم.
وی در مورد این که چه کسانی می‌توانند در این طرح شرکت کنند بیان کرد: کلیه مدرسان و معلمان قرائت قران و قاریان ممتاز در سراسر کشور بدون محدودیت، مخاطب این طرح هستند و به شکل طبیعی کسانی که با توجه به آئین‌نامه‌های مدرسان توانمندی آنها مشمول یکی از درجات شود می‌توانند در این طرح شرکت کنند.
وی در ادامه افزود: در بخش نظری و تئوری باید معلومات شرکت کنندگان احراز شود همچنین مهارت آنان نیز باید در فرایند آزمون‌های سه مرحله‌ای طرح ارزیابی احراز شود.
میرزاجانی گفت: بخش اول، آزمون ورودی است که افراد ثبت نام و آئین‌نامه را مطالعه می‌کنند و به صورت خود اظهاری اعلام می‌کنند که فرضا در بخش قاریان و در بخش قاریان درجه دو می‌خواهند شرکت کنند و پس از این فایل تلاوتشان را ارسال می‌کنند و اساتید نیز آنها را ارزیابی می‌نمایند، همچنین این فایل تلاوت نیز با توجه به مختصاتی که شورا تعیین می‌کند است.
وی در ادامه افزود: پس ار ارزیابی مشخص میشود که این فرد که اعلام کرده بود متقاضی مدرک درجه دو است آیا این مسأله تایید میشود یا خیر، البته ممکن است تشخیص بر این شود که فردی که تقاضای درجه دو را داده مجاز به شرکت در یک درجه پایین‌تر یا بالاتر نیز بشود.
میرزاجانی گفت: بعد از این، مرحله دوم را داریم که نام آن مرحله آزمون تلاوت و مصاحبه است، یعنی همین قاری به شکل حضوری در استودیوی شورای عالی قرآن قطعات مورد نظر را تلاوت می‌کند و در سالن دیگری اساتیدی هستند که این تلاوت را گوش می‌کنند، همچنین سالن مصاحبه برای آزمون تفسیر و حفظ و ترجمه و ... نیز وجود دارد.
وی در ادامه افزود: مدرسان باید تدریس هم داشته باشند و مجموع امتیازات این فرد در قسمت قرائت و مصاحبه و تدریس جمع بسته میشود و در نهایت به صورت قطعی اعلام میشود که این قاری در چه درجه‌ای پذیرفته شده است و پس از این برای آزمون مرحله سوم که آبان ماه است آزمون نظری مفصلی در نظر گرفته شده و چنان که شرکت کننده در این مرحله بتواند موفق شود در نهایت مدرک مربوطه برای او صادر خواهد شد.
میرزاجانی گفت: برگزاری این آزمون‌ها یک اتفاق جدیدی در عرصه فعالیت‌های قرآنی کشور بود، البته نمیخواهم با آنچه در الازهر مصر اتفاق می‌افتد مقایسه‌ای داشت باشم، اما آنهایی که تحصیلات دانشگاهی دارند باید تحصیلات علمی را پشت سر بگذارند و حالا ما به یک نوعی می‌توانیم مقایسه این چنینی کنیم، چون این کار نتیجه صدها ساعت کار کارشناسی اساتید است که قاری که می‌خواهد در کرسی استادی در ایران قرار گیرد باید یک سری قابلیت‌ها در حوزه اجرا داشته باشد.
وی در ادامه افزود: توقع است که قاری صرفا یک قرآن خوان که تسلط بر نغمات دارد نباشد و باید علومی را بلد باشد و در این طرح اینها پیش‌بینی شده است، در این جا شاید اگر بخواهیم با مسابقات مقایسه کنیم باید بگوییم مسابقات یک سکوی رقابت و قهرمانی است اما در ارزیابی قاریان و مدرسان دنبال این هستیم که یک قاری یا مدرس جامع را معرفی کنیم که از هر حیث توانایی داشته باشد.
رئیس حوزه ارتباطات شورای عالی قرآن بیان کرد: در ارزیابی از نصاب‌های خودمان عدول نمی‌کنیم که فرضا چون معلومات یک قاری خوب است یا ایشان در قرائت قرآن استاد هستند اغماض کنیم، یکی از افرادی که سال‌های اول مدرک درجه یک را کسب کردند، استاد ابوالقاسمی بودند که در آزمون‌های مختلف شرکت کردند در عین این که قاری قابلی هستند اما در بحث‌های علمی هم آزمون دادند و اولین نفری که در بخش قاریان و مدرسان رتبه درجه یک را گرفت ایشان بود.
وی در ادامه افزود: فعلا طرح ارزبابی قاریان و مدرسان نو پا است اما در همین چند سال اتفاقات خوبی افتاده که از تسهیلات آن می‌توان به ادامه تحصیل بدون کنکور در یک مقطع بالاتر برای دارندگان مدارک درجات یک و دو نام برد، همچنین تسهیلات دیگری نیز در نظر گرفته شده است.
میرزاجانی گفت: در بخش دیگری از این تسهیلات می‌توان به ادامه تحصیل رایگان برای دارندگان مدارک درجات یک تا سه اشاره کرد، همچنین در اعزام‌های تبلیغی نیز از این افراد استفاده میشود و 50 نفر از خروجی‌های طرح ارزیابی به کشورهای مختلف اعزام شده‌اند.
وی در ادامه تصریح کرد: یکی از چالش‌های جامعه قرآنی که تمام هم نشده این است که ممکن است تصور کنند که به صورت سلیقه‌ای نمره داده میشود اما به شکل طبیعی کسانی که به یک عرصه ورود کرده و خط شکن بوده‌اند و این مسیر را باز کرده‌اند، هر چه قدر که کار جلوتر روند این اشکالات برطرف میشود.
میرزاجانی گفت: تلاشمان بر این بوده که در این طرح با توجه به ساز و کارهای اندیشیده شده، اساتیدی به عنوان ارزیاب تشریف می‌آورند طبق آئین‌نامه مشخص فعالیت می‌کنند و از ارزیابی سلیقه‌ای جلوگیری می‌کنیم و کسی که در معرض ارزیابی است سوالات برای او به صورت قرعه تعیین شده است و استاد هم همان سوال را باید از آن فرد بپرسد و نظرش را بدهد و باز هم با متعدد کردن اساتید ارزیاب تلاش می‌کنیم که بحث سلیقه‌ای بودن به حداقل برسد.
وی در ادامه افزود: تا این دوره که ششمین دوره طرح برگزار میشود، بالغ بر 2500 نفر شرکت کرده‌اند که مجموعا در پنج دوره گذشته 184 نفر موفق شده‌اند که یکی از درجات یک تا چهار را دریافت کنند، از این بین 83 نفر مدرسان و 101 نفر در بخش قاریان موفق به اخذ مدرک شده‌اند.
میرزاجانی گفت: هر سال تقویم زمان‌بندی برای این آزمون داریم که آزمون‌های عملی دوره ششم به اتمام رسیده و مرحله سوم هم آزمون نظری است که آبان ماه برگزار خواهد شد، ولی این نکته قابل توجه است که از سال 1397 تقویم برگزاری آزمون تغییر می‌کند و کل آزمون در صدر و ذیل یک سال شمسی خواهد بود.
