نمایش ابزارهای مرمت مصحف تاریخی مصر
گروه بین‌الملل: ابزارها و مواد به کار رفته در مرمت مصحف تاریخی مصر در مراسم رونمایی از این قرآن به نمایش درآمد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به نقل از منابع خبری مصری، مراسم رونمایی از مصحف خطی کهن مصر که احتمال می‌رود متعلق به صدر اسلام و زمان خلیفه سوم «عثمان بن عفان» باشد، عصر دیروز، ۲۹ مردادماه، در مقر مرکز کتابخانه و اسناد ملی مصر در شهر تاریخی «فسطاط» برگزار شد.
این مراسم با تلاوت آیاتی از قرآن کریم آغاز شد و در ادامه فیلم مستندی از مراحل مرمت این مصحف به نمایش درآمد.
«شوقی علام»، مفتی اعظم مصر، «حلمی النمنم»، وزیر فرهنگ، «محمد مختار جمعه»، وزیر اوقاف، «عاطف عبدالحمید»، استاندار قاهره، «احمد الشوکی»، رئیس مرکز کتابخانه و اسناد ملی مصر و جمعی از شخصیت‌های دینی و فرهنگی از جمله حاضران در این مراسم بودند.
شوقی علام طی سخنانی در این مراسم، ترمیم این مصحف خطی قدیمی را دستاوردی بزرگ و تاریخی دانست و گفت: این اقدام زیبا شایسته و احترام و تقدیر است و مصری‌ها با این تجربه، هویت واقعی دینی خود را به نمایش گذاشتند.
حلمی النمنم، وزیر فرهنگ مصر نیز با اشاره به این که مصر نقش بزرگی در حفظ میراث انسانی و دینی داشته است، گفت: هنگامی که طرح مرمت این مصحف مطرح شد، برخی کارشناسان از ترس این که مبادا این طرح باعث از بین‌رفتن آن شود، بر عدم انجام طرح اصرار داشتند، اما «محمد صابر عرب»، وزیر فرهنگ پیشین مصر، مسئولانه اصرار داشت که این مصحف باید مرمت شود.
محمد مختار جمعه، وزیر اوقاف مصر نیز ضمن تمجید از این دستاورد بزرگ گفت: مرکز کتابخانه و اسناد ملی مصر نقش بزرگی در حفظ این نسخه گرانبها که به زمان خلیفه سوم برمی‌گردد، داشته است.
در حاشیه این مراسم همچنین، ماکت کامل این مصحف به همراه ابزار و موادی که برای ترمیم این مصحف استفاده شده بود، در معرض دید عموم قرار گرفت.
عملیات مرمت این مصحف از مارس 2011 میلادی به دستور «محمد صابر عرب»، رئیس وقت شورای اداری سازمان کتابخانه و اسناد ملی آغاز شد و این طرح با مشارکت تیمی از کارشناسان متخصص در این حوزه و با همکاری انجمن اسلامی «المکنز» مصر انجام شد.
بنابر گفته برخی کارشناسان، این نسخه خطی و قدیمی قرآن منتسب به صدر اسلام است که در زمان «عثمان بن عفان»، خلیفه سوم برای ارسال به برخی مناطق اسلامی کتابت شده است.
این نسخه خطی قرآن در سال ۱۸۷۰ میلادی پس از تأسیس دارالکتب مصر از مسجد عمرو بن‌عاص این کشور در وضعیتی نامطلوب و به‌هم ریخته به این مکان آورده شد. طی سال‌های گذشته ناظران دارالکتب چندین بار تلاش کردند که آن را مرمت کنند اما بی‌فایده بود چراکه ابزارهای ترمیم نسخ خطی به شکل امروزی، مجهز و پیشرفته نشده بود و امکان نمایش این نسخه میسر نبود، اما پس از اینکه فن‌آوری در کار مرمت به‌روز شد و کار ترمیم آن ۶ سال به طول انجامید، اجازه نمایش آن نیز داده شد.
طول مصحف کهن مصر ۶۱، عرض ۵۴ و ارتفاع آن ۱۵ سانتی‌متر است و این قرآن با یک جلد ضخیم چرمی به رنگ قرمز تیره جلد و روی آن نقشی شبیه به کندوی زنبور عسل کشیده شده است، همچنین صفحات آن از چیزی شبیه کاغذ و پوست است.
نجوی السید، ناظر گروه مرمت این نسخه خطی درباره صحت انتساب این مصحف به زمان خلیفه سوم گفت: هیچ‌کس نمی‌تواند دقیقا این امر را تأیید کند، برخی معتقدند که این نسخه خطی از جمله مصاحفی است که به امر عثمان هنگام توزیع قرآن به مناطق مختلف اسلامی، به مصر فرستاده شد؛ نظر دیگری نیز هست و آن این که مصحف مذکور، نسخه برابر اصل قرآنی است که در زمان عثمان کتابت شد چرا که وقتی عبدالملک بن مروان(سال ۲۶ الی ۸۶ ه. ق) نسخه‌ای از قرآن را در مصر پیدا نکرد، دستور داد تا ۶ نسخه برابر با قرآن عثمان کتابت شود؛ این نظر توسط دو پژوهشگر آمریکایی نیز تأیید شده است و آنان تاریخ نقش و نگارهای به‌کار رفته در این نسخه را به اواخر قرن اول هجری نسبت می‌دهند.
مطالب مرتبط
