استمرار غدیر از ابلاغ رسالت پیامبر تا روز تکمیل دین

ضرورت وجود امام در جامعه انسانی

الهام تقی نیا، پژوهشگر حوزه علوم اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) ضمن بیان اینکه بحث ولایت حضرت علی(ع) همان طور که در فرموده های پیامبر(ص) و دیگر ائمه(ع) آمده، بسیار مهم است و برای مسلمانان محوریت خاصی دارد، خاطرنشان کرد: پیامبر(ص) در مورد ولایت امام علی(ع) می فرمایند: "وَلَايَةُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ وَلَايَةُ اللَّهِ وَ حُبُّهُ عِبَادَةُ اللَّهِ وَ اتِّبَاعُهُ فَرِيضَةُ اللَّهِ وَ أَوْلِيَاؤُهُ أَوْلِيَاءُ اللَّهِ وَ أَعْدَاؤُهُ أَعْدَاءُ اللَّهِ وَ حَرْبُهُ حَرْبُ اللَّهِ وَ سِلْمُهُ سِلْمُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ". ولایت علی بن ابیطالب(ع) ولایت خداست، دوستی با علی عبادت الهی و پیروی از او واجب است .دوستان علی دوستان خدایند و دشمنانش دشمنان خدا؛ جنگ با علی جنگ با خدا و صلح با او صلح با خداوند است.

وی اظهار داشت: انسانها برای پیمودن راه سعادت و گام نهادن در طریق عبودیت و پیشرفت معنوی و رسیدن به کمالات انسانی که مهم‌ترین هدف خلقت جنیان و انسان ها از نگاه قرآن است، همیشه به راهنمایان و پیشوایانی احتیاج دارند تا آنان را در راه دستیابی به این هدف والای الهی یاری رسانند و آن چه موجب رشد و ترقی معنوی و رسیدن به این هدف است به او تعلیم دهند و او را از آن چه سبب انحراف و گمراهی و سقوط می‌گردد بازدارند و در نهایت تشخیص راه حق از باطل و هدایت از ضلالت را به وی بشناسانند.

این مدرس دانشگاه اظهار داشت: بر این اساس خداوند متعال از باب رحمت گسترده خویش بر بندگان و لطف بی کرانش بر آنان، از آغاز خلقت بشر، پیامبران و راهنمایانی همراه با تعالیم و دستورات حیات بخش را به سوی بندگان فرو فرستاد تا آنان با ارشاد بشر و ابلاغ این تعالیم و معارف الهی، انسان‌ها را به سوی حق و راه هدایت رهنمون سازند و از انحراف و سقوط آنان در دام شیاطین جن و انس جلوگیری کنند.

تقی‌نیا گفت: پس از وفات پیامبر خاتم(ص) نیز بشر از این لطف و رحمت الهی محروم نگردید و خداوند متعال برای ایشان جانشین یا جانشینانی را برگزید تا این حجت های الهی و جانشینان آن حضرت رسالت پیامبر اسلام را ادامه دهند و از دین و عقاید مؤمنان حفاظت نمایند.

وی افزود: ولکن برای این که مسلمانان و پیروان پیامبر خاتم با جانشینان آن حضرت آشنا گردند و خود را پس از وفات پیامبر اکرم(ص) ملزم به تبعیت و اطاعت از آنان بدانند خداوند متعال از همان آغاز بعثت پیامبر(ص) با نزول آیات متعدد و در مراحل و مواقع مختلف ویژگی های برجسته این حجت های الهی و جانشینان پیامبر را برای مسلمانان تبیین نمود و آنان را به عنوان ولی و سرپرست مسلمانان و کسانی که امت اسلامی می بایست از آنان پیروی نمایند معرفی کرد.

حدیث منزلت؛ علی (ع) مانند هارون برای موسی(ع)

این پژوهشگر با بیان اینکه آیاتی در قرآن کریم و احادیثی از پیامبر(ص) در مورد ولایت و جانشینی امیرالمؤمنین علی(ع) وارد شده و نیز روایاتی از رسول خدا در تفسیر و تبیین این آیات مطرح شده است، گفت: یکی از نصوص و احادیثی که پیامبر(ص) قبل از غدیر خم در زمینه ولایت حضرت علی(ع) بیان فرمودند؛ حدیث معروف به منزلت است که در کتب و روایات متعددی مطرح شده است.

وی افزود: براساس نصوص دینی، پیامبر(ص) برای غزوه تبوک بیرون شد و حضرت علی(ع) را به جانشینی خود در مدینه گذاشت، و به ایشان فرمود: «أَمَا تَرْضَى أَنْ تَكُونَ مِنِّى بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى». آیا راضی نیستی که نسبت به من چون هارون باشی نسبت به موسی.. جز اینکه بعد از من پیغمبری نخواهد بود و این امر نشان می‌دهد که پیامبر اکرم (ص) صریحا حضرت علی (ع) را به عنوان جانشین خودشان معرفی کرده‌اند.

آیه ولایت؛ کسی ولایت دارد که در حال رکوع زکات می‌دهد

تقی‌نیا اظهار داشت: در تفسیر نورالثقلین در تفسیر آیه 55 سوره مائده «آیه ولایت»، انّما ولیّکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکاة و هم راکعون. ولىّ شما، تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ايمان آورده‏‌اند، همان كسانى كه نماز برپا مى‏‌دارند و در حال ركوع زكات مى‏‌دهند.

وی ادامه داد: در این تفسیر به نقل از پیامبر(ص) روایت شده است که بعد از خداوند و پیامبر(ص)، حضرت علی(ع) ولی امر مسلمین است و امام محمدباقر(ع) از پیامبر(ص) نقل می‌کند که پیامبر در حدیث طویلی فرمودند خداوند آیه «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ» را در مورد حضرت علی(ع) نازل کرده است که نماز را برپا داشت و زکات پرداخت می کرد، در حالی که در حال رکوع بود.

رسول اکرم(ص) و علی(ع) یک نور هستند

این پژوهشگر حوزه علوم اسلامی، اظهار داشت: در تفسیر آیه «وَ أَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ» در سوره شعرا كه مى‏‌دانيم مشتمل بر ماموريت پیامبر در اول بعثت است به نقل از پیامبر(ص) آمده است: «کُنْتُ أَنَا وَ عَلِيٌّ نُوراً بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ يُسَبِّحُ اللَّهَ ذَلِكَ النُّورُ وَ يُقَدِّسُهُ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ اللَّهُ آدَمَ بِأَرْبَعَةَ عَشَرَ أَلْفَ عَامٍ فَلَمْ نَزَلْ فِي شَيْ‏ءٍ وَاحِدٍ حَتَّى افْتَرَقْنَا فِي صُلْبِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَفِيَّ النُّبُوَّةُ وَ فِي عَلِيٍّ الْخِلَافَةُ» من و علی نوری پیش خدا بودیم که آن نور تسبیح و تقدیس خدا می‌کرد پیش از آن که خدا آدم (ع) را خلق کند،به چهار هزار سال و همیشه با هم بودیم تا آن که در صلب عبدالمطلب از یکدیگر جدا شدیم،پس در من نبوت است و در علی(ع) خلافت.

این مدرس دانشگاه در پایان خاطر نشان کرد: با توجه به بررسی تفاسیر آیات قرآن کریم و روایات موجود و وارده در مورد ولایت حضرت علی(ع) به نقل از پیامبر(ص)باید گفت رسول الله(ص) راه را برای رهروان بعد از خودشان مشخص و معین و بازگو فرموده‌اند و حجت را بر مسلمانان بعد از خود تمام کرد و اگر رسول اکرم(ص) ولایت حضرت علی(ع) را ابلاغ نمی کرد و دستور خداوند سبحان اجرا نمی شد، تمامی رسالت و اقداماتی که توسط آخرین فرستاده خدا برای گسترش اسلام صورت گرفته بود، منتفی می شد و ایشان در هنگامه بازگشت از حج تمتع در غدیر خم اتمام دین و رسالت خویشتن را انجام داد و حضرت علی را بعنوان جانشین و ولی خویش معرفی کرد.