«بشیر البرز»؛ مأمنی برای خانواد‌ه‌های آسیب‌دیده/ آمار‌سازی؛ معضل فعلی امور قرآنی
گروه مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد: حمیده سلجوقی، مدیر مؤسسه بشیر البرز با اشاره به اینکه این مؤسسه در راستای آموزش سبک زندگی اسلامی تاکنون گام‌های بلندی را برداشته است، اظهار کرد: مؤسسات قرآنی نباید به فکر درآمدزایی باشند و باید تمامی سعیشان بر این باشد تا اقتصاد و همچنین سرمایه‌های خود را در خدمت قرآن به کار گیرند.
حمیده سلجوقی متولد دوازدهم فروردین‌‌ماه سال 1340 دارای تحصیلات کارشناسی حوزه علمیه است و از همان ابتدای فعالیتش سعی بر آن داشته تا مباحث قرآنی و عترتی را در زندگی مردم جامعه وارد کند و در همین راستا کارش را با بحث مشاوره خانواده پی گرفت و مطالعاتش به سمت سبک زندگی اسلامی پیش رفت. محوریت فعالیت‌ها وی بیشتر در حوزه کودکان(7 تا 12 سال) و خانواده است که این موضوع را نیز پس از تأسیس مؤسسه‌اش نیز محور کاری قرار داد و آموزش سبک زندگی اسلامی و فرزند‌پروری را دنبال کرد.
وی درباره روند تأسیس مؤسسه و اهداف آن بیان کرد: با توجه به تحصیلات حوزوی بنده لازم دانسته که در این راستا یک مؤسسه‌ای ساختارمندانه داشته باشم که بتوانم آن مسئولیتی که نسبت به جامعه مخاطب خود دارم، از طریق تشکیل یک مؤسسه قرآنی آن را در اختیار جامعه قرار بدهم که این خود نقطه عطفی برای راه‌اندازی مؤسسه‌ای قرآنی ـ دینی در البرز(محل سکونت بنده) بود و در سال 1391 با کسب مجوز از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی موفق به تأسیس مؤسسه شدم و تا کنون در این مسیر گام برداشته‌ایم و دوره‌های سبک زندگی و فرزند‌پروری از منظر قرآن و اهل بیت(ع) در رأس فعالیت‌های مؤسسه قرار گرفته است.
سلجوقی درباره وجه تسمیه نامگذاری مؤسسه به نام «بشیر البرز» بیان کرد: برای راه‌اندازی مؤسسه با حجت‌الاسلام و‌المسلمین روحی و عامری از پیشکسوتان قرآنی و برخی از علما و روحانیان کرج بسیار جلسه و مشورت انجام شد و به‌دلیل اینکه پیام قرآن یک پیام زندگی و بشارت‌دهنده است و ما نیز که فعالیتمان بر سبک زندگی استوار است، با این توصیف عنوان «بشیر البرز» برای این مرکز انتخاب شد. این کلمه بار و تأثیر بسیار خوبی را می‌تواند بر مخاطب داشته باشد.
وی در خصوص فعالیت‌های مؤسسه قرآنی و مقاطع سنی که تحت آموزش این مرکز قرار دارد، تصریح کرد: در برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته فعالیت‌های مؤسسه به دو بخش درون مؤسسه‌ای و برون‌مؤسسه‌ای تعریف شده است. در فعالیت درون‌‌مؤسسه‌ای مخاطبان مادران هستند و در تمام مقاطع سنی، دوره آموزش سبک زندگی برگزار می‌شود و مهارت‌های ده‌گانه برگرفته از عترت و اهل بیت(ع) به مخاطب آموزش داده می‌شود.
سبک زندگی اسلامی در رأس فعالیت‌های مؤسسه
سلجوقی به کلاس‌های آموزشی این مرکز اشاره کرد و گفت: کلاس‌های آموزشی در زمینه سبک زندگی در مؤسسه و با همکاری اداره پیشگیری و آموزش و پرورش انجام می‌شود و هم اکنون نیز در حال کادر‌سازی مربیان بوده که در محل آموزش و پرورش بتوانند در این زمینه به تدریس مشغول شوند که موفقیت‌هایی در این زمینه تاکنون کسب شده است.
وی ادامه داد: در برنامه‌ریزی آموزشی که تعیین شده این طور است که خانواده در ابتدا با مباحث قرآنی آشنا کرده و سپس قرآن را در زندگی آنان جاری و زمانی که آمادگی داشته باشند دوره تدبر، قرآن و ... برگزار می‌شود. این مؤسسه ابتدا سبک زندگی را آموزش داده و سپس به آموزش‌های قرآنی می‌پردازد.
مدیر مؤسسه به اهداف قرآنی استان البرز و درصد دستیابی به این اهداف اشاره کرد و افزود: تأثیراتی که سخن اهل بیت(ع) بر روی سبک زندگی اسلامی دارد با پیاده‌سازی آنان، مخاطب به آرامش می‌رسد. در کلاس‌های سبک زندگی، کلام اهل بیت(ع) در بانوان تأثیرگذار است و این تأثیر در زندگی و فرزندان ظهور پیدا می‌کند و نسبت به زندگی رویکرد مثبت پیدا کردند. در این مرکز قرآنی مشاوره قرآنی نیز انجام می‌شود و بسیاری از مشکلات خانوادگی از شورای حل اختلاف به مؤسسه بشیر البرز ارجاع داده می‌شود که الحمدالله در بیشتر مواقع مصالحه صورت شده است.
وی افزود: توجه به اینکه رویکرد سبک زندگی اسلامی بسیار مهم است، نباید از ظرفیت مؤسسات قرآنی غافل شویم زیرا دیگر آموزه‌های قرآنی مانند تجوید و روخوانی برای سبک زندگی است که باید روش‌مندانه زندگی کرد و در کاربرد زندگی به صورت عملی وارد شود.
سلجوقی تصریح کرد: مؤسسات قرآنی وظیفه دارند که زن مسلمان را با اصول و عقاید اسلامی پرورش دهند و هنر این مراکز این است که بتواند ایده‌آلی که خداوند برای انسان در نظر گرفته است را اجرا کند. بر اساس آیه «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَآءِ وَالْمُنکَر»(سوره عنکبوت آیه 45)، از این بیان محکمتر چیزی برای کاهش آسیب‌های اجتماعی وجود ندارد. نماز توانایی این را دارد که فحشاء انسان را دور سازد و این امر در مؤسسات قرآنی باید تجزیه و تحلیل شود.
مدیر مؤسسه بشیر البرز درباره مرتفع شدن نیازهای جامعه قرآنی از سوی مؤسسات بیان کرد: بنده از زاویه دید و کارکرد مؤسسه بشیر می‌توانم عنوان کنم که همه تلاش و همت را در پیش گرفته‌ایم تا وظیفه‌ای که در قبال جامعه خویش داشته را به خوبی سرانجام رسانیم.
سلجوقی درباره عدم حمایت از مؤسسات و مشکلات مالی آنان، بیان کرد: اگر با اراده‌ای که در راه قرآن گام برداشته‌ایم نباید به سوددهی و پول نگاه کرد و به آن به عنوان کار اقتصادی توجه شود بلکه باید اقتصاد در خدمت قرآن قرار گیرد که بسیار در تاریخ اسلام این موضوع قابل مشاهده است. چرا از کلاس قرآن به فکر سوددهی باید بود؟ چرا نسبت به نداشته‌ها و عدم حمایت‌ها گلایه می‌شود؟ این موضوع دردناک است که از کتاب خدا به فکر درآمدزایی بوده و باید این تفکر در میان مؤسسات شکل گیرد که سرمایه‌ها را در خدمت قرآن به کار بگیرند. زمانی که کارکرد ما زیربنایی باشد، سرمایه‌ها به سمت مراکز قرآنی جاری خواهند شد.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم کار قرآنی را با این نگاه که حمایت‌های جانبی از این کار انجام
شود، پیش بگیرم، این کار را نباید ادامه داد. زیرا شیعه از ابتدای امر روی پای خود
ایستاده است و تکیه‌گاهی نداشته است. اگر در امر قرآن و عترت بخواهیم فعالیت داشته
باشیم، باید حوزه تفکر خود را در امر فعالیت قرآنی به صورت جدی پیگیری کنیم.
فعالیت تخصصی مؤسسات آری یا خیر
سلجوقی در پاسخ به این سؤال که تا چه اندازه با تخصصی شدن مؤسسات موافق هستید، بیان کرد: بنده موافق تخصصی شدن مؤسسات قرآنی هستم زیرا لازم است که مؤسسات به سمت تخصصی شدن پیش بروند. چندین سال پیش برخی از مؤسسات قرآنی چند‌منظوره تعریف شده بودند به نوعی که بر اساس ظرفیت‌های خود در رشته‌های مختلف به آموزش می‌پرداختند و در کنار آن، مؤسسات تک‌منظوره نیز بودند. باید مشخص شود که در زمینه حفظ، سبک زندگی، مفاهیم و ... چه تعداد مؤسسه در حال فعالیت هستند که در روند اجرای برنامه‌ها می‌توان از ظرفیت‌های این مؤسسات نیز بهرمند شد.
وی به برخی از افتخارات مؤسسه بشیر البرز اشاره کرد و افزود: در زمینه حفظ قرآن کریم دو نفر حافظ کل قرآن تربیت کرده‌ایم. چندین دوره در نمایشگاه‌های قرآن تهران و البرز حضور داشته و همچنین در آزمون قرآن و عترت سال 93 یکی از قرآن‌آموزان موفق به کسب رتبه برتر شد. در حال حاضر تعداد 60 خانواده را در کلاس‌های سبک زندگی اسلامی تحت پوشش داریم و همچنین 560 ساعت نیز در آموزش و پرورش به آموزش سبک زندگی پرداخته‌ایم.
از دیگر موفقیت‌ها و فعالیت‌هایی که این مؤسسه در زمینه‌های مختلف داشته است می‌توان به چندین مورد اشاره کرد: همکاری با مؤسسه مطالعات راهبردی و برگزاری کارگاه‌های نگرش دیگر به حجاب، مهدویت و قرآن، برگزاری دوره تربیت مدرس، برگزاری دوره مقدماتی آشنایی با مهارت‌های راهنمایی و مشاوره با همکاری مؤسسه ثامن‌الحجج(ع) قم برای مدیران مؤسسات قرآنی در طی مدت هشت ماه، برگزاری دوره‌های تربیت مربی برای مؤسسه مطالعات راهبردی جهت تربیت مربیان طرح «امین و روشنا» به مدت سه روز و از همه مهمتر اینکه 117 خانواده که دچار اختلافات خانوادگی شده بودند به مؤسسه مراجعه و مشکلاتشان حل شد.
سلجوقی به همکاری مؤسسات قرآنی و مساجد در امر آموزش قرآن اشاره کرد و گفت: به نظر بنده هیئت امناء مساجد باید همکاری و همراهی بیشتری را با مؤسسات قرآنی داشته باشند و به طور مثال مؤسسه بشیر البرز در حال حاضر برای مدارس و برنامه‌هایی که قرار است به مناسبت‌های مختلف اجرا کند طراحی و خود مجری آن است و در همین راستا ما علاقه‌مند هستیم تا همین روش را در مساجد نیز پی گیریم ولی متأسفانه هیچ گونه حمایتی و همکاری از سوی هیئت امناء مساجاد با ما نمی‌شود حتی بارها پیشنهاد داده‌ایم که برخی از کلاس‌هایمان را در محل مساجد برپا کنیم وای هیچ گونه استقبالی از این طرح نشد.
اجرای طرح «خیرگزینی»
وی ادامه داد: در بحث تربیتی موضوعی از سوی مؤسسه بشیر البرز با عنوان «خیرگزینی» دنبال می‌شود که ویژه کودکان 7 تا 12 سال است و معتقد هستیم که این آموزش باید از سوی مسجد انجام شود اما این امر صورت نگرفت که باید این موضوع از سوی اتحادیه‌های قرآنی و نهادهای بالادستی پیگیری شود.
حسین شائیلوزاده،
مدیرعامل سابق اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت البرز که از دیگر مهمانان این نشست بود، طی سخنانی گفت: بنده قبل از هر چیز از خبرگزاری
ایکنا تشکر کرد. به عنوان اینکه هم کار قرآنی انجام می‌دهد و مدیریت آن دغدغه قرآنی
دارد. ایکنا امروز بلندگوی مظلومیت
فعالان و جامعه قرآنی است و بارها تأثیرات آن در بطن جامعه قرآنی دیده شده است.
وی ادامه داد: در ارتباط با تأسیس مؤسسه می‌توانم بگویم که بنده و خانم سلجوقی(همسرم) از دو مسیر مختلف به یک نقطه رسیدیم به این طریق که ایشان از مسیر آسیب‌های اجتماعی و بنده از راه امنیت و دفاع از انقلاب. ایشان در زمینه آسیب‌های اجتماعی وارد شدند و تلاش انجام شد که این امر در زمینه فرهنگسازی پیش رود. بنده نیز با توجه به تاکتیک‌های دشمن که پاشنه آشیل فرهنگ را هدف گرفته است، همفکری برای راه‌اندازی و شکل‌گیری مؤسسه را داشتم.
3 آفت اساسی جامعه قرآنی
شائیلوزاده افزود: متأسفانه در فعالیت‌های قرآنی سه آفت اساسی وجود دارد. آفت اول که ایجاد شد این است که هدف را گم کردیم که چرا فعالیت قرآنی انجام می‌دهیم و چرا در این راه قدم گذاشته‌ایم؟ این باعث شد که به سمت فعالیت‌هایی رو بیاوریم که در چارچوب قرآنی تعریف نمی‌شود و به عنوان به درآمد به آن توجه شد و دومین آفت، تمایل به آمارزدگی و آماردهی بود و این موضوع به طوری پیشرفت کرد که امروز به سمت آمار‌سازی پیش رفته‌ایم.
عضو هیئت مدیره اتحادیه قرآنی مدغم استان البرز، درباره ادغام بیان کرد: موضوعات بسیاری در حوزه قرآن وجود داشت که یکی از آنها ادغام اتحادیه‌های قرآنی بود. سؤالی در اینجا مطرح می‌شود که آیا این موضوع ادغام مشکل اساسی جامعه قرآنی بود؟ آیا این مشکل نیاز به پیش‌نیازهای دیگری نبود؟ در حال حاضر اگر ادغام خوب است، چرا مجوز مؤسسات قرآنی همچنان با دو امضاء تأیید می‌شود. و به نظر بنده برای دو نهاد ارشاد و سازمان تبلیغات این ادغام واجبتر است.
وی ادامه داد: تعدد متولیان قرآنی خود یک مشکل است. چرا در روند ادغام اتحادیه‌ها با مشکل روبرو شده‌ایم زیرا هر دو نهاد باقی مانده‌اند و به طبع آن ادغام دو اتحادیه نیز با مشکلاتی همراه بود. ادغام قریب 27 استان در حال حاضر انجام شده است، بعد این ادغام چه اتفاق خواهد افتاد؟ آیا حوزه تأثیر‌گذاری اتحادیه‌های مدغم در کشور بیشتر می‌شود؟ چه برنامه و فکری برای پس از ادغام این مراکز صورت گرفته است؟ اینها سؤالات مهمی است که باید جواب داد.
حلقه‌های گمشده جامعه قرآنی
شائیلوزاده در ادامه به همکاری مؤسسات قرآنی با مساجد اشاره کرد و گفت: حوزه‌های قرآنی به مانند حلقه‌های زنجیری هستند که باید در یکدیگر تنیده شوند و یک زنجیره پیوسته را ایجاد کنند. مؤسسات قرآنی در کجای این زنجیره هستند؟ خروجی و ورودی مؤسسات قرآنی چه باید باشد؟ این حلقه‌ها باید تعریف شوند و نقطه اتصال آنها مشخص شود.
وی به یکی دیگر از مشکلات قرآنی در کشور اشاره کرد و افزود: ادغام از نگاه بنده به عنوان کوچکترین مشکل جامعه قرآنی بود که فرق چندانی در روند آن صورت نخواهد گرفت و این در حالی است که مشکلات دیگری در جامعه قرآنی وجود دارد. خروجی مؤسسات قرآنی در حال حاضر تعریف شده نیست. باید به مؤسسات برنامه ارائه شود و هدف‌گذاری صورت گیرد.
شائیلوزاده با اشاره به اینکه شکل‌گیری مؤسسات قرآنی به پشتوانه خون شهدا است، بیان کرد: آرمان‌خواهی و انگیزه افراد به صورت خودجوش موسسات قرآنی را شکل داده است که باید به مؤسسات قرآنی توجه شود و با انگیزه مؤسسات و مراکز قرآنی بازی نشود زیرا اگر این انگیزه از بین برود دیگر این بازگرداندن آنان مشکل است.
شائیلوزاده در پایان خاطرنشان کرد: مؤسسات قرآنی برای سیستم اجرایی مشکل نیستند بلکه یک راه‌حل و فرصت هستند. امروز حدود 6 هزار تشکل قرآنی در کشور وجود دارد که نهادهای قرآنی می‌توانند با ایجاد انگیزه برای آنها اثربخشیشان را در جامعه چندین برابر کنند.
سمیه عیادیگزارش تصویری این نشست را اینجا ببینید.
سلام بر شما تلاشگران عرصه قرآن. موسسه بشیر در این زمینه سبک زندگی بسیار موفق بوده و من و خانواده ام از تربیت اسلامی و آموزش این مرکز استفاده میکنم. امیدوارم همواره همه موسسات در این راه بکوشند. یا علی 
