هیئت اصحاب رسانه پلی برای انتقال عزاداری سنتی به نسل آینده
گروه ادب: هیئت اصحاب رسانه از جمله طرح‌های جدیدی است که با همکاری سازمان بسیج اصناف کشور و بزرگان بازار تهران برای نخستین بار راه‌اندازی شده است تا بتوان فرهنگ عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) را که در سال‌های اخیر به سوی مدرن شدن گرایش پیدا کرده است، در همان قالب سنتی و فرهنگ دیرینه خود حفظ کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، به مناسبت ایام محرم و فرارسیدن ایام سوگواری سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) و بنا به درخواست عده‌ای از اصحاب رسانه، بسیج اصناف کشور تصمیم گرفته است مراسم عزاداری برای این گروه از جامعه را با حمایت بزرگان بازار تهران و در محل میدان پانزده خرداد برگزار کند. اینکه چرا چنین مراسمی با حمایت بزرگان بازار و در محلی نزدیک به بازار تهران برگزار می‌شود، جای سوال داشت؛ مضاعف بر اینکه نخستین بار است که هیئتی از اصحاب رسانه تشکیل می‌شود که در این ایام به عزاداری بپردازد. به همین منظور به سراغ غلامرضا حسن‌پور، رئیس سازمان بسیج اصناف کشور رفته‌ایم تا درباره چرایی و چگونگی این واقعه با وی گفت‌وگو کنیم.
غلامرضا حسن‌پور، رئیس سازمان بسیج اصناف کشور درباره برپایی هیئت اصحاب رسانه عنوان کرد: اعضای هیئت عزاداری فعالان عرصه خبر طی امروز، 2 مهرماه در میدان 15 خرداد بازار تهران به عزاداری می‌پردازند. انتخاب این روز بنا به سه مناسبت است که یکی از آنان، همزمانی با هفته دفاع مقدس است که تبیین نقش اصناف در هشت سال دفاع مقدس مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی همچنین دوم مهرماه را سومین سالروز تدفین شهدای گمنام در این مکان عنوان کرد و ادامه داد: همچنین اصل موضوع راه‌اندازی هیئت عزاداری عزاداران حسینی(ع) خود موضوع دیگری بود که به وسیله این اقدام بتوانیم رویه سنتی عزاداری را احیا کنیم. البته برپایی این هیئت به درخواست خبرنگاران انجام شده است و تاکنون چنین هیئتی در کشور وجود نداشت. بر اساس این درخواست، سازمان بسیج اصناف که می‌توانست ارتباط این هیئت با عزاداری سنتی در بازار را فراهم کند، زمینه‌ساز چنین فعالیتی شد تا در محل بازار این هیئت برپا شود.
حسن‌پور با تاکید بر انجام رسالت جوانان خبرنگار در ترویج عزاداری سنتی ادامه داد: طبق سوابقی که در این رابطه وجود دارد، عزاداری سنتی که امروز به سوی مدرن شدن پیش می‌رود، در بازار پدید آمده است. در این مکان، حال و های 40 سال قبل وجود دارد. انعکاس عزاداری حسینی به صورت سنتی از وظایف اصلی هیئت اصحاب رسانه است.
وی به سخنی از حضرت امام(ره) اشاره کرد که فرمودند «باید عزاداری سنتی پابرجا بماند»، گفت: متاسفانه عزاداری سنتی از شکل خود خارج شده و مباحثی به این حوزه ورود پیدا کرده که قابل تامل است. بر همین اساس هدف از برپایی این مراسم آن است که سنت عزاداری را به نسل جوان منتقل کنیم. امام معصوم(ع) در همین رابطه به روضه‌خوانی که به شکل کتابی و کلاسیک روضه خوانده بود تاکید می‌کند که به همان صورت محلی و بازاری بخوان. بر همین اساس ارادت به ساحت امام حسین(ع) در قالب چاووشی‌خوانی و ... از اهداف مورد نظر است.
توجه به روند تاثیرپذیری عزاداری سنتی کشورمان از رویکرد مدرنی که در جامعه اشاعه پیدا می‌کند، موضوعی است که شاید از دید بسیاری از مردم و مسئولان ما مغفول مانده باشد. چرایی و چگونگی این موضوع که می‌تواند به باورها و اعتقادات جوانان ما لطمه وارد کند، از موضوعات مهمی است که قطعاً باید به آن توجه شود. توجه به این نکته که دشمن متوجه شده است که فرهنگ برخاسته از عاشورا و محرم، سد راهی برای رسیدن آنان به خواسته‌های پلیدشان است، سبب شده که در تضعیف این فرهنگ گام‌های بلندی بردارد که مدرن کردن عزاداری‌ها از جمله همین راهبردهاست.
بر همین اساس در ادامه بررسی این موضوع به سراغ بزرگان و معتمدین بازار که قرار بود از این طرح حمایت کنند رفتیم. قرارمان در امامزاده زید(ع) بود. بعد از ورود به محل این زیارتگاه متوجه شدم که این امامزاده بزرگوار فرزند امام سجاد(ع) و نوه امام حسین(ع) است. محل مناسبی برای گفت‌وگو درباره هیئت اصحاب رسانه بود. همه بزرگان بازار که قرار بود با آنها گفت‌وگو کنم به اینجا آمده بودند. از در دفتر امامزاده که به پشت مکان زیارت مردان در کنار ضریح متصل می‌شد، راهنمایی‌ام کردند تا وارد حرم شوم؛ اتفاقی عجیب که تا آن زمان تجربه نکرده بودم. حاج اسدالله کربلایی قدیر در محوطه مردانه حرم مرا هدایت می‌کرد تا مکان‌های مختلف امامزاده را نشانم دهد. تجربه‌ای جدید از نوع دیگر؛ از معماری باشکوه حرم و کتیبه‌هایی که به کوشش استاد شعرباف بر دیوارهای آن نقش بسته بود گفت که به صورت تجربی در این عرصه به جایگاه رفیعی رسیده بود و همه اساتید دانشگاه او را به اصطلاح قبول داشتند.
اسدالله کربلایی قدیر که 50 سال است در بازار فرش اشتغال دارد و از معتمدان و پیشکسوتان بازار به شمار می‌آید و یکی از حامیان طرح هیئت اصحاب رسانه است، عنوان کرد: رسالتی که اصحاب رسانه دارند بسیار گسترده است و با توجه به گذر 38 سال از انقلاب، این هیئت تشکیل شد تا قشر اصحاب رسانه بتواند به رسالت خود در حوزه عزاداری سنتی بپردازد.
وی درباره چگونگی انتقال ویژگی عزاداری سنتی به جوانان گفت: از قدیم‌الایام افراد متدین، متعهد، خداجو و کاسب حبیب‌الله در بازار فعالیت می‌کردند و قائل به این بودند که در حوزه‌های اطراف بازار تلمذ کنند و کمترین میزان تحصیل آنها یادگیری مکاسب بود که طریقه کسب را بدانند که به فرموده امامان معصوم(ع) دچار مشکل به ویژه مشکلات ربوی نشوند. بر همین اساس افراد برای کسب مسائل مربوط به کسب و سپس مسائل دینی در این باره به تحصیل علم می‌پرداختند. آنان در ابتدای و پیش از شروع کار خود، چند آیه از قرآن را می‌خواندند تا کارشان برکت داشته باشد. این سنت دینی در خون بازاریان قدیمی ما بوده و اکنون هم تا حدودی است. البته بافت بازار تغییر کرده است. برخی از افراد مومن قدیمی دفاتر خود را به صورت استیجاری در اختیار دیگران قرار داده یا فروخته‌اند. به همین دلیل روند پیشین با تغییر مواجه شده است. الان باید پیشکسوتان بازار جوانان را تعلیم دهند که سنت گذشته باقی بماند و مثلا شخصی به نام حاج مهدی در بازار کار می‌کرد که وقتی می‌خواست متاعی را وزن کند، علاوه بر پاکتی که کالا در آن قرار داشت، پاکت دیگری را در کفه دیگر ترازو می‌گذاشت که به گفته خودش پاکت به خریدار نفروشد و حتی بیشتر هم می‌داد که مصداق «ویل للمطففین» نشود. مشکلات امروز به این دلیل است که کاسبان مکاسب نمی‌دانند و مبتلا به مشکلاتی در کسب و کارشان می‌شوند که بر زندگی آنان نیز اثر می‌گذارد.
کربلایی قدیر ادامه داد: فضای مجازی در روزگار کنونی، کم و بیش وقت افراد بزرگ و کوچک را به خود اختصاص داده است. از فضای مجازی همان طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند می‌توان بهره‌هایی برد. برنامه‌های مخربی که در رأس آنها صهیونیست‌ها هستند از این طریق میان جوانان ما پخش می‌شود، در حالی که چنین برنامه‌هایی برای جوانان خودشان ندارند. دشمن از فضای مجازی علیه اسلام ناب محمدی(ص) استفاده کرده است؛ در عین حال کاربران ما برای استفاده از برنامه‌های مذهبی که در فضای مجازی موجود است، با محدودیت روبرو می‌شوند و بهره‌گیری از بخشی از برنامه‌های نرم‌افزار مورد نظر مشروط به خریداری آن محصول است. این رویه در حالی انجام می‌شود که دشمن به راحتی و با دسترسی آسان و بدون هزینه برنامه‌های خود را در اختیار جوانان گذاشته است که عقاید و باورهای او را تخریب کند.
وی با اشتباه خواندن این موضوع، گفت: باید طوری برنامه‌ریزی کرد که حتی برای رجوع مخاطب به برنامه‌ها و سایت‌های دینی جایزه در نظر گرفته شود که تشویق و ترغیب دینی صورت گیرد. باید در برابر هجمه استکبار جهانی چنین روش‌هایی را به کار ببریم. اگر مذهب و فرهنگ غنی شیعه را به درستی معرفی کنیم، مشکلات رفع می‌شود.
حاج علی رحمانی که حدود 54 سال در صنوف مختلف بازار از جمله صحافی، عتیقه‌جات، فرش، درودگران و طلا و جواهر به فعالیت مشغول است و از حامیان این طرح به شمار می‌رود، در این باره اظهار کرد: هیئت اصحاب رسانه در کنار قبور شهدای گمنام مستقر می‌شود که پیشکسوتان و موثران بازار و کسانی که درباره مسائل حقوق اجتماعی و تقیدات دینی دستی دارند، در آن شرکت میکنند. این اقدام در حوزه اقتصاد مقاومتی نیز اثرات مثبتی خواهد داشت. همچنین امیدوار هستیم که سخنرانان و مستمعین عاملی برای تولید و فروش کالاهای ایرانی باشند، اما در پایان همه این اهداف، هدف اصلی برگزاری برنامه‌های عاشوراست.
وی درباره اینکه منظورش از معممان بازار چه کسانی هستند، گفت: منظور افراد صاحب نفوذند و حرف آنها توسط اکثریت به دلیل رفتار صحیح درباره اخلاق و تقیدات دینی و کسب حلال قابل قبول است و سعی شده که این افراد به عنوان الگو در این مراسم دعوت شوند که از آن جمله می‌توان به برخی از هیئات مذهبی، اعضای شورای مرکزی آنها یا رؤسا و نائب رئیس‌های آنها، ذاکران و مداحان اشاره کرد.
رحمانی همچنین در این باره که چرا به این فکر افتاده‌اند و چرا به سراغ اصحاب رسانه رفته‌اند، اظهار کرد: دلیل این موضوع آن است که اصحاب رسانه، خود دخیل و صاحب مجلس باشند. شاید قریب به چند سال است که این مراسم‌ها در محدوده و حوالی بازار توسط کسبه، تجار و مغازه‌داران انجام شده است، اما تلفیق رسانه‌نگاران و مجموعه بازار می‌تواند بیانگر ترویج حرکت‌های دینی برای نسل آینده باشد.
وی در پاسخ به اینکه چه برنامه‌ای برای انتقال عزاداری سنتی به نسل جوان و اصحاب رسانه در نظر گرفته شده است، گفت: انتقال سینه به سینه مبانی حرکت دینی توسط هیئات مذهبی انجام می‌شود. در قدیم رسم بر آن بود که هر هیئتی توسط جوانان آن نامگذاری می‌شد. هیئات هم شامل جوانان و نوجوانان بود و هم پیشکسوتان. این حرکت را با اصحاب رسانه عجین کردیم که انتقال اطلاعات سریع‌تر روی دهد و اتفاق نظری که موجود بوده و انجام شده، ولی آحاد مردم از آن بی‌اطلاع بودند و کمتر نسبت به آن اطلاع داشتند، توسط رسانه‌ها سریع‌تر انتقال یابد.
رحمانی در این باره که آیا هم‌اکنون جوانان ما از رویه سنتی عزاداری دور شده‌اند و به سوی مدرنیته در عزاداری روی آوردند، اظهار کرد: اعتقاد شخصی من این است که حضور جوانان در عرصه‌های دینی نسبت به گذشته پایبندی بالاتری دارد و اعتقادات نیز قلبی‌تر است. جوانان اطلاعات دقیق‌تری نسبت به گذشته دارند. با توجه به اینکه بحث رسانه در دنیا جهش خاصی داشته، نوع تبلیغات جهانی به این سمت و سو رفته است که رسانه‌ها نکات منفی این نوع حرکت‌ها را پیشرفت می‌دانند و تبلیغ و ترویج آن را بیشتر عیان کرده و مباحث دینی ما را سانسور کنند.
وی ادامه داد: اعتقاد دارم که حضور جوانان در حوزه مسائل سنتی رشد بهتری کرده است، اما رشد تبلیغات اجتماعی در مسائلی که ترویج غیرسنتی را بیشتر عیان میکنند و علتش آن است که مسائل مربوط به جامعه در خیابان‌ها و محله‌های ما بیشتر روی آنتن می‌آید تا تکایا و حسینیه‌ها و مراسمی که در بازار کشور برگزار می‌شود. تبلیغات این مراسم‌ها از تبلیغات خیابانی کمتر است که علت آن نیز این است که دسترسی اصحاب رسانه به برخی مکان‌ها سخت‌تر است و مکان‌هایی که دسترسی به آنها راحت‌تر است، بیشتر شاهد حضور اصحاب رسانه‌اند و مراکزی که رفت و آمدش ایجاد مشکل می‌کند کمتر این حضور را شاهد است. این تبلیغات خود را در جامعه نشان می‌دهد و اگر بیشتر نباشد، کمتر نشده است.
این معتمد بازار تاکید کرد: این هیئت راهکاری برای بهبود وضعیتی است که اکنون رو به گسترش است. برای این هدف پیش رو دو فعالیت را داشته و داریم؛ یکی نیت و ابعاد الهی است، چرا که کار برای خداست و هر کاری با این نیت باشد راهش را باز می‌کند و نمونه اصلی آن را در موفقیت حق بر باطل و در پیروزی جمهوری اسلامی دیدیم. همچنین در پیروزی لبنان بر اسرائیل، با وجود همه امکانات اجنبی‌ها، موفقیت غزه و پیروزی حق بر باطل در سوریه از دیگر نمونه‌هاست.
رحمانی گفت: این هیئت را در مرکز میدان پانزده خرداد که مرکز قیام جمهوری اسلامی در سال 1342 بود و مردم با دست خالی به میدان آمدند و از حق در برابر ظلم دفاع کردند برگزار می‌کنیم. آن زمان کار برای خدا بود و موفقیت در پی داشت، همان طور که امام(ره) فرمود که خون بر شمشیر پیروز است و هر چه داریم از عاشورا و محرم است.
حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا تقوایی، مسئول حوزه علمیه امیرالمومنین(ع) لویزان یکی دیگر از افراد حامی این طرح است که با او گفت‌وگو کردیم. وی با اشاره به اینکه به نظر می‌آید سازمان صدا و سیما رسالتش درباره حضرت اباعبدالله(ع) و فرهنگ اسلام را به درستی انجام نمی‌دهد، افزود: گاهی ترانه‌هایی از این رسانه پخش می‌شود که شبهه غنا دارد.
وی گفت: در مقابل
چنین کارهایی، ایرادهایی از مداحان می‌گیریم و می‌گوییم
که چرا مثلا لباسش را در می‌آورد یا محتوای مدحش مناسب نیست. از سویی مداحان خوب را در رسانه ملی برجسته نمی‌کنیم. همچنین
استفاده‌ای که باید از علما شود صورت نمی‌گیرد و بسیاری از آنان همچنان ناشناخته‌اند. برای
مثال شیخ محمدتقی آملی یا شیخ جعفر شوشتری ناشناخته مانده‌اند. باید در این راستا
فرهنگسازی کرد. بعد از علما هم باید مداحان را در رسانه ملی معرفی کنیم.
حجت‌الاسلام تقوایی همچنین اظهار کرد: اباعبدالله الحسین(ع) همه افراد را جلب می‌کرد. باید کاری کرد که جوانان جلب موسیقی غنایی نشوند. اگر فرهنگ عزاداری را به درستی معرفی کنیم، مشکلات کنونی که با آنها روبرویم کمرنگ می‌شود.
به سراغ حاج محمود فقیهی رضایی که فعالیت خود را پیش از سال 42 در حوزه انقلابی و مذهبی آغاز کرده و سال‌هاست که موی خود را در صنف فرش‌فروش‌ها و بازار کفاش‌ها سفیده کرده می‌رویم. وی درباره نحوه انتقال عزاداری سنتی به جوانان و هیئتی که از اصحاب رسانه در این باره تشکیل شده است، می‌گوید: این هیئت به تازگی تاسیس شده. آنچه مسلم است اینکه هیئت عزاداران رسانه در حال تاسیس است. بر همین اساس در نظر داریم که از ظرفیت آنها برای انتقال عزاداری سنتی به نسل آینده استفاده کنیم. طی دو سال گذشته، شبکه‌های دو، یک تلویزیون و بازار اقدام خوبی در انتقال مراسم سنتی برای نسل‌های آینده انجام دادند. به همین دلیل امیدواریم که هیئت اصحاب رسانه بتواند این رسالت را برعهده بگیرد.
وی در پاسخ به اینکه چطور می‌توان جوانان را به این سمت و سو هدایت کرد، گفت: همه این موارد در گرو رفتارهای ماست. هر چه رفتارهای ما متناسب با قیام امام حسین(ع) و ائمه اطهار(ع) باشد، تاثیرگذارتر خواهد بود. کما اینکه مجلس ختم که تشکیل می‌شود، به ظاهر مراسم سنتی است و پیرایش کناری آن برای توجه است. ولی در ختم‌های جدید نه تنها به این موضوع توجه نمی‌شود، بلکه تشریفات باعث می‌شود از آنچه دنبال می‌کنیم دور شویم.
به گفته رضایی، مراسم عزاداری سنتی امام حسین(ع) هم همین حالت را دارد. هر جا این مراسم با پیرایش و آرایش جدید ممزوج شود، محتوای مراسم از میان می‌رود. باید تلاش شود مراسم سنتی که از قدیم‌الایام برای انعکاس ارزش‌ها در بازار به وجود آمده است را احیا کنیم. اگر در این باره کوتاهی کنیم، این مراسم به صورت نمایشی در می‌آید و آنچه که قیام امام(ره) در آن راستا بوده است از میان می‌رود.
این معتمد بازار درباره دلیل اینکه چرا به سراغ اصحاب رسانه رفته‌اند، اظهار کرد: اصحاب رسانه جوانانی هستند که ذهن آنها مملو از علاقه به امام حسین(ع) است. البته بر اساس تقاضای خودشان و همتی که شد این هیئت تشکیل شده است که رسانه با رسالت بهتری ارزش‌های حسینی را منعکس کند. اگر چه در سال‌های قبل هم این رویداد منعکس می‌شد، ولی توجه به این نکته که رسانه بتواند رسالت خود را در انعکاس محتوا برای نسل آینده انجام دهد وظیفه مهمی است. ما پیرغلامان نیز باید کمک کنیم که سنت دیرینه امام حسین(ع) را که پر از محتوا و قیام بر علیه ظلم است در همه کشور منعکس کنیم. اصحاب رسانه ابزاری دارند که همگان ندارند و راحت‌تر می‌توانند ارزش‌ها را منعکس کنند. در واقع انتقال سریع این فرهنگ یکی از اهداف تشکیل هیئت اصحاب رسانه بوده است.
حاج مجید شریف از پیشکسوتان صنف فرش‌فروش و متولد محله بازار تهران است. وی سرپرست مسجد ملک‌آباد بازار است که 300 سال قدمت دارد. شریف 63 سال است که در بازار فالیت می‌کند و کارش را از هفت سالگی با شاگردی برادرش آغاز کرده است.
وی درباره تفاوت عزاداری سنتی که بیشتر در بازار دیده می‌شود با سایر عزاداری‌ها عنوان کرد: عزاداری که در بازار برگزار می‌شود بسیار زیبا بوده و است. هر صنفی برای خود دسته عزاداری و سینه‌زن دارد؛ صنف طلا و جواهر، کفاش، بزاز، فرش‌فروش و ... . از صبح که به بازار می‌آمدیم، تا ساعت 4 و 5 عصر عزاداری می‌کردیم. بعد از ما نیز دسته عزاداری آذری‌ها می‌آمدند و تا شب سینه‌زنی می‌کردند. سپس هیئت قنات‌آبادی‌ها می‌آمدند. این هیئت از هیئات بزرگ و با سابقه تهران بود که مردم خیلی با عزاداری آنها گریه می‌کردند. عزاداری سنتی، زیبا و مفصلی داشتند.
این پیرغلام امام حسین(ع) با بیان اینکه عزاداری بازار هم اکنون کمرنگ شده است، ادامه داد: دسته‌های عزاداری و سینه‌زن‌ها مانند قدیم در بازار حضور ندارند. علت این امر را آن می‌دانم که محبت کاهش پیدا کرده است. اگر به جوانان محبت کنند، آنان به مذهب روی می‌آورند. اگر احترام بگذاریم، چیزی از ما کم نمی‌شود. وقتی این طور با آنان برخورد شود، جوانان نیز جذب می‌شوند. تا زمانی که جوانان وارد کار نشوند، کار درست نمی‌شود. از پیرغلامان سنی گذشته است و کار چندانی نمی‌توانند بکنند. ممکن است جوانی احتیاج مادی و معنوی داشته باشد، اگر به وی کمک کنیم، وی هم به این حوزه ورود می‌کند.
شریف از جذب جوانان در مسجدی که سرپرستی آن را برعهده دارد گفت که گروهی عزادار دارد که عزاداری سنتی برپا میکنند و ادامه داد: این مسجد در ایام شهادت روضه‌خوانی دارد و سینه‌زنی برگزار می‌کند. تعظیم و محبت جوانان از جمله موضوعات مهم در این راستاست.
وی اظهار کرد: بزرگترها
باید جوانان را از این طریق به راه بیاورند. باید خلوص نیت داشت و اگر جوانان بدانند
این نیت خالصانه است، به هیئات می‌آیند و همان سنت را دوباره برپا میکنند. سینه‌زنی‌ها
به صورت دیگر درآمده و بهتر است به صورت سنتی خودش اداره شود.
داود آخوندزاده، از دیگر پیشکسوتان صنف فرش‌فروشان بازار تهران نیز درباره هیئت عزاداری اصحاب رسانه اظهار کرد: همان طور که رهبر فقید انقلاب، امام خمینی(ره) فرمودند که عزاداری‌ها را باید سنتی برگزار کرده و این پایبندی را حفظ کنید، بهتر دیدیم که بزرگان و پیشکسوتان بازار، هیئتی را تشکیل دهند که بتوانند به شکل بهتری این مراسم را برگزار کنند و در راستای انتقال مبانی و محتوای آن از این طریق بکوشند.
وی همچنین درباره انتقال فرهنگ عاشورا در قالب عزاداری سنتی به جوانان عنوان کرد: هر چه در این مراسم صداقت و صمیمیت بیشتر باشد و به قول آیت‌الله مطهری، از مسائل کذب بیشتر پرهیز کنیم، موفقیت بیشتری خواهیم داشت. واقعیت این است که مراسم عزاداری سیدالشهدا(ع) چنانچه به درستی برگزار شود، نیازی به تبلیغات چندانی ندارد و راه خود را می‌گشاید.
آخوندزاده گفت: دیدن عزاداری، نوحه‌خوانی، مقتل‌خوانی و مراسم‌های سنتی عزاداری بزرگان و پیشکسوتان بازار در هنگامی که ما کودک بودیم، سبب شد که اعتقادات به درستی در وجود ما شکل بگیرد و این مراسم با فرهنگ اصیل حسینی به نحو صحیح منتقل شود. بر همین اساس عشق به اباعبدالله(ع) در وجود ما شعله‌ور شد و استمرار یافت. باید همین رویه را برای نسل حاضر پیش بگیریم.
وی با بیان اینکه قطعاً دشمن بی‌کار نمی‌نشیند، ادامه داد: دشمن از ابزارهای مختلف برای منحرف کردن جوانان ما از سیره و سنت مذهبی آنان بهره می‌گیرد. بهتر آن است که به محتوای اصلی خود که در دستورالعمل ائمه معصومین(ع)، امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری به آن اشاره شده است مراجعه کنیم و از اعمال نظر شخصی بپرهیزیم.
به سراغ یکی دیگر از ریش‌سفیدان بازار می‌رویم. حاج حسن اسدی از صنف صحافان، 53 سال است که در این حرفه مشغول به کار است. وی درباره هیئت اصحاب رسانه گفت: متاسفانه رسانه ملی به سراغ هیئات سنتی نمی‌رود و در این حوزه گزارش تهیه نمی‌کند. سنت‌های عزاداری قدیم کم و بیش وجود دارد که باید تقویت شود و راه‌اندازی هیئت اصحاب رسانه به همین منظور است.
وی به برخی از منبری‌ها، مداحان و نوحه‌خوان‌های بزرگ بازار که اکنون در قید حیات نیستند اشاره کرد و ادامه داد: حاج مقدس از منبری‌های قدیم تهران بود که در نجف از دنیا رفت. وی در صنف بزازها روی منبر می‌رفت. افرادی همچون وی، سنت قدیمی بازار را حفظ می‌کردند. مرحوم آیت‌الله شاه‌‌آبادی از دیگر افراد بود. روضه‌خوانی و سخنرانی چنین افرادی امروزه کمتر دیده می‌شود. همچنین می‌توان به حاج عباس زرین‌باف، اکبر ناظم، حسن صبحی و حاج علامه اشاره کرد که روضه‌خوانی سنتی داشتند. هر آنچه مردم در عزاداری‌ها می‌خواستند، در هیئاتی که با حضور این افراد برگزار می‌شود وجود داشت.
اسدی اظهار کرد: آیت‌الله سیدابوالحسن رفیعی نیز از مفاخر علما بود که در مسجد جامع روضه‌خوانی می‌کرد و با وجود کهولت سن، روضه‌های شورانگیزی داشت. این در حالی است که اکنون می‌بینیم برخی از مجالس درخور شأن اباعبدالله الحسین(ع) برگزار نمی‌شود. در این باره نیاز است که بیشتر در این باره صحبت شود تا رویکرد قدیم را پیدا کند. می‌خواهیم که اصحاب رسانه بیشتر به هیئات سنتی بپردازند و امیدوارم رسانه ملی توجه بیشتری به این موضوع بکند. باید به هیئاتی که درست کار نمی‌کنند تذکر داد.
حسین شهبازی از پیشکسوتان صنف بزازهای بازار تهران است. سال‌هاست که بعد از انقلاب در این حرفه فعالیت می‌کند. وی درباره عزاداری سنتی اظهار کرد: باید به نحوی نسل جوان را هدایت کرد و چه راهی بهتر از راه امام حسین(ع) که سلامت‌ترین مسیر به شمار می‌آید.
وی درباره نحوه انتقال فرهنگ سنتی عزاداری به جوانان گفت: عزاداری سنتی از قدیم‌الایام بوده و کشش خوبی نیز میان جوانان داشته است. در ایام محرم بازار تعطیل می‌شود و گرایش‌های مختلفی برای مراسم عزاداری حضور می‌یابند و از نحوه عزاداری سنتی و نوع پذیرایی طی این ایام استقبال میکنند.
شهبازی به جوانانی اشاره کرد که شاید ظاهر آنان به گونه‌ای باشد که توقع استقبال از مراسم محرم و عزاداری را نتوان از آنها داشت، ولی استقبال بسیار خوبی میکنند و اظهار کرد: بر همین اساس باید گفت که آنچه در بازار به اجرا در می‌آید روی جوانان اثر می‌گذارد و پاسخ مناسبی دریافت کرده‌ایم. راه انتقال فرهنگ عزاداری سنتی نیز تبلیغ این نحوه عزاداری است.
وی با اشاره به اینکه عزاداری سنتی به دل می‌نشیند، ادامه داد: البته چراغ مراسم امام حسین(ع) هر کجا که روشن شود، اثرش را می‌گذارد، اما آنچه در طول سالیان سال سبب حفظ شدن بازار در همان قالب سنتی شده است، همین موضوع بوده. هیئاتی وجود داشته‌اند که به دلیل چنین مشکلاتی از هم پاشیده یا منشق شده‌اند، ولی چنین مسائلی در بازار دیده نمی‌شود. در این راستا باید روشنگری کرد تا بتوان فرهنگ عزاداری سنتی را انتقال داد. هیئت اصحاب رسانه می‌تواند آنچه را که از گزند دشمن سالم مانده است منتقل شود.
محمود اسدی، مداح که در صنف صحافان مشغول به فعالیت است، با اشاره به اینکه متاسفانه رسانه بسیار اندک به عزاداری سنتی پرداخته است، اظهار کرد: اگر عزاداری سنتی تبلیغ می‌شد، همه جوانان به آن گرایش پیدا می‌کردند. اشعار مداحان در دوره کنونی بی‌مفهوم شده و سبک‌های عزاداری متفاوت از سنت گذشته شده و سبک‌های جدیدی وارد مجالس شده است. از سویی مداح باید آراسته باشد؛ چرا که چنین مجالسی حرمت دارد. اگر گرایش به عزاداری سنتی ایجاد می‌شد معضلات بسیاری از میان می‌رفت.
وی ادامه داد: در قدیم مجالس روضه‌خوانی به این صورت بود که سخنران روضه می‌خواند و مداح پای منبر بود. اکنون روند به این صورت است که مداح می‌آید و به اصطلاح شور می‌دهد، ولی در قدیم مداح روضه می‌خواند، سپس زمینه می‌خواند و بعد واحد نوس و سپس واحد می‌خواند و در پایان شور می‌گرفت. عزاداری‌ها اکنون تغییر پیدا کرده است.
اسدی عنوان کرد: ظاهر مداح‌هایی که در گذشته فعالیت می‌کردند نیز متفاوت بود. مادحین لباس مناسب به تن و حالت بکاء داشتند. این در حالی است که برخی از مداحان لباس نامناسب به تن میکنند و توجهی به صاحب اصلی مجلس ندارند. مداح باید یقین داشته باشد که امام زمان(عج) حضور دارند و باید طوری عزاداری صورت بگیرد که مورد پسند خاطر ایشان باشد؛ در حالی که آنان برای خوشایند جوانان، سبک‌ها را تغییر می‌دهند.
