مسلمانان آلمان؛ بیم‌ها و امیدها

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، پس از نتایج اخیر انتخابات آلمان، خانم مرکل ۶۳ ساله راه خود را برای رسیدن به مقام صدراعظمی بزرگترین قدرت اقتصادی اروپا و چهارمین قدرت اقتصادی جهان بعد از آمریکا، چین و ژاپن، برای چهارمین بار هموار می‌بیند.

شگفتی ساز این دور از انتخابات، حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» (AFD)بود که توانست با یک رکورد تاریخی و با کسب ۱۲.۶ درصد آرا در جایگاه سوم قرار گیرد و برای اولین بار وارد پارلمان این کشور شود.

این حزب که ضد مهاجرت، ضد اسلام و ضد اتحادیه اروپا است حتی توانست در برخی ایالات شرق آلمان با کسب ۲۲.۸ درصد از آراء، جایگاه دوم را از آن خود کند.

بحران مهاجرت، مشکلات امنیتی و تصمیم آنگلا مرکل مبنی بر باز کردن مرزهای این کشور به روی صدها هزار پناهجو به ویژه پناهجویان سوری، نقش مهمی در افزایش شمار رای‌دهندگان حزب راستگرای «آلترناتیو برای آلمان» داشت.

نگرانی مسلمانان

رئیس شورای مرکزی مسلمانان آلمان با تأکید بر نگرانی شدید مسلمانان نسبت به راه‌یابی نمایندگان حزب افراطی «آلترناتیو برای آلمان» به پارلمان، این حزب را به تحریک علیه اقلیت‌ها و ایجاد شکاف داخل جامعه آلمان متهم می‌کنند.

انتقاد و حمله به مسلمانان و پناهندگان یکی از محورهای فعالیت‌ حزب «آلترناتیو برای آلمان» در تبلیغات انتخاباتی بود که سبب نگرانی این اقلیت دینی شده است.

مسلمانان آلمان

بنابر آمارهای رسمی آلمان در سال 2014، مسلمانان یکی از بزرگترین اقلیت‌های دینی این کشور محسوب می‌شوند و 5 درصد جمعیت این کشور را تشکیل داده‌اند.

آلمان پس از فرانسه بزرگترین جمعیت مسلمانان را در میان کشورهای اروپایی دارد.

بیش از نیمی از جمعیت مسلمانان در آلمان یعنی چیزی در حدود 63 درصد اصالت ترک و کردی دارند و بقیه مسلمانانی از پاکستان، بوسنی، آلبانی، آفریقای شمالی، سوریه، ایران، عراق و افغانستان هستند.

اکثر مسلمانان آلمان در برلین، پایتخت این کشور، زندگی می‌کنند و جمعیت‌های کوچکتری نیز در مناطق روستایی آلمان به ویژه بادن ـ وورتمبرگ، هسن و نیز بخش‌هایی از بایرن و نوردراین ـ وستفالن زندگی می‌کنند.

بنابر آمارهای مهاجران در سرشماری سال 2011، مناطق گروس ـ گراو و افنباخ بالاترین میزان مهاجران مسلمان را داشته‌اند.

تاریخ مسلمانان

مسلمانان اولین بار برای مناسبات دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی میان آلمان و امپراتوری عثمانی در قرن هجدهم وارد آلمان شدند.

در سال 1745، «فریدیش دوم» پادشاه «پروسیا» که بعدها به یکی از ایالت‌های امپراتوری آلمان تبدیل شد، رسته‌ای در ارتش پروسیا از مسلمانان ترتیب داد که «سواران مسلمان» لقب گرفت و شامل مسلمانان بوسنیایی، آلبانیایی و تاتار بود.

اولین قبرستان اسلامی در آلمان در سال 1798 در برلین تأسیس شد. این در حالی است که اولین مسجد آلمان، مسجد وونزدرف، در سال 1915 ساخته شد؛ این مسجد در سال 1925 تخریب شد.

بعد از جنگ جهانی اول، شمار مسلمانان در آلمان به 3 هزار نفر می‌رسید که 300 نفر آن‌ها آلمانی‌تبار بودند.

پس از آن، با دعوت دولت آلمان غربی از کارگران خارجی در سال 1961، شمار مسلمانان در این کشور به سرعت افزایش یافت و در دو دهه به 4.3 میلیون نفر رسید که اکثراً از ترکیه و اهل مناطق کردنشین جنوب شرقی آناتولی بودند.

در سال 2010، وزارت آموزش و پژوهش آلمان، مطالعات الهیات اسلامی را به عنوان یک رشته وارد دانشگاه‌های دولتی کرد تا به پرورش مدرسان علوم اسلامی و متخصصان الهیات مسلمان بپردازند.

از آن زمان، دپارتمان‌های الهیات اسلامی بخشی از دانشگاه‌های آلمانی شده که به پژوهش و تدریس اسلام از منظر دین‌شناسی می‌پردازند.

مساجد و مراکز اسلامی

از حدود 3 هزار مرکز اسلامی که در آلمان به عنوان مسجد مورد استفاده قرار می‌گیرند، تنها چندصد مرکز هستند که به عنوان مسجد شناخته می‌شوند. باقی به عنوان «مساجد حیاط‌خلوت» خوانده می‌شوند که اتاق‌هایی در ساختمان‌هایی هستند که کاربردهای دیگری نیز دارند و ظاهر آنان شبیه مسجد نیست. در سال 2004، تعداد مساجد دارای مناره در آلمان 141 باب بوده است.

هراس مهاجران

افزایش محبوبیت حزب تندرو، ضد مهاجرت و ضد اسلام «آلترناتیو برای آلمان» و راه یافتن آن برای اولین بار به پارلمان این کشور، سبب نگرانی‌هایی در میان مسلمانان به ویژه مهاجران مسلمان نسبت به آینده شده است.

گرچه این حزب تاکنون هیچ کرسی‌ای در پارلمان نداشته، امسال موفق به کسب 94 از 631 کرسی پارلمانی آلمان شد.

با وجود این، مهاجران مسلمان همچنان به آنگلا مرکل خوشبین هستند و معتقدند که وی چندان مجالی به بخش‌های محافظه‌کار و تندروی جامعه نخواهد داد.

مسلمانان همچنان امید دارند که پارلمان یا بوندستاگ جدید آلمان که مسئول انتخاب صدراعظم این کشور است همچنان به دلیل تعداد کرسی‌های بالای حزب اتحاد دمکرات مسیحی و سوسیال مسیحی و نیز حزب سوسیال دمکرات، آنگلا مرکل را امسال برای چهارمین بار به عنوان صدراعظم انتخاب کند.

مسلمانان در آلمان مانند مسلمانان دیگر کشورهای اروپایی در سال‌های اخیر از افزایش نگرش‌های منفی و تبعیض مصون نبوده‌اند.

به گفته گروه‌های اسلامی از جمله شورای مرکزی مسلمانان آلمان، این اقلیت دینی در تمامی سطوح از ابتدای حضور در اجتماع تا زمان انتخاب شغل با تبعیض و مشکلات زیادی مواجه هستند.

بیشترین مشکلات متوجه زنان مسلمانان محجبه است که با وجود برخورداری از توانمندی و تخصص، شانس کمتری برای شغل‌یابی دارند.

با وجود این، این نگرانی وجود دارد که با قدرت گرفتن تدریجی احزاب تندرو در آلمان، شرایط برای مسلمانان آلمان بیش از پیش دشوار شود/.