«بخواب مامان جان. بخواب تنها دلخوشیم. بخواب شیرین عسلم. منو ببخش. دیگه آرزویی ندارم. دیگه هیچی نمیخوام از خدا.دیگه بی حس شدم. دیگه تموم شدم. فقط منتظرم که زودتر بیام پیشت.همین.» انتشار این پیام در فضای مجازی توسط یکی از بازیگران ایرانی به مناسبت مرگ گربهاش کافی بود تا واکنش شدید کاربران و سایتهای خبری را برانگیزد.
به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) از استان مرکزی، فارغ از تمسخرها یا حمایتها، این گزارش به دنبال چرایی وابستگی و نگهداری حیوانات در فضای خانه است، شاید چند سال پیش، دیدن کارتونهایی چون «گربههای اشرافی»؛ داستان پیرزنی ثروتمند که تمام میراثش را به گربههای خانگیاش میبخشید برای اکثر ما ایرانیان خندهدار بود اما امروز این سوغات غربی به لطف رسانه ملی و متولیان فرهنگی باورپذیرتر شده است نگهداری حیوان در خانه تا جشن تولد برای سگ و گربه و خرید لباس وسایل بازی برای حیوانات آنهم با قیمتهای گزاف امروز دیگر خنده دار نیست بلکه جزو لاینفک زندگی برخی از ایرانیان شده است.
بهناز سیف الهی، روانشناس بالینی در این باره به
ایکنا گفت: هر انسانی ممکن است وقتی دچار فقدان یکی از عزیزان شود ناخواسته به حیوانات خانگی به عنوان جایگزین پناه ببرد، این مساله در زوجینی که تجربه طلاق دارند نیز صدق میکند چنانچه برای جایگزین کردن حس محبت، اقدام به نگهداری حیوانات خانگی میکنند و با این کار تلاش میکنند تمام محبت و انرژی خود را صرف حیوان کنند.
وی ادامه داد: میل به نگهداری و محبت به حیوانات خانگی ریشه در تربیت دوران کودکی دارد که اگر فردی دچار محبت بیش از حد یا به اصطلاح علمی دچار وابستگی اعتیادوار به حیوانات خانگی است باید درباره دوران کودکی این فرد بررسی بالینی انجام شود، عدم ابراز محبت خانواده به کودک و رفتارهایی که حس دوست نداشتن و عدم پذیرش از سوی والدین و دوستان را به فرد منتقل میکند در ایجاد وابستگی به حیوانات خانگی تاثیر بسزایی دارد.
این روانشناس بالینی تاکید کرد: عدهای از همکاران بنده عنوان میکنند که وابستگی به حیوانات خانگی در بین بانوان بیش از آقایان است، متأسفانه تاکنون بررسی دقیقی درباره نسبت گرایش بانوان یا آقایان به حیوانات خانگی انجام نشده است؛ لذا در حال حاضر فاقد سیاستگذاری صحیح در خصوص عدم نگهداری حیوانات در خانه هستیم.
به گزارش
ایکنا؛ فاطمه بزرگنیا، مددکار اجتماعی نیز درباره علل گرایش به حیوانات گفت: هر چند جامعه ما اسلامی است و همیشه فرهنگ ایرانی اسلامی مد نظر بوده اما متاسفانه امروز فرهنگ عمومی جامعه به سمت فرهنگ غرب پیش میرود. در واقع تضاد فرهنگی و اجتماعی در رفتارها، سبک زندگی و... در عموم جامعه موج میزند.
وی ادامه داد: ورود حیوانات خانگی به منزل یکی از همین معضلات و تضادهای فرهنگی است هر چند ممکن است در روستاها حیواناتی نگهداری شوند ولی ساختار خانه روستایی و شهری بسیار متفاوت است.
این مددکار اجتماعی بیان کرد: متأسفانه در کلانشهرها نگهداری از حیوانات خانگی رو به افزایش است که بیشترین آمار نیز به سگ و گربه تعلق دارد طی بررسی که در علل این کار صورت گرفت عدهای نگهداری حیوانات در خانه را نشانه شخصیت و به روز بودن و عدهای نیز بی اعتمادی به نوع انسان را دلیل نگهداری و محبت به حیوانات خانگی عنوان کردند، در واقع عدم اعتماد، شکستهای عاطفی و عشقی و... از دلایل مهم نگهداری حیوانات در خانه است.
بزرگنیا ادامه داد: هر انسانی ممکن است در زندگی دچار اندوه و رنجش خاطر از دیگران شود و ارتباط خود را با دیگران قطع کند اما متأسفانه از آنجایی که برخی آموزشهای لازم را در خصوص مدیریت عواطف و هوش هیجانی ندیدهاند در اثر شکست در روابط رو به انزوا میروند و به تدریج حیوانات خانگی را جایگزین روابط اجتماعی میکنند. در واقع فرد فشار روانی خود را با نگهداری و جلب محبت از حیوان برطرف میکند که این نوعی اعتیاد است. تاسف بارتر اینکه در برخی موارد شاهد برخی روابط غیراخلاقی نیز در این میان هستیم.
به گزارش
ایکنا؛ سید محمود اتابکی، جامعه شناس دینی و مدرس دانشگاه نیز با تأکید بر اینکه معضل اجتماعی چند علتی است گفت: نگهداری از حیوانات در منزل، علاوه بر تبعات و ابعاد مخرب روانی، باعث از هم گسیختگی اجتماعی میشود.
اتابکی ادامه داد: متاسفانه در جامعه به ویژه در بین کارشناسان به اشتباه واژه «حیوانات خانگی» را مکرراً میشنویم در حالیکه چیزی به نام حیوان خانگی نداریم هر حیوانی نیاز به شرایط نگهداری زیست محیطی خاص خودش دارد و شرایط نگهداری هیچ حیوانی با خانه انسان مطابقت ندارد اگر در روستاها شاهد نگهداری حیواناتی چون خروس، گاو، گوسفند و حتی سگ هستیم با کمی دقت درخواهیم یافت محیط نگهداری این حیوانات خارج از محدوده خانه و جایی که انسان استراحت میکند در نظر گرفته شده ولی امروز متاسفانه حیوانات به ویژه سگ و گربه به اتاق خواب و حتی رختخواب عدهای راه پیدا کرده و تأسف بارتر اینکه برخی بیش از فرزند و والدین به این حیوانات توجه میکنند.
این جامعه شناس تصریح کرد: در بررسی عوامل جامعه شناسی این معضل درخواهیم یافت در وهله اول فضای مجازی نقش بسیار مهمی در عادی سازی این قضیه دارد، در وهله دوم جامعه سلبریتی یا هنرمندان در گسترش این رفتار نقش مهمی ایفا میکند. از افرادی که بیشترین وقت خود را در فضای مجازی و اخبار مجلات زرد درباره رخ دادهای هنرمندان و زندگی خصوصی آنها میگذرانند نباید انتظار داشت درباره نحوه ارتباط انسان با محیط پیرامون از جمله حیوانات اندیشه و تحلیل درست داشته باشند در چنین شرایطی این افراد ناخودآگاه با الگوهای مجلات زرد همسو میشوند.
وی ادامه داد: قشر کثیری از جامعه، رفتار و شیوه زندگی خود را از دو فضای مجازی و هنرمندان الگو میگیرند، تاسفبارتر اینکه مبانی اندیشه و سبک زندگی بعضی از این هنرمندان که در فضای مجازی به عنوان الگو مطرح هستند مبتنی بر فرهنگ و تمدن ایران نیست یا حداقل اینکه خود این افراد به چنین سبک زندگی نرسیدهاند و صرفاً یک کپی کار از مدل زندگی هنرمندان غربی هستند.
اتابکی گفت: به دلیل عادی سازی که در فضای مجازی در حال انجام است و رفتار برخی هنرمندان درباره نگهداری حیوانات در منزل، شاهد هستیم که اگر فردی در خانه یا ملاعام حیوانی را به همراه داشته باشد نه تنها بازخورد منفی نخواهد دید بلکه از سوی آشنایان و دوستان تشویق هم میشود و عدهای نیز به دلیل همین پذیرش عمومی اقدام به این کار میکنند.
این جامعه شناس در پایان بیان کرد: اگر به متون دینی همچون نهج البلاغه مراجعه کنیم درخواهیم یافت دین اسلام بیش از همه ادیان برای حیوانات حقوق قائل شده است ولی اگر این قوانین به درستی اجرا نمیشود مشکل از جای دیگری است نه اسلام، اسلام به مهربانی و عدم خشونت در مواجهه با حیوانات تاکید دارد اما به هیچ عنوان نگهداری حیوانات را در فضای داخلی خانه جایز ندانسته و حتی نگهداری برخی از این حیوانات بر خلاف حقوق حیوانات در دین اسلام است.
کوروش دیباج