نمره سواد رسانه‌ای ما؛ هشداری به مسئولان

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، همه ما عادت داریم، پس از آنکه خریدی را انجام می‌دهیم، پیش از استفاده آن وسیله، نگاهی به برگه راهنمای آن می‌اندازیم تا روش استفاده از وسیله موردنظر را یادبگیریم. مزیت‌های محصول را می‌سنجیم، نقاط مثبت و  مشکلات احتمالی را حتما رصد کرده و مطلع می‌شویم و ... حال امروز با یک دنیای جدیدی روبرو هستیم. دنیایی که نامش دنیای مجازی است. همان زندگی دومی که در ادامه روند زندگی اول‌مان در فضای حقیقی است. اما در حال زیستن در اکوسیستمی جدیدی هستیم بنابراین باید به دنبال همان راهنمای پیش از حضور در این دنیای مجازی باشیم که داشتن سواد رسانه‌ای، همان برگه راهنماست. داشتن سواد رسانه‌ای این اطمینان را به ما می‌دهد که حضور مناسبی را در این فضای نوین داشته باشیم. اما تا چه اندازه از چنین سوادی بهره‌مند هستیم. نمره‌مان در سواد رسانه‌ای چند است؟

نمره لب مرزی، پاسخگوی حضور مثبت نیست

براساس آمار منتشره نمره سواد رسانه‌ای مردم کشورمان از صد، نمره دوازه است. این نمره هشدار جدی برای مسئولان و خطرات جدی در پیش روی فعالان فضای مجازی است. بدون داشتن سواد رسانه‌ای، در فضای مجازی قدم زدن برابر با رانندگی بدون دانستن علائم رانندگی و در نهایت تصادف و خدای ناکرده مرگ تصادفی است.

نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال برای ارتقای سواد رسانه‌ای کارگشاست؟

سیداحمد علمایی، مدیر کل تنظیم مقررات شرکت مخابرات، با اشاره به این موضوع که بخشی از نمره سواد رسانه‌ای به کانال‌های ارتباطی مربوط می‌شود، گفت: اگر ما بتوانیم کانال‌های ارتباطی رسانه‌های دیجیتال و نشر دیجیتال را توسعه دهیم، بخشی از این شاخص‌های سواد رسانه‌ای را پوشش خواهیم داد.

وی افزود: ما به دنبال ایجاد کانال جدید ارتباطی و مدیای مناسب برای توسعه نشر دیجیتال هستیم و این همکاری میان اداره کل تنظیم مقررات شرکت مخابرات و مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت خواهد گرفت تا بتوانیم مدیای جدیدی را در اختیار ناشران دیجیتال قرار دهیم.

مدیر کل تنظیم مقررات شرکت مخابرات تصریح کرد: فکر می‌کنم بخش عمده‌ای از کاهش نمره سواد رسانه‌ای جبران خواهد شد و توسعه کانال‌های ارتباطی منجر به این خواهد شد که سواد رسانه‌ای مان متناسب با آن افزایش یابد.

وی بیان کرد: سازمان تنظیم مقررات اطلاعات و فناوری بخش عمده‌ای از فعالیت‌هایش مبتنی بر این حوزه قرار داده و به دنبال نظام دادن و نظم بخشیدن به افرادی است که در این حوزه کار می کنند. همچنین به غیر از سازمان تنظیم مقررات، رگولاتورهای دیگری همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صداوسیما می‌توانند با همکاری و هماهنگی یکدیگر این بخش را نظام‌مند و قانون‌مند کنند.

علمایی اظهار کرد: ما بخشی از این حوزه را نیازمند این هستیم تا نظامات جدید در آن وضع شود و یا برداشت مشخصی از قوانین صورت بگیرد. برخی از قوانینی که هم‌اکنون وجود دارد، ممکن است نیاز به بازنگری و برخی نیاز به حذف و برخی نیاز به قراردادن قوانین جدید باشد؛چراکه فضای کسب و کار در این حوزه کاملا تغییرکرده است و اگر حوزه‌های رگولاتوری در این بخش کاملا باهم هماهنگ عمل کنند، امیدواریم این مهم محقق خواهد شد.

مأموریت اصلی نمایشگاه؛ ارتقای سواد رسانه‌ایست

جواد موحد، مدیر اجرایی یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال، با اشاره به این موضوع که بیش از 350 غرفه و 500 مؤسسه در این دوره از نمایشگاه حضور دارند، گفت: در بخش‌های نه‌گانه نمایشگاه موضوع سواد رسانه‌ای را در اولویت برنامه‌های‌مان قرار داده‌ایم.درکارگاه‌ها و نشست‌هایی که برگزار می‌کنیم، این موضوع مورد توجه قرار می‌گیرد.

وی افزود: یکی از مأموریت‌های نمایشگاه بحث ارتقای سواد رسانه‌ای، سواد فضای مجازی مخاطبان و فرهنگسازی است؛ بالطبع آشنایی مخاطبان با نمایشگاه در دیدارهای مستقیم با تولیدکنندگان محتوا و شرکت در برنامه‌های نمایشگاه، قطعا در ارتقای سواد رسانه‌ای تأثیر بسیاری دارد.

موحد اظهار کرد: ما در نمایشگاه پاویونی ویژه کودکان داریم که در این بخش محصولاتی برای کودکان طراحی شده مبنی بر اینکه والدین از طریق نرم‌افزارها در فضای مجازی، کاملا رفتار کودک را تحت نظر داشته باشند، بدون اینکه نگران حضورفرزندان‌شان باشند.

وی بیان کرد: ما در کشورمان به دلیل عدم سواد رسانه‌ای بسیاری از منابع را به شکل آزاد در اختیار کودکان قرار می‌دهیم که همین امر آسیب‌پذیری بسیاری به دنبال دارد؛ بنابراین والدین باید در استفاده از فضای مجازی دقت داشته باشد البته خانواده‌ها نباید به دنبال محدود کردن حضور فرزندان‌شان در فضای مجازی باشند، بلکه باید این فضا را مدیریت کنند تا فرزندان حساب شده از این فضا بهره‌مند شوند.

چم و خم فضای مجازی را به بازدیدکنندگان آموزش می‌دهیم

حسین نادرخوانی، مدیر بخش تلفن همراه یازدهمین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال با اشاره به این بخش گفت: بیشترین مساحت نمایشگاه به بخش تلفن همراه با متراژی بالغ بر سه هزار متر مربع اختصاص یافته است و حدود 52 غرفه در این بخش مستقر هستند.

وی افزود: امسال نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال در حوزه موبایل بسیار شکوفاتر بوده است تا جایی که این بخش نسبت به دوره‌های گذشته رشد 70 درصدی داشته است. در این بخش سعی داریم تا آخرین دستاوردها در حوزه محتوا را به مردم ارائه کنیم.

مدیر بخش تلفن همراه یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال تصریح کرد: ما باید بدانیم تلفن همراه امروزه دیگر تنها یک وسیله ارتباطی نیست بلکه در ردیف زندگی روزمره مردم قرار گرفته است و حتی به واسطه تلفن همراه می‌توان در حوزه کسب و کار و نوآوری موفق عمل کرد. طبیعی است که امروزه بسیاری از کسب و کارها به سمت تلفن همراه سوق یافته است.

وی بیان کرد: در فضای مجازی دیگر نمی‌توان گفت فضای مجاز است چراکه امروز هر اتفاقی که در فضای واقعی رخ می‌دهد، در فضای مجازی هم قابل دسترس است. ما در این حوزه به دلیل آنکه مردم از آسیب‌ها دورتر باشند و از فرصت‌ها بیشتر استفاده کنند، نیازمند ارتقای سواد سایبری هستیم در این بخش بازدیدکنندگان را با «چم و خم» فضای مجازی آشنا کنیم.

مدیر بخش تلفن همراه یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال تصریح کرد: در نمایشگاه با برگزاری 130 عنوان کارگاه آموزشی و همچنین آموزش‌های ویدئویی به مردم کمک کنیم تا در این حوزه پیشرفت داشته باشند و به نوعی سواد رسانه‌ای‌شان افزایش یابد.

سواد رسانه‌ای چیست؟

یکی از کارگاه‌هایی که در نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال برگزار شد با موضوع سواد رسانه‌ای بود. جمعی از بازدیدکنندگان در این کارگاه شرکت کرده بودند. در میان حاضران خانمی جوان که به همراه همسرش در این کارگاه شرکت کرده بود، با اشاره به موضوع سواد رسانه‌ای گفت: تا امروز نمی‌دانستم منظور از سواد رسانه‌ای چیست و چگونه باید آن را آموزش دهم. امروز با حضور در این کارگاه با خطرات فضای مجازی آشنا شدم و دانستم که چگونه باید در این فضا مسلح باشم تا از آسیب‌های آن در امان باشم.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: داشتن سواد رسانه‌ای ربطی به تحصیلات فرد ندارد و ممکن است فردی با داشتن سطح تحصیلات دکترا، فاقد این نوع سواد باشد؛ بنابراین لازم است تا همه افراد سطح سواد خود را در این زمینه افزایش دهند تا حضوری بدون خطر در فضای مجازی داشته باشند.

این خانم جوان تصریح کرد: بنظرم نمره سواد رسانه‌ای‌ام هشت باشد و درک درستی از این موضوع نداشتم، البته با مطالعاتم نمره‌ام را افزایش خواهم داد.

ابتدا سطح سواد رسانه‌ای مدیران کانال‌ها را افزایش می‌دهیم

عماد قمی، مدیر بخش شبکه‌های اجتماعی یازدهمین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال گفت: حدود 40 غرفه در بخش شبکه‌های اجتماعی مستقر هستند و در حوزه شبکه‌های اجتماعی و دیجیتال مارکتینگ فعالیت می‌کنند.

وی افزود: یکی از برنامه‌های‌مان برای ارتقای سواد رسانه‌ای، حضور مدیران کانال‌های معروف در نمایشگاه و برگزاری کارگاه‌هاست و سعی داریم از این طریق سواد رسانه‌ای بازدیدکنندگان را افزایش دهیم.

قمی اظهار کرد: در حوزه توانمندسازی و مدیریت رسانه برای کسانی که هم‌اکنون رسانه‌های اجتماعی را مدیریت می‌کنند، برنامه‌هایی داریم تا مدیران به این شناخت برسند. همچنین با برگزاری کارگاه‌ها سعی داریم ابتداعا سواد رسانه‌ای آنها را ارتقا دهیم تا آنها در حد مدیران یک رسانه رسمی بتوانند روی محتوا آنالیز داشته باشند و مسائل اطراف را بشناسند تا با چالش‌های کمتری روبرو باشند.

وی افزود: جشنواره رسانه‌های اجتماعی را درحال برگزاری هستیم که اخبار آن را به زودی در رسانه‌ها منتشر خواهیم کرد اما یکی از موضوعات‌مان در جشنواره بحث سواد رسانه‌ایست و سعی داریم در این جشنواره کارهای محتوایی قوی‌تری در این موضوع داشته باشیم.

سواد رسانه‌ای، یک مسئولیت اجتماعی است

داشتن سواد رسانه‌ای همچون سواد خواندن و نوشتن، امری ضروری است اگر دردنیای حقیقی نیازمند سواد خواندن و نوشتن هستیم، لازمه دنیای مجازی هم داشتن سواد رسانه‌ایست تا بتوانیم زندگی بی دردسر و کم خطری را داشته باشیم. برگزاری رویدادهای فرهنگی همچون نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال با معرفی و ارائه محصولات فاخر و برگزاری نشست‌های تخصصی قطعا می‌تواند در این زمینه کارساز باشد، اما این موضوع که آیا نمایشگاه یازدهم توانسته تا در این امر به دست‌اندرکاران امر کمک کند، پاسخ این بوده که هنوز جای کار داریم و هنوز فاصله تا هدف باقی‌است.

برای مشاهده گزارش تصویری یازدهمین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال اینجا را کلیک کنید.

گزارشی از زینب رازدشت