معیار سلامت جوایز ادبی/ جایزه جلال 16دی برگزار می‌شود
گروه ادب: در نشست خبری دهمین دوره جایزه جلال آل احمد بر سلامت جوایز ادبی تأکید و عنوان شد؛ شرط لازم برای برگزاری یک جایزه ادبی سالم، وجود افراد سالم در برگزاری آن است و شرط کافی‌اش هم این است که آئین‌نامه، شیوه انتخاب، منابع مالی و ... مشخص بوده و با شفافیت اعلام شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، مهدی قزلی، مدیر عامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان صبح امروز 5 دیماه در نشست خبری دهمین دوره جایزه جلال آل احمد که در بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد، آئین اختتامیه این دوره از جایزه جلال را 16 دیماه در تالار وحدت عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه امسال تغییر و تحول دولت بود، وزرا در کابینه جدید دوباره انتخاب می‌شدند و از قضا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز معاون فرهنگی همان وزارتخانه بود؛ از این رو تعیین علمی کمی دیرتر انجام شد و سبب شد برنامه جایزه جلال به تأخیر افتاد. چون مسئولیت مستقیم اجرای آن بر عهده معاونت فرهنگی است.
وی افزود: انتصاب دبیر علمی جایزه جلال از کارهای مهمی است که همه ترجیح می‌دادند در ثبات زمانی اتفاق افتد و این دیرترین زمان برای برگزاری جایزه جلال طی چهار سال گذشته است و امیدوارم این روند تصحیح شود.
قزلی ادامه داد: بعد از اعلام فراخوان و اطلاع‌رسانی عمومی، اسامی کتاب‌ها را از خانه کتاب گرفتیم و بر همان اساس غربالگری اولیه انجام شد و کتاب‌ها باید چاپ اولشان در سال 95 باشد و چاپ مجدد و ترجمه نباشند و ... که بعد از استقرار هیئت علمی، با هدایت شهریار عباسی، داوری با سرعت و دقت خوبی انجام شد و جا دارد از هیئت علمی تشکر ویژه‌ای کنیم.
وی با اشاره به تعداد آثار مورد بررسی در هر بخش عنوان کرد: در بخش رمان 500 اثر، داستان کوتاه 400، مستندنگاری 300 و نقد ادبی 330 اثر در اختیار داوران، برای بررسی و داوری قرار داده شد که داوران با توجه به ورودشان به حوزه ادبیات، تعدادی کتاب را نیز به فهرست کتاب‌ها اضافه کردند و در مجموع 1500 اثر بررسی شد که در حال حاضر نامزدهای بخش مستندنگاری مشخص شده و شامل «آنک!... پاریس»، نوشته میرجلال‌الدین کزازی از انتشارات صدای معاصر، «اتاق شماره 24»، نوشته صبریه فلاح حسینی از انتشارات صریر، «سفر دیدار»، نوشته محمدرضا توکلی صابری از انتشارات اختران، «ملاصالح»، نوشته رضیه غبیشی از انتشارات شهید کاظمی و «نگاهی به دروازه غار»، نوشته احمد مسجدجامعی از نشر ثالث است و تا هفته آینده جلسات انتخاب نامزدهای نهایی با حضور شهریار عباسی، مریم حسینی، احمد دهقان، ابراهیم زاهدی مطلق، مسعود کوثری، ابراهیم حسن بیگی، داوود غفارزادگان و حجت الاسلام مهدوی راد مشخص خواهد شد.
در ادامه این نشست شهریار عباسی، دبیر علمی دهمین دوره جایزه جلال آل احمد گفت: داوران با دقت و انصاف داوری کرده‌اند و برای من تجربه خوبی بود که در کنار دوستان اعضای هیئت علمی باشم و تلاشمان این بود افرادی را انتخاب کنیم که از دانش کافی داوری برخوردار بوده و به خوشنامی در انصاف و دقت شهره باشند و از همه جریان‌ها در این حوزه وجود داشته باشد. جایزه جلال می‌تواند کمکی به پیشرفت ادبیات و داستان باشد؛ چرا که حوزه داستان روزگار خوبی را نمی‌گذراند و در حوزه نشر کتاب و مطالعه مشکلاتی داریم و امیدواریم جایزه جلال بتواند به معرفی ادبیات برتر کمک کند.
وی در بخش دیگری از این نشست گفت: داوران براساس معیارهایی که برای انتخاب یک اثر سالم دارند، کار خود را پیش برده‌اند، اما به هر تقدیر بخشی از انتخاب نیز به سلیقه داوران برمی‌گردد که اگر آن را حذف کنیم و داوران دیگری برگزینیم نتایج تغییر خواهد کرد. اما مهم سلامت یک جایزه ادبی است که در تمام جریانات این جایزه حائز اهمیت بوده است.
وی در ادامه درباره انتخاب آثار برگزیده در جایزه جلال و همخوانی آن با مشی این نویسنده ادامه داد: جلال نویسنده جویای حقیقت بود، وی در دوره‌های مختلف زندگی‌اش تحول پیدا کرده استو شخصاً معتقدم جلال در پی حقیقت بود، صادق بود و در برخی موارد به خطا رفت، اما قرار نیست در این جایزه آثاری را برگزینیم که به مشی او نزدیک باشد. ادبیات ما امروزه از کیفیت بالا و متفاوتی برخوردار است و دغدغه‌های متفاوتی نسبت به زمانه جلال دارد و پاسخ‌هایش نیز به طبع از زمانه او جلوتر است و اگر وی امروز زنده بود، دغدغه‌های متفاوتی داشت، با این همه تلاش ما این است که برگزیدگان ما در جستجوی حقیقت، شجاعت و صراحت در بیان باشند.
دبیر دهمین دوره جایزه جلال گفت: اکنون جایزه جلال به عنوان جایزه ملی است و روند اجرای آن را در جهت واگذاری فرهنگ به اهالی فرهنگ می‌دانم. با این همه معتقدم این جایزه راه را برای هیچ حایزه خصوصی نبسته است وخود من نیز همین امسال از چند جایزه خصوصی پیشنهاد داوری داشتم که نتوانستم قبول کنم.
قزلی در بخش دیگری از این نشست در پاسخ به سؤالی درباره انتخاب اعضای هیئت علمی و چگونگی داوری‌ها گفت: اعلام هیئت علمی و دبیر در هر دوره با واکنش‌هایی از سوی جامعه ادبی مواجه بوده است که برخی در رد یا در تأیید آن واکنش نشان داده‌اند. البته ما هم انتظار نداریم تا انتخاب‌های این‌چنینی در وزارت ارشاد هیچ‌کس را به واکنش وادار نکند. آقای سرشار به عنوان دبیر انجمن قلم محق هستند نظر خود رات اعلام کنند و کسی نباید ناراحت باشد و ایشان هم نباید منتظر باشند تا مجموعه وزارت ارشاد مطابق نظر ایشان عمل کند.
وی در ادامه گفت: کارنامه آقای عباسی در حوزه ادبیات، کارنامه روشنی است و وی 10-11 کتاب گردن‌کلفت دارد که برخی از نویسندگان ما این روزها با داشتن یکی، دو تا از آنها پادشاهی می‌کنند. وی تاکنون جوایز ادبی متعددی را به دست آورده و یا در آنها به عنوان داور بوده است که اگر بخواهیم تعداد این جوایز را بشماریم، از تعداد انگشتان دو دست فراتر می‌رود و باید از انگشتان دوستانتان هم استفاده کنید.
قزلی با اشاره به نامه محمدرضا سرشار درباره انتصاب شهریار عباسی که بیان کرده، وی وزانت این جایزه را ندارد، توضیح داد: غیر از آثار، سابقه و پیشینه یک فرد برای دبیری یک جایزه، باید چه چیزی وجود داشته باشد که وزانت دبیری این جایزه را داشته باشد. فکر می‌کنم مشاوره خوبی به آقای سرشار داده نشده است و ایشان در رابطه با آقای عباسی و توصیه به آقای صالحی، باید نکات بهتری را عنوان کنند.از این رو اصحاب رسانه مهمترین کسانی هستند که می‌توانند در معرفی دبیر علمی جایزه جلال نقش داشته باشند که آیا از وزانت علمی و عملی برخوردار است یا خیر.
وی در ادامه در پاسخ به سؤالی درباره تقابل این جایزه با جوایز دیگر گفت: تقابلی میان جوایز ادبی دولتی و خصوصی وجود ندارد. در مورد مال و ثروت این موضوع کمتر اهمیت دارد که توسط چه کسی به وجود می‌آید، آنچه در این زمینه اهمیت دارد حلال بودن آن است. در مورد جایزه هم همین است، آنچه جایگاه یک جایزه را مشخص می‌کند این نیست که خصوصی یا دولتی یا نیمه دولتی باشد بلکه آنچه خوب یا بد بودن یک جایزه را مشخص می‌کند برگزاری سالم آن است.
مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در ادامه معیار سلامت جایزه ادبی را مورد اشاره قرار داد و گفت: شرط لازم برای برگزاری یک جایزه ادبی سالم، وجود افراد سالم در برگزاری آن است و شرط کافی‌اش هم این است که آئین‌نامه، شیوه انتخاب، منابع مالی و ... مشخص بوده و با شفافیت اعلام شود.
وی در ادامه درباره بخش ویژه جایزه جلال نیز بیان کرد: بخش ویژه‌ای با عنوان «یک دهه ادبیات اقتصادی و پیامد اجتماعی کار» گنجانده شده که تمامی آثاری که در ۱۰ سال گذشته با موضوع «اقتصاد» نوشته شده‌اند؛ در چهار قالب رمان، داستان کوتاه، مستندنگاری و نقد، گردآوری و توسط یک هیئت داوران بررسی شده است که نامزدهای آن نیز اعلام خواهد شد. درباره بخش ویژه ادبیات تاجیکستان نیز ما پیگیری‌های لازم را انجام دادیم؛ اما شرایط این کشور با کشور همسایه ما (افغانستان) که سال گذشته ادبیاتش در جایزه جلال داوری شد، متفاوت است و تاکنون از سوی آنها اعلام آمادگی صورت نگرفته است.
وی در ادامه درباره میزان جایزه این دوره از جوایز جلال آل احمد گفت: بر اساس مصوبه هیئت امنای جایزه جلال و کمیسیون فرهنگ، هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی، برگزیدگان جایزه جلال ۳۰ سکه و آثار شایسته تقدیر ۱۰ سکه دریافت خواهند کرد که این جایزه همسنگ جایزه کتاب سال است. اگر در بخشی، دو اثر به عنوان اثر مشترک برگزیده شوند، جایزه میان آنها تقسیم خواهد شد، ولی اگر شایسته تقدیرها بیشتر از یک نفر باشند، به هر کدام مبلغ کامل جایزه تقدیم می‌شود. همچنین به تمامی نامزدهای حاضر در مراسم اختتامیه نیز هدایایی را دریافت خواهند کرد.
گزارش تصویری این خبر را اینجا ببینید.
