حسن بنیانیان، رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، به تبیین علل شکلگیری تولیدات فرهنگی ضعیف در کشور اشاره و اظهار کرد: در این زمینه اصل مشکل به نبود نظام تقاضا باز میگردد و دلیل آن نیز این است که بسیاری از نظامهای اصلی ما تفکرات غربی با کمی اصلاحات دارند.
وی با طرح چند پرسش ادامه داد: در مجموع مدارس کشور چند درصد شاهد فضای تربیت دینی عالمانه هستیم؟ و یا چند دانشگاه سعی میکنند اندیشههای دینی را به رفتار تبدیل کنند و یا تا چه میزان مباحث دینی مطرح شده هیئتهای مذهبی و روحانیون به سبک زندگی تبدیل میشود و یا رسانهها در داخل مخاطبان خود را بر روی چنین مسائلی حساس میکنند؟
رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه اگر تقاضای فرهنگی وجود داشته باشد، تولیدکننده نیز انگیزه و گردش اقتصادی پیدا میکند، گفت: تولید کننده از تقاضای موجود استقبال و بر اساس آن تولید میکند.
جای امثال شهید مطهری و شهید بهشتی هنوز پر نشده است
بنیانیان از دیگر علل ضعف در ارائه تولیدات فرهنگی را کمبود اندیشمند در حوزه فرهنگ خواند و گفت: از 100 سال پیش که اولین گروهها به خارج از کشور برای علم اندوزی اعزام شدند، طبقهای متفاوت شکل گرفت و از آن پس استعدادهای برتر ما راه دکتر و مهندس شدن را پیمودند و استعدادهای خلاق و نوآور کمتر به عرصههای فرهنگی راه پیدا کردند. جدای از تعارفات هنوز جای امثال استاد شهید مطهری و بهشتی پر نشده است و مشکل کمبود استعدادهای درخشان در عرصه فرهنگ در کسوت مدیر و هنرمند و ... وجود دارد.
وی با انتقاد از عدم شکل گیری نظام ارزشی در روابط جامعه و سبک زندگی ایرانی اسلامی گفت: هنوز این مهم برای مردم جامعه به یک مسأله تبدیل نشده است و همین که ما در ایام ماه محرم و صفر به هیئت میرویم، روحیه مذهبیمان ارضا میشود و بقیه ابعاد زندگیمان را تقلید میکنیم. طیف وسیعی از مردم جامعه نیز تحت تأثیر ماهواره هستند و لحظه به لحظه به خرید کالا یا فرهنگ غربی تشویق میشوند.
دغدغه اجرای نقشه مهندسی فرهنگی وجود ندارد
بنیانیان با اشاره به اینکه فرهنگ غربی بر تمام ابعاد زندگی فرد تأثیر میگذارد و از نحوه تقاضای محصولات گرفته تا چگونگی برگزاری مراسم تولد، جشن عروسی، پوشش و ... رنگ و بوی غربی به خود میگیرد، اظهار کرد: مقام معظم رهبری با ذکر جزئیات به موضوع ضرورت نقشه مهندسی فرهنگی اشاره کردهاند، اما نخبگان جامعه به ضرورت موضوع پی نمیبرند و با وجود تصویب این نقشه نه کسی مطالبه گر این سند است و نه آن را اجرایی میکند.
بنیانیان با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری نسبت به شورای خبرگان مبنی بر رصد تحولات فرهنگی کشور و مطالبه این امور از مسئولان کشور، گفت: این مطالبه گری نه در رسانه ملی و نه در مطبوعات و خبرگزاریها به چشم نمیخورد. از سال 86 موضوع پیوست فرهنگی برای طرحهای عمرانی، اقتصادی و سیاسی مطرح شده است چرا که از نظر معظم له همه دستگاهها و نهادها کارکرد فرهنگی دارند، حتی در سال 88 خطاب به نمایندگان مجلس گفتند که شما وقتی قانون اقتصادی تدوین میکنید باید به آثار فرهنگی و تربیتی آن نیز توجه کنید اما کسی بر روی این مسائل تمرکز ندارد.
رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه اگر مجموعه سخنان مقام معظم رهبری در دستور کار مسئولان قرار گیرد، میزان تقاضای محصولات فرهنگی نیز از جانب مردم افزایش مییابد، گفت: این در حالی است که امروز بازار فرهنگی در کشور رونق ندارد در صورتی که میتواند برای سایر کشورها نیز محصول فرهنگی تولید کنیم و نمونه آن نیز همچون فیلمهای مختار نامه وجود داشته است.
وی اراده تحول بخشی فرهنگی به سازمان تحت نظارت از سوی مسئولان را در این دگرگونی مؤثر خواند و گفت: اگر آموزش و پرورش میزان تقید دینی معلمان را دغدغه خود بداند و برای تقویت گرایش دینی دانشآموزان از معلمان آغاز به کار کند و در این راستا نیز برنامه داشته باشد، میتواند قدمهای موثری را بردارد و نسلی را تربیت کند که در این زمینه تقاضامند است. این در حالی است که امروز مدیران فقط رشد درسی و سواد علمی را در مدارس اندازه گیری میکنند و تربیت تعطیل و میزان محفوظات برای موفقیت در کنکور ملاک قرار میگیرد.
ضرورت مطالبه گری فرهنگی از مسئولان و وزرا
بنیاینان بر ضرورت مطالبه گری رسانهها از وزرا و مسئولان مختلف به منظور رصد و پایش فعالیتهای فرهنگی صورت گرفته در مجموعه تحت نظر خود تأکید و تصریح کرد: نرخ بیکاری و تورم اندازه گیری میشود، اما فضا برای کار فرهنگی آماده نیست و اولویتها به مسائل اقتصادی داده شده است.
سرکوب اندیشه مشکل ساز شده است