به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گروه تئاتر «آران» به سرپرستی و کارگردانی بهروز غریبپور در این دوره از جشنواره بینالمللی «تئاتر فجر» اپرای عروسکی خیام را در تالار فردوسی اجرا میکند.
این گروه سالهاست که در تولید و اجرای آثار فاخر عروسکی، موجب رونق و شکوه تئاتر ایران شده و تولیداتش وزنه و مرکز ثقل تئاتر ایران بوده است و موضوعاتی که برای تولیدات خود انتخاب، تولید و به روی صحنه میبرد همواره توانسته بر عظمت و شکوه فرهنگ، ادب و اندیشه ایرانی صحه بگذارد.
آثار متعدد گروه تئاتر «آران» همچون «اپرای عروسکی رستم و سهراب»،«اپرای عروسکی مولوی»،«اپرای عروسکی سعدی» مصداق این مدعاست همچنانکه این گروه در زمینه پرداختن به تاریخ دین نیز توجه داشته که ثمره آن تاکنون تولید و اجرای «اپرای عروسکی عاشورا» بوده است و البته تا حدی نیز به ادبیات نمایشی جهان ادای دین داشته که نمونه این تلاش تولید و اجرای «اپرای عروسکی مکبث» بوده است.
اما شخصی که در رأس این گروه قرار دارد؛ بهروز غریبپور که از جمله چهرههای مطرح و تأثیرگذار در عرصه هنر به ویژه هنر نمایش و سینماست که البته اگر خواسته باشیم حق مطلب را ادا نماییم او را باید شخصی موفق در عرصه مدیریت فرهنگی و هنری نیز به حساب آورد؛ تلاش برای به ثمر رساندن فرهنگسرای بهمن به عنوان قطب فرهنگی جنوب شهر تهران و تبدیل کردن پادگان متروکه ایرانشهر به فضایی فرهنگی که هماکنون ما آن را به نام «خانه هنرمندان ایران» میشناسیم از جمله ثمرات تلاش وی در عرصه مدیریت فرهنگی است، فردی که اکنون مدتی است ریاست کاخ جشنواره «فیلم فجر» را نیز به عهده دارد.
با او در مورد «اپرای عروسکی خیام» و حضور گروه تئاتر «آران» در سی و ششمین جشنواره «تئاتر فجر» گفتوگویی ترتیب دادهایم که در ادامه میخوانید:
ـ روایت نمایشی عالمان و شخصیتهای برجسته جهان اسلام در قالب و گونه جذاب عروسکی را تا چه اندازه در آشنایی نسل جوان با مفاخر ایرانی و اسلامی مفید میدانید؟
ما عادت کردهایم که نسلهای آینده را به دادگاه نیاورده، محکوم کنیم. نسل بعد از ما تشنه دانایی است اما شیوه او متفاوت است، او متعلق به عصر ارتباطات است و اگر اثری که در این عصر آفریده شده است مورد پسندش قرار بگیرد بیمزد و منت به مُبلغ آن مبدل میشود. در مورد آثار گروه تئاتر عروسکی «آران» باید بگویم که این عزیزان جوان همینگونه عمل کرده و به جرئت میتوانم بگویم که بخش بزرگی از موفقیت ما مدیون همت آنان است.
آنها میخواهند از گذشته تاریخی، سیاسی، مذهبی و در یک کلام از سرنوشت بزرگان ایران مطلع شده و با مفاخر ایران آشنا شوند. اجازه بدهید بگویم صرف گفتن ایران، یادآور نامهای بزرگ و غیرقابل تکرار در عرصه اندیشههای والاست و بدون هر پسوندی ، ایران همین معنا را دارد زیراکه یکتاپرستی در سرشت ایرانیان بوده و هست و بخصوص در سپهر اندیشه اسلامی اگر این نامآوران ایرانی حضور نداشتند دنیای اسلام بسیار محدود و محصور در یک رشته آداب و اخلاق و رفتار عبادی و دینی میشد. نسل جوان با دیدن آثار ما از این عظمت تأثیر میگیرد و قدرشناسانه به آن عشق میورزد.
ـ تولید نمایش عروسکی، بسیار سخت و با توجه به امکانات و فراهم نبودن زیرساختها، کار طافتفرسایی است. با این وجود اما شما و گروه «آران» توانستید آثار متعددی در این زمینه خلق نمایید. این مداومت در تولید نمایش عروسکی تا چه حد توانسته موانع را مرتفع نماید؟
من با انتخاب ژانر اپرا از یک سو و برگزیدن زبان نمایش عروسکی از دیگر سو،همافزائی موسیقی و آواز ایرانی و هنر نمایش ایرانی را به شکلی تألیفی درآوردهام که در قیاس با نمونه مشابه آن در یکی دو کشور اروپائی، تفاوت اساسی دارد؛ اپرای عروسکی تنها شیوهای است که کاراکتر وجود مستقلی مییابد و هر نقش در آن به صورت ابدی مستقل میماند: سعدی، سعدی است ، مولوی نیز به همین شکل و دیگران. برخلاف بازیگری در تئاتر یا سینما که بازیگر پیشینه هنری خود را خواه ناخواه بر کاراکتری که میآفریند تحمیل میکند و این رویکرد در جهان بینظیر است.
ـ خیام از جمله دانشمندان مطرح علاوه بر جهان اسلام در کشورهای غربی است، تا چه اندازه در روایت نمایش اپرای عروسکی خیام سعی در ایجاد ارتباط با مخاطب بینالمللی داشتید تا چهره واقعی این دانشمند نمایان شود؟
تولید هر اثر ماحاصل کوشش آغازین من برای دستیابی به متنی نمایشی متکی به زبان خود آن شاعر است و حتی اگر از شعرای دیگر نیز ابیاتی را اخذ میکنم باید نتیجه کار اثری یکدست و متناسب با شأن و جایگاه این بزرگان باشد. در مورد خیام کارم بسیار دشوارتر بود چراکه با ابیات اندکی روبرو بودم و با همین اندک باید خیام حکیم و ریاضیدان و شاعر و موسیقیدان و منتقد اجتماعی را به نمایش درمیآوردم.
پیامد آن ساخت موسیقی با حضور آواگران فراوان ، دهها عروسک و بیش از دوازده صحنه و ساختن تصاویر انیمیشن و... بود که اگر بیعشق عمیق چه از سوی خودم و چه از سوی یکایک اعضای گروه بود هرگز هرگز ساخته نمیشد. ما یاد گرفتهایم که در درون کاسه کوچک صدف و در نبردی سخت با موانع بیشمار، مروارید بسازیم.
ـ فضای جشنواره امسال فجر را چگونه ارزیابی میکنید و آیا تغییرات ساختاری و تحولی که دبیرخانه جشنواره در این دوره صورت داده است را پس از 36 دوره به صلاح تئاتر حرفهای کشور میدانید؟
سالهاست که ما در حاشیه جشنوارهها حضور داریم و این در حاشیه بودن مزایایی دارد، نه در پی تقدیر و جایزهایم و نه در جدالها حضور پیدا میکنیم. جشنواره برای ما تریبونی است که گروه ما فرصت تماس گستردهتری پیدا میکند تا دوستداران جدیدی را به جمع دوستدارانمان بیافزاید. جای شکرش باقی است که امسال هم هستیم.