احزاب مذهبی پاکستان و چالش قدرت در انتخابات

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)؛ حسنعلی ذكریایی، كارشناس میز کویته سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در یادداشتی با عنوان «نقش احزاب مذهبی در انتخابات پاکستان» که از سوی این سازمان در اختیار ایکنا قرار گرفت، آورده است:

پاکستان به لحاظ پیشینه تاریخی و تمدنی كه بخشی از سرزمین شبه قاره است و همچنین به خاطر موقعیت ژئوپلتیک در نقطه‌ای حساس از قاره كهن قرار دارد.

با نزدیک‌تر شدن به زمان انتخابات پارلمانی پاکستان در 2018 از یک سو، تردیدها و نظریات مختلف و متفاوتی بر ابهام آمیزبودن فضای سیاسی پاکستان مستولی است و از سوی دیگر، این كشور تحولات سیاسی ـ امنیتی پرتنشی را تجربه می‌کند.

انتخابات پاکستان بیش از آن‌که ابزاری برای انتقال مسالمت‌آمیز قدرت باشد، همواره فرایند انتقال قدرت را به چالش قدرت و تنازع بازیگران سیاسی آن از جمله گروه‌ها و جریانات مذهبی تبدیل کرده است.

در پاکستان طی 7 دهه، اگرچه جریانات مذهبی به ‌صورت پراکنده در قدرت سیاسی به‌ نوعی سهم داشته‌‌اند، اما قادر نبوده‌اند در امور سیاسی نقش برتر و مسلطی را به دست آورند.

نخستین ائتلاف احزاب مذهبی

در تاریخ سیاسی كشور پاكستان برای اولین بار در دوران حکومت ژنرال «پرویز مشرف»، احزاب مذهبی این امكان برایشان فراهم شد تا ائتلافی سیاسی به ‌نام مجلس متحده عمل(برخی آن را ائتلاف علما و نظامیان می‌دانند) که متشکل از یک حزب شیعی و چهار حزب سنی است، تشکیل دهند و از این طریق، در انتخابات 2002 نقش مهمی در مجالس ایالتی، مرکزی و همچنین در مجلس سنای پاكستان داشته باشند.

با وجود این در سال‌های 2002 - 2007 شاهد اوج قدرت سیاسی احزاب مذهبی در این كشور بودیم. در انتخابات 2008، مجلس متحده عمل، دچار اختلافاتی شد و یک بار دیگر احزاب مذهبی در صحنه‌های سیاسی این کشور متفرق شدند.

طی سال‌های 2008 -2013 که حزب حاکم «مردم پاکستان» و «مسلم لیگ» به عنوان قدر‌ت‌های اصلی در صحنه سیاسی پاکستان مطرح بودند، نقش احزاب مذهبی در امور سیاسی این کشور که به دلیل وقایع تروریستی متهم به افراط‌گرایی و تندروی شدند، كاهش پیدا كرد.

با شروع انتخابات 2013، احزاب مذهبی این کشور بار دیگر تلاش کردند تا مجلس متحده عمل را احیا کنند و موقعیت مناسب‌تری در انتخابات 2013 به‌ دست آورند اما به علت اختلاف نظرهای موجود بین حزب «جمعیت علمای اسلام» (شاخه فضل‌الرحمن) و «جماعت اسلامی»، این هدف محقق نشد.

تبلیغ عدم ورود مذهبی‌ها به سیاست

حجت‌الاسلام والمسلمین سید سبطین سبزواری، رئیس نهضت اسلامی پاکستان در ایالت پنجاب به تبلیغات سوء علیه گروه‌ها، احزاب و شخصیت‌های مذهبی فعال در عرصه سیاست اشاره می‌كند و معتقد است كه برخی در پاکستان نمی‌خواهند علما و احزاب دینی وارد میدان سیاست شوند.

وی با اشاره به انقلاب اسلامی ایران و زعامت ولی فقیه و نقش علما در اداره جامعه خاطرنشان می‌كند كه ایران اسلامی بهترین نمونه برای مشارکت شخصیت‌های دینی و علما در سیاست و اداره جامعه است و در رأس آن رهبری و بصیرت مثال‌زدنی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است که تمام نقشه‌های سرویس های اطلاعاتی دشمن را بی اثر می‌کند.

متأسفانه در سیاست پاکستان هر کسی دروغ بیشتری بگوید و فساد مالی و اداری داشته باشد شخصیت بزرگ سیاسی می‌شود و حضور او در معادلات سیاسی مانعی ندارد. اما علماء دین اگر وارد میدان شوند تبلیغات علیه آنها آغاز می‌شود. هدف آنان، حذف مذهب و گروه‌های مذهبی از صحنه است. (سایت خبرگزاری حوزه، هشتم بهمن ماه).

در پایان می‌توان به این نكته اشاره كرد كه با وجود فعالیت‌های گسترده سیاسی و اجتماعی احزاب متعدد اسلامی، پراکندگی آنها و وجود عقاید و دیدگاه‌های گوناگونشان در میان مردم پاکستان، باعث عدم موفقیت در انتخابات شده و تاكنون نتوانسته‌اند در كشور پاكستان به طور مستقل حکومت را به دست آورند/.