روز جهانی تئاتر؛ موقعیتی مناسب برای معرفی گونه‌های نمایشی مذهبی و دینی
گروه هنرــ روز جهانی تئاتر هر ساله فرصت و مجال مناسبی است که مدیریت فرهنگی و هنری کشور به دور از هیاهو و در اقداماتی مقرون به صرفه، به معرفی و عرض اندام بسیاری از گونه‌های نمایشی ایرانی با ماهیت مذهبی همچون تعزیه، نقالی و پرده‌خوانی که ثبت جهانی نیز شده‌اند، بپردازد.
مجید امرایی، کارشناس و منتقد تئاتر در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایکنا گفت: 7 فروردین، مصادف با بیست و هفتم مارس از سوی سازمان یونسکو «روز جهانی تئاتر» نامگذاری شده است؛ این روز با هدف هماهنگی، همگرایی و وحدت میان همه اهالی تئاتر در کشورهای مختلف ایجاد شده است، به این نکته توجه و دقت نظر داشته باشید که تمام تأثیر مثبت و سازنده این رویداد به آن است که تنها به یک روز ختم شود.
وی ادامه داد: متأسفانه برخورد ما در حوزه فرهنگ و هنر با بسیاری از این مناسبت‌های جهانی، برخوردی نامناسب، مفصل و در عین حال بی‌خاصیت است، به طور مثال در زمینه بزرگداشت روز جهانی تئاتر، هر ساله شاهد برنامه‌ریزی و برگزاری برنامه مفصلی هستیم که البته به جهت مصادف شدن روز جهانی تئاتر با تعطیلات نوروز، معمولاً اردیبهشت‌ماه و در قالب برنامه‌ای موسوم به «اردیبهشت تئاتر» برگزار می‌شود.
امرایی تصریح کرد: در پروسه زمانی یک‌ماهه شاهد مجموعه اجراهای تئاتری به همین مناسبت هستیم، تبلیغات گسترده‌ای هم در این زمینه شکل می‌گیرد اما اگر خواسته باشیم تأثیر این مجموعه برنامه‌ها که البته با هیاهوی زیادی هم هر ساله برگزار می‌شود را مورد بررسی قرار دهیم، به روشنی خواهید دید که چندان آورده فرهنگی برای جامعه تئاتری ما نداشته و نخواهد داشت.
این کارشناس و منتقد تئاتر در ادامه گفت: این در حالیست که چند سالی است در ایام نوروز، اداره کل هنرهای نمایشی ارشاد با همکاری ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌های کشور اقدام به برنامه‌ریزی به منظور اجرای آثار نمایشی تولیدات نمایشی استان‌ها به همین مناسبت کرده است و همچنان این پرسش از سوی بسیاری از کارشناسان و منتقدان تئاتر مطرح است که هدف از برگزاری این مجموعه برنامه‌های نمایشی با محوریت اجرای تئاتر به چه دلیل است؟ و به جرئت می‌توانم بگویم که هیچ پیامد مؤثری در پی نخواهد داشت.
وی در ادامه گفت: ما در زمینه‌های فرهنگی و به ویژه هنرهای نمایشی و آئینی داشته‌های بسیار غنی داریم؛ بسیاری از گونه‌های نمایشی ایرانی همچون تعزیه، شبیه‌خوانی، نقالی و پرده‌خوانی به عنوان جلوه‌هایی از هنرهای نمایشی صد درصد ایرانی که اتفاقاً در یونسکو نیز به ثبت جهانی رسیده‌اند، آنگونه که باید و شاید در عرصه‌های بین‌المللی معرفی نشده‌اند و روز جهانی تئاتر، بهانه خوبی است تا به شکل موجز اما مفید به عرض اندام آن به عنوان میراث فرهنگی و معنوی تمدن ایرانی به جهانیان بپردازیم.
امرایی تأکید کرد: به نظر من به جای مطول شدن برگزاری برنامه‌ها به مناسبت‌هایی همچون روز جهانی تئاتر که با صرف هزینه‌های گوناگون پرهیاهو اما کم‌اثر به اجرا درمی‌آیند می‌توان به شکلی هدفمند تلاش کرد تا معرفی درخوری در مورد آئین‌های نمایشی و نمایش‌های آئینی که منحصراً ایرانی است داشته باشیم.
وی افزود: در این راستا به جای صرف هزینه به منظور برگزاری مجموعه برنامه‌های گوناگون در استان‌های کشور که تنها چند روزی حوزه تئاتر و هنرهای نمایشی را بر سر زبان‌ها انداخته و پس از آن دیگر کمتر کسی از آنها یاد خواهد کرد، باید روز جهانی تئاتر را بهانه‌ای قرار دهیم که به واسطه آن بتوانیم اندوخته فرهنگی و هنری ایران در قالب‌های نمایشی همچون تعزیه، شبیه‌خوانی، نقالی و پرده‌خوانی که همگی آنها ابزاری در خدمت نمایش دینی و ارزشی هستند را در تعاملات جهانی درمیان بگذاریم.
کارگردان نمایش دینی«گوهر نیل» در پایان گفت: لازم نیست در این راستا حتماً به دنبال برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های حجیم و گسترده باشیم، می‌توان کل اقدام ما به منظور پاسداشت این روز منحصر به صدور یک بیانیه و پیامی که توسط یکی از چهره‌های مطرح تئاتری قرائت می‌شود و در آن اشاره به میراث فرهنگی و هنری ایرانی خواهد شد، شود؛ پیامی چند خطی که در آن سنت‌های نمایشی دیرپای ایرانی که ریشه در باورهای مذهبی و ملی ما دارند، مطرح شود؛ ما در شرایط کنونی به جای هزینه‌های بی‌مورد و برگزاری برنامه‌های مطول در حوزه تئاتر، نیاز به پژوهش و مطالعه داریم، نیاز به ایجاد مکان‌های مناسب اجرا و سالن‌های نمایشی بیشتر داریم و باید این بودجه‌ها حتی به بهانه بزرگداشت روز جهانی تئاتر مصروف به چنین مواردی شود.
انتهای پیام
