گزارش تصویری برپایی نمایشگاه «سفره هفت سین» در خرم‌آباد
گروه فرهنگی ـ در آستانه فرا رسیدن عید نوروز، نمایشگاه «سفره هفت سین» در خرم‌آباد برپا شد.
به گزارش ایکنا از لرستان، در آستانه فرا رسیدن عید نوروز، نمایشگاه «سفره هفت سین» در محل نگارخانه شهید هژبر مجتمع فرهنگی و هنری اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان برپا شده است.هفت‌سین سفره‌ای است که ایرانیان، هنگام نوروز می‌آرایند. این سفره روی زمین یا روی خوان پایه گذاشته می‌شود. اعضای خانواده در زمان گردش سال در کنار سفره هفت‌سین می‌نشینند. دسته‌ای نیز سفره را تا سیزده روز پس از نوروز نگه می‌دارند و در پایان این چرخه، در روز سیزده نوروز، سبزه را به آب می‌سپارند.
ریشه‌یابی معنای هفت‌سین
در بعضی ریشه‌یابی‌های دیگر، هفت سین را به هفت «سینی» ربط داده‌اند، یا اصلش را «هفت میم» دانسته‌اند، یا آن‌را از ریشهٔ «هفت‌چین» به‌معنی هفت چیدنی نامیده‌اند که این ریشه یابی نیز از سوی محققین جدی گرفته نمی‌شود.ولی جدا از یک مورد اشارهٔ مبهم و مشکوک به این سفره در منبعی منتسب به دورهٔ صفوی، از هفت‌سین حتی در نوشته‌های مورخین و سیاحان قرن نوزدهم میلادی هم اثر چندانی نیست. تنها هاینریش بروگش که در دوره ناصرالدین شاه سال ۱۸۶۰ میلادی از تهران بازدید کرده است، می‌نویسد که ایرانیان برای نوروز گل‌هایی می‌کاشتند که نامشان با سین آغاز می‌شده است.
اما از طرف دیگر، اگر عناصر دیگر سفره را هم در نظر بگیریم، می‌توان آسان‌تر سفرهٔ نوروزی را (منهای «هفت» ش و «سین» ش) به سنت‌ها و باورهای ایرانی متصل کرد. امشاسپندان و نمادهایشان در این سفره حضور دارند (شیر به نشانهٔ وهومن، سپند و بیدمشک به نشانهٔ سپندارمذ، ظرف آب و سمنو به نشانهٔ آناهیتا، و...). …
دیگر این‌که در آیین نوروزی ساسانیان، عدد «هفت» اهمیت داشته است. مثلاًً در کتاب المحاسن و الاضداد (به عربی، منسوب به جاحظ)، آمده است که ساسانیان در نوروز هفت دانه را بر هفت ستون می‌کاشتند یا نانی می‌پختند از هفت غلهٔ مختلف؛ ولی «هفت‌سین» را پدیدهٔ پیوسته‌ای بازمانده از دوران پیش از اسلام دانستن، در حالی‌که اشاره‌ای به آن در دوران اسلامی (چه در میان فارس‌ها و مسلمانان و چه در میان کردها و زرتشتیان) تا قرن بیستم میلادی باقی نیست، ادعایی بی‌مدرک است.
در مجموع، هرچند اجزای سفرهٔ نوروزی، باستانی و معنادار هستند و ریشه در سنت‌های ایرانی دارند، به طور مشخص نظریه «هفت» جز آغازشونده با «سین»، جدید است و احتمالاً در قرن بیستم میلادی به کمک رسانه‌های جمعی پا گرفته و فراگیر شده است.
سفره هفت سین
پورداود سفره هفت سین را همان خوانی می‌داند که موجد خیر و برکت و آب‌سالی است و برای فروهرهای درگذشتگان می‌‌گستردند، هنوز در ایران در این اوقات خانه می‌آرایند همه جا را پاک میکنند، رخت نو می‌پوشند، بوی خوش بخور می‌دهند، گُل و شیرینی و شربت می‌نهند، دعا میکنند و نماز می‌گزارند.
همچنین در خوان‌چه‌ای هفت چیز که اسم‌شان با حرف سین شروع شده باشد مثل سبزه، سیب، سنجد می‌گذارند، این عدد هفت که از زمان قدیم مقدس بوده به هفت امشاسپندان، بزرگ‌ترین ایزدان آیین مزدیسنا اشاره دارد این رسوم برای این بوده که فروهرهای مقدسان و نام‌داران و درگذشتگان خانواده‌ها که از آسمان فرود می‌آیند و چند روزی به رسم سرکشی در روی زمین می‌گذرانند، از خانه و زندگانی بستگان و از دین‌داری و پرهیزگاری بازماندگان خویش خشنود شوند و از درگاه خداوند خوشی و تندرستی آنان را بخواهند.
پوردااحمد تمیم‌داری در کتاب فرهنگ عامه در خصوص هفت سین چنین آورده است: «در سفره سفید رنگ هفت سین، هفت خوراکی است که با حرف «س» آغاز می‌شود و نماد و شگونی سیر، سرکه، سمنو افزودن بر آن آینه، شمع، ظرفی شیر، ظرفی آب که نارنج در آن است، تخم‌مرغ رنگ کرده، ماهی قرمز در تنگ آب، نان، سبزی، گلاب، گل، سنبل، سکه و کتاب دینی مسلمانان قرآن‌کریم و زرتشتیان، اوستا و ظرفی از دانه‌های حبوبات به نشانه برکت نیز زینت بخش سفره هفت سین است این سفره در بیشتر خانه‌ها تا روز سیزده گسترده است». (تمیم‌داری، 1390)
