محاسبه‌ای دقیق قبل از آغاز ماه خدا/ اعمال شب و روز اول ماه رجب
کانون خبرنگاران نبأ ــ به فرموده نبی اکرم(ص) رجب، «شهرالله الأصمّ» است؛ بدان سبب كه هيچ ماهى به پای عظمت آن نمى‌رسد و نیز رجب، ماه خدا و ماه عظيمى است كه پروردگار در آن اعمال نيك را چند برابر و گناهان را محو مى‌كند، نیکوست که با حلول ماه رجب محاسبه دقیقی داشته باشیم و نقطه ضعف اصلی خود را در مقابل شیطان پیدا کنیم.
به گزارش کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ، محمدتقی فیاض، مدرس حوزه و دانشگاه در مطلبی نوشته است: بهتر است که قبل از آغاز ماه رجب، محاسبه دقیقی داشته باشیم و نقطه ضعف اصلی خود را در مقابل شیطان پیدا کنیم؛ به این ترتیب که عیوبی که احساس میکنیم آسیب‌پذیری اصلی ما از آنجاست شناسایی کنیم.
مثلاً کسی ممکن است در برابر شهوت شکم، ضعیف است و ناخواسته پرخوری یا بدخوری میکند و در نتیجه توفیق روزه و یا برخی اعمال عبادی، از جمله نماز شب را پیدا نمیکند، دیگری در برابر عصبانیت و غضب ضعیف است، کسی ممکن است در موقعیّتهای خاصّی عصبانی شود، مثلاً شخصی در حال رانندگی زود عصبانی می‌شود؛ مهم در این مسئله آن است که در یافتن نقاط ضعف اخلاقی خود به‌طور کاربردی دقیق شویم؛ دقیقاً جاهایی را که میدانیم و تجربه کرده‌ایم که معمولاً در آن موقعیّتها شیطان، ما را زمین میزند، محاسبه دقیقی انجام دهیم و آنها را پیدا کنیم.
لازم نیست به خود مغرور شویم و بگوییم من با همه زشتیهای خودم و با همه جنود شیطان یک باره وارد جنگ میشوم، انسان حریف نیست، بلکه باید یک یا دو عیب و نقطه ضعف اصلی را در نظر بگیریم؛ به طور جدّی نسبت به آن میدانهایی که واقعاً بیش از بقیه در آنجا زمین خوردهایم حسّاس باشیم.
نسبت به موقعیت‌های مختلف احتیاط کنیم
حتّی لازم است که انسان نسبت به این موقعیتها احتیاط کند؛ مثلاً میدانیم کاری که انجام میدهیم گناه نیست، اما اگر انجام دهیم، وارد فضایی می‌شویم که مناسب نیست و نمی‌توانیم تبعات آن را کنترل کنیم، پس بهتر است در آن فضا وارد نشویم.
مثلاً تجربه کرده‌ایم که اگر کسی در مقابل ما بلند حرف بزند، کمکم عصبانی می‌شویم، پس اگر در چنین موقعیتی قرار گرفتیم و طرف مقابل را نمی‌توانیم کنترل کنیم، از آن فضا بیرون بیاییم، اگر او فریاد میزند، ما جرعه‌جرعه آب بنوشیم و یا تلاش کنیم روی موضوع دیگری تمرکز نماییم، یا در دل آیات قرآن را بخوانیم و بر آن تمرکز کنیم.
به هر صورت باید تمام تلاشمان بر این باشد که در این ماه بر دهان شیطان بکوبیم.
اعمال شب و روز اول ماه رجب
1ـ غسل کردن
سیّد بن‌طاووس مى‌گوید در کتب «عبادات» روایتى از رسول خدا(ص) یافتم که آن حضرت فرمود: هر کس ماه رجب را درک کند و در اول، وسط و آخر آن، غسل کند همانند روزى که از مادر متولد شده، از گناهان خارج شود و پاک شود.
2ـ روزه گرفتن روز اول
روایت شده که حضرت نوح(ع) در این روز به کشتى سوار شد و به کسانى که همراه او بودند امر فرمود روزه بگیرند که هر کس این روز را روزه بگیرد، آتش جهنم یک سال از او دور شود.
3 ـ زیارت امام حسین(علیه السلام)
از امام جعفر صادق(ع) روایت شده است که هرکس امام حسین(ع) را در روز اول رجب زیارت کند، خداوند او را بیامرزد.
4 ـ خواندن نماز دو رکعتی
بعد از نماز عشاء، دو رکعت نماز به جا آورد؛ در رکعت اول «حمد» و «الم نشرح» را یک مرتبه و سوره «توحید» را سه مرتبه بخواند و در رکعت دوم، سوره‌هاى «حمد»، «الم نشرح»، «توحید» و «معوّذتین» (سوره‌هاى ناس و فلق) را یک بار بخواند و پس از سلام ۳۰ مرتبه بگوید: «لا اله الاّ الله» و ۳۰ مرتبه «صلوات» بفرستد، رسول اکرم(ص) فرمود: کسى که این عمل را انجام دهد، خداوند گناهانش را مى‌آمرزد و از گناه پاک مى‌شود.
5 ـ احیاى شب اول ماه رجب
شیخ طوسى در «مصباح المتهجّد» از امام صادق(ع) از جدش از امیرمؤمنان على(ع) نقل کرده است که آن حضرت دوست داشت که در چهار شب از شب‌هاى سال، فارغ از هر چیز، به عبادت بپردازد: شب اوّل ماه رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان.
در حدیثى دیگر، از امام صادق(ع) نقل شده است که « تا مى‌توانى بر احیاى شب‌هاى عید فطر، عید قربان و شب اول رجب مراقبت کن»
6 ـ خواندن دعایى که از امام جواد(ع) نقل شده است
که فرمودند مستحب است انسان در شب اول رجب، با این کلمات، دعا کند «اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ بِاَنَّکَ مَلیکٌ، وَاَنَّکَ عَلى کُلِّ شَىْء مُقْتَدِرٌ، وَاَنَّکَ ما تَشآءُ مِنْ أَمْر یَکُونَ اَللّهُمَّ اِنّى اَتَوَجَّهُ اِلَیْکَ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّد نَبِىِّ الرَّحْمَةِ، صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، یا مُحَمَّدُ یا رَسُولَ اللهِ، اِنّى اَتَوَجَّهُ بِکَ اِلَى اللهِ رَبِّکَ وَرَبِّى لِیُنْجِحَ بِکَ طَلِبَتى»
قابل ذکر است، اعمال و نمازهای پر فضیلت دیگری هم برای این شب وارد شده که علاقه‌مندان می‌توانند به مفاتیح‌الجنان مراجعه کنند.
مریم بشیری
