واکاوی انحاء ارتباطی معناشناسانه استکبار و فتنه‌گری

به گزارش ایکنا از استان مرکزی، دانشجویان و اساتید دانشکده علوم قرآنی خمین به یازدهمین همایش بین‌المللی پژوهش‌های قرآنی که از 28 تا 30 فروردین ماه به میزبانی قم برگزار شد، ۳۶مقاله ارسال کردند، از جمله مقاله «واکاوی انحاء ارتباطی معناشناسانه و عینی میان استکبار، فتنه و فتنه گری» به قلم محمد رضا باقری مفرد و دکتر ابراهیم مرتضوی که ایکنا چکیده این مقاله را منتشر می‌کند، علاقمندان می توانند سی دی مقاله را از دبیرخانه همایش تهیه کنند.
«آیات قرآن دارای بافتی مسنجم و نظامند است و میان واژگان به کار رفته در آن، انحاء ارتباطی گوناگونی قابل کشف است. استکبار و فتنه، به عنوان دو مفهوم پر بسامد در بیانات تصریحی و تلویحی قرآن، رابطه معناشناسانه وثیقی با یکدیگر دارند. "استکبار"، به معنای خودبزرگ‌بینی دروغین و امتناع از پذيرش حق از روى عناد و تكبّر، "فتنه" به معانیِ محوریِ: کفر ورزیدن، گمراه سازی، مال و ثروت و تکذیب کردن است. در آیات قرآن، پیوند میان دو مفهوم مزبور مشهود است، و تحلیل این پیوند، از بُعد معناشناسانه و عینی حائز اهمیت است.
پژوهش فرارو، انحاء ارتباطی میان آن دو را با روشی توصیفی- تحلیلی واکاوی نموده است، نتیجه آنکه: انحاء ارتباطی معناشناسانه استکبار و فتنه در سه محورِ: رابطه علّی و معلولی به علیّت و معلولیت طرفین، رابطه علّی و معلولی به معلولیت استکبار، رابطه علّی و معلولی به علّیت استکبار قرار می‌گیرد. رابطه نخست، در ارتباط فتنه با استکبار در بُعد معناییِ کفر و شرک بازتاب می‌یابد. رابطه دوم، پیوند استکبار با فتنه را در معنای مال و ثروت بیان می‌کند، و رابطه سوم رابطه معنایی فتنه با استکبار را در معنای تکذیب کردن و اضلال، و در تعبیر فراتر در معنای ظلم نشان می‌دهد.
علاوه بر ارتباط معناشناسانه استکبار و فتنه، میان استکبار و فتنه‌گری، ارتباطی عینی و حقیقی نیز برقرار است، که می‌تواند در ابعاد مختلف خود را نشان دهد، اما بُعد فتنه‌گری دینی و فرهنگی، به عنوان منشأ فتنه‌گری‌های دیگر، اهمیتی دو چندان دارد. دست استکبار در فتنه‌گری دینی در دو محورِ "تنش‌زایی میان فرقه‌های مسلمان" و "تاسیس فرقه های نوبنیان" خود را نشان می‌دهد، که در لایه‌های فرهنگی نیز بروز و ظهور می‌یابد.
انتهای پیام