به گزارش ایکنا از خراسان رضوی،نشست علمی «دین و صلح پروری» که با حضور هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی و تنی چند از دین پژوهان آمریکایی و کانادایی صبح امروز اول اردیبهشت در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
در این نشست محمدتقی فخلعی، عضو هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی، با بیان اینکه پیامبر(ص) حضرت علی(ع) را مخاطب قرار دادند و گفتند: «ای علی آنچه که برای خود میپسندی برای دیگران بپسند و آنچه که برلای خود نمیپسندی برای دیگران نیز نپسند، آنگاه است که همه زمینیان و آسمانیان تو را دوست خواهند داشت»، اظهار کرد: مضمون این سخن پندآموز، معیار درست بین روابط انسانها در گستره روابط اجتماعی و مناسبات درون یک ملت و در جامعه بینالملل است.
وی با بیان اینکه نتیجه عمل به این پند، آن است که همه انسانها از مواهب و مزایای عالم بر اساس تلاش خود، بدون تبعیض و ستم بهرهمند میشوند، ادامه داد: انسانها ناگیز از داشتن روابط با دیگران هستند لذا در این روابط آنان درگیر تمایلات و خواستههایی میشوند که آنها را با چالشهای اجتنابناپذیری روبهرو میکند.
فخلعی با اشاره به اینکه در این پیام به بًعد خودپسندی انسان توجه شده است، گفت: انسان بر اساس کشش غریزی خود در پی تأمین منافع برای خود است لذا باید این مفهوم تبیین شود که این غریزه در میان همگان مشترک است.
انسانها به فکر منافع یکدیگر باشند
عضو هیئت علمی دانشکده الهیات با اشاره به اینکه انسانها نباید فقط به فکر تأمین منافع خود باشند بلکه دیگران را نیز در این امر سهیم کنند، ابراز کرد: این امر به تقویت جاذبه نوعدوستی و خیرخواهی برای دیگران و سرانجام تعالی اخلاقی جامعه میانجامد.
وی با تأکید براینکه همه انسانها در گوهره انسانی با هم برابرند، افزود: بر پایه تجارب تاریخ، باید عدالت و همسانی در حقوق و روابط اجتماعی حکمفرما شود وگرنه باید دائما شاهد نزاع و درگیری در جوامع باشیم.
همچنین حجتالاسلام حسن نقیزاده، استاد دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، با اشاره به کلید واژه صلح در قرآن، اظهار کرد: صلح و آشتی در قرآن در سه سطح خانواده، جامعه ایمانی و جامعه جهانی قابل بررسی است.
وی با بیان اینکه خداوند در آیه ۱۲۸ سوره نساء که میفرماید:« وَإِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِنْ بَعْلِهَا نُشُوزًا أَوْ إِعْرَاضًا فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَا أَنْ يُصْلِحَا بَيْنَهُمَا صُلْحًا وَالصُّلْحُ خَيْرٌ وَأُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَإِنْ تُحْسِنُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرً،و اگر زنى از شوهر خويش بيم ناسازگارى يا رويگردانى داشته باشد بر آن دو گناهى نيست كه از راه صلح با يكديگر به آشتى گرايند كه سازش بهتر است و[لى] بخل [و بى گذشت بودن] در نفوس حضور [و غلبه] دارد و اگر نيكى كنيد و پرهيزگارى پيشه نماييد قطعا خدا به آنچه انجام مى دهيد آگاه است (۱۲۸)» قاعده کلی صلح و آشتی را به بهترین وجه توصیف میکند، ادامه داد: اگرچه این آیه در مورد اختلافات خانوادگی است ولی به قانون کلی و همگانی صلح به بهترین شکل اشاره شده است.
حجتالاسلام نقیزاده، با اشاره به اینکه در همه دنیا، اصل نخستین، صلح و دوستی است، ابراز کرد: نزاع و جدایی برخلاف طبع انسان است، لذا برخلاف آنچه مادیگرایان معتقدند تکامل از صلح شروع میشود.
تکامل انسان بر اساس تعاون
این استاد دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه انسان به واسطه عقل از دیگر موجودات متمایز میشود، گفت: تکامل انسان از طریق تعاون برقرار میشود نه تنازع.
وی با تأکید بر اینکه در سطح جامعه ایمانی نیز با توجه به آیه ۲۰۸ سوره بقره، صلح و آرامش در سایه ایمان امکانپذیر است، عنوان کرد: باید تهدیدهای نرمی که از درون انسان برانگیخته میشود و فضای صلح و آرامش را غبارآلود میکند، کنار زد.
حجتالاسلام نقیزاده با تأکید بر اینکه صلح، اخوت میخواهد و اخوت، در پرتو ایمان ایجاد میشود، افزود: اگر نیروی معنوی ایمان، نتواند انسان را کنترل کند، صلح غیرممکن خواهد بود.
در ادامه این نسشت علمی جان فارفیلید، استاد بازنشسته الهیات مسیحی دانشگاه منونایت آمریکا، با بیان فرضیهای، اظهار کرد: فرض کنید مورد حمله قرار گرفتهایم وظیفه ما در مقابل کسانی که به سمت ما هجوم میآورند، چیست؟
وی با بیان اینکه در این شرایط باید با دشمن معاشقه کنیم تا به خوبی با ما رفتار کند، ادامه داد: معنای معاشقه به آن معنای عامی که همه ما میدانیم، نیست بلکه در معنای اول معاشقه یعنی عدم کنترل طرف مقابل است.
فارفیلید با بیان اینکه در معنای اول معاشقه، باید تعهد داشته باشیم که نه کسی را مجبور کنیم، نه خیانت کنیم و نه با کسی با بیاعتنایی برخورد کنیم، ابراز کرد: باید به آنها اطمینان دهیم که آزاد هستند و به هیچ عنوان ما نمیخواهیم تفکر خود را بر آنها تحمیل کنیم.
این استاد بازنشسته الهیات مسیحی دانشگاه منونایت آمریکا با تأکید بر اینکه باید نسبت به آنها متعهد باشیم و به آزادی، امنیت، هویت و کرامتشان احترام گذاریم و آنها را به رسمیت بشناسیم، گفت: با عدم اطاعت، به آنها نشان میدهیم که ما تحت تسلط آنها نخواهیم بود.
وی با اشاره به اینکه اجبار و بیاعتنایی را به هیچ وجه نمیپذیریم، ابراز کرد: هیچ وقت تسلط را نیز نخواهیم پذیرفت.
فارفیلید با بیان اینکه در صورتی که هویت ما را به رسمیت بشناسند، اگر احتیاجاتی داشته باشند ما منابع خود را در اختیار آنها قرار میدهیم، گفت: قاطعانه از دشمن می خواهیم که منابع را در اختیار ما قرار دهد و بارها این خواسته خود را تکرار می کنیم تا به هدف خود برسیم.
استاد بازنشسته الهیات مسیحی دانشگاه منونایت آمریکا، معنای دومی که میتوان برای معاشقه با دشمن در نظر گرفت را مقابله بهمثل دانست و اظهار کرد: از دشمن میخواهیم که همانگونه که ما با آنها برخورد میکنیم، آنان نیز با ما برخورد کنند، در معاشقه هدف ما پیروز شدن بر دشمن و شکست آنها نیست بلکه در این مفهوم، سعادت و خوشبختی ما کامیابی دشمن هم است.
وی با اشاره به اینکه در این معانی ما شاید هیچ وقت با دشمن، دوست نشویم، ادامه داد: این نوع معاشقه، هدف رابطه مبتنی بر اعتماد متقابل با حفظ حدود و ارزشهای انسانی است؛ به گونهای که کسی تحت سلطه دیگری نباشد.
فارفیلید با بیان اینکه از دشمن میخواهیم ما را رقبای قابل اعتماد بداند، گفت: دشمن باید بداند که در این مفهوم ما با هم در رابطه متقابل هستیم؛ چرا که هدف ما عدالت است و با هیچ اجباری خود را تطبیق نخواهیم داد.
این فعال حوزه گفتوگوی بین ادیان با بیان اینکه اگر خود را با اجبار تطبیق دهیم، آنها بیشتر ظلم را به ما تحمیل خواهند کرد، اظهار کرد: انصاف همان عدالت است که همه انسانها به صورت غریزی با آن متولد شدهاند.
در پایان این نشست علمی لورا برین مان، از دانشگاه ایلینوی آمریکا، جان کیسر، فعال صلح بین ادیانی و مهدی مجتهدی، مدیر گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی به ارائه مقاله پرداختند.
انتهای پیام