کار تحقیقی بایسته‌ای درباره گلستان انجام نشده است/ منبعی درسی برای جهانیان
گروه ادب ــ رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به اینکه کار تحقیقی بایسته و شایسته‌ای درباره گلستان سعدی انجام نشده است، اظهار کرد: این کتاب، منبع درسی در همه جای جهان است.
به گزارش ایکنا؛ غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در مراسم بزرگداشت سعدی پس از خواندن شعری در وصف اردیبهشت از زبان سعدی، عنوان کرد: اول اردیبهشت در ذهن سعدی خوش نشسته است که سبب شد این روز به نام سعدی نامگذاری شود.
وی در ادامه سخنانش گفت: من تجربه نسبتاً طولانی در برنامه‌ریزی و تدوین و تالیف کتب درسی داشتم. 13 سال به صورت مستمر در این کار بوده‌ام. بیش از 10 ـ 15 کتاب درسی در دورانی برای مدارس تالیف کردم و صدها کتاب درسی از زیر دستم گذشت که آنها را خواندم، بررسی و تایید کردم.
حدادعادل اظهار کرد: کتاب درسی و اشعار، واقعیتی است. گلستان سعدی از نظر کتاب درسی بودن، از دیرباز نظر من را به سوی خود جلب کرده است. در وهله نخست، از وقتی گلستان تالیف شد، کتاب درسی قرار گرفت و از 656 تاکنون که 800 سال می‌گذرد، از تالیف این کتاب می‌گذرد.
وی افزود: گلستان در همه جای کشور، کتاب درسی است. پیش از گلستان، کتابی که ایرانیان را صاحب ثبات می‌کرد، کلیله و دمنه بود که از کتاب‌های مهم در جهان است و موثر نیز واقع شده است. این کتاب متنی پخته و محکم از نصرالله منشی دارد و همین ویژگی به این کتاب جلوه و جلال دیگری بخشیده است.
حدادعادل ادامه داد: نثر عربی این کتاب نیز شاهکاری در عرصه زبان عربی است و می‌توان گفت تا پیش از سعدی، هر کسی که می‌خواست استخوانش محکم شود، کلیله می‌خواند. وقتی مثنوی می‌خوانیم می‌بینیم مولانا، کلیله و دمنه را در ذهن خود دارد و در بسیاری از مطالب، به آن استناد می‌کند. در عین حال وقتی گلستان نوشته شد، کلیله و دمنه رتبه اول را به این کتاب واگذار کرد و خود در رتبه دوم و شاید هم سوم جای گرفت.
وی با بیان اینکه در خارج از ایران هم گلستان تدریس می‌شد، اظهار کرد: در مکتب‌خانه هند و مجالس دینی این کشور و امروزه در دانشگاه‌های هند، این کتاب خوانده می‌شود. در آسیای میانه، آناتولی و کشورهای عربی نیز هر کسی که می‌خواست فارسی را بیاموزد، با گلستان آغاز می‌کرد و آثار سعدی را می‌آموخت.
حدادعادل ادامه داد: زمانی که انور سادات به ایران آمده بود، میزبان وی ضیافت شامی برپا کرد. وی در این مجلس شعری از سعدی خواند و تعجب همگان را برانگیخت و از وی دلیل حفظ این شعر و دانستن آن را پرسیدند که گفته بود، نوجوان بودم که گلستان سعدی را در مدرسه آموختم و از جوانی این شعر را در ذهن داشتم.
وی افزود: سعدی نه فقط کلیله را از راه به در کرد، که بر هر رقیب دیگری که پای به میدان گذاشت غلبه کرد. چند کتاب در زبان فارسی به غنای گلستان نوشته شده است؟ هیچ کدام نتوانسته‌اند به پای گلستان برسند که نمونه آن پریشان قاآنی است. هیچ کسی نتوانست با سعدی طبع‌آزمایی کند. گلستان نیز همیشه خوش است و هیچ وقت پژمرده نمی‌شود.
حدادعادل با بیان اینکه باید کار دانشگاهی به صورت فنی و تخصصی درباره گلستان سعدی انجام شود، اظهار کرد: باید بدانیم که گلستان سعدی چه خصوصیاتی دارد که سبب شده است از نظر آموزش موفق شود. در این باره کسی کار فنی نکرده است. اگر استاد برنامه‌ریزی که تفاوت کتاب درسی خوب و بد را می‌داند، و در حوزه ادبیات تجربه دارد، روی گلستان کار کند، اقدامی اثرگذار و مطلوب است.
وی به بیان خصوصیات گلستان که سبب موفقیت این کتاب شده است پرداخت و گفت: حجم و اندازه این کتاب مطلوب است و نه مختصر و نه مفصل است. مطابق یک کتاب درسی برای یک نیمسال یا دو نیمسال است. سطربندی استادانه کتاب از دیگر ویژگی‌های این اثر به شمار می‌آید.
حدادعادل اظهار کرد: طیف رنگارنگ به هم پیوسته‌ای از طبقات اجتماعی و شئون و احوال گوناگون گلستان را در بر می‌گیرد. گستردگی موضوعات سبب می‌شود که هر کسی موافق طبع خود در آن به مطالب مورد نظر خود دست یابد.
وی افزود: سعدی، مایه‌های این کتاب را در سفر فراهم کرد و آنها را به صورت گلستان درآورد. داستان‌ها متنوع است و قبل از اینکه مخاطب از مطالعه مطالب خسته شود، به پایان می‌رسد. داستان‌ها یک صفحه و نیم است و چنان استادانه مهندسی و نوشته شده است، که مخاطب را به خود جذب می‌کند.
حدادعادل در بخش دیگری از سخنانش، عنوان کرد: موسیقی اشعاری که در گلستان سعدی به کار رفته است، سبب می‌شود که خستگی مخاطب برطرف شود. هر جایی که وی مناسب دانسته است، شعر عربی، مثُل عربی، روایت و آیه قرآن کریم به صورت استادانه و با فصاحت آورده شده است.
وی با اشاره به اینکه جملات گلستان هم بسیار زیبا نوشته شده است، ادامه داد: این متون بسیار زیبا، آهنگین و مسجع و ترکیبی بهنجار دارد. اشعار سعدی در گلستان، دارای وزن شعری متناسب با وزنی است که مطالب با خود همراه دارد و هر جا غمگین است، وزن غمناک و هر جا شاد است، لحن شاد به خود می‌گیرد. این کتاب خصوصیات آموزشی فراوان دارد و تحلیل آن کار بایسته‌ای است که انجام نشده است.
انتهای پیام
