به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، حجتالاسلام محمدعلی رضایی اصفهانی، دبیر کنگره بینالمللی «نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی» در اختتامیه این کنگره که امروز، 23 اردیبهشت ماه در حرم رضوی برگزار شد، اظهار کرد: این کنگره با هدف اثبات مرجعیت علمی اهل بیت(ع) در جهان اسلام و تبیین نقش ایشان و پیروانشان ایجاد شده است.
آغاز بررسی نقش علمای شیعه در شکوفایی تمدن اسلامی از دو سال قبل
وی ادامه داد: گسترش علوم اسلامی و همچنین تبیین نقش علمای شیعه در شکوفایی تمدن اسلامی به امر مرجع عالیقدر حضرت آیتالله ناصر مکارم شیرازی از حدود دو سال قبل شروع شد و در 10 حوزه دانشی یعنی حوزههای قرآن، حدیث، فقه و اصول، کلام، علوم عقلی، اخلاق و تربیت و عرفان، تاریخ و جغرافیا، علوم انسانی مانند سیاست، اقتصاد و علوم طبیعی آغاز به کار کرد و چند مرحله را پشت سر گذاشت.
رضاییاصفهانی افزود: مرحله اول، مرحله مقدماتی بود که از آبان 95 آغاز شد و در این مرحله دبیرخانه تشکیل شد و شورای سیاستگذاری از علمای بزرگ قم و همچنین دانشگاهیان و شورای علمی مرکب از 15 نفر از فرهیختگان حوزه و شورای راهبردی با حضور شخصیتهای حوزوی و دانشگاهی شکل گرفت. حدود 900 موضوع در 10 محورعلمی شناسایی و فراخوان مقالات آغاز شد.
دبیر کنگره بینالمللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی با بیان اینکه مرحله دوم، عملیاتی شدن کنگره بود، بیان کرد: در درجه علمی ـ پژوهشی مرحله عملیاتی از ابتدای سال 96 آغاز شد و در این مرحله در مجموع آثاری که به کنگره رسید حدود 1950 چکیده حاصل، 1200 مقاله دریافت و با ارزیابیهای سختگیرانه 7000 مورد ارزیابی و 400 مورد از مقالات پذیرفته شد. عدم پذیرش مقالات به معنای سختگیری داوران در این کنگره علمی است و نه به معنای ضعف این مقالات.
وی در خصوص تنوع ملیتی و زبان کنگره، گفت: کتب و مقالات از بیش از 20 ملیت دریافت و از زبانهای فارسی، عربی، انگلیسی و اردو در این کنگره استفاده شد. 120 نفر از مهمانان جلسه از 50 کشور از قارههای آسیا، آفریقا، اروپا و آمریکا حضور یافتند که برخی از مذاهب دیگر همچون اهل سنت، اسماعیلیه، فقهیه و غیرمسلمان هستند. بیش از 200 جلسه در مورد مباحث علمی و غیرعلمی در کنگره تشکیل شد که از این تعداد 140 مورد آن جلسات علمی بوده است.
رضایی اصفهانی با اشاره به اینکه مرحله سوم در چند ماه اخیر بود، گفت: این مرحله اقدام به آمادهسازی 72 اثر کنگره بود و بروندادهای کنگره در قالب 55 جلد کتاب در قم منتشر و رونمایی شد، همچنین هفت مجله به عنوان ویژهنامه برای این کنگره در روز اجلاس چاپ شد. البته 15 مجله دیگر نیز برای چاپ اعلام آمادگی کردند. منشور کنگره به چهار زبان و دو نرمافزار کنگره نیز تقدیم خواهد شد.
دبیر کنگره بینالمللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی اضافه کرد: چهارمین مرحله کنگره، اجلاس دو روزه قم بود که روز پنجشنبه انجام شد. افراد نیز خدمت مقام معظم رهبری مشرف شدند و ایشان از این کنگره به حرکت علمی تعبیر کردند. یک روز از کنگره نیز به عنوان اختتامیه در مشهد برگزار شد.
کنگره نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی؛ یکی از بزرگترین کنگرههای تاریخ ایران
رضاییاصفهانی با بیان اینکه این کنگره یکی از بزرگترین کنگرههای تاریخ ایران است افزود: در مورد نقش امام رضا(ع) و گسترس علوم اسلامی در این کنگره 14 مقاله به دست ما رسیده و این تعداد میتواند به صورت یک کتاب مستقل چاپ شود. حق آن است کنگره مستقلی در مورد نقش امام رضا(ع) در پیدایش و گسترش علوم اسلامی برگزار شود.
وی در خصوص نقش و تاثیرات امام رضا(ع) در علوم اسلامی، اضافه کرد: امام رضا(ع) در گسترش علم کلام با کلام تطبیقی نقش داشتند. 38 مناظره از امام رضا(ع) ثبت شده که زمینهساز رشد کلام تطبیقی بود. کلام تطبیقی امروز به عنوان یک رشته در حوزههای علمی راهاندازی شده و در برخی حوزهها در حال راهاندازی است. در کلام شیعی و گسترش علم کلام در توسعه تفکر شیعه تأثیر داشتند. اینکه حضرت رضا(ع) ولایتعهدی را به فعل درآورد، در حقیقت یک توصیه نظری و عملی در مورد امامت شیعی است که آن را پایهگذاری کردند.
وی ادامه داد: علاوه بر این حضرت تاثیرات دیگری هم در گسترش فقه، فلسفه ادیان، مباحث علوم قرآنی، روایات، تفسیر و حدیث داشتند. 317 نفر صحابه برای امام رضا(ع) معرفی شدند که در واقع یاران ویژهای بودند که احادیث را از حضرت میشنیدند و منتقل میکردند.
پایهگذاری حوزه در مرو به همت امام رضا(ع)
رضایی اصفهانی بیان کرد: حضرت نقش ویژهای در شهر مرو داشتند و در مسجد، حوزهای را با تشکیل جلسات درس پایهگذاری کردند که بعد به خانه ایشان منتقل شد و در سه سالی که در مرو بودند چنان رونق گرفت که مامون طاقت نیاورد و دستور تعطیلی آن را صادر کرد. حوزهای که امام در مرو پایهگذار آن بودند ادامه پیدا کرد و شیخ طوسی از محصولات همین حوزه بود. امام پایهگذار حوزه علمی در این منطقه بود که امروزه هم در کنار مرجع شریفشان نمونههایی را میبینیم.
وی اضافه کرد: برپایی این کنگره به معنای نادیده انگاشتن زحمات علمی ادیان و مذاهب دیگر نیست. ما به دستاوردهای علمی پیروان همه ادیان الهی، مذاهب و فرق اسلامی احترام میگذاریم.
انتهای پیام